Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι "Ψυχαναλυτικές αναψηλαφήσεις στο έργο του Ανδρέα Εμπειρίκου" είναι προϊόν της συνάντησης των ενδιαφερόντων που μοιράζονται η Διαμάντη Αναγνωστοπούλου και ο Θανάσης Τζαβάρας. Εκκινώντας από άλλες αφορμές και αφετηρίες, έχουν ασχοληθεί κατά την τελευταία εικοσιπενταετία με το έργο του ποιητή και ψυχαναλυτή Ανδρέα Εμπειρίκου. Τα κείμενα της Διαμάντης Αναγνωστοπούλου προσεγγίζουν το έργο του από τη σκοπιά της λογοτεχνικής κριτικής, προσφεύγοντας στην ψυχαναλυτική θεωρία, ενώ τα κείμενα του Θανάση Τζαβάρα αφορούν στο ιστορικό και εννοιολογικό πλαίσιο της παρουσίας του Ανδρέα...

Οι "γραφές της ψυχανάλυσης" αποτυπώνουν κάθε φορά μια διαφορετική εκδοχή από τον πλούτο της κλινικής εμπειρίας της ψυχανάλυσης και του ιδιαίτερου τρόπου της να προσεγγίζει τα φαινόμενα της ζωής και του πολιτισμού. Τον πρώτο λόγο έχει εδώ η εκ-τροπή του ασυνειδήτου σε γραφή, ώστε -παραφράζοντας τη γνωστή φροϋδική προτροπή- "εκεί που ήταν αυτό να έρθει ...η γραφή", αλλά και η τροποποίηση του πραγματικού δια της γραφής έτσι όπως μόνον μέσω αυτής μπορεί να επισυμβεί, χάρη στο δικό της ίχνος. Η σειρά απευθύνεται σε όλους όσους, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, έχουν αντιληφθεί ή υπ...

Το βιβλίο του Θανάση Τζούλη, καθηγητή της ψυχολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, προσπαθεί να συζεύξει την ψυχανάλυση με την κριτική της λογοτεχνίας και της τέχνης γενικότερα, εφόσον η τέχνη, όπως ξέρουμε από την εποχή του Πλάτωνα απορρέει κυρίως από το ασυνείδητο του δημιουργού. Ο συγγραφέας συνδυάζει στο θεωρητικό μέρος τη μεθοδολογία της ψυχοκριτικής εργασίας με τη συγκεκριμένη ανάλυση του έργου των συγγραφέων χρησιμοποιώντας ψυχαναλυτικές εργασίες όπως είναι οι: "Ερωτική ενόρμηση και καλλιτεχνική δημιουργία", "Ερωτισμός και αποσπασματικότητα στο έργο του Σο...

Ένα βασικό θέμα που πραγματεύονται τα μελετήματα αυτού του βιβλίου αφορά στις διαδικασίες με τις οποίες η λογοτεχνία έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει ένα χώρο σε τόπο. Είναι ίσως προφανές ότι η λογοτεχνική γραφή εξ ορισμού αποτελεί μια διαρκή προσπάθεια κατοίκησης του χώρου, αναγκαία συνθήκη του μετασχηματισμού του σε τόπο πέραν της αφαιρετικής του υπόστασης, με την διατύπωση μιας βιωμένης χωροχρονικής εμπειρίας. Στο πλαίσιο αυτό διαπιστώνεται ότι μια ουτοπική διάσταση, οποιασδήποτε μορφής κι αν είναι, παρούσα σε μια λογοτεχνική αποτύπωση προβάλλεται ως μια άλλη απτή πραγ...

Οι συγγραφείς και τα έργα που σχολιάζονται σε αυτό το βιβλίο υπό τον τίτλο "Χωρικά ύδατα" με έχουν απασχολήσει κατ' επανάληψη και στο παρελθόν· συγκροτούν, θα έλεγα, ένα μεγάλο μέρος από το λογοτεχνικό εικονοστάσι μου. Τα μελετήματα γράφτηκαν κατά την προηγούμενη κρίσιμη για τη χώρα μας δεκαετία με αφορμή επετείους ή αφιερώματα περιοδικών και δηλώνουν τον σταθερό προσανατολισμό μου προς τα συγκεκριμένα πρόσωπα και κείμενα. Εκτός των άλλων, έχω την εντύπωση πως, παρά τις διαφορετικές εποχές που έζησαν και τις ανόμοιες συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιούργησαν, οι ποιητές, ο...

