Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...]Πέρα από τη συναισθηματική αξία του χειρογράφου (μας δωρίθηκε από την κόρη του συγγραφέα, την αείμνηστη μαία Ελένη Πιπερίδου) θα πρέπει να το θεωρήσουμε ένα πραγματικό κειμήλιο του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Περιέχει καταγραφές που αφορούν τη ζωή κοινοτήτων που κράτησαν άσβεστη την ελληνική ταυτότητα και την ορθόδοξη πίστη σε ένα περιβάλλον εχθρικό, πολλές φορές μάλιστα ιδιαίτερα επιθετικό απέναντί τους. Κοινοτήτων που κατάφεραν όμως να επιβιώσουν στο χώρο αυτό με πληθυσμούς ετερόδοξους, με διαφορετική εθνική και πολιτισμική ταυτότητα.[...] (από τον πρόλογο του βιβλ...

Μύριες είναι οι διηγήσεις, από τα παιδικά μου κείνα χρόνια, που άκουγα από χείλια διωγμένων απ' τις πατρίδες τους, τα σπιτικά τους. Ιστορίες που φαρμάκωσαν τις ψυχές τους και τις καρδιές μολέψαν. Μανάδες χάσαν τα παιδιά και τα παιδιά τις μάνες, στα χρόνια κείνα της μαύρης προσφυγιάς, που μέστωσαν την περιέργειά μου και την κρατήσανε βαθιά μεσ' στην ψυχή μου ριζωμένη και να με ξεσηκώσει πολύ πιο έπειτα, να περπατήσω τα μέρη εκείνα, να δω με τα ίδια μου τα μάτια και ν' αφουγκραστώ κι άλλες περίσσιες, από απλούς ανθρώπους ιστορίες, που πολύ ταιριάζαν σα με μυθιστορίες... ......

Ο Βασίλης Βασιλικός λαμβάνει το 1971 στο Παρίσι, όπου βρισκόταν αυτοεξόριστος από το 1967, έναν συστημένο φάκελο από τον πατέρα του, Νίκο: "Ήταν το ημερολόγιο που σε λίγο θα διαβάσεις, αναγνώστη. Ο πατέρας μου, θυμόμουν, είχε αναφερθεί κάνα δυο φορές σε αυτό. Ότι είχε κρατήσει ημερολόγιο από τη Μικρασιατική Εκστρατεία... Και να τώρα το κρατούσα στα χέρια μου, σε δερματόδετο παραλληλόγραμμο λεύκωμα, χειρόγραφο, καθαρό, αντιγραμμένο από τις σημειώσεις του στο μέτωπο... Επηρεασμένος από το ημερολόγιο του πατέρα μου, βάλθηκα να μελετώ τα πρακτικά της Δίκης των Εξ που μου είχε χ...

Το ημερολόγιο του Απόστολου Ρόκου δεν είναι μόνο κατάθεση ψυχής, ντοκουμέντο ιστορικό. Είναι ταυτόχρονα ένα πρίσμα που στην κάθε του πλευρά και σ' όλες μαζί σκιαγραφείται ο χαρακτήρας, το ήθος του συγγραφέα. Ξεφυλλίζοντάς το, σελίδα τη σελίδα έχουμε μπροστά μας όχι μόνο έναν άντρα όμορφο αλλά και ένα λοχία του βαρύ πυροβολικού γεμάτο θάρρος και υπευθυνότητα, χωρίς ίχνος εγωισμού ή αυταρχισμού που συνήθως συνυπάρχουν με την εξουσία.

Μαρτυρία που αναφέρεται σε μια κρίσιμη δεκαετία της ιστορίας του αρμενικού λαού και του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Η Ανζέλ Κουρτιάν -που όπως λέει η ίδια δεν είναι συγγραφέας αλλά μια νοικοκυρά- καταγράφει με κάθε ειλικρίνεια τις εμπειρίες της από τα συγκλονιστικά γεγονότα που έζησε παιδί. Ξεριζωμένη από το 1915 -που έγινε η σφαγή των Αρμενίων- ακολοουθεί, μαζί με την οικογένειά της, την πορεία: Προύσα, Αφιόν Καραχισάρ και, μετά την υποχώρηση του ελληνικού στρατού, Μαγνησία, Σμύρνη, όπου ζει την καταστροφή. Τέλος, έρχεται στην Ελλάδα, μαζί με όλο τον προσφυγικό κόσμο....

