Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το βιβλίο αυτό θα το καταλάβει ίσως μόνο όποιος έχει κιόλας κάνει ο ίδιος τις σκέψεις που εκφράζονται σε αυτό -ή τουλάχιστο παρόμοιες σκέψεις. Δεν πρόκειται λοιπόν για διδακτικό βιβλίο. Ο σκοπός του θα έχει πετύχει, αν προσφέρει ευχαρίστηση σε όποιον θα το διαβάσει και θα το καταλάβει. Το βιβλίο πραγματεύεται τα προβλήματα της φιλοσοφίας και δείχνει -όπως πιστεύω- πως αυτά τα προβλήματα δημιουργήθηκαν από την παρανόηση της λογικής της γλώσσας μας. Όλο το νόημα του βιβλίου θα μπορούσαμε να το συνοψίσουμε περίπου με τα ακόλουθα λόγια: Ό,τι μπορεί γενικά να ειπωθεί, μπορεί...

Ένα κεντρικό σημείο κάθε έρευνας πάνω στο έργο του Βιτγκενστάιν είναι η μετάβαση της σκέψης του από την πρώιμη φιλοσοφία της Λογικοφιλοσοφικής Πραγματείας στα όψιμα πορίσματα των Φιλοσοφικών Ερευνών. Οι "Φιλοσοφικές Παρατηρήσεις" είναι χρονολογικά τοποθετημένες ανάμεσα στα δύο παραπάνω έργα και δίνουν στον ερμηνευτή το κλειδί ή τα κλειδιά για να κατανοήσει τη μετάβαση αυτή και συνάμα να εμβαθύνει στις απόψεις του φιλοσόφου πάνω στην υφή της γλώσσας, του πνεύματος και των μαθηματικών. Πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες φιλοσοφικές μελέτες του αιώνα μας.

Η "Φιλοσοφική γραμματική" τοποθετείται περίπου στο μέσον της εξελικτικής πορείας της σκέψης του Wittgenstein. Ανήκει, μαζί με τις "Φιλοσοφικές παρατηρήσεις", στα λεγόμενα μεταβατικά κείμενα, στα οποία λαμβάνει χώρα η μεταστοιχείωση της φιλοσοφίας του λογικού ατομισμού του Tractatus στη γλωσσαναλυτική μέθοδο που βρίσκει την πιο ολοκληρωμένη της έκφραση στις "Φιλοσοφικές έρευνες". Το βιβλίο αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο ασχολείται με τη φιλοσοφία της γλώσσας και το δεύτερο με τη φιλοσοφία των μαθηματικών. Και τα δύο μέρη τα συνδέει η ιδέα ότι το νόημα των σημείων πρέ...

Ο Λουδοβίκος Βιτγκενστάιν έχει κατά κάποιον τρόπο εξάψει τη λαϊκή φαντασία: η περίπτωσή του θεωρείται αυτή ενός σύγχρονου Σωκράτη που, ως μαιτρ της αινιγματώδους λογικής, γοητεύει και θέλγει όλο τον κόσμο. Τί λέει όμως ο ίδιος ο Βιτγκενστάιν για όλα αυτά; Στο "Βίτγκενστάιν με εικόνες" συναντάμε έναν παραξενο άνθρωπο: τον άτρεπτο λογικό που βγάζει την ποίηση πάνω από τη φιλοσοφία, που κληρονόμησε μια τεράστια περιουσία και την εχάρισε ολόκληρη, που ζήτησε να βρει το θάνατο στα χαρακώματα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Συναντάμε τον μεγάλο δάσκαλο που συμβούλευε τους φοιτητές...

Η συλλογή των παρατηρήσεων που ο αναγνώστης έχει στα χέρια του κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1977 στα γερμανικά, με τίτλο "Vermischte Bemerkungen" ("Ανάμικτες παρατηρήσεις"), από τους συνεργαζόμενους σε θέματα έκδοσης κειμένων του Wittgenstein εκδοτικούς οίκους Blackwell-Oxford και Suhrkamp-Frankfurt am Main. Μέσα σ' ένα χρόνο (το 1978) έγινε δεύτερη επηυξημένη έκδοση με το ίδιο τίτλο και με την προσθήκη μερικών ακόμη παρατηρήσεων που πάρθηκαν από σημειωματάρια του 1944 και του 1948. Το 1980 κυκλοφόρησε σε δίγλωσση έκδοση από τον εκδοτικό οίκο Blackwell το επηυξημένο πρωτότ...

