Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το βιβλίο "Νομική γλώσσα, νομική ορολογία" αποτελεί μια εύληπτη και περιεκτική εισαγωγή σε βασικά θεωρητικά και πρακτικά ζητήματα νεοελληνικής νομικής γλώσσας και νεοελληνικής νομικής ορολογίας. Αποσκοπεί να καλύψει τις ανάγκες όσων ασχολούνται στη θεωρία και στην πράξη με αυτά τα αντικείμενα (δικηγόρων, δικαστών, θεωρητικών και σπουδαστών της Νομικής Επιστήμης, στελεχών της δημόσιας διοίκησης, μεταφραστών, νομικών γλωσσολόγων, επιμελητών μεταφρασμένων νομικών κειμένων κ.ά.), εξοικειώνοντάς τους με τις θεμελιώδεις έννοιες και τις βασικές διαγλωσσικές αρχές της Ορολογίας και...

Όταν για πρώτη φορά βρέθηκα στο χώρο του Εμπορικού Ναυτικού, είχα να αντιμετωπίσω εκτός από μια δύσκολη και επίπονη εργασία κι ένα λεξιλόγιο εντελώς άγνωστο σε μένα, γεμάτο από βαρύγδουπες και ακατανόητες λέξεις, οι οποίες ηχούσαν παράξενα στα αυτιά μου. Κι όμως αυτές οι λέξεις και οι εκφράσεις σχημάτιζαν μια κωδικοποιημένη γλώσσα που έπρεπε όχι μόνο να μάθω πολύ γρήγορα, αλλά και να τη χρησιμοποιώ στην καθημερινότητα. Η αντίδρασή μου ήταν δικαιολογημένη. Δεν υπάρχουν άραγε αντίστοιχες ελληνικές λέξεις ικανές για να εκφράσουν αυτό το συνονθύλευμα ξενόγλωσσων όρων επί των...

Το βιβλίο αυτό -προϊόν εικοσαετούς έρευνας του Πέτρου Βλαστού, ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες λογίους της Διασποράς που επηρέασαν σε σημαντικό βαθμό τα ελληνικά γράμματα τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα -εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1931, ως μια προσπάθεια να μελετηθεί ο πλούτος της δημοτικής γλώσσας. Έργο αναφοράς μέχρι σήμερα, μας οδηγεί στην εποχή κατά την οποία οι δημοτικιστές αναδείκνυαν τη μητρική λαλιά η οποία κινδύνευε να ξεχαστεί ύστερα από τα πολλά χρόνια κατά τα οποία είχε επισήμως περιπέσει σε αχρησία. Στον πρώτο τόμο της παρούσας έκδοσης -στην οποία έχε...

Το βιβλίο αυτό -προϊόν εικοσαετούς έρευνας του Πέτρου Βλαστού, ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες λογίους της Διασποράς που επηρέασαν σε σημαντικό βαθμό τα ελληνικά γράμματα τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα -εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1931, ως μια προσπάθεια να μελετηθεί ο πλούτος της δημοτικής γλώσσας. Έργο αναφοράς μέχρι σήμερα, μας οδηγεί στην εποχή κατά την οποία οι δημοτικιστές αναδείκνυαν τη μητρική λαλιά η οποία κινδύνευε να ξεχαστεί ύστερα από τα πολλά χρόνια κατά τα οποία είχε επισήμως περιπέσει σε αχρησία. Στον δεύτερο αυτό τόμο της παρούσας έκδοσης -στην οπ...

Μοναδική φιλοδοξία του λεξικού αυτού είναι να βοηθήσει όσο είναι δυνατόν τους μαθητές της μέσης παιδείας, τους φοιτητές της φιλολογίας, καθώς και όλους εκείνους που διδάσκουν φιλολογία ή ασχολούνται με τη μελέτη λογοτεχνικών και φιλολογικών θεμάτων, για να κατανοήσουν πληρέστερα τους ευχρηστότερους όρους της λογοτεχνικής κριτικής και της φιλολογίας. Είναι αυτονόητο ότι καμιά σοβαρή σπουδή ή αξιολόγηση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί σε οποιονδήποτε γνωστικό τομέα αν προηγουμένως δεν έχει διευκρινιστεί η σχετική ορολογία: "αρχή παιδεύσεως η των ονομάτων επίσκεψις". Η προϋπόθεσ...

