Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στον προκείμενο τόμο δημοσιεύονται δοκίμια και κριτικά κείμενα τα οποία φιλοξενήθηκαν σε λογοτεχνικά, έντυπα ή ηλεκτρονικά περιοδικά ως βιβλιοκριτικές και αφορούν σε βιβλία των Βασίλη Αμανατίδη, Γιάννη Αντιόχου, Γιώργου Βέη, Χάρη Βλαβιανού, Νίκου Ερηνάκη, Γιάννη Ευθυμιάδη, Βασίλη Ζηλάκου, Κώστα Κουτσουρέλη, Γιώργου Παναγιωτίδη, Στρατή Πασχάλη, Δημήτρη Περοδασκαλάκη, Γιώργου Πρεβεδουράκη, Βασίλη Ρούβαλη, Σωτήρη Σελαβή, Αγγελικής Σιγούρου και Χάρη Ψαρρά. Τα δε κείμενα που αναφέρονται στις ποιήτριες Χλόη Κουτσουμπέλη και Ειρήνη Παραδεισανού δημοσιεύονται για πρώτη φορά....

Ο "Ιμπέριος", ένα εκτενές αφηγηματικό ποίημα με περιπετειώδες και ρομαντικό περιεχόμενο, άγνωστου συγγραφέα, πρωτοτυπώθηκε στη Βενετία το 1543 και αποτέλεσε εκδοτικό φαινόμενο με 26 εκδόσεις έως το 1806. Το ποίημα ανήκει στην εναρκτήρια παραγωγή της νεοελληνικής λογοτεχνίας, με την οποία τα πρώτα ελληνικά τυπογραφεία κατασκεύασαν το αρχικό αναγνωστικό κοινό της νέας ελληνικής λογοτεχνίας. Η κομψή πλοκή των μόλις 1.046 στίχων εξακολουθεί να συγκινεί σήμερα. Ο πρίγκιπας της Προβηγκίας Ιμπέριος αναχωρεί από το οικογενειακό σπίτι για ένα μεγάλο ταξίδι στον κόσμο αναζητώντας την...

Το βιβλίο του Μ. Ζ. Κοπιδάκη, ""Πέθανε πράγματι ο Μέγας Πάν;" Και άλλα κείμενα παντοδαπά", με φιλολογική επιμέλεια του Κώστα Μπουρναζάκη, συγκροτείται από έξι Ενότητες, υπό τους τίτλους: α) "Η αρχαιότητα και οι καταβολάδες της", β) "Βίβλου ζηλωτές και αντιλέγοντες", γ) "Ποικίλα Νεοελληνικά", δ) "Ώσπερ ο Πρωτεύς παντοδαπός", ε) "Καστρινοί και Καστροφόροι", στ) "Σκαλαθύρματα". Αποτελείται από 52 κείμενα: μελέτες, φιλολογικά δοκίμια, ομιλίες, κριτικές, και άρθρα, μιας ευρύτατης περιοχής των Γραμμάτων και των Τεχνών, που εκτείνεται από την Ελληνική, τη Ρωμαϊκή Αρχαιότητα, και τ...

Ο Ουράνιος γέλως - Ανατροπές του υψηλού στην πεζογραφία του Γ. Μ. Βιζυηνού της Ολυμπίας Ταχοπούλου, δεινής μελετήτριας της νεοελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής, αποτελεί όντως μια ανατροπή σε ό,τι γνωρίζαμε ως σήμερα για τον μεγάλο διηγηματογράφο. Έχοντας κατά νου το κλίμα και την τραγικότητα που αποπνέει το έργο του Βιζυηνού, καθώς και τις ιδιαιτερότητες της ζωής του και το θλιβερό του τέλος, φαίνεται πως η ως τώρα κριτική του έργου του δεν είχε επισημάνει ιδιαίτερα την παρουσία του κωμικού στοιχείου που διανθίζει τα διηγήματά του, χωρίς βέβαια να αναιρεί τη σοβαρότητα κ...

Η περίπτωση του Θανάση Βαλτινού αποτελεί ένα φαινόμενο στη λογοτεχνία μας αλλά και στα πολιτιστικά πράγματα της εποχής μας. Ο άνθρωπος που θα θελήσει να το μελετήσει, θα σκοντάψει σε τόσες κριτικές, επώνυμων και ανώνυμων, τόσες στήλες εφημερίδων, περιοδικών και ιστοσελίδες, που εκθειάζουν το έργο του, το οποίο δεν έχει σχεδόν ποτέ και πουθενά μειονεκτήματα, ώστε θα αναγκαστεί να σηκώσει ψηλά τα χέρια και να παραμείνει άφωνος. Θα σκοντάψει, έπειτα, σε τόσες συνεντεύξεις του συγγραφέα, όλα αυτά τα χρόνια, όσες δεν έχει αξιωθεί κανένας άλλος λογοτέχνης, ακόμη και οι νομπελ...

