Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πρόκειται για ένα εγχειρίδιο για τη διδασκαλία της ποίησης αλλά και τον τρόπο ανάγνωσης και ερμηνείας της, χρήσιμο τόσο στους φοιτητές παιδαγωγικών τμημάτων και φιλολόγων, αλλά και όσους αγαπούν την ποίηση. Γενικός στόχος του συγγραφέα άλλωστε είναι να δείξει τον τρόπο που όλοι οι δρόμοι οδηγούν στην ποίηση -ο τόνος και η εκφορά των στίχων, η ένταση των νοημάτων, η χρήση της γλώσσας, αποπνέουν μία αίσθηση που συντροφεύει τον ικανό να εντρυφήσει στα νοήματά της ανάγνωσης και στην καθημερινότητά του. Βεβαίως, η ποίηση είναι αόριστη με την πιο περιεκτική σημασία της λέξη...

Δεκατέσσερα δοκίμια σχετικά με την ποίηση από τον συγγραφέα και ποιητή Αντώνη Θ. Παπαδόπουλο. - Ξαναβρίσκοντας τον ποιητή - Νύξεις για το έργο του Γιώργου Σεφέρη - Ο φιλοσοφικός στοχασμός και ο Γιώργος Σαραντάρης - Η "Γενιά του '70" και η μεταπολεμική μας ποίηση - Μια "μυστική" τάση στην ποίηση του Τάκη Παπατσώνη - Ο Νικόλας Κουτούζης και η αλήθεια της σάτιρας - Ένας κοινοβουλευτικός επικριτής του Κωστή Παλαμά - Η ποίηση και το κοινό της - Η σχετικότητα των κριτηρίων και κρίσεων - Πνευματική δημιουργία και καινοτομία - "Ξεπερασμένη" ποίηση ή ξεπερασμένε...

Περιεχόμενα: - Νίκος Δ. Καρούζος - Ελλάδα, φως, Ελύτης - Νικηφόρου Βρεττάκου "Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη", γραμμένο το 1980 - Ι.Ν. Γρυπάρης - Δημήτρης Π. Παπαδίτσας (1922-1986) - Άρθουρ Ρεμπώ - Για τον Μπωντλαίρ - Μια αντιπαράθεση από "Τα άνθη του κακού" του Μπωντλαίρ με τις "Ευρέσεις από κυανό κοβάλντιο" του Καρούζου - Κώστας Βάρναλης - Ο ποιητής Ζαν Μωρέας Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος (1856-1910) - Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος Jean Moreas - Η ανθρωπιά, η ευαισθησία και η συνείδηση του ποιητή Κρίτωνος Αθανασούλη - Κική Δημουλά, "Η εφηβεία της λήθης" - Μιχ...

Οι απόψεις που εκφράζονται εδώ, απέχοντας πολύ από το να είναι θέσεις απροβλημάτιστες και μετέωρες, ως λόγος και αντίλογος αποτελούν θραύσματα ποιητικής γύρω από ορισμένόυς σταθερούς άξονες: τη σιωπή του Θεού, την ιστορία, το "εικονικό" και το "πραγματικό", αγαπημένους ποιητές, βιβλία, τον φασισμό, την ηθική, την πίστη. Γιατί όταν γράφει κανείς υπό το βάρος της ποίησης, ή "φιλοσοφεί με το πινέλο στο χέρι", όπως λέει ο Μπαλζάκ στο "Άγνωστο αριστούργημα", η θεωρία (ξανα)γίνεται αυτό ακριβώς που είναι και τίποτε παραπάνω.

Τα δοκίμια αυτού του τόμου αναφέρονται, όπως τα προσδιορίζει και ο υπότιτλος, σε μορφώματα ποιητικά εμπειριών και ιδεών της εποχής μας. Και μορφώματα -τα ζούμε όλοι οι χειριστές του λόγου- είναι και έτσι πρέπει να νοούνται τα έργα της γραπτής λογοτεχνίας. Ιδιαίτερα της ποίησης στην οποία η μεταφορά ανοικειώνει και μορφοποιεί την εμπειρία του κειμένου, καθιστώντας τη μορφή του ως ταυτότητα του τίτλου και των περιεχομένων του ποιήματος. [...] (από την εισαγωγή του συγγραφέα)

Περιεχόμενα - Δρόμοι της ποίησης - Οι χαρές που κρύβονται στην μερική κατανόηση κειμένου - Διαλογισμός πάνω στην ποίηση - Το μυστικό όνομα της ποίησης.

"... Το μόνο σημαντικό είναι οι δέκα επιστολές που ακολουθούν, σημαντικές για να γνωρίσει κανείς τον κόσμο, όπου έζησε και δημιούργησε ο Rainer Maria Rilke, και σημαντικές για πολλούς που μεγαλώνουν σήμερα και που θα μεγαλώσουν και θα ωριμάζουν στο μέλλον. Και όταν ένας Μεγάλος και Μοναδικός μιλά, οι μικροί πρέπει να σωπαίνουν." Franz Xaver Kappus

Οι εισηγήσεις του 29ου Συμποσίου Ποίησης διερευνούν την έννοια του μοντέρνου και της πρωτοπορίας στην ποίηση από την αρχαιότητα ως τις σύγχρονες τεχνικές της performance poetry και της ηλεκτρονικής ποίησης. Οι εισηγητές καταθέτουν την προσωπική τους άποψη για τη δυνατότητα ορισμού της έννοιας του μοντέρνου και την εξέλιξή της στις διάφορες χρονικές περιόδους, τις διάφορες πρωτοπορίες στην ποίηση, τη σημασία τους για την εποχή τους και τη βιωσιμότητά τους, αλλά και τη σύνδεση ή μη ποιοτικού και πρωτοποριακού στην ποίηση, τη σχέση πρωτοπορίας και παράδοσης, ζητήματα ορολογία...

Η απορία για να θυμηθούμε τον Αριστοτέλη, μπροστά σε ορισμένα υπαρξιακά, επιστημολογικά και αισθητικά ερωτήματα που γεννήθηκαν στην προσπάθεια αναζήτησης κάποιας απόκρισης σε αυτά, στάθηκε η αφορμή να ιδούν το φως της δημοσιότητας, σε διαφορετικούς χρόνους και σε διάφορες χώρες, τα μικρά ή μεγαλύτερα κείμενα που συγκεντρώθηκαν από τον συγγραφέα στον παρόντα τόμο. Δεν αποτελούν σύστημα στοχασμών. Είναι απλά σημειώσεις στο "ημερολόγιο πορείας", είναι αναφορά σε κάποιους σταθμούς της, που πραγματοποίησε για να αφουγκραστεί τον παλμό των προβληματισμών που την ακολουθούν. Όπ...

Τι εστί, στ' αλήθεια ποιητής; Ο ποιητής είναι ο λιγότερο ποιητικός άνθρωπος, είχε πει ο διαλεχτός άγγλος ποιητής Τζων Κήτς. Η φράση αυτή θέλει να πει, κατά τη γνώμη μου, πως ο ποιητής είναι ποιητής μόνο όταν βρίσκεται μέσα στο ποίημα του, δηλαδή, όταν το γράφει. Όταν οι λέξεις τον εγκαταλείψουν κι εγκατασταθούν οριστικά μέσα στο ποίημα, τότε ο ποιητής απομένει ένας κοινός άνθρωπος. Και, όπως χιλιάδες άλλοι συνάνθρωποί του, υπόκειται κι αυτός στην ίδια καθημερινή φθορά, στην ίδια πνευματική κόπωση, στην ίδια, οπωσδήποτε, εγκοσμίωση των μεταφυσικών του φόβων. Εξωτερικά ίσ...

Στα Πρακτικά του εικοστού όγδοου Συμποσίου Ποίησης ειδικοί μελετητές διερευνούν την εικονιστική οντολογία της ποίησης και το ρόλο της εικόνας από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας στην ελληνική, τη λατινική και τη θρησκευτική ποίηση, τη σύζευξη λόγου και εικόνας στα ελληνιστικά τεχνοπαίγνια και στα γιαπωνέζικα haiga και στις σύγχρονες ποιητικές τεχνοτροπίες της βιντεοποίησης και της κυβερνοποίησης. Ερευνητές από το χώρο των εικαστικών τεχνών, τη ζωγραφική, την αρχιτεκτονική, τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο, και των θετικών επιστημών, εξετάζουν τη σχέση των εικαστικών τεχν...

"Ο Τάκης Βαρβιτσιώτης είναι ένας εκπρόσωπος εκείνης της πλειάδας των Ελλήνων ποιητών που πρόσφεραν μια ζωτική και ανέλπιστη συμβολή στην παγκόσμια λογοτεχνία της εποχής μας, και το πλούσιο ποιητικό έργο του έξοχου αυτού λυρικού αποτελεί μια κορυφαία στιγμή της σύγχρονης νεοελληνικής ποίησης, βρίσκοντας αναγνώριση και 'έξω από την πατρίδα του'". [Από το σκεπτικό της κριτικής επιτροπής του Πανεπιστημίου της Βιέννης, που απένειμε στον Τάκη Βαρβιτσιώτη το Διεθνές Βραβείο Γκόντφριντ φον Χέρντερ, 1994]. "Εάν ο Σολωμός είναι ιδρυτής της νεοελληνικής ποίησης, ο Παλαμάς ο γεν...

Κάθε αληθινός καλλιτέχνης είναι ένας πραγματικός ποιητής. Είναι ένας ταπεινός μεταφορέας φωτός. Ένας επικός θηρευτής της γνώσης, ένας ιερός μυθοπλάστης, ένας μικρός μάγος, ένας ανθρώπινος άνθρωπος. Είναι ένας από τους "αρχαίους παλαιούς" που ταξιδεύουν στο παρόν, χωρίς να αιχμαλωτίζονται από αυτό. Είναι μελλοντικό ξωτικό και επικουρικός άγγελος σε αποστολή. Είναι ο αφηγητής του ουράνιου χρόνου, που περπατά στη γη. Είναι ο αχθοφόρος της αγάπης.