Στη μακρόχρονη ιστορία της η ελληνική γλώσσα δάνεισε άλλες γλώσσες και δανείστηκε από αυτές. [...] Μια ξεχωριστή κατηγορία δανείων είναι τα "αντιδάνεια". Είναι λέξεις που "ταξίδεψαν" από τα αρχαία ελληνικά σε άλλη γλώσσα ή άλλες γλώσσες (συνήθως λατινικά και ιταλικά, γαλλικά, κλπ.) και επανήλθαν στα νέα ελληνικά με τη μορφή δανείων. Με το πέρασμά τους από γλώσσα σε γλώσσα άλλαξε η μορφή τους σε τέτοιο σημείο, ώστε πολλές από αυτές να μην ξεχωρίζουν από τα λεξιδάνεια (για τον λόγο αυτό γράφονται με απλοποιημένη ορθογραφία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι λέξεις γκάζι (>χάος)...

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του πολυγραφότατου γιατρού και συγγραφέα Γεράσιμου Ρηγάτου σχετικά με την ελληνική συμβολή στην παγκόσμια ιατρική ορολογία. Οι όροι τους οποίους συνθέτουν οι γιατροί για τη δήλωση μιας νέας παθολογικής οντότητας, ενός συμπτώματος ή διαφόρων στοιχείων που σχετίζονται με την ιατρική, προέρχονται κατά μεγάλη αναλογία από την ελληνική γλώσσα. Οι όροι αυτοί αυξάνονται με τη δημιουργία παραγώγων και σύνθετων, είτε με τη χρήση δεύτερης ελληνικής λέξης, είτε με μικτούς τύπους με λατινική ή άλλη λέξη. Το φαινόμενο αφορά στην Ιατρική Ορολογία στο σύνολο των...

Η Επιστημονική Επιτροπή του 7ου Συνεδρίου, με πρόεδρο τον καθηγητή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτη Κοντό, ενέκρινε 39 από τις 43 προτάσεις για ανακοίνωση, διατηρώντας την υψηλή στάθμη του Συνεδρίου, που έχει γίνει πλέον παράδοση. Υποβλήθηκαν κείμενα και για τις 39 εγκεκριμένες ανακοινώσεις, τα οποία περιέχονται στον τόμο των ανακοινώσεων και εντάχθηκαν στο πρόγραμμα του Συνεδρίου. Ανάμεσα σ' αυτές και 7 ανακοινώσεις ξένων ομιλητών από πανεπιστήμια και οργανώσεις Ορολογίας του εξωτερικού. Στους εγκεκριμένους ομιλητές προστέθηκε ως προσκεκλημένος...

Το παρόν βιβλίο επιδιώκει να απαντήσει σε 740 απορίες που αφορούν την ορθογραφία, την κλίση, τη σύνταξη και τη σημασία στη σύγχρονη ελληνική. Οι απορίες αυτές έχουν καταγραφεί στο διάλογο της Άσπρης λέξης με τους επισκέπτες της, καθώς και σε προσωπικές και δημόσιες συζητήσεις, και έχουν αποτελέσει αντικείμενο παρουσίασης σε γραμματικές, λεξικά, οδηγούς χρήσης και, πρόσφατα, σε ιστολόγια που αναφέρονται στη νέα ελληνική γλώσσα. Οι απαντήσεις λαμβάνουν υπόψη τόσο τους γραμματικούς κανόνες όσο και τη γλωσσική πρακτική, όπως αποτυπώνεται σε έντυπα κείμενα και σε κείμενα του...

Ποιος θα φανταζόταν ότι το γκάζι έχει μακρινό πρόγονο την ελληνική λέξη χάος, ο καναπές το κωνώπιον (κουνουπιέρα) και η πλαζ το επίθετο πλάγιος; Στο βιβλίο αυτό, καταγράφονται οι λέξεις που ταξίδεψαν από τα αρχαία ελληνικά σε άλλη γλώσσα ή σε άλλες γλώσσες (συνήθως λατινικά και ιταλικά, γαλλικά κτλ.) και επανήλθαν στα νέα ελληνικά. Η καταγραφή και παρουσίαση αναδεικνύει, με επιστημονικό αλλά και φιλικό για τον αναγνώστη τρόπο, τις αλλαγές μορφής και σημασίας τους στους πιο σημαντικούς σταθμούς του ταξιδιού μέχρι να ξαναγυρίσουν στην Ελλάδα.

[...] Η ελληνική έκδοση του λεξιλογίου αποτέλεσε ένα δύσκολο εγχείρημα για πολλούς λόγους. Ο σημαντικότερος εξ αυτών ήταν ότι το πρωτότυπο αποτελείται από τέσσερις γλώσσες και όχι από μία, όπως συμβαίνει σε μια συνήθη μεταφραστική περίσταση. Η μετάφραση του λεξιλογίου θα έπρεπε, δηλαδή, να γίνει με βάση τέσσερα πρωτότυπα κείμενα, τα οποία εμφανίζουν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους, όσο και αν κάτι τέτοιο φαίνεται παράξενο. Οι ορολογίες στην κάθε γλώσσα αντικατοπτρίζουν τη γλωσσική και γλωσσολογική ιδεολογία της αντίστοιχης γλωσσικής και επιστημονικής κοινότητας και, ως εκ τ...

