Πεζογραφία και εξουσία στη νεότερη Ελλάδα

Η συνομιλία του Λόγου με την Εξουσία αποτελεί κεντρικό άξονα που συνδέει τη φιλολογική με την ιστορική επιστήμη, όπως και τον κάθε τεχνίτη του λόγου με την εποχή του. Στην Ελλάδα του 2018, το αέναο τούτο θέμα γίνεται επίκαιρο, αν όχι και επίμαχο. Γύρω από αυτόν τον άξονα οργανώνονται τα εννέα κεφάλαια στο βιβλίο "Πεζογραφία και εξουσία στη νεότερη Ελλάδα" του Κώστα Δημάδη, νεοελληνιστή και συγκριτολόγου με λαμπρή ακαδημαϊκή σταδιοδρομία στα Πανεπιστήμια του Άμστερνταμ, του Χρόνινγκεν και του Βερολίνου. Με εύστοχες αναλύσεις, εμπλουτισμένες με την παρουσίαση αδημοσίευτου ή δυσεύρετου υλικού, ο κ. Δημάδης τοποθετεί γνωστούς πεζογράφους (ανάμεσά τους είναι ο Καζαντζάκης, ο Καραγάτσης, ο Τερζάκης, ο Πρεβελάκης, ο Μυριβήλης, ο Βενέζης) στο πλαίσιο της ταραγμένης δεκαετίας του 1930, της δικτατορίας Γεωργίου Β΄-Μεταξά και του ευρωπαϊκού κλίματος στις παραμονές του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ιδιαίτερο κεφάλαιο του βιβλίου πραγματεύεται διεξοδικά το πολιτικό ζήτημα που οδήγησε στην πρώτη, κατά το έτος 1837, μετάφραση ελληνικού μυθιστορήματος σε άλλη ευρωπαϊκή γλώσσα. Ξεχωριστό ενδιαφέρον, εξάλλου, παρουσιάζει το θέμα του κεφαλαίου για την ιστορική και ανεπανάληπτη περιοδεία που πραγματοποίησε το Βασιλικό Θέατρο της Αθήνας το 1939 στις δύο αντίπαλες δυνάμεις, στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία, όπως και το περιεχόμενο ενός αθησαύριστου αφηγήματος του Ηλία Βενέζη με επίκεντρο τον Ελληνικό Διχασμό του μεσοπολέμου -όλα, εννοείται, σε άμεση σχέση με το ζήτημα ελέγχου της πολιτικής εξουσίας την αντίστοιχη περίοδο.