Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι "Θέσεις για τη φιλοσοφία της ιστορίας" (1940) του Walter Benjamin είναι ένα από τα πιο σημαντικά κείμενα του 20ού αιώνα, και ίσως η πιο σημαντική απόδειξη της κριτικής σκέψης από την εποχή των "Θέσεων για τον Φόυερμπαχ" του Marx. Κείμενο υπαινικτικό, συβιλλικό, του οποίου ο ερμητισμός είναι διάσπαρτος από εικόνες και αλληγορίες, παραδοξολογίες και ενοράσεις. Ο Michael Lowy δεν επιδιώκει τόσο να ασκήσει κριτική στις "Θέσεις", όσο προσπαθεί να τις κατανοήσει. Η προτεινόμενη ανάγνωση δεν έχει στόχο να θεωρηθεί η πιο σωστή ή η πιο επιστημονική. Απλώς, εκεί που άλλες βλέπουν...

Στο "ακτινοβόλο μέλλον" της σταλινικής προπαγάνδας που συνοικεί με τον "γνόφο της υποϊστορίας", η νέα ιστορία βρίσκεται σχεδόν σχιζοφρενικά "εκείθεν" και ταυτόχρονα "εντεύθεν" της παραδοσιακής: η ανθρώπινη υπόσταση διπλασιάζεται με τη μετοχή στη "μεταϊστορία των λουλουδιών του Rilke", αντιμετωπίζοντας, ωστόσο, την παράλογη αντίφαση των "φρικτότερων εγκλημάτων και των πιο παράδοξων συνωμοσιών" στην επίσημη ιστοριογραφία της "κομμουνιστικής" καθημερινότητας. Πάγια τακτική της κάθε μορφής ολοκληρωτισμού, χωρίς να εξαιρείται ο νεοφιλελευθερισμός του 21ου αι., είναι ο στολισμός...

Ό,τι είναι για τους ζωγράφους τα χρώματα, ή για τους μαθηματικούς οι αριθμοί, είναι για τον ιστορικό τα γεγονότα. Σ' αυτά στηρίζεται, αλλά -ακριβώς όπως και για τον ζωγράφο ή τον μαθηματικό- δεν είναι τα ίδια τα γεγονότα καθεαυτά, παρά οι συνδυασμοί τους που τον ενδιαφέρουν: αναζητάει την αρμονία που μπορεί να προκύψει από τη σύνθεσή τους. Συσχετίζοντας, γράφοντας, σβήνοντας, ο συγγραφέας ενός ιστορικού δοκιμίου προσπαθεί να φτιάξει έναν πίνακα, με το ζωγραφικό είτε το μαθηματικό νόημα της λέξης, όπου ν' απεικονίζεται το παρελθόν. Καμβάς αυτού του πίνακα είναι ο χρόνος. Ο...

Ο συγγραφέας θίγει ζητήματα που αφορούν και τις δύο βασικές κατευθύνσεις της φιλοσοφίας της Ιστορίας, δηλαδή τη μεταφυσική θεώρηση και τη γνωσιολογική διερεύνηση, χρησιμοποιώντας παραδείγματα από τα πιο γνωστά κεφάλαια της παγκόσμιας ιστορίας. Το πρώτο μέρος του βιβλίου πραγματεύεται θέματα λογικής της ιστορικής σκέψης, ενώ το δεύτερο αποτελεί κριτική παρουσίαση των προσπαθειών που έχουν γίνει για μια μεταφυσική ερμηνεία της Ιστορίας.

Στο βιβλίο αυτό γίνεται η απόπειρα μίας κριτικής γενεαλογίας των "Θέσεων για την ιστορία" του Walter Benjamin. Χωρώντας από τη βασική αφετηρία της αξίωσης του Διαφωτισμού από τον Immanuel Kant, ότι το ανθρώπινο ον πρέπει να μάθει να χρησιμοποιεί τις δικές του δυνάμεις για να χειραφετηθεί, η ανάλυση προχωρά στον Schiller, τον Goethe και τον Hegel αναλύοντας τόσο λογοτεχνικά όσο και φιλοσοφικά εγχειρήματα αναφορικά με την ανθρώπινη ιστορία. Ακολούθως αναλύονται διεξοδικά οι δύο μεγάλες κριτικές συλλήψεις του 19ου αιώνα για την ιστορικότητα: αφενός του Marx, ως μία βαθυδομι...

Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα τι συνέβη στο παρελθόν; Ποια είναι τα ιστορικά γεγονότα; Ποιες είναι οι προκαταλήψεις; Η ιστορία είναι τέχνη ή επιστήμη; Αυτό το εισαγωγικό κείμενο, γραμμένο για φοιτητές της ιστορίας αντιμετώπισε το ερώτημα "τι είναι ιστορία;"

Το βιβλίο αυτό θέτει ζητήματα, τα οποία αφορούν την αξιακή φόρτιση, το επιστημολογικό πλαίσιο, το γνωστικό περιεχόμενο και τις διδακτικές πρακτικές του μαθήματος της Ιστορίας σε μια σύγχρονη πολυπολιτισμική δημοκρατική κοινωνία, η οποία εξακολουθεί να ιδεολογικοποιεί και να πολιτικοποιεί το παρελθόν αποϊστορικοποιώντας παράλληλα το παρόν. Μελετά το πλαίσιο και τους άξονες της ιστορικής παιδείας αλλά και της γενικότερης διαδικασίας κοινωνικο-πολιτικού αλφαβητισμού των παιδιών και των νέων σε συνάρτηση με τις τρέχουσες εξελίξεις στην ιστοριογραφία και την παιδαγωγική θεωρία....

Γραμμένα στη δεκαετία του 1930, τα δύο κείμενα που παρουσιάζονται σε αυτό το βιβλίο (το 8ο της σειράς minima) άνοιγαν τότε νέους δρόμους στην ιστορική έρευνα. Σκιαγραφούσαν ένα κεφάλαιο της "ιστορίας των νοοτροπιών", η οποία με τη σειρά της υπηρετούσε τον σκοπό, που είχε θέσει ο Λυσιέν Φεβρ από κοινού με τον Μαρκ Μπλοκ, μιας συνολικής και συνθετικής ιστορίας. Ο Φεβρ οδηγήθηκε στη μελέτη των νοοτροπιών από τις ιστορικές έρευνές του για ατομικές προσωπικότητες όπως ο Λούθηρος, η Μαργαρίτα της Ναβάρρας ή ο Ραμπελαί, και από την προσπάθεια να συσχετίσει διανοητικά και ψυχολογικ...

Ο Καρλ Πόππερ συγκαταλέγεται στους δημιουργικότερους στοχαστές του 20ού αιώνα, καθώς υπήρξε ένας από τους φιλοσόφους που άσκησαν σημαντική επίδραση στη σύγχρονη εποχή. Στο παρόν βιβλίο, που ολοκλήρωσε το Σεπτέμβριο του 1994, λίγο πριν από το θάνατό του, προσεγγίζει τα θέματα που κυριαρχούν στο έργο ολόκληρης της ζωής του: Ζητήματα σχετικά με τη γνώση, το ρόλο και τους περιορισμούς της επιστήμης, το πρόβλημα σώματος-ψυχής, την ειρήνη, την ελευθερία, το νόημα της Ιστορίας, την ευθύνη των διανοουμένων, τη δημοκρατία, την ανοιχτή κοινωνία και τους εχθρούς της. Για μια ακόμη φο...

Είναι έργο του κάθε έθνους να γράφει τη "δική του" ιστορία. Από την Ρωσική Επανάσταση του 1905 μέχρι μιαν ασήμαντη κλοπή αγγινάρων στην Γενεύη το 1743, το εξαιρετικό και το κοινότοπο επανεξετάζονται και περνούν από το κόσκινο μιας επιλεκτικής μνήμης. Με το βιβλίο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, η ιστορία επηρεάζει τον τρόπο μας να βλέπουμε τον κόσμο. Αλλά ποια ιστορία; Μήπως η κινηματογραφική ταινία γουέστερν δεν αποσιωπά την τύχη των Ινδιάνων και δεν προτείνει μια στερεότυπη αμερικανοποίηση; Ο Μαρκ Φερρό ξεσκεπάζει τους μηχανισμούς της κατασκευής των ιστορικών σ...

Ο περασμένος αιώνας έκλεισε πρόωρα με την αιφνίδια καμπή του 1989. Καθώς έληγε "η παρατεταμένη αναισθησία που η χειρουργική επέμβαση της Γιάλτας, το 1945, είχε επιβάλει στο σώμα του πλανήτη", ο 20ός αιώνας εμφανίστηκε κάτω από ένα νέο πρίσμα, σαν μια εποχή ξαφνικών ρήξεων, κεραυνοβόλων και απρόβλεπτων. Η ιστοριογραφία υποχρεώθηκε με τη σειρά της να αμφισβητήσει τα καθιερωμένα της πρότυπα, να αναρωτηθεί για τις μεθόδους της, να ορίσει εξαρχής τον χώρο της, να εξετάσει και πάλι τις ερμηνευτικές της κατηγορίες. Ξέσπασαν διαμάχες σχετικά με τους πολέμους, τις επαναστάσεις, τους...

[set δύο τόμων]

[set δύο τόμων]