Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η μεγαλοφυΐα είναι ένα ταλέντο που εκφράζεται θαρραλέα. Το μέτρο της μεγαλοφυΐας είναι ο χαρακτήρας, μόλο που, σκέτος, ο χαρακτήρας δεν κάνει τη μεγαλοφυΐα. Μεγαλοφυΐα δεν σημαίνει "Ταλέντο συν χαρακτήρας", αλλά χαρακτήρας που εκδηλώνεται με τη μορφή ενός ειδικού ταλέντου. Όταν το στρώμα της μεγαλοφυΐας είναι πολύ λεπτό, φαίνεται από πίσω η δεξιοτεχνία. Μεγαλοφυΐα είναι εκείνο που μας κάνει να ξεχνάμε το ταλέντο του τεχνίτη. Η μεγαλοφυΐα δεν εκπέμπει περισσότερο φως από ό,τι οποιοσδήποτε τίμιος άνθρωπος· απλώς συγκεντρώνει αυτό το φως μ’ έναν ειδικό φακό σε μια καυστική ε...

Ο Wittgenstein είναι ο πιο επιδραστικός φιλόσοφος του 20ού αιώνα. Το "Tractatus Logico - Philosophicus" είναι το κατεξοχήν πολυδιαβασμένο έργο του παραμένοντας ένα από τα πιο αινιγματικά και αμφιλεγόμενα βιβλία φιλοσοφίας που έχουν γραφτεί. Με τις βαθιές του ιδέες για τη φύση της γλώσσας, της πραγματικότητας και της αναπαράστασης έχει εμπνεύσει όχι μόνο φιλοσόφους αλλά επίσης συγγραφείς και μουσικούς. Το έργο "Ο Wittgenstein και το Tractatus εξετάζει: - τη ζωή του Wittgenstein και το υπόβαθρο του Tractatus - τις ιδέες και το κείμενο του Tractatus - τη σπουδαιότητα το...

Δύο κείμενα του φινλανδού φιλοσόφου Jaako Hintikka (το δεύτερο σε συνεργασία με τη σύζυγό του Merrill) για τη φιλοσοφία του Ludwig Wittgenstein, γραμμένα με σκοπό να αποσαφηνίσουν ουσιώδεις πτυχές του στοχασμού του Wittgenstein αναφορικά με δύο κρίσιμα ζητήματα: το άρρητο και τις σχέσεις γλώσσας και κόσμου. Και τα δύο κείμενα εστιάζουν στον τρόπο ανάγνωσης και ερμηνείας του μόνου βιβλίου που εξέδωσε όσο ζούσε ο Wittgenstein, το "Tractatus Logico-Philosophicus", τονίζοντας τη σημασία που έχει η ανάγνωση και η ερμηνεία του για την κατανόηση τόσο του "πρώι μου" όσο και του "ύσ...

To "Tractatus Logico-Philosophicus" (Λογικο-Φιλοσοφική Πραγματεία) αποτελεί το μοναδικό φιλοσοφικό έργο που δημοσίευσε ο Λούντβιχ Βιτγκενστάιν ενόσω ήταν εν ζωή. Σήμερα θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα φιλοσοφικά κείμενα του 20ού αιώνα, εγκαινιάζοντας μία νέα κατεύθυνση στη φιλοσοφία που αφορούσε στην ανάλυση της γλώσσας. Η "Λογικό-Φιλοσοφική Πραγματεία" αποτέλεσε τη "Βίβλο" του Κύκλου της Βιέννης καθώς και μία σημαντική επίδραση στη σχολή ανάλυσης του Κέμπριτζ στη δεκαετία του 1920 και του 1930. Ενέπνευσε το ρεύμα του λογικού θετικισμού που με τη σειρά του υπήρξε το...

Παρά την αδιαμφισβήτητη επίδραση του Ludwig Wittgeinstein στη σύγχρονη φιλοσοφική σκέψη, η θέση του στο φιλοσοφικό στερέωμα παραμένει αμφιλεγόμενη. Η εκ μέρους του απόρριψη της θεωρητικής στάσης, η μη γραμμική και μη συστηματική έκθεση των απόψεων του, ενίοτε το αφοριστικό ύφος της γραφής, ο ισχυρός προσωπικός τόνος της διδασκαλίας του, καθιστούν δύσκολη την ένταξη του στο πλαίσιο μιας ομοιογενούς, πόσον μάλλον ακαδημαϊκά προσανατολισμένης, φιλοσοφικής κατεύθυνσης. Από το άλλο μέρος, οι αναλύσεις του εντυπωσιάζουν με τον συχνά ιδιαίτερα τεχνικό και εξαντλητικά διεισδυτικό τ...