14 Σεπτεμβρίου· ανήμερα του Σταυρού! "Δεκατέσσερις Σεπτεμβρίου, ανήμερα του Σταυρού" ήταν η χιλιοειπωμένη φράση που έβγαινε συχνά από τα χείλη της συχωρεμένης της μητέρας. Όταν κάποιος ευαισθητοποιείτο και τη ρωτούσε, εκείνη, έβγαζε χείμαρρο γεγονότων πικρών και πονεμένων, αλλά και όμορφων και συγκινητικών. Όποιος τα άκουγε, άλλαζε τρόπο ζωής. Μάθαινε πολλά με αυτά τα γεγονότα που συνέβησαν πριν και μετά από το "γιαγκίνι της Σμύρνης". Μάθαινε να ζει απλά, ευγενικά, ενάρετα, μάθαινε να εκτιμάει τους ανθρώπους απανταχού της γης, και να τους σέβεται. Μάθαινε να τιμάει τους α...

Απομνημονεύματα είναι η γραπτή περιγραφή ή αφήγηση ιστορικών συνήθως γεγονότων τα οποία ο συγγραφέας είτε επηρέασε με τη δράση του είτε απλώς παρακολούθησε και θυμάται. Κατά κανόνα τα απομνημονεύματα κυκλοφορούν δέκα ως τριάντα χρόνια μετά από κάθε σημαντικό ιστορικό γεγονός καθώς οι πρωταγωνιστές του (αλλά και όσοι έλαβαν με οποιοδήποτε τρόπο μέρος σ' αυτό) αποσύρονται από την ενεργό ζωή και το ενδιαφέρον τους για δράση αντικαθίσταται από το ενδιαφέρον τους για υστεροφημία. Το φαινόμενο αυτό είναι παγκόσμιο και διαχρονικό και εμφανίζεται και στην νεώτερη ελληνική ιστορία κ...

Στον παρόντα τόμο εμπεριέχονται επιστολές και άλλο αρχειακό υλικό με επίκεντρο τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Η αλληλογραφία διεξάγεται μεταξύ ενός μαχητή και μιας νεαράς Ελληνίδας, μόνιμης κατοίκου Κωνσταντινουπόλεως και τουρκικής υπηκοότητας. Για την επικοινωνία των δύο νέων μεσολάβησε ο "Σύνδεσμος των Ελληνίδων Κωνσταντινουπόλεως", στο πλαίσιο του οποίου συστήθηκαν και ομάδες γνωστές ως "Αδελφές Στρατιώτου", με βασικό προσανατολισμό τη συμπαράσταση στους στρατευμένους. Η παραστατικότητα με την οποία περιγράφονται τα γεγονότα, η προβολή εικόνων και ο τρόπος σκέψης και έκφρασ...

"Ένα πρωί, μόλις ξύπνησα, κοίταζα από το παραθυράκι μου το στρατιώτη που ήταν σκοπός. Μόλις με είδε έκανε με τα χέρια του το σήμα ''τετέλεσται''. Εγώ δεν κατάλαβα αμέσως περί τίνος επρόκειτο. Ήταν η εκτέλεση του Μπελογιάννη και των συντρόφων του. Κρεμάσαμε έξω από τα παράθυρά μας μαύρες σημαίες. Η Έλλη Ιωαννίδη, η Έλλη του Μπελογιάννη, όπως θέλαμε εμείς να την ονομάζουμε, φώναζε μέσα στη μεγάλη της απελπισία να την πάρουν κι αυτή μαζί του. Θα ήταν μεγάλη χαρά γι' αυτήν. Χαρά που της στέρησαν οι δήμιοι, να περπατήσει τα τελευταία βήματα με τον αγαπημένο της". (απόσπασμα απ...