Το Tractatus Logico-philosophicus (Λογικο-φιλοσοφική Πραγματεία) που εκδόθηκε το 1921 είναι το μεγαλειώδες έργο του. Τα βασικά θέματα που πραγματεύεται είναι η φύση της έκφρασης, τα όρια της σκέψης και της γλώσσας και ο χαρακτήρας της λογικής ανάγκης και των προτάσεων της λογικής. Το βιβλίο αυτό αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και δημιουργίας του Κύκλου της Βιέννης, της πιο αντιπροσωπευτικής ομάδας του φιλοσοφικού κινήματος του "λογικού θετικισμού" που δέσποσε στα μεσοπολεμικά χρόνια. Αποτέλεσε επίσης την πιο σημαντική επίδραση στη σχολή ανάλυσης του Κέμπριτζ στις δεκαετίες του 19...

Όσοι είχαμε το προνόμιο να γνωρίσουμε την Έλλη Λαμπρίδη στα τελευταία χρόνια της δημιουργικής ζωής της είμαστε ευτυχείς για την -έστω πολύ καθυστερημένη- μεταθανάτια έκδοση ενός ακόμη έργου της με μόνιμο σημαντικό ενδιαφέρον. Το χειρόγραφο του "Φανταστικού διαλόγου με τον Wittgenstein", όπως εξηγείται στην πρωτοσέλιδη σημείωση του έργου (εδώ σελ. 45), ανήκει στην συγγραφική περίοδο της δεκαετίας του 1950 και πιθανότατα στην τριετία 1956-1958.[...] [...] Όσα έχουν σχέση με την κύρια θεματική του έργου και την σημασία και την ακτινοβολία της φιλοσοφίας του Ludwig Wittgenste...

5 Οκτωβρίου 1946. Μέσα σε μια κατάμεστη αίθουσα στο Κέμπριτζ, ο Λούντβιχ Βιττγκενστάιν και ο Καρλ Πόππερ έρχονται αντιμέτωποι για πρώτη και τελευταία φορά στη ζωή τους. Η βίαιη αντιπαράθεσή τους γίνεται θρύλος, καθώς οι φήμες ότι οι δύο φιλόσοφοι ήρθαν στα χέρια κραδαίνοντας πυρωμένες μασιές του τζακιού κάνουν το γύρο του κόσμου. Τι όμως πράγματι συνέβη μέσα σ' εκείνα τα δέκα λεπτά παραμένει ακόμη αμφιλεγόμενο. Είκοσι χρόνια αργότερα, ο Πόππερ, καταγράφοντας τη δική του εκδοχή για το περιστατικό, παρουσίασε τον εαυτό του ως νικητή. Ωστόσο, ο καθένας από τους αυτόπτες μάρτ...

Ο Wittgenstein είχε γράψει 1000 σελίδες περίπου, αφιερωμένες στη λογική και τα μαθηματικά, οι περισσότερες από τις οποίες περιλαμβάνονται στις "Φιλοσοφικές παρατηρήσεις" και τη "Φιλοσοφική γραμματική" (τα λεγόμενα "μεταβατικά κείμενα"). Μολονότι τα δύο αυτά κείμενα περιέχουν εκτενείς αναφορές σε θέματα ανωτέρων μαθηματικών, οι ωριμότερες απόψεις, που περιέχονται στο ανά χείρας βιβλίο, κινούνται κυρίως στο στοιχειώδες επίπεδο. Ο λόγος είναι ότι, στο βιβλίο αυτό, ο Wittgenstein εκθέτει, τρόπον τινά, τα πορίσματα των ερευνών που διεξήγαγε στα μεταβατικά κείμενα, και, έχοντας π...