Ο Τζιουζέπε Ουνγκαρέτι είναι ο πιο γνωστός και ο πλέον αγαπημένος σύγχρονος Ιταλός ποιητής στην Ελλάδα. Άγνωστα ωστόσο παραμένουν στο ελληνικό κοινό τα δοκίμια και οι συνεντεύξεις του, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Ο παρών τόμος συγκεντρώνει τέσσερα από τα πιο σημαντικά και χαρακτηριστικά κείμενά του για την ποίηση. Το πρώτο είναι αφιερωμένο στον Καβάφη και στην επίσκεψη του Ουνγκαρέτι στην Ελλάδα. Το δεύτερο στη σχέση της προσωπικής δημιουργίας (και της ποίησης ειδικότερα) με την Ιστορία. Το τρίτο στο ρόλο της ποίησης κατά τη μακραίωνη ιστορία του ανθρώπου και στους δεσμούς τ...

Οι συζητήσεις για την παρακμή της πολιτιστικής σημασίας της ποίησης ασφαλώς δεν είναι κάτι καινούργιο. Όσοι αναλαμβάνουν να την υπερασπιστούν, από τον σερ Φίλιπ Σίντνεϋ και τον Σέλλεϋ ως τον Στήβενς και τον Χήνυ, προσπαθούν να αποδείξουν πως το "γενναίον ψεύδος" της ποίησης, ό,τι δηλαδή ο Πλάτων τόσο φλογερά απέρριψε (έχοντας, ωστόσο, ο ίδιος προστρέξει επανειλημμένα σ' αυτό), είναι πολύτιμο μέρος της αίσθησής μας για τη ζωή. Σήμερα, όμως, συχνότερα παρά ποτέ, απαγγέλλεται η οριστική καταδίκη της ποίησης: η "τέχνη των τεχνών" έχει αποβιώσει· βιβλία και άρθρα με τίτλους όπως...

"Ο κόσμος της ποίησης" είναι μια θεωρία και ταυτόχρονα μια ασκητική συνδυασμένη με ιστορία, που έχει σκοπό να εξετάσει, να παρουσιάσει και να εξηγήσει τον "κόσμο" και τον "διάκοσμο" του ποιητικού φαινομένου, ερμηνεύοντάς το ως εκδήλωση, ως δύναμη και ως συνιστώσα του ανθρώπινου πολιτισμού. Ως "κόσμος" στην μελέτη αυτή νοείται όχι μόνο το σύνολο των αντικειμενικών στοιχείων που συγκροτούν τα φυσιολογικά και ιστολογικά μέρη του ποιητικού λόγου, αλλά και οι πληθυσμοί που ενοίκησαν ή ενοικούν στις παρυφές των άδυτών του αποτελώντας το έμψυχο υλικό του, ενώ ως "διάκοσμος"...

"Η γνήσια ποίηση είναι αντιβιογραφική. Η πατρίδα του ποιητή είναι το ποίημά του· αλλάζει από το ένα ποίημα στο άλλο. Οι αποστάσεις είναι οι παλιές, οι αιώνιες: άπειρες όπως το σύμπαν των κόσμων, όπου το κάθε ποίημα προσπαθεί να επιβιώσει και να επιβληθεί ως -μικροσκοπικό- άστρο. Άπειρες όπως και η απόσταση ανάμεσα στο εγώ και το εσύ του ποιητή: κι από τις δύο πλευρές, κι από τους δύο πόλους ρίχνεται γέφυρα. Διότι ο τόπος του ποιήματος είναι στη μέση, στα μισά του δρόμου, εκεί όπου προσδοκάται η κολόνα της στήριξης, από πάνω ή από κάτω. Από πάνω: αόρατα και αβέβαια. Από κάτω...

Όταν ο Μπόρχες πήγε στο Χάρβαρντ το φθινόπωρο του 1967 για μια σειρά έξι ομιλιών στο πλαίσιο των "Διαλέξεων Νόρτον" εθεωρείτο κορυφαίος συγγραφέας ήδη από καιρό. Με τον γνωστό αυτοεπιτιμητικό του τρόπο, ισχυριζόταν πως είναι ένα είδος Αόρατου Ανθρώπου στην ίδια του τη χώρα, ενώ οι Βορειοαμερικανοί σύγχρονοί του έδειχναν βέβαιοι (και όχι από ευγένεια) ότι ήταν από τα ονόματα που προορίζονταν να επιβιώσουν και στο μακρινό μέλλον. Γνωρίζουμε ότι, έως τώρα, δεν έκαναν λάθος: ο Μπόρχες αντιστάθηκε στη συνήθη φθορά του χρόνου και η γοητεία και η δύναμη της γραφής του παρέμεινε αμ...