Λατινική γραμματεία

Περί της πνευματικής γαλήνης

Εκδόσεις Πατάκη (2005)

Στην πραγματεία αυτή υπάρχει ένας πραγματικός και αξιοθαύμαστος όγκος ανθρώπινης σοφίας, που προσπαθεί να στηρίξει τον άνθρωπο και να τον προφυλάξει από την πλήξη και τη νεύρωση. Ανάμεσα στα ενδιαφέροντα θέματα με τα οποία ασχολείται η μελέτη είναι και τα εξής: αποτυχίες στη ζωή· ο δάσκαλος που προσφέρει πραγματική κοινωνική υπηρεσία· η αξία της φιλίας· η ιδιοκτησία ως πηγή άγχους. Η διατριβή Περί της πνευματικής γαλήνης είναι ένα καταστάλαγμα ψυχικής ευφορίας και βαθιάς γνώσης των ανθρωπίνων. Πρόκειται για μια πραγματική προσφορά προς τον άνθρωπο.

Περί της συντομίας της ζωής

Εκδόσεις Πατάκη (2005)

Το να μάθει κανείς πώς να ζει και, κυρίως, πώς να πεθαίνει απαιτεί μια ολόκληρη ζωή. Συνήθως η γεροντική ηλικία έρχεται σαν έκπληξη στους ανθρώπους και ο θάνατος τρομοκρατεί όλους όσοι πέρασαν τη ζωή τους υπεραπασχολημένοι με πράγματα που δεν βελτίωναν την ποιότητά τους. Ο άνθρωπος λοιπόν θα πρέπει να έχει μπροστά του ένα ικανοποιητικό χρονικό περιθώριο, ώστε να ασχοληθεί με τη φιλοσοφία, η οποία και μόνη είναι ικανή να τον συνδέσει με το παρελθόν και με όλους τους σοφούς. Ό,τι προσφέρει η φιλοσοφία είναι πέρα από τη φθορά και τη βλάβη που προκαλεί ο χρόνος. Η σοφία των α...

Περί μαντικής

Περίπλους (2005)

Η πρόγνωση του μέλλοντος, αίτημα πανάρχαιο και πανανθρώπινο, είναι το θέμα του βιβλίου, ενός κειμένου από τα σημαντικότερα της λατινικής γραμματείας. Η Αστρολογία, η Οιωνοσκοπία, η Ονειρομαντεία, η Κληρομαντεία, η Χρησμοδότηση, τα Σιβυλλικά βιβλία και όλα τα είδη της μαντικής παρουσιάζονται από τον αρχαίο Λατίνο συγγραφέα και αξιολογούνται τα αποτελέσματά τους, μέσα από πολλά παραδείγματα που προέρχονται από ελληνικά κείμενα και ιστορικές μαρτυρίες. Παράλληλα τίθενται και τα ερωτήματα: Αν οι θεοί ήθελαν να μας πουν κάτι για το μέλλον, γιατί να μην μας το πουν ξεκάθαρα κα...

Το όνειρο του Σκιπίωνα

Γρηγόρη (2005)

Το "Somnium Scipionis" του Κικέρωνα είναι ένα από τα ωραιότερα φιλοσοφικά κείμενα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο πρωταγωνιστής Σκιπίωνας Αιμιλιανός, βλέπει σε όραμα τον παππού του, το διάσημο στρατηγό Σκιπίωνα Αφρικανό τον Πρεσβύτερο, το φάντασμα του οποίου προφητεύει τα μελλοντικά ανδραγαθήματα και τη δολοφονία του εγγονού του, ενώ παράλληλα φανερώνει σε αυτόν τα μυστικά της μετά θάνατον ζωής και ευτυχίας. Στη συνέχεια θίγει ζητήματα όπως η αυτοκτονία, η θεϊκή καταγωγή της ψυχής, η κατοίκηση του γαλαξία από τους ενάρετους αποθανόντες, το πλανητικό σύστημα των εννέα σφαιρών,...