Το βιβλίο αυτό περιέχει 12 μελετήματα για τον Διονύσιο Σολωμό, ανάμεσα στα οποία σημαντική είναι η σχολιασμένη αναδημοσίευση έξι επιστολών του Σολωμού από τα χρόνια 1824-27 προς τον Άγγλοφιλέλληνα λόρδο Γκίλφορντ. Σημαντική είναι επίσης η ερευνητική εργασία για τον οικοδιδάσκαλο του Σολωμού, τον Ιταλό ιερωμένο Σάντο Ρόσσι, που επέδρασε ουσιαστικά στη διάπλαση του χαρακτήρα του νεαρού Σολωμού. Για να πλησιάσουμε και να γνωρίσουμε κάπως τον εθνικό μας ποιητή κατατοπιστικές είναι οι γνώμες και οι κρίσεις που είχαν διατυπώσει γι' αυτόν άνθρωποι του κύκλου του, φίλοι και...

Οι λογοτέχνες που πρωτοεμφανίζονται στην εικοσαετία του Μεσοπολέμου (1918-1939) -μια περίοδο πολύμορφων κρίσεων που παρουσιάζει πολλές αναλογίες με τη σημερινή- βρίσκονται αντιμέτωποι με ποικίλα ερωτήματα αναφορικά με τον ρόλο της λογοτεχνίας στο κοινωνικό και ιστορικό γίγνεσθαι, την επικοινωνιακή της λειτουργία ή δυσλειτουργία, τις ιδεολογικές της παραμέτρους, τη σχέση της με τις άλλες τέχνες, όπως και τη σχέση του δημιουργού με το κοινωνικό σύνολο. Παράλληλα, την εποχή αυτή δοκιμάζονται εκφραστικοί τρόποι, ανασημασιοδοτούνται μορφικά στοιχεία, αρθρώνονται διάλογοι ανοιχτο...

Η συνομιλία του Λόγου με την Εξουσία αποτελεί κεντρικό άξονα που συνδέει τη φιλολογική με την ιστορική επιστήμη, όπως και τον κάθε τεχνίτη του λόγου με την εποχή του. Στην Ελλάδα του 2018, το αέναο τούτο θέμα γίνεται επίκαιρο, αν όχι και επίμαχο. Γύρω από αυτόν τον άξονα οργανώνονται τα εννέα κεφάλαια στο βιβλίο "Πεζογραφία και εξουσία στη νεότερη Ελλάδα" του Κώστα Δημάδη, νεοελληνιστή και συγκριτολόγου με λαμπρή ακαδημαϊκή σταδιοδρομία στα Πανεπιστήμια του Άμστερνταμ, του Χρόνινγκεν και του Βερολίνου. Με εύστοχες αναλύσεις, εμπλουτισμένες με την παρουσίαση αδημοσίευτου...

Στον "Καπετάν Μιχάλη" ο Νίκος Καζαντζάκης απευθύνεται στο βιολογικό του πατέρα. Πρόκειται για μια εσωτερική εξομολόγηση μέσα σε μια μυθιστορία όπου καταγράφονται όλες οι απωθημένες επιθυμίες του Καζαντζάκη, χωρίς ωστόσο να τις κατονομάζει άμεσα. Ένα ψυχαναλυτικό δοκίμιο πάνω στον ναρκισσισμό του θανάτου.

Μια συναγωγή μελετών και κριτικών κειμένων που αναφέρονται στην ποίηση, την πεζογραφία, το θέατρο και την κριτική του έργου του Σκαρίμπα. Ένα βιβλίο αναφοράς από μια εξέχουσα μορφή των Γραμμάτων μας κι έναν σπουδαίο Δάσκαλο, τον Γ.Δ. Παγανό.

Ένδεκα πρωτοποριακές και ενδελεχείς κριτικές μελέτες για τους εξής έλληνες λογοτέχνες: Στρατή Μυριβήλη, Αλέκο Δούκα, Δημήτρη Χατζή, Αντώνη Σαμαράκη, Βασίλη Βασιλικό, Νίκο Καχτίτση, Γιώργο Σεφέρη, Ανδρέα Εμπειρίκο, Λεύκιο Ζαφειρίου, Γιώργο Παπουλια και Γιώργο Βέη. Αλλά και θεωρητικά κείμενα και προβληματισμοί για τη θέση της νεοελληνικής λογοτεχνίας διεθνώς, τη λογοτεχνία της ελληνικής διασποράς, καθώς και τη λογοτεχνική μετάφραση, από την πένα του διακεκριμένου και βραβευμένου νεοελληνιστή πανεπιστημιακού και συγγραφέα Γιάννη Βασιλακάκου.

Στα μέσα της δεκαετίας του 80, διαβάζοντας μία συνέντευξη του κυρ Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη στο περιοδικό "Το Τέταρτο", μου έκανε εντύπωση μια φράση του στον δημοσιογράφο Στάθη Τσαγκαρουσιάνο, ότι δηλαδή στην Παράδοσή μας "ο θάνατος είναι μία κοπέλα όνειρο, μ' ένα φουστάνι μούρλια, μ' ένα φτερό παγωνιού στο κεφάλι, να σέρνει χορό, με μαντηλάκι μπροστά, και πίσω ν' ακολουθούν νέοι, γέροι, γυναίκες, μωρά, καλαματιανό". Η φράση αυτή με σημάδεψε στη μέχρι τώρα πορεία μου και αποτέλεσε τον άξονα γύρω από τον οποίο κινούμαι πλέον, άρα και στο κείμενο που κρατάς στα χέρια σου, φίλε α...