[...] Η πρώτη μου δουλειά ήταν να καταγράψω όσες λέξεις μπορούσα από το ιδίωμα της ντοπιολαλιάς -ψυχάρειος λέξη- και να ψάξω να βρω τη ρίζα τους, χωρίς βέβαια, να διεκδικώ τίτλο γλωσσολόγου. Κατέγραψα, λοιπόν, όσες λέξεις μπόρεσα, έψαξα στα λεξικά και κατάφερα να φτιάξω το πρώτο μέρος του βιβλίου τούτου. Στο δεύτερο μέρος πρόσθεσα χειρόγραφα της εποχής της πρώιμης Αιγνουσιώτικης κοινωνίας χαρακτηριστικά της διαμόρφωσης της κοινωνικής ζωής του τόπου. Προσπάθησα να δώσω μια ερμηνεία στην προέλευση των τοπωνυμίων του νησιού. Και, τέλος, μια συλλογή γνωμικών, σκωπτικών διστίχω...

Ο "Οδηγός βιομηχανικής εκτύπωσης" είναι αποτέλεσμα μιας μακράς και επίπονης προσπάθειας για την καταγραφή των τεχνικών όρων, μεθόδων και υλικών που αφορούν στη συγκέντρωση βιομηχανία. Είναι βασισμένος στην πεποίθηση, ότι, για την κατανόηση του συγκεκριμένου συστήματος των μέσων της γραφικής έντυπης βιομηχανικής εκτύπωσης, πρέπει κάποιος να ξεκινάει αρχικά από τον κώδικα επικοινωνίας. [...] Κατά τη διάρκεια της συλλογής και καταγραφής των όρων για τη δημιουργία του οδηγού βιομηχανικής εκτύπωσης, παρουσιάσθηκαν πολλά προβλήματα για τον καθορισμό των όρων που συναντώνται στην...

Στο έργο με τίτλο "Ορολογία της αρχαίας μεταλλείας" γίνεται μια προσπάθεια αποθησαύρισης της ορολογίας των αρχαίων μεταλλουργών και μεταλλοτεχνών και απόδοσης, κατά το δυνατόν, της ακριβούς έννοιας των όρων, με γνώμονα την αρχαία και σύγχρονη τεχνογνωσία. Η συγκέντρωση της ορολογίας μέσα από τα λιγοστά αρχαία κείμενα που αφορούν τη μεταλλευτική και μεταλλουργική τεχνολογία άρχισε πριν από πολλά χρόνια. Την απόφαση της γραφής του πονήματος την πήρα ύστερα από ώριμη σκέψη, γνωρίζοντας τις μεγάλες δυσκολίες που θα είχα να αντιμετωπίσω. Η σύγχρονη βιβλιογραφία είναι φτωχή σ'...

Η παράδοση να αφιερώνονται τα Συνέδρια "Ελληνική Γλώσσα και Ορολογία" σε κάποια μεγάλη προσωπικότητα του χώρου των γραμμάτων, τηρήθηκε και σε τούτο το συνέδριο, που αφιερώθηκε στον αξέχαστο Βασίλη Α. Φιλόπουλο, πρωτοπόρο της Ορολογίας, πρόεδρο της ΕΛΕΤΟ από την ίδρυσή της (1992) και επί δεκατέσσερα έτη, αλλά και πρόεδρο όλων των οργανωτικών επιτροπών των 5 προηγούμενων Συνεδρίων· σε λίγο θα κλείσει χρόνος από την απώλειά του. Για το Βασίλη Φιλόπουλο δέχτηκε να μας μιλήσει -και τον ευχαριστούμε θερμά- ο υποστηρικτής και επί δεκαετίες "κήρυκας" της Ορολογίας και του ορθού επ...

Η ορολογία, θεωρητική και εφαρμοσμένη, είναι ο σύγχρονος κλάδος των γλωσσικών επιστημών που ασχολείται με την ανάλυση και ταξινόμηση των όρων και των εννοιών που χρησιμοποιούνται στον επιστημονικό και τεχνικό λόγο. Στη σημερινή εποχή, όπου η γνώση αναπτύσσεται και μεταδίδεται σε ένα πλαίσιο γενικευμένης πολυγλωσσίας, η μελέτη της ορολογίας συνδέεται με γνωστικά και κοινωνιογλωσσολογικά ζητήματα που απασχολούν την ευρύτερη επιστημονική κοινότητα. Πρόκειται για θέματα σχετικά με την επίδραση που ασκούν οι σύγχρονοι τρόποι επικοινωνίας και διάδοσης της πληροφορίας στη γλώσσα -...