Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο δοκίμιο αυτό επιχειρείται μια ανατομία του ιστοριογραφικού λόγου καθώς και της εσωσχολικής και εξωσχολικής διδασκαλίας του, σε μια προσπάθεια να έρθουν στο προσκήνιο οι αγνοημένες καταναλωτικές τους διαστάσεις. Με οδηγό τη σύγχρονη Φιλοσοφία της Ιστορίας, αρχικά εξετάζουμε τη θεωρία αλλά και τη διαδικασία της υιοθέτησης ενός δογματικού καταναλωτισμού από την ιστορική, και όχι μόνο, εκπαίδευση. Στη συνέχεια αναλύουμε τη βουλιμικότητα της ίδιας της ιστοριογραφίας, όπως καταγράφεται από την εποχή των Annales (1929), με την εκπληκτική "έκρηξη της ιστορίας", τον "πανιστορ...

Eπίκεντρο του παρόντος βιβλίου αποτελεί η μελέτη της ιστορικής σκέψης στο σχολείο και το μουσείο. Το βιβλίο σχεδιάστηκε έχοντας στόχο τη συζήτηση των σύγχρονων τάσεων της ιστορικής εκπαίδευσης σε θεωρητικό και ερευνητικό επίπεδο αλλά και τη δημιουργική σύνδεση αυτών των τάσεων με αντίστοιχες πρακτικές που θεωρούνται γόνιμες για την ιστορική εκπαίδευση. Επομένως, το βιβλίο απευθύνεται σε επιστήμονες και εκπαιδευτικούς. Απευθύνεται σε επιστήμονες, εφόσον οι θεωρητικές και μεθοδολογικές επιλογές της έρευνας για την ιστορική σκέψη στο σχολείο και το μουσείο -όπως και τα ευρήματ...

Τo ζητούµενο για το τι πρέπει να αποκοµίζει ο µαθητής από την ιστορία στο σχολείο έχει µεταβληθεί πολλές φορές, παραµένοντας σταθερά αντικείµενο διαπραγµάτευσης και επιστηµονικού διαλόγου. Η Διδακτική της Ιστορίας, όταν αυτονοµήθηκε ως κλάδος στη δεκαετία του 1970, έβαλε κατά της πολιτικοποίησης του µαθήµατος µε τη λογική του εθνικού φρονηµατισµού που επικρατούσε στον 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα. Δεν έχασε όµως ποτέ τον πολιτικό της χαρακτήρα, καθώς η προτασσόµενη "ιστορική σκέψη" που έπρεπε να αποκτήσουν οι µαθητές ενείχε σαφώς και τον χαρακτήρα της χειραφέτησής τους...

Τα κίνητρα για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου ήταν κυρίως δυο· το πρώτο, η προσπάθεια για μια συνολική επισκόπηση της -μέχρι τη στιγμή που ολοκληρώθηκε- συζήτησης για τη νοημοσύνη και τους πολλαπλούς τρόπους με τους οποίους δυνητικά εκδηλώνεται στον άνθρωπο και στη ζωή, αλλά και για την ενσυναίσθηση, η οποία αποτελεί βασική έννοια της Γνωστικής και Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας και ταυτόχρονα μία από τις πιο σημαντικές "δευτερογενείς έννοιες" (second order concepts) στην Ιστορία. Το δεύτερο, η αναζήτηση του κατά πόσο, σε ποιο βαθμό και με ποιο τρόπο είναι δυνατόν οι νοημοσύνες κα...

Το βιβλίο αυτό, καρπός συλλογικής προσπάθειας, θεωρούμε ότι αποτελεί μια πολλαπλή πρόκληση. Πρώτα-πρώτα για τον αναγνώστη. Αν αυτός πιστεύει ότι το ιστορικό παρελθόν ταυτίζεται με αυτό που λέμε "ιστορία", ότι η ερμηνεία του παρελθόντος είναι μία και μοναδική, δεδομένη, αναλλοίωτη και απαρασάλευτη, ότι έργο του ιστορικού είναι, όπως διακήρυσσε ο Leopold von Ranke πριν από εκατόν εβδομήντα χρόνια περίπου, να καταγράψει τα γεγονότα όπως ακριβώς συνέβησαν, τότε έχει δύο επιλογές: ή να αφήσει από τα χέρια του το βιβλίο ή να επιχειρήσει να το μελετήσει οπλισμένος με δύναμη και...