Ζωντανή μαρτυρία σε μυθιστορηματική μορφή ενός Έλληνα στρατιώτη, του Γεώργιου Χαΐρη, που πολέμησε στη Μικρά Ασία από το 1919 έως και το 1922. Είναι η ιστορία ενός νέου ανθρώπου που ενώ ζούσε ήσυχα στο χωριό του, στη Ρούμελη, βρέθηκε να πολεμά στα βάθη της Τουρκίας καταλαβαίνοντας στην πορεία τη ματαιότητα του πολέμου αυτού. Είναι μια δραματοποιημένη αφήγηση, που στο περιθώριο της επίσημης ιστορίας, μάς μεταφέρει βιωματικά στην ατμόσφαιρα μιας εποχής. Ένας απλός άνθρωπος γίνεται πρωταγωνιστής της δικής του ιστορίας, ένας τραγικός αντιήρωας στη δίνη ενός τραγικού πολέμου, μια...

23 Ιουλίου, Πέμπτη "Την 6η πρωϊνήν ανεχωρήσαμεν συναντήσαντες μετ' ολίγον ένα μικρόν πεδίον με φασόλια, εις την άκρην δε τούτου το χωρίον Καρατζί με πεντήκοντα σπίτια τουρκικά. Ολίγον περαιτέρω ήτο το χωρίον Κοσλαουλάρ. Επροχωρήσαμεν δύο ώρας και συνηντήσαμεν τον αμαξιτόν δρόμον.[...] Εκάμαμεν μεσημέρι εκεί και ανεχωρήσαμεν την 5ην μ.μ. Διερχόμεθα το πεδίον της μάχης. Εδώ ένα σώβρακο μαζί βγαλμένο με το παντελόνι, εκεί έν κράνος συντροφεύει μίαν παλάσκαν ή ένα αντίσκηνο. Εν γένει εσώρουχα τήδε κακείσε αιματωμένα και παντός είδους ιματισμός: αντίσκηνα, κράνη, πάσσαλοι, κιβ...

Πολλά βιβλία έχουν γραφτεί για την Μικρασιατική Εκστρατεία στην στρατιωτική και πολιτική της όψη. Τα περισσότερα περιέχουν κατά κανόνα διαξιφισμούς και αντιπαραθέσεις όχι μόνο στο γενικό πλαίσιο των Βενιζέλου/Κωνσταντίνου, αλλά και στο επίπεδο στρατιωτικών ηγετών και πολιτικών υπευθύνων. Μια αξιοπρόσεκτη εξαίρεση είναι το παρόν βιβλίο. Ο συγγραφέας συμμετείχε ως απλός πολεμιστής και υπέστη όλες τις κακουχίες μέχρι και την τελική αιχμαλωσία, μόλις διαφεύγοντας τον θάνατο. Πουθενά δεν υπάρχει πικρία, μεμψιμοιρία, παράπονο ή οργή προς συμπολεμιστές και ανωτέρους του. Αναγνω...

Ένα μικρό τετράδιο διαστάσεων έντεκα επί δεκαέξι εκατοστών, με σκληρό εξώφυλλο και κιτρινισμένες εσωτερικές σελίδες, το οποίο φύλαξε επί πολλά χρόνια ο ιατρός Κώστας Ντάμπος και μια σειρά φωτογραφιών από το μικρασιατικό μέτωπο, φυλαγμένες κι αυτές από τον κύριο Δημήτριο Ντάμπο, αποτέλεσαν το πρωτογενές υλικό για αυτό το πλήρες ιστορικών ντοκουμέντων βιβλίο. [...] Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί ένα "χρονολόγιο" ιστορικών γεγονότων και παράλληλα μια γλαφυρή περιγραφή των όσων έζησαν οι Μικρασιάτες κατά τη δύσκολη περίοδο από το 1914 μέχρι το 1922. Αποτελεί σπάνιο ιστορικ...