Πέντε ζωηρά επεισόδια, μη τυπικές μορφές ζωής, στο βαρδάριο-παραβαρδάριο σκηνικό της Θεσσαλονίκης, τέλη της δεκαετίας του ’50 - αρχές της δεκατίας του ’60, ξετυλίγονται το ένα μετά το άλλο στο Πρώτο Μέρος του βιβλίου. Για να δώσουν τη σκυτάλη σε μια πέρα για πέρα τυπική συνέχεια: τη στοιχειώδη λογική του Δεύτερου Μέρους, με τους αφηρημένους κανόνες που είχαν, κατά βάθος, υπόψη τους οι επί σκηνής ήρωες και ηρωίδες εκείνης της επεισοδι(α)κής πραγματικότητας, κατά τις λεκτικές, και όχι μόνο, αντιδράσεις τους. Ζωντανή δράση και άκαμπτοι κανόνες σε διαλεκτική συνάντηση; Ναι, ακρ...

Tην ενσωματωμένη ανοησία των κυμαινόμενων εννοιών πώς την αντιμετωπίζεις; Τη δειλία του υπονοητικού λόγου; Τα αμφίσημα και ερμαφρόδιτα; Και τις ορδές του φιλολογικού μπλαμπλαλισμού; Και εκείνη την επιστημονική συμπλοκή και διαπλοκή του αναφορικού παραπομπισμού; Τη δήθεν τέχνη της επιστημονικής φιλοσοφικότητας; Τις παγίδες της κουλτούρας της καθιερωμένης ακαδημαϊκής ευπρέπειας; Το πολιτικό γλωσσικό ερπετό; Την ηθικοθρησκευτική φοβική υπνηλία; Και εδώ «...ας θυμηθούμε τις μεγάλες αγυρτείες των λέξεων...». Ξέρω ότι συμφωνείς μαζί μου. Πρώτα να δεις τη λέξη. Μετά τη λέξη στην π...

Ο Καρλ Βιτγκενστάιν, ο οποίος εγκατέλειψε μικρός την πατρική εστία ως άστατος και ατίθασος νέος, επέστρεψε στη γενέτειρά του τη Βιέννη για να δημιουργήσει μια περιουσία στη βιομηχανία σιδήρου και ατσαλιού. Κατέφερε να αποκτήσει εργοστάσια, έργα τέχνης και παλάτια, αλλά η δεσποτική και καταλυτική επιρροή που ασκούσε στα οχτώ παιδιά του κατέληξε στη διαμόρφωση μιας γενιάς αδελφών που μαστίζονταν από εσωτερικούς ανταγωνισμούς και νευρικές εντάσεις. Τρεις από τους γιους του αυτοκτόνησαν· ο Πάουλ, ο τέταρτος, έγινε παγκόσμιας φήμης πιανίστας (χρησιμοποιώντας μόνο το αριστερό του...

Το βιβλίο αυτό, παρ’ όλα τα χρόνια που πέρασαν από την εποχή της συγγραφής του και τη μάλλον ψυχρή υποδοχή του από την κοινότητα των φιλοσόφων/μαθηματικών και, επιπλέον, παρά τις επιθέσεις που εν τω μεταξύ υπέστη η λεγόμενη "ορθόδοξη" ερμηνεία τού ίδιου του Wittgenstein -στον καμβά της οποίας ο Shanker εξυφαίνει την επιχειρηματολογία του- διατηρεί αμείωτη την αξία του. Κυρίως επειδή είναι ένα τολμηρό σύγγραμμα: αφ’ ενός, δεν διστάζει να καταπιαστεί με ένα τεράστιο πλέγμα προβλημάτων της φιλοσοφίας των μαθηματικών τα οποία άπτονται μεν των βιτγκενσταϊνικών απόψεων για τη θεμ...