Τα διηγήματα του Μηλιώνη έχουν θεματική αυτονομία αλλά και εσωτερική συνάφεια μεταξύ τους. Τα χαρακτηρίζει η λιτότητα, η ευρηματικότητα, το χιούμορ, η ειρωνεία, η πρωτοτυπία και η άνεση στην περιγραφή. Η αφήγησή του είναι περιεκτική. Τα διηγήματα, με την επιμελημένη τεχνική τους και την αντιηρωική θεματογραφία, θέλγουν τον αναγνώστη και τον προβληματίζουν. Η συνδρομή του στην ανανέωση της δομής και της γλώσσας του διηγήματος χαρακτηρίζεται, κατά κύριο λόγο, από τον έντεχνο συγκερασμό παραδοσιακών και νεωτερικών τρόπων. Το στοιχείο που χαρακτηρίζει ιδιαίτερα το έργο του Μη...

[...] Η γλώσσα για το Σολωμό δεν είναι υπόθεση της σοφίας, όπως ο μεγάλος Σηκωμός στις ημέρες του δεν έγινε με τα βιβλία. Το πρωταρχικό τούτο φαινόμενο ο ποιητής το βλέπει ταυτισμένο βαθειά με τη ζωή τού ανθρώπου. Η γλώσσα φύεται απάνου στη ρέουσα αίσθηση του παρόντος. Τις ουσίες που μορφώνουν τους τύπους των λέξεων και την εκφραστική του ειδή η γλώσσα τις λαβαίνει από τα υπάρχοντα κοιτάσματα, τα οποία πυρπολεί και μεταβολίζει η μελλοντική πρόθεση. Η γλωσσική μνήμη υποταγμένη στη γλωσσική ορμή συντάσσει το παρελθόν και το μέλλον τού λαού στον πνευματικό άκμονα του παρόντος...

Κείμενα προς τιμήν του συγγραφέα Κώστα Ε. Τσιρόπουλου, αναφορικά με το πολύπλευρο έργο του. Στον τιμητικό τόμο περιλαμβάνεται και μία παλαιότερη συνέντευξη του συγγραφέα στον Στέλιο Λουκά, καθώς και ένα άγνωστο θεατρικό έργο του Τσιρόπουλου, που μας εμπιστεύθηκε ο συγγραφέας, το πρώτο που βλέπει το φως της δημοσιότητας και ίσως το μόνο που διασώθηκε απ' όσα έγραψε.

Σε λίγο -το 1980- ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος συμπληρώνει εξήντα ολόκληρα χρόνια άγρυπνης πνευματικής παρουσίας μέσα στον νεοελληνικό πνευματικό χώρο. Στα 1920 έγινε συνδιευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού "Μούσα", ύστερ' από εφηβικά δημοσιεύματα, κι από τότε ως σήμερα, στέκεται στη πρώτη γραμμή των συγγραφέων του τόπου μας. Η προσωπική αγωνία, η αγρύπνια της συνείδησής του και η υψηλή ευγένεια της ψυχής του συνταιριασμένα θαυμαστά μ 'ένα ισχυρότατο κι εξαιρετικά πλούσιο συγγραφικό τάλαντο, ανέδειξαν τον Ι. Μ. Παναγιωτόπουλο όχι μονάχα ένα μεγάλο και γονιμότατο συγγραφέα ά...