Δημητρίου Κυδώνη μετάφραση του Ψευδοαυγουστίνειου Soliloquia

Ακαδημία Αθηνών (2005)

[...] Αντικείμενο της προκείμενης εργασίας είναι η εξέταση της χειρόγραφης παράδοσης και η κριτική έκδοση της μετάφραση του ψευδοαυγουστίνειου έργου "Soliloquia animae ad deum" από τον Δημήτριο Κυδώνη. Για μια ολοκληρωμένη μελέτη, ωστόσο, αυτής της μετάφρασης πρέπει να συνεκτιμηθεί το πνευματικό κλίμα της εποχής εκείνης αφενός και αφετέρου η συνολική λατινική παιδεία και μεταφραστική δραστηριότητα του βυζαντινού λογίου, καθώς και οι θεωρητικές του απόψεις όσον αφορά τους δυτικούς Πατέρες. Δεδομένου, εξάλλου, ότι η πολιτική δραστηριότητα του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη...

Η δύναμη των λέξεων

Ελληνικά Γράμματα (2006)

"Αν οι μεγάλες αλλαγές αναγνωρίζονται κατ' αρχήν από τις λέξεις, τότε είναι επιτακτικό να δημιουργηθεί ένα νέο λεξικό -ακριβές και όχι απατηλό- για να κατονομαστεί αυτό το τόσο σφαιρικό, κι όμως τόσο κατακερματισμένο, παρόν, το τόσο ξένο κι όμως τόσο παρεμβατικό." (Ivano Dionigi) Ο λόγος που, από αμυντικό και επιθετικό όπλο, υποβιβάζεται σε "εμπόρευμα" (Del Giudice)· ο λόγος που μετασχηματίζεται σε μέσον "κατάχρησης", όπως δείχνουν οι τραγικές πρόσφατες υπερβολές (Eco)· ο λόγος του ανθρώπου που αντιπαρατίθεται στον Θείο Λόγο και γίνεται "διαβολικός", φορέας μίσους και δι...

Έρωτος λόγοι από την αρχαία μεσόγειο

Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)

Σε αντίθεση με τους πολέμους ή τις αυτοκρατορίες, ο έρωτας δεν αφήνει ίχνη για τον αρχαιολόγο: Τα γραπτά φιλιά είναι το μόνο που μένει από τη σύντομη, φλογερή αλχημεία του ανθρώπινου πάθους. Ο Έζρα Πάουντ κάποτε περιέγραψε τις μεταφράσεις των αρχαίων συγγραφέων ως «προσφορά αίματος στα φαντάσματα». Αυτό το συγκλονιστικά όμορφο βιβλίο δίνει μια ζεστή πνοή ζωής στα ποιήματα και στις επιστολές και των μεγάλων αλλά και των αγνώστων, χαμένων εραστώντης αρχαίας Μεσογείου. Τα λόγια που ειπώθηκαν πριν από δυο χιλιάδες χρόνια είναι τόσο δροσερά, παθιασμένα και καμιά φορά αυθάδη, όσο...

Απομνημονεύματα για το γαλατικό πόλεμο

Γρηγόρη (2007)

Το βιβλίο αυτό απευθύνεται κυρίως στους μαθητές, που ετοιμάζονται για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο πανεπιστήμιο, και έχει σκοπό να τους βοηθήσει στη μελέτη του μαθήματος των Λατινικών. Γι' αυτό κάθε κεφάλαιο, εκτός από τη μετάφραση, περιέχει τις λέξεις και τη συντακτική ανάλυση, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα σωστής μελέτης. Σχετικά με τη μετάφραση, μεταφέρω εδώ όσα σημείωσα στο βιβλίο μου "Ο Γαλατικός πόλεμος" (μόνο μετάφραση), που εξέδωσα τον περασμένο Μάη: "η προσπάθεια να ιδωθεί η μετάφραση των κλασικών κειμένων κατά σύγχρονο τρόπο μου έδωσε την αφορμή να παρεκκλίνω από...

