Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Εδώ, ο μίτος της Κλειούς ξετυλίγεται και αφήνει να αποκαλυφθούν η ξεχασμένη αρχαιότητα και η ηρωική παλαιότητα της θρυλικής περιοχής του Ψυρρή. Άνθρωποι, ανθρώπινα πάθη και πόθοι, γραφικότητες, παραδόσεις, σεπτά μνημεία, αξίες και ηρωικά δρώμενα, όλα όσα είχε σκεπάσει το πέπλο της λήθης κατά τα χρόνια του ναδίρ και της δύσκολης καθημερινότητας -τότε και πρόσφατα- ιστορούνται στην παρούσα μελέτη. "Ψυρρή, η γειτονιά των ηρώων" και εδώ, επιχειρείται η δικαίωση του τίτλου, καθώς τεκμηριώνεται πως πραγματικά εδώ γεννήθηκαν, γαλουχήθηκαν κι έδρασαν αυτοί που κυρίως έγραψαν το έ...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί τη μαρτυρία του συγγραφέα για τα Εξάρχεια, από όταν εγκαταστάθηκε εκεί, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, δεκατριών χρονών, μόνος, αναζητώντας εργασία και μόρφωση. Υπάρχει πλήθος αναφορών σε ανθρώπους, δρόμους, μαγαζιά, σπίτια, αλλά και στη γνωριμία και στη φιλία του με κάποιους από αυτούς, εργαζόμενος σε μια ταβέρνα ως κάπελας. Έτσι ξεκίνησε. Μιλάει για γνωστούς Εξαρχειώτες καλλιτέχνες, άλλους διαφόρων επαγγελμάτων και τύπους της γειτονιάς, τους οποίους γνώρισε προσωπικά. Επίσης, μιλάει για άλλους που ξεκινούσαν τότε, και έγιναν γνωστοί μετά, καθ...

Η Αθήνα μεταβλήθηκε ταχύτατα και τα ίχνη της παλιάς Αθήνας είναι πλέον ελάχιστα. Μέσα από αυτό το βιβλίο θα γνωρίσουμε, και οι παλαιότεροι θα θυμηθούν, πρόσωπα απλά, πολιτικά, σημαίνοντα και μη, ανθρώπους που ο ιδιόρρυθμος βίος τους, η πρωτοτυπία της σκέψης τους, η ευφυολογία τους, τα ανέκδοτα τους γνώρισαν μεγάλη δημοτικότητα. Οι τύποι αυτοί είναι δημιουργήματα γεγονότων, καταστάσεων, νοοτροπίας και πολλές φορές αντιπροσωπεύουν ολόκληρη εποχή ή ολόκληρη κοινωνική τάξη.

Την ανάγκη επανέκδοσης του βιβλίου αυτού επέβαλαν λόγοι ιστορικοί και πολιτισμικοί. Λόγοι που συνδέονται με την εξέλιξη και τη διαμόρφωση του αστικού περιβάλλοντος και των συναφών χώρων της Αθήνας και οι οποίοι συνιστούν το κοινωνικό πρόσωπο και τη φυσιογνωμία της. Την επέβαλαν επίσης λόγοι εθνικής αυτογνωσίας η ανάγκη δηλαδή να καταστεί κοινωνική συνείδηση ότι οι χώροι και τα κτήρια εν γένει, πέρα από την οικονομική αποτίμηση και υπεραξία, πού αποκτούν με τον καιρό, έχουν και μια άλλη, ειδική αξία, η οποία δεν αποτιμάται με οικονομικά κριτήρια: συνδέονται ευθέως με την π...

Το νερό είναι απαραίτητο στοιχείο για να ζυμωθεί η ζωή, να καρπίσουν οι ιδέες και να βλαστήσει ο πολιτισμός. Αν σκεφτούμε ότι η Αθήνα μεγαλούργησε, ένας κατά τα άλλα ξερικός τόπος, τούτο οφείλεται στα νερά που ξεπηδούσαν από τις παρυφές του Υμηττού, της Πάρνηθας και από τις πλούσιες νερομάνες δεξαμενές, της Μαρουσιώτικης γης. Συμπλήρωμα αυτών, ήταν τα λιγοστά νερά των πηγαδιών, οι ταπεινές πηγές και τα φτωχικά ποταμάκια, τα οποία ξέφευγαν από κάποιες φλεβίτσες του υδροφόρου ορίζοντα της Ιερής Αττικής γης. Αυτά ζωογόνησαν τις ρυτίδες του άνυδρου Αθηναϊκού τοπίου, δρ...

Ο Δημήτριος Καμπούρογλου εξετάζει εδώ ψύχραιμα την ετυμολογία και τις μεταπλάσεις παλαιών και "παράδοξων" τοπωνυμίων της Ελλάδας (Μωργιάς/Πελοπόννησος, Λιδορίκι, Καρβασαράς/Αμφιλοχία, Φιλιατρά/Καλάβρυτα, Μιστράς, Γιαννιτσά, Κομπαρέα/Βαθύ της Ιθάκης) και ιδιαίτερα της Αττικής (Τρελλός/Υμηττός, Αλωπεκή/Αμπελόκηποι, Πατίσια, Βασιλικά/Καθήμια/Ακαδημία Πλάτωνος, Σωπόλια, Κολοκυθού). Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ο συγγραφέας ανακαλύπτει ελληνική ρίζα στις λέξεις που οι ζηλωτές υποπτεύονται για εθνικά επικίνδυνες. Σκοπός του είναι να αποδείξει ότι "με το ν' ατυχήση μία χώρα εις...

Η παρούσα διατριβή στοχεύει στην κατά το δυνατόν αποκατάσταση της εικόνας που παρουσίαζε το αθηναϊκό πεδίο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας στην Αττική (1456-1821), με βάση τις γραπτές πηγές και τα αρχαιολογικά τεκμήρια. Η συγκεκριμένη περιοχή διαχρονικά είχε μεγάλη σημασία για την Αθήνα, καθώς αποτελούσε την ενδοχώρα που τροφοδοτούσε την πόλη με προϊόντα και ανθρώπινο δυναμικό και επιδρούσε στην ιστορική εξέλιξη της ως ο ζωτικός, περιβάλλων χώρος της. Αντίστοιχα, η πεδιάδα επηρεαζόταν πάντοτε από τη ζωή της πόλης, καθώς αυτή ρύθμιζε την εξέλιξη των περιχώρων της σε όλες...

Ένα ανάγλυφο ιστορικό της εξάπλωσης της Νέας Σμύρνης, από τη στιγμή που βρήκαν εδώ καταφυγή οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες από τη Μικρασία και άλλοι Ελλαδίτες μέχρι τις ημέρες μας. Ένα δρομολόγιο στο χθες και το τώρα, με βασικότερες στάσεις στη ρυμοτομία της Νέας Σμύρνης και στα σημαντικότερα κτίριά της, στην εμπορική της ανάπτυξη, στις διάφορες προσωπικότητες που την τίμησαν ή την αμαύρωσαν με την παρουσία τους, στο φυσικό περιβάλλον και στη νοοτροπία κα στις συνθήκες ζωής των κατοίκων της.

Ο "Πολιτισμός" της τεχνολογίας και του κερδοσκοπισμού από το 1950 άρχισε τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατεδάφισης όλων των παραδοσιακών κτηρίων της Αθήνας, που κυριολεκτικά κοσμούσαν την πόλη και συνέδεαν αισθητικά τη σύγχρονη εποχή με το παρελθόν. Από τη μανία εκείνη δεν γλύτωσαν λαμπρά νεοκλασικά οικοδομήματα για να ανεγερθούν στη θέση τους άκομψες ογκώδεις κατασκευές που πνίγουν το περιβάλλον και κακοποιούν τις ευαισθησίες των ανθρώπων. Κάτι τέτοιο συνέβη και με το κτήριο Βούρου, στο ισόγειο του οποίου λειτουργούσε το καφενείο του Ζαχαράτου. Όταν το 1960 ανακοιν...

Για την Οθωμανική Αθήνα έχουν ήδη γραφεί πολλά -και είναι ακόμη περισσότερες οι δημοσιευμένες "ελκυστικές" αναπαραστάσεις της από τους Ευρωπαίους περιηγητές του 18ου και του 19ου αιώνα. Στο παρόν βιβλίο όμως, η Αθήνα των Οθωμανικών χρόνων διαβάζεται, για πρώτη φορά, μέσα από άγνωστες, αδημοσίευτες αρχειακές πηγές, των οποίων η αναζήτηση και διερεύνηση από το συγγραφέα καλύπτει ήδη τρεις δεκαετίες. Οι πηγές αυτές είναι Οθωμανικές για τους πρώτους αιώνες και δυτικο-Ευρωπαϊκές για την όψιμη Τουρκοκρατία. Το πρόσωπο της φεουδαρχικής πόλης που αναδύεται μέσα από αυτή την έρευνα...

"Για την Καισαριανή, που ανάθρεψε και γαλούχησε τέσσερις ολάκερες γενιές και πα' για την πέμπτη, θα προσπαθήσω και την πιο μικρή πτυχή της να περιγράψω. Για να τις δώσω διάπλατες να τις κοιτάζουν και παλιοί μα και τωρινοί. Και πιστεύω να συμφωνήσουν όλοι, πως αξίζει κάθε κόπος και κάθε θυσία γι' αυτή τη μεγάλη μας αγάπη. Πετραδάκι-πετραδάκι μάζωνα για να φτιάξω το "Διάβα της Καισαριανής", μια ολάκερη ζωή. Κάθε μέρος αυτού του βιβλίου έχει και τη δικιά του ξέχωρη ιστορία". (απόσπασμα από το βιβλίο) "Το διάβα της Καισαριανής" αποτελεί την πληρέστερη και αντικειμενι...

[...] Η πλατεία αυτή -η μεγαλύτερη της Αθήνας αλλά και της Ελλάδος [έκταση περίπου 4 εκταρίων] - παραμένει ωστόσο, παρ’ όλες τις επιμέρους αλλοιώσεις στο διάβα των χρόνων, ο κατ΄εξοχήν "μνημειακός τόπος" της νέας πόλεως, που αποτελεί εξ’ άλλου και κομβικό στοιχείο του σχεδιασμού της. Ιδιαίτερα συμβάλλει στην καθιέρωσή της ως τοποσήμου της πόλεως η επιλογή της θέσης της, στο μεταίχμιο παλαιάς και νέας πόλεως και σε άμεση διασύνδεση με τους μνημειακούς ελεύθερους χώρους της Αθήνας (Εθνικός Κήπος, Ζάππειον, Ολυμπιείον, Στάδιον). Είναι αξιοσημείωτον ότι εκτός από σποραδικές...

Το βιβλίο αυτό αφηγείται την ιστορία της δημιουργίας μιας σφύζουσας καρναβαλικής κουλτούρας στη νεότερη Αθήνα, και συγχρόνως της εξημέρωσης του καρναβαλιού στον σύγχρονο κόσμο. Κατά την υπό εξέταση περίοδο οι Απόκριες άλλαξαν ριζικά, τόσο υπό την ηγεμονία της εκσυγχρονιστικής μερίδας της αστικής τάξης όσο και μέσα από πιο αφηρημένες διεργασίες όπως η εμπορευματοποίηση, η απομάγευση του κόσμου, η "διαδικασία του πολιτισμού". Η "κορυβαντιώσα ευθυμία" καταλάγιασε, τα "της αναιδείας θεάματα" περιορίστηκαν, τα νοήματα πέραν της διασκέδασης που υπήρχαν στις αποκριάτικες πρακτικές...