H φιλοσοφική πρακτική του Αυστριακού φιλοσόφου Ludwig Wittgenstein (1889-1951) δεν αποτελεί μονάχα ριζική απομάκρυνση από την παραδοσιακή, ιδίως την ακαδημαϊκή, φιλοσοφία, αλλά και μια από τις σκοτεινότερες, αδιαφανέστερες και αινιγματικότερες φιλοσοφικές διδασκαλίες. Ο Wittgenstein ισχυρίζεται ότι το νόημα των όσων λέμε βρίσκεται στη χρήση της γλώσσας, ότι δεν τον ενδιαφέρουν οι θεωρίες και οι εξηγήσεις, και ότι τα φιλοσοφικά προβλήματα δεν επιδέχονται λύση ή θεωρητικο-τεχνική πραγμάτευση, αλλά διάλυση και θεραπεία. Εντούτοις, τι ακριβώς σημαίνουν τέτοιες δηλώσεις; Πώς επι...

Η συγκεκριμένη συλλογή έρχεται να φωτίσει μιαν άλλη πλευρά του Βιττγκενστάιν: εκείνη του λογοτέχνη. Υποστηρίζεται ευρέως ότι η γερμανική του πρόζα αποτελεί σπουδαία συνεισφορά στα αυστριακά γράμματα. Ωστόσο η ομορφιά των στοχασμών του δεν οφείλεται σε κάποια ιδιομορφία του λόγου του (εκτός ίσως στην απέριττη, δωρική, θα έλεγε κανείς, έκφραση), αλλά πηγάζει από το βάθος και το βάρος των σκέψεων που εκφράζονται με τη συγκεκριμένη πρόζα. Οι ιδέες που κλείνονται μέσα σε αυτούς τους στοχασμούς είναι μεγάλες, καινοφανείς, ανατρεπτικές, χαριτωμένες και συχνά με μιαν αδιόρατη αίσθη...

"Νομίζω πως συνόψισα κάποτε τη στάση μου απέναντι στη φιλοσοφία όταν είπα "Η φιλοσοφία στην πραγματικότητα θα έπρεπε να γράφετε σαν να επρόκειτο για ποιητική σύνθεση". Λούντβιχ Βιττγκενσάιν Αν ο Βιττγκενστάιν μελέτησε τα ίδια ζητήματα που απασχολούσαν και τους άλλους αναλυτικούς φιλοσόφους -τη φύση της λογικής, τα όρια της γλώσσας, την ανάλυση της σημασίας- τα κείμενα του χαρακτηρίζονται από μια ιδιότυπη ποιητικότητα που δε συναντάται σε άλλους. Η υφολογική αυτή ιδιαιτερότητα επιτείνει τα ερωτήματα σχετικά με το πώς πρέπει να προσεγγίσουμε τα έργο του. Στη ρίζα της σκ...

Ο Λούντβιχ Βιτγκενστάιν είναι ένας φιλόσοφος του οποίου το έργο χαρακτηρίζεται από εξαιρετική πρωτοτυπία. Η επιρροή που άσκησε στο στοχασμό του 20ου αιώνα ξεπερνάει κατά πολύ τα όρια της φιλοσοφίας καθεαυτής. Σε αυτό το βιβλίο, που στόχο έχει να καταστήσει το στοχασμό του Βιτγκενστάιν προσιτό στον μη εξοικειωμένο αναγνώστη, ο A. C. Grayling εξηγεί το περιεχόμενο και την επίδραση των απόψεων του αυστριακού φιλοσόφου. Περιγράφει τόσο την πρώιμη όσο και την ύστερη φάση της φιλοσοφίας του, τις διαφορές τους αλλά και τα κοινά στοιχεία τους, ενώ προβαίνει στην αποτίμηση της αδιάλ...

Ο Ludwig Wittgenstein αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη φιλοσοφική μορφή του εικοστού αιώνα. Γενημένος στη Βιέννη σπούδασε στην αρχή αεροναυπηγική, για να στραφεί αργότερα στη φιλοσοφία με δάσκαλο τον Bertrand Russell. Αυτό που εντυπωσιάζει όσους έρχονται σε επαφή με τα κείμενά του είναι οι επαναστατικές του θέσεις για τη φιλοσοφία καθώς και η προβληματική με την οποία συγκροτεί τις έννοιες του φιλοσοφικού πεδίου. Ξεκινώντας από φορμαλιστικές προσεγγίσεις πάνω σε ζητήματα όπως η λογική, ο νους, το νόημα και η κατανόηση, καταλήγει σε ρηξικέλευθες απόψεις καταφάσκοντας την ίδια τη...