Περί του μήλου ή Περί της Αριστοτέλους τελευτής

Θύραθεν (2007)

" ...Και αν δεν ήταν αυτό το μήλο που κρατάω στο χέρι, που η ευωδιά του με δυναμώνει και παρατείνει για λίγο τη ζωή μου, θα είχα ήδη ξεψυχήσει." Με τα λόγια αυτά ο Αριστοτέλης στην επιθανάτια κλίνη του αρχίζει, σύμφωνα με το "Liber de pomo", το τελευταίο μάθημά του, μια τελευταία προτροπή επί φιλοσοφίαν. Το "Liber de pomo", το οποίο μεταφράζεται και σχολιάζεται εδώ, είναι ένα λατινικό κείμενο του 13ου αιώνα -ιδιαίτερα διαδεδομένο κατά τον Μεσαίωνα και σχεδόν άγνωστο στις μέρες μας- στο οποίο αποτυπώνεται μια άκρως ενδιαφέρουσα εικόνα του μετασχηματισμένου Αριστοτέλη τ...

Έρως και ψυχή

Στεφανίδη (2009)

Από το μυθιστόρημα "Ο Χρυσός Γάιδαρος" ή "Οι Μεταμορφώσεις" που έγραψε ο Απουλήιος τον Β΄ αιώνα, η Ζωή Βαλάση απομόνωσε το ωραίο παραμύθι του "Έρωτα και της Ψυχής" που περιέχεται σχεδόν αυτόνομο στην περιπετειώδη λατινική διήγηση. Είναι ένα παραμύθι αγάπης και αγώνα, με ζήλιες, δοκιμασίες, απολαύσεις και απαγορεύσεις, αδικίες και τιμωρίες, προπάντων με άθλους που οδηγούν την ηρωίδα στην ευτυχία. Είναι ένα παραμύθι έκπληξη. Τόσο παλιό αλλά και τόσο ζωντανό μέσα σ' όλα τα παραμύθια που ξέρουμε -μήτρα των περισσότερων μοτίβων που συναντάμε στις παραμυθικές αφηγήσεις. Η α...

Κάτωνος γνώμαι παραινετικαί δίστιχοι

Αλήθεια (2010)

Το δεύτερο έργο στη σειρά "Λόγος Ελληνικός" των εκδόσεων "Αλήθεια" έχει τίτλο "Κάτωνος Γνώμαι Παραινετικαί Δίστιχοι". Πρόκειται για μία συλλογή έμμετρων γνωμών που έχουν συντεθεί σε δακτυλικό εξάμετρο και που εντάσσονται στην αρχαία γνωμολογική παράδοση του Θέογνι και του Φωκυλίδη αλλά που προσλαμβάνουν και αρκετά στοιχεία χριστιανικής ηθικής. Το έργο πρέπει να ανήκει στα τελευταία χρόνια του 3ου ή στα πρώτα χρόνια του 4ου αιώνα. Ο Κάτων στον οποίο αποδίδεται, είναι μάλλον ο Κάτων ο Ιτικηνός, παρά ο Κάτων ο Τιμητής. Το έργο είχε τεράστια απήχηση κατά τον Μεσαίωνα...

Σάτιρες (Sermones)

Εκδόσεις Πατάκη (2011)

Εισαγωγή στη λατινική διπλωματική

University Studio Press (2011)

Την έκδοση αυτού του βιβλίου υπαγόρευσε η απουσία από την ελληνική βιβλιογραφία ενός εγχειριδίου λατινικής διπλωματικής. Όπως είναι γνωστό, τεράστιος αριθμός λατινόγλωσσων εγγράφων βρίσκεται στα ελληνικά αρχεία, κατά συνέπειαν ο Έλληνας αρχειονόμος είναι απαραίτητο να προσεγγίζει και να διαχειρίζεται το υλικό αυτό με επιστημονικά ενδεδειγμένες μεθόδους και γνώσεις που προσφέρει και η επιστήμη της διπλωματικής. Το εγχειρίδιο αποτελείται από δύο μέρη και δύο παραρτήματα. Στο Α΄ κεφάλαιο του Α΄ μέρους, αυτού που αναφέρεται στη γενική διπλωματική, παρουσιάζουμε σύντομη εισαγωγή...