Η Eλληνική ιστορική εκπαίδευση, μπροστά στην τρίτη χιλιετία, δεν λαμβάνει υπόψη τις θεωρίες που αναπτύχθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες στο χώρο της διδακτικής της ιστορίας, η οποία επισημαίνει ότι χρειαζόμαστε μια ιστορία ανθρωποκεντρική και όχι εθνοκεντρική, μια ιστορία κοινωνική και όχι γεγονοτολογική, ανεκτική σε πολλαπλές αναγνώσεις και όχι μονοσήμαντη. Ο ρόλος της σχολικής ιστορίας δεν είναι πλέον η κατασκευή συλλογικών ταυτοτήτων, που αποσιωπούν τις εγγενείς αντιθέσεις μέσα στο πλαίσιο του εθνικού κράτους και προβαίνουν στην επιλεκτική περιθωριοποίηση ή δαιμονοποίηση τ...

"Νέε του τουρκικού μέλλοντος! Ακόμα και με τέτοιες συνθήκες και όρους, το καθήκον σου είναι να διασώσεις την Τουρκική Ανεξαρτησία και την Τουρκική Δημοκρατία! Η δύναμη που χρειάζεσαι για να το πράξεις βρίσκεται στο αίμα ευγενούς γενιάς που κυλάει στις φλέβες σου!". Το τουρκικό έθνος διαμορφώθηκε κάτω από ιδιάζουσες οικονομικές και πολιτικοκοινωνικές συνθήκες. Το παρόν βιβλίο καλείται να αναδείξει την εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης στην υπηρεσία της δημιουργίας της τουρκικής ταυτότητας, όπως αυτή παρουσιάζεται στα σχολικά βιβλία της κεμαλικής περιόδου.

Η λειτουργία της σχολικής Ιστορίας, πέρα από τη γνώση που προάγει, καλείται να εξυπηρετήσει και εξωϊστορικούς σκοπούς, οι οποίοι σχετίζονται με την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης και τη διαμόρφωση της εθνικής ταυτότητας, όπως και με την ανάπτυξη ηθικών στάσεων και πολιτικής συμπεριφοράς, για την παγίωση της εξουσίας των κυρίαρχων πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων. Τα αντίστοιχα αναλυτικά προγράμματα και σχολικά εγχειρίδια χρησιμοποιούνται ως μέσα κοινωνικού, οικονομικού και πολιτισμικού ελέγχου, ως φορείς ανάπτυξης και ως μηχανισμοί παραγωγής και αναπαραγωγής θέσεων και...

Η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας και εκείνη που σχηματίζουμε για τους άλλους λαούς της γης είναι στενά συνδεδεμένη με την ιστορία που μας αφηγήθηκαν όταν ήμασταν παιδιά. Μας σημαδεύει, κατ’ αυτό τον τρόπο, για ολόκληρη την ύπαρξή μας. Στα ίχνη αυτής της ιστορίας μάς οδηγεί ο Marc Ferro, αξιοποιώντας διηγήσεις, παραδόσεις, σχολικά εγχειρίδια και φιλμ. Τα παιδιά -και εμείς οι ίδιοι- έχουμε δικαίωμα στην ιστορία, στην αλήθεια της ιστορίας. Αυτό το πολυμεταφρασμένο, κλασικό πλέον, έργο διδάσκεται σε πανεπιστήμια και αποτελεί μια πολυδιάστατη μελέτη με συγκριτικό χαρακ...

Η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας και εκείνη που σχηματίζουμε για τους άλλους λαούς της γης είναι στενά συνδεδεμένη με την ιστορία που μας αφηγήθηκαν όταν ήμασταν παιδιά. Μας σημαδεύει, κατ’ αυτό τον τρόπο, για ολόκληρη την ύπαρξή μας. Στα ίχνη αυτής της ιστορίας μάς οδηγεί ο Marc Ferro, αξιοποιώντας διηγήσεις, παραδόσεις, σχολικά εγχειρίδια και φιλμ. Τα παιδιά -και εμείς οι ίδιοι- έχουμε δικαίωμα στην ιστορία, στην αλήθεια της ιστορίας. Αυτό το πολυμεταφρασμένο, κλασικό πλέον, έργο διδάσκεται σε πανεπιστήμια και αποτελεί μια πολυδιάστατη μελέτη με συγκριτικό χαρακτ...

Γράφου οι: Γρηγόρης Αμπατζόγλου, Μαρία Βλαχάκη, Brandon Butler, Ανδρομάχη Γκαζή, Arthur Chapman, Chris Edwards, Alan McCully, Gulcin Dilek, Dursun Dilek, Αντώνης Λιάκος, Amy Bartow Melia, Magdalena Mieri, Κωνσταντίνος Μπέλσης, Ρίκι Βαν Μπουσχότεν, Ειρήνη Νάκου, Sam Smith, Εσθήρ Σολομών, Yonghee Suh, Γιάννης Στογιαννίδης, Τέτη Χατζηνικολάου, Sonia Yaco, Makito Yurita, Louise Zarmati Ο συλλογικός αυτός τόμος προβάλλει σύγχρονες θεωρητικές και ερευνητικές τάσεις και προβληματισμούς, καθώς και πρακτικές εφαρμογές, που αφορούν την αξιοποίηση της προφορικής ιστορίας στα μουσ...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ - Γιώργος Κόακκινος, Παναγιώτης Γατσωτής Το σχολείο απέναντι στο επίμαχο ιστορικό γεγονός και το τραύμα 1. Θεωρητικό πλαίσιο 2. Διδακτικές προσεγγίσεις: Η αντιπαράθεση στην καρδιά της ιστορικής εκπαίδευσης - Δημήτρης Κ. Μαυροσκούφης Συγκρουσιακά θέματα και επίλυση προβλημάτων στο μάθημα της Ιστορίας 1. Η διδασκαλία συγκρουσιακών θεμάτων: επιστημολογικό πλαίσιο, παιδαγωγικές - διδακτικές διαστάσεις και εφαρμογές 2. Διδασκαλία και μάθηση με βάση τη μέθοδο επίλυσης προβλημάτων 3. Δύο σκιαγραφήματα εφαρμογών στο μάθημα της Ιστορίας - Έλλη Λεμο...

Πρόσωπα και γεγονότα άλλοτε καταλαμβάνουν κεντρική θέση στους ιστορικούς απολογισμούς και άλλοτε εκτοπίζονται, παραγκωνίζονται ή απλώς αλλάζει ο ρόλος τους. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι ιστορικές λεπτομέρειες εμφανίζονται ίδιες σε όλες τις αφηγήσεις, αλλά διαφέρει η ερμηνεία τους. Όταν δεν αναζητούνται οι πραγματικές αιτίες των ιστορικών φαινομένων και προτάσσονται ευκαιριακά δικαιολογίες, δεν πλήττεται μόνο το κύρος της ιστορικής ανάλυσης. Όταν αλλοιώνουμε ή αποφεύγουμε να αναλύσουμε στοιχεία του εθνικού παρελθόντος, δύσκολα θα μπορέσουμε να εντοπίσουμε τα αίτια και τις ε...

Το βιβλίο αυτό απευθύνεται στους φοιτητές, στους εκπαιδευτικούς αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο για την ιστορία και τη διδασκαλία της. Συντάσσεται με την αντίληψη ότι απέναντι στο φιλοσοφικό αίνιγμα της αγεφύρωτης αν-οικειότητας ανάμεσα στο παρελθόν και στο παρόν απαιτείται από το μελετητή, πέρα από την αναγκαιότητα της πολυμάθειας, μια γνωστική αλλά και συναισθηματική πολυφασία, όταν επιχειρήσει να αναμετρηθεί με ζητήματα τα οποία εγγενώς υπόκεινται σε μια διαρκή, γοητευτική συνάμα και βασανιστική, ανα-δια-πραγμάτευση. Διερευνώντας λοιπόν ένα αρκετά μεγάλο μέρος της σύγχ...

Η δράση των ανθρώπων, ατομική και συλλογική, πρωτοβουλιακή και διατεταγμένη, σε παροντικό ή παρελθοντικό χρόνο, απασχολεί ήδη από την αρχαιότητα την επιστήμη. Για τη μελέτη της χρειαζόμαστε δείγματα, τεκμήρια από την καθημερινότητα. Αν για την παροντική καθημερινότητα τα τεκμήρια είναι σε πολλές περιπτώσεις διαθέσιμα, δεν συμβαίνει το ίδιο για τη δράση στο παρελθόν. Εκεί, συχνά μέσα από ατελή, αποσπασματικά και δυσεύρετα θραύσματα δράσης ο μελετητής επιχειρεί να ανασυγκροτήσει έναν κόσμο που δεν υπάρχει πια, να ανασυνθέσει, και έτσι να κατανοήσει, φαινόμενα που έχουν παρέλθ...

Η ακροδεξιά στην Ελλάδα, επί τριάντα τρία χρόνια από τη μεταπολίτευση, είναι περιθωριακή, ασήμαντη και χωρίς πολιτική επιρροή. Πώς και γιατί η ελληνική κοινωνία ξάφνου πισωγυρίζει; Επί τρεις δεκαετίες, σημαντικές εξελίξεις και αλλαγές θα οδηγήσουν την Ελλάδα να γίνει μια σύγχρονη ευρωπαϊκή δημοκρατία. Πώς και γιατί απρόσμενα το 2007 μερικά ακροδεξιά μορφώματα γίνονται κόμμα και μάλιστα με βουλευτική εκπροσώπηση; Πώς και γιατί σήμερα το ελληνικό Κοινοβούλιο στεγάζει την πιο ανοιχτά φιλοναζιστική ακροδεξιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Η ανάλυση των αιτίων παρακολουθεί το νήμα που...