Ο Wittgenstein είχε γράψει 1000 σελίδες περίπου, αφιερωμένες στη λογική και τα μαθηματικά, οι περισσότερες από τις οποίες περιλαμβάνονται στις "Φιλοσοφικές παρατηρήσεις" και τη "Φιλοσοφική γραμματική" (τα λεγόμενα "μεταβατικά κείμενα"). Μολονότι τα δύο αυτά κείμενα περιέχουν εκτενείς αναφορές σε θέματα ανωτέρων μαθηματικών, οι ωριμότερες απόψεις, που περιέχονται στο ανά χείρας βιβλίο, κινούνται κυρίως στο στοιχειώδες επίπεδο. Ο λόγος είναι ότι, στο βιβλίο αυτό, ο Wittgenstein εκθέτει, τρόπον τινά, τα πορίσματα των ερευνών που διεξήγαγε στα μεταβατικά κείμενα, και, έχοντας π...

5 Οκτωβρίου 1946. Μέσα σε μια κατάμεστη αίθουσα στο Κέμπριτζ, ο Λούντβιχ Βιττγκενστάιν και ο Καρλ Πόππερ έρχονται αντιμέτωποι για πρώτη και τελευταία φορά στη ζωή τους. Η βίαιη αντιπαράθεσή τους γίνεται θρύλος, καθώς οι φήμες ότι οι δύο φιλόσοφοι ήρθαν στα χέρια κραδαίνοντας πυρωμένες μασιές του τζακιού κάνουν το γύρο του κόσμου. Τι όμως πράγματι συνέβη μέσα σ' εκείνα τα δέκα λεπτά παραμένει ακόμη αμφιλεγόμενο. Είκοσι χρόνια αργότερα, ο Πόππερ, καταγράφοντας τη δική του εκδοχή για το περιστατικό, παρουσίασε τον εαυτό του ως νικητή. Ωστόσο, ο καθένας από τους αυτόπτες μάρτ...

Όσοι είχαμε το προνόμιο να γνωρίσουμε την Έλλη Λαμπρίδη στα τελευταία χρόνια της δημιουργικής ζωής της είμαστε ευτυχείς για την -έστω πολύ καθυστερημένη- μεταθανάτια έκδοση ενός ακόμη έργου της με μόνιμο σημαντικό ενδιαφέρον. Το χειρόγραφο του "Φανταστικού διαλόγου με τον Wittgenstein", όπως εξηγείται στην πρωτοσέλιδη σημείωση του έργου (εδώ σελ. 45), ανήκει στην συγγραφική περίοδο της δεκαετίας του 1950 και πιθανότατα στην τριετία 1956-1958.[...] [...] Όσα έχουν σχέση με την κύρια θεματική του έργου και την σημασία και την ακτινοβολία της φιλοσοφίας του Ludwig Wittgenste...

Το Tractatus Logico-philosophicus (Λογικο-φιλοσοφική Πραγματεία) που εκδόθηκε το 1921 είναι το μεγαλειώδες έργο του. Τα βασικά θέματα που πραγματεύεται είναι η φύση της έκφρασης, τα όρια της σκέψης και της γλώσσας και ο χαρακτήρας της λογικής ανάγκης και των προτάσεων της λογικής. Το βιβλίο αυτό αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και δημιουργίας του Κύκλου της Βιέννης, της πιο αντιπροσωπευτικής ομάδας του φιλοσοφικού κινήματος του "λογικού θετικισμού" που δέσποσε στα μεσοπολεμικά χρόνια. Αποτέλεσε επίσης την πιο σημαντική επίδραση στη σχολή ανάλυσης του Κέμπριτζ στις δεκαετίες του 19...

Η συλλογή των παρατηρήσεων που ο αναγνώστης έχει στα χέρια του κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1977 στα γερμανικά, με τίτλο "Vermischte Bemerkungen" ("Ανάμικτες παρατηρήσεις"), από τους συνεργαζόμενους σε θέματα έκδοσης κειμένων του Wittgenstein εκδοτικούς οίκους Blackwell-Oxford και Suhrkamp-Frankfurt am Main. Μέσα σ' ένα χρόνο (το 1978) έγινε δεύτερη επηυξημένη έκδοση με το ίδιο τίτλο και με την προσθήκη μερικών ακόμη παρατηρήσεων που πάρθηκαν από σημειωματάρια του 1944 και του 1948. Το 1980 κυκλοφόρησε σε δίγλωσση έκδοση από τον εκδοτικό οίκο Blackwell το επηυξημένο πρωτότ...