Ένας ιστορικός της τέχνης και μια φιλόλογος διερευνούν μαζί και χώρια πτυχές της νεωτερικότητας στην πεζογραφία του Μητσάκη, του Βιζυηνού και του Παπαδιαμάντη. Τα τρία διηγήματα που σχολιάζονται ("Το βαπόρι", "Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως", "Η Νοσταλγός") έχουν ως κοινό τόπο αναφοράς το ταξίδι στη θάλασσα και θεματοποιούν, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, μία από τις αντιφάσεις της νεωτερικής συνείδησης: τη γοητεία που ασκεί στον καλλιτέχνη το στοιχείο της τυχαιότητας (στη φύση αλλά και στην καλλιτεχνική διαδικασία) και την ταυτόχρονη επιθυμία απόλυτου ελέγχου (ομοίως: της φύ...

Στην "Έρση" του Γεωργίου Δροσίνη, η συνομιλία της λογοτεχνίας με την ιστορία είναι προφανής, καθώς η διαχείριση των γνώσεων του παρελθόντος τροφοδοτεί τη μυθοπλασία του έργου· ουσιαστικά ο θαυμασμός για το ένδοξο παρελθόν αποτελεί την αιτία της συγγραφής του. Σημαντικά ζητήματα, που απασχολούσαν τη Φιλολογία, την Ιστορία και κυρίως την επιστήμη της Αρχαιολογίας διατρέχουν τις σελίδες της "Έρσης" και αποκτούν λογοτεχνική υπόσταση. Το πάθος της Αρχαιολογίας, που ενέπνευσε την "Έρση" στον Γ. Δροσίνη, αποτέλεσε και το κίνητρο του Αντώνη Μαστραπά για την ενασχόλησή του με τ...

Το βιβλίο αυτό ασχολείται με τη ζωή και το έργο δύο κορυφαίων Ελλήνων λογίων, του Γεωργίου Μ. Βιζυηνού και του Εμμανουήλ Ροΐδη -ο Βιζυηνός, υπήρξε και ποιητής- που άφησαν το στίγμα τους στην ελληνική πεζογραφία και ποίηση του 19ου αιώνα. Ο Βιζυηνός, μετά από λαμπρές σπουδές στην Ευρώπη, διαπρέπει στα γράμματα, αλλά πολεμάται άγρια από το αθηναϊκό λογοτεχνικό κατεστημένο. Η έντονη πολεμική που δέχεται, η αποτυχία στα σχέδιά του για το ορυχείο του Σαμακόβου και τέλος ο παράφορος έρωτάς του για μια παιδούλα, την Μπετίνα Φραβασίλη, τον οδηγούν στην φρενοβλάβεια και τον εγκλε...

Η Μεγάλη Ιδέα, με την οποίαν από την Άλωση της Πόλης έζησε και παρηγορήθηκεν, έδρασε κ' εμεγαλούργησε το Έθνος, δέχθηκε θανάσιμα τραύματα στης ημέρες μας. Νέες ιδέες βάλθηκαν να τη θανατώσουν, να την υποκαταστήσουν. Και θα μπορούσε κανείς να την ειπή νεκρή, αν είχε ο θάνατος επιρροή στα πνεύματα. Γιατί η Μεγάλη Ιδέα, είναι ύπαρξη πνευματική. Μπορεί να τραβηχτή για καιρό, ή και για πάντα, από την ατμόσφαιρά μας. Όμως δεν πεθαίνει, θα ξανάρθη με τον καιρόν η ώρα της. Οι δυνατοί θα μας την ξαναπαρουσιάσουν, με το ίδιο της ή και με άλλο όνομα, το ίδιο κάνει....

Καρπός εξαντλητικής έρευνας αρχειακών τεκμηρίων και ευρύτατης βιβλιογραφίας, η έκδοση κατορθώνει να ανασυστήσει το αποκρυφιστικό και μυστικιστικό υπόβαθρο της σικελιανικής ποίησης, αλλά και των Δελφικών Γιορτών, του έργου ζωής του ζεύγους. Υπογραμμίζεται η κυρίαρχη επίδραση των πνευματικών και αισθητικών αναζητήσεων της Εύας στον νεαρό και κατόπιν στον ώριμο Σικελιανό. Επίσης, αποδεικνύεται η ενεργή συμμετοχή του ζεύγους σε διεθνείς κύκλους, οι καλλιτεχνικές και πολιτικές αναζητήσεις των οποίων περιλάμβαναν μια μεγάλη γκάμα ενδιαφερόντων: από τον αποκρυφισμό και τον μυστ...