Η παρούσα μελέτη του έργου του Φώτη Κόντογλου, υπό το πρίσμα των σχέσεων διακειμενικότητας, έφερε στο φως ενδιαφέρουσες αποκαλύψεις για τη γραφή του και τους μηχανισμούς της. Συγκεκριμένα, καταφαίνεται πως ο Φ. Κόντογλου εκμεταλλεύθηκε στο έπακρο την τεχνική του δανεισμού από άλλα κείμενα, επιλογή που ερμηνεύεται με αναγωγή στη λαϊκή και τη βυζαντινή κοσμοθεωρία και αισθητική, όπου βασικές κοινές παράμετροι είναι η επανάληψη, η αντιγραφή, η παράταξη, η προσήλωση στις νόρμες και, γενικά, η αποφυγή του νεωτερισμού. Έτσι, αυτό που επέκριναν στον Φ. Κόντογλου ως συντηρητισμό,...

Μετά την ανατύπωση δύο παλαιών αφιερωμάτων περιοδικών στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη ("Νέα Ζωή" Αλεξάντρειας, 1908 και "Χαραυγή" Μυτιλήνης 1911), το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο ολοκληρώνει με τούτο τον τόμο τη συνεισφορά του στην επέτειο των εβδομήντα χρόνων από το θάνατο του συγγραφέα της "Φόνισσας". Αν τα δύο πιο πάνω αφιερώματα καλύπτουν ανάγκες του αναγνωστικού κοινού και των μελετητών σε παλαιά και δυσεύρετα κείμενα, ο τόμος τούτος αποτελεί μια σύγχρονη θεώρηση του Παπαδιαμάντη. [...] (από τον πρόλογο του Μάνου Χαριτάτου στην πρώτη έκδοση, Δεκέμβριος 1981)

Σε τούτα τα μη αμιγώς λογοτεχνικά κείμενα, ο Δημήτρης Νόλλας δεν έχει την προστασία της φόρμας, του αμιγούς έργου τέχνης. Εδώ, στις εφημερίδες ή τα περιοδικά, στις ομιλίες ή στις επιστολές, στα σημειώματα και τα φαξ, γράφει χωρίς δίχτυ προστασίας, χωρίς την αφαίρεση που υπάρχει ενδιάθετα στο έργο τέχνης, χωρίς απόσταση και μετουσίωση. Εδώ μιλά σε ανθρώπους, για συγκεκριμένα θέματα, σχεδόν ευτελή και φθαρτά μα πραγματικά, άρα κινδυνώδη. Ώστε είτε θα καταφύγει στη λειασμένη και ακίνδυνη ηθικολογία είτε, όπως πράττει, θα ρισκάρει. Για να μιλήσει από ψυχής. Αυτό κάνει σε τούτα...

Οι μελέτες του τόμου αυτού επανεξετάζουν τη θέση και την προσφορά της λογοτεχνίας, και ιδιαίτερα της ποίησης, στη σύγχρονη κοινωνία. Διερευνούν την "αντοχή" ή τη λήθη καταξιωμένων δημιουργών, παλαιότερων και νεότερων, στο πολιτισμικό μας παρόν και αναζητούν την επιρροή του ιστορικοκοινωνικού και πολιτισμικού περι6άλλοντος στη διαμόρφωση του έργου τους. Στο πρώτο μέρος του 6ι6λίου, μέσα από σειρά μελετών, ε:πιχειρείται η επανανάγνωση του παλαμικού έργου από διαφορετικές οπτικές γωνίες (ιστορικοκοινωνική, βιογραφική, κειμενοκεντρική, αναγνωστική), καθώς και του έργου ποιητών...

Η συμπλήρωση, το 1992, δέκα χρόνων από τον θάνατο του πατέρα μου Γεωργίου Θ. Ζώρα (1908-1982) με ώθησε στην απόφαση να αφιερώσω στη μνήμη του έναν τόμο με εργασίες που συνέθεσα μέσα στη δεκαετία αυτή και που τα θέματά τους ξεκινούν από την ιδιαίτερα προσφιλή σ' εκείνον μεταβυζαντινή περίοδο και φθάνουν ως τη νεώτερη εποχή. Η εδώ αναδημοσίευση των εργασιών -με τις αναγκαίες προσθήκες και τις απαραίτητες βελτιώσεις- γίνεται σύμφωνα με τη χρονική κυρίως σχέση των προσώπων και των θεμάτων που αυτές εξετάζουν, και όχι με τη χρονολογική σειρά της πρώτης εμφανίσεώς τους στα περιοδ...