Ο Ludwig Wittgenstein αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη φιλοσοφική μορφή του εικοστού αιώνα. Γενημένος στη Βιέννη σπούδασε στην αρχή αεροναυπηγική, για να στραφεί αργότερα στη φιλοσοφία με δάσκαλο τον Bertrand Russell. Αυτό που εντυπωσιάζει όσους έρχονται σε επαφή με τα κείμενά του είναι οι επαναστατικές του θέσεις για τη φιλοσοφία καθώς και η προβληματική με την οποία συγκροτεί τις έννοιες του φιλοσοφικού πεδίου. Ξεκινώντας από φορμαλιστικές προσεγγίσεις πάνω σε ζητήματα όπως η λογική, ο νους, το νόημα και η κατανόηση, καταλήγει σε ρηξικέλευθες απόψεις καταφάσκοντας την ίδια τη...

Ο Λούντβιχ Βιτγκενστάιν είναι ένας φιλόσοφος του οποίου το έργο χαρακτηρίζεται από εξαιρετική πρωτοτυπία. Η επιρροή που άσκησε στο στοχασμό του 20ου αιώνα ξεπερνάει κατά πολύ τα όρια της φιλοσοφίας καθεαυτής. Σε αυτό το βιβλίο, που στόχο έχει να καταστήσει το στοχασμό του Βιτγκενστάιν προσιτό στον μη εξοικειωμένο αναγνώστη, ο A. C. Grayling εξηγεί το περιεχόμενο και την επίδραση των απόψεων του αυστριακού φιλοσόφου. Περιγράφει τόσο την πρώιμη όσο και την ύστερη φάση της φιλοσοφίας του, τις διαφορές τους αλλά και τα κοινά στοιχεία τους, ενώ προβαίνει στην αποτίμηση της αδιάλ...

Η συγκεκριμένη συλλογή έρχεται να φωτίσει μιαν άλλη πλευρά του Βιττγκενστάιν: εκείνη του λογοτέχνη. Υποστηρίζεται ευρέως ότι η γερμανική του πρόζα αποτελεί σπουδαία συνεισφορά στα αυστριακά γράμματα. Ωστόσο η ομορφιά των στοχασμών του δεν οφείλεται σε κάποια ιδιομορφία του λόγου του (εκτός ίσως στην απέριττη, δωρική, θα έλεγε κανείς, έκφραση), αλλά πηγάζει από το βάθος και το βάρος των σκέψεων που εκφράζονται με τη συγκεκριμένη πρόζα. Οι ιδέες που κλείνονται μέσα σε αυτούς τους στοχασμούς είναι μεγάλες, καινοφανείς, ανατρεπτικές, χαριτωμένες και συχνά με μιαν αδιόρατη αίσθη...

"Νομίζω πως συνόψισα κάποτε τη στάση μου απέναντι στη φιλοσοφία όταν είπα "Η φιλοσοφία στην πραγματικότητα θα έπρεπε να γράφετε σαν να επρόκειτο για ποιητική σύνθεση". Λούντβιχ Βιττγκενσάιν Αν ο Βιττγκενστάιν μελέτησε τα ίδια ζητήματα που απασχολούσαν και τους άλλους αναλυτικούς φιλοσόφους -τη φύση της λογικής, τα όρια της γλώσσας, την ανάλυση της σημασίας- τα κείμενα του χαρακτηρίζονται από μια ιδιότυπη ποιητικότητα που δε συναντάται σε άλλους. Η υφολογική αυτή ιδιαιτερότητα επιτείνει τα ερωτήματα σχετικά με το πώς πρέπει να προσεγγίσουμε τα έργο του. Στη ρίζα της σκ...

H φιλοσοφική πρακτική του Αυστριακού φιλοσόφου Ludwig Wittgenstein (1889-1951) δεν αποτελεί μονάχα ριζική απομάκρυνση από την παραδοσιακή, ιδίως την ακαδημαϊκή, φιλοσοφία, αλλά και μια από τις σκοτεινότερες, αδιαφανέστερες και αινιγματικότερες φιλοσοφικές διδασκαλίες. Ο Wittgenstein ισχυρίζεται ότι το νόημα των όσων λέμε βρίσκεται στη χρήση της γλώσσας, ότι δεν τον ενδιαφέρουν οι θεωρίες και οι εξηγήσεις, και ότι τα φιλοσοφικά προβλήματα δεν επιδέχονται λύση ή θεωρητικο-τεχνική πραγμάτευση, αλλά διάλυση και θεραπεία. Εντούτοις, τι ακριβώς σημαίνουν τέτοιες δηλώσεις; Πώς επι...