Επικούρεια

Ζήτρος (2012)

[...] Στον τόμο αυτόν ο συγγραφέας προτάσσει έναν πρόλογο (σελ. 9-13). Από αυτόν παραθέτω ένα απόσπασμα, που αποτέλεσε την αφόρμηση για τη σύνθεση του τόμου που κρατάτε στα χέρια σας. Καταθέτοντας ο Γιώργος Ζωγραφίδης τους προβληματισμούς του και την ιστορία της προσπάθειας του να μας παρουσιάσει μια εμπεριστατωμένη εικόνα της επικούρειας φιλοσοφίας λέει στο απόσπασμα αυτό: "Η ηθική του Επίκουρου είναι ανοιχτή όπως πάντα σε παραναγνώσεις. Αν τη διαβάσουμε ανεξάρτητα από τη φυσική του, δε χάνουμε μόνο την κατανόηση του συνόλου της φιλοσοφίας του, δεν προδίδουμε απλώς τη δική...

Περί αργίας

Εκδόσεις Πατάκη (2012)

Ο Σενέκας είναι ο διαπρεπής εκπρόσωπος της (εκλεκτικής) φιλοσοφικής σκέψης στη Ρώμη του 1ου μ.Χ. αι. Στωικός φιλόσοφος ο ίδιος απαντά στο ερώτημα αν ο Στωικός, αφοσιωμένος στο πολιτικό και κοινωνικό έργο, έχει δικαίωμα να αποσυρθεί και να ιδιωτεύσει (otium= αργία). Ναι, απαντά ο Σενέκας, γιατί και έτσι μπορεί από άλλη σκοπιά, με άλλον τρόπο - με τη μελέτη των φιλοσοφικών θεμάτων και προβλημάτων - να ωφελήσει το σύνολο και τους μεταγενέστερους. Αλλ’ αυτή η απομάκρυνση από τον δημόσιο βίο δεν δικαιολογείται παρά μόνο από λόγους "ανωτέρας βίας", όπως είναι η επικίνδυνη πολιτικ...

Περί προνοίας

Εκδόσεις Πατάκη (2013)

Ο Σενέκας είναι ο διαπρεπής εκπρόσωπος της (εκλεκτικής) φιλοσοφικής σκέψης στη Ρώμη του 1ο μ.Χ. αι. Στο ερώτημα πώς η Πρόνοια (ο Θεός) ανέχεται να υποφέρουν συχνά οι αγαθοί, ενώ οι κακοί ευημερούν, ο Στωικός Σενέκας απαντά ότι τα λεγόμενα κακά δεν είναι παρά οι δοκιμασίες που επιτρέπουν στους αγαθούς να επιδείξουν την αρετή τους και με τον τρόπον αυτό να διδάξουν και τους λοιπούς. Χαρακτηρίζει ως απόλυτο και μόνο κακό την κακή πράξη, και ως απόλυτο αγαθό την αρετή. Όλα τα άλλα είναι «αδιάφορα» και ο αγαθός άνθρωπος μαθαίνει να τα αντιμετωπίζει και να μην υποκύπτει, αλλά να...

Οβίδιος, Ηρωίδες 20-21

Παπαδήμας Δημ. Ν. (2014)

Το βιβλίο αυτό αποτελεί την πρώτη σχολιασμένη έκδοση στα ελληνικά των επιστολών 20 - 21 των Ηρωίδων του Οβιδίου, της αλληλογραφίας δηλαδή του Ακοντίου και της Κυδίππης. Περιλαμβάνει εκτενή Εισαγωγή για το βίο και το έργο του Οβιδίου, για τις Ηρωίδες γενικότερα και τις συγκεκριμένες επιστολές ειδικότερα, λατινικό κείμενο των επιστολών αυτών με κριτικό υπόμνημα και ελληνική μετάφραση σε αντικριστές σελίδες, καθώς και λεπτομερή σχόλια που καλύπτουν ευρύτατο φάσμα θεμάτων (πηγές, πρότυπα, διακειμενικότητα, μυθολογία, χιούμορ, ύφος, γλώσσα, μέτρο κ.τ.λ.). Το βιβλίο ολοκληρώνεται...

Μ. Τύλλιου Κικέρωνα, Περί πολιτείας

Καρδαμίτσα (2015)
Συνολικά Βιβλία 88
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου