Θεσσαλονίκη - Ιστορία

Οι Ντόνμε της Θεσσαλονίκης

Επίκεντρο (2020)

Το βιβλίο αυτό αφηγείται την ιστορία των Ντονμέ, των απόγονων των Εβραίων εκείνων που κατοικούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και προσηλυτίστηκαν στο Ισλάμ μαζί με τον Μεσσία τους, τον ραβίνο Σαμπετάι Σεβή, τον 17ο αιώνα. Για δύο αιώνες μετά τον προσηλυτισμό τους, οι Ντονμέ έγιναν αποδεκτοί ως μουσουλμάνοι, και στο τέλος του 19ου αιώνα έφτασαν στην κορυφή της κοινωνίας της Θεσσαλονίκης. Οι Ντονμέ συνέβαλαν κατά πολύ στη μεταμόρφωση της Θεσσαλονίκης σε μια κοσμοπολίτικη πόλη, προωθώντας νέες καινοτομίες στο εμπόριο και την οικονομία, την αστική μεταρρύθμιση και τη σύγχρον...

Ολοκαύτωμα στη Θεσσαλονίκη

Αλεξάνδρεια (2020)

Πριν από το ξέσπασμα του πολέμου ζούσαν στη Θεσσαλονίκη περισσότεροι από 50.000 Εβραίοι. Η ιταλική παρουσία στην πόλη ήταν διαρκής χάρη στην επαφή των Ιταλών με αρκετούς Εβραίους που είχαν διατηρήσει την ιταλική υπηκοότητα. Η μακρόχρονη αυτή σχέση κλονίστηκε το 1938 με την εφαρμογή στην Ιταλία των φυλετικών-ρατσιστικών νόμων που εξοβέλιζαν τους Εβραίους από τη δημόσια ζωή. Το πρώτο μέρος του βιβλίου εξετάζει τη σχέση των Ιταλών με ένα μέρος της εβραϊκής κοινότητας τα χρόνια μέχρι το ξέσπασμα του πολέμου. Το χρονικό του διωγμού των Εβραίων της Θεσσαλονίκης από τους ναζί...

Η Χαλάστρα και ο Κάμπος της Θεσσαλονίκης

Σταμούλης Αντ. (2020)

Ο υγρότοπος του Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα-Γαλλικού (αρχαίου Εχέδωρου) και ο Θερμαϊκός κόλπος ανέκαθεν είχαν και έχουν τη δική τους ιδιαιτερότητα, καθώς αποτελούν σπουδαίο τμήμα της φυσικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς, παίζοντας αξιοπρόσεκτο ρόλο στην καθημερινή ζωή και στις πολυποίκιλες δραστηριότητες των κατοίκων της Χαλάστρας και της ευρύτερης περιοχής. Με την παρούσα έκδοση γίνεται προσπάθεια να διερευνηθούν άγνωστες πτυχές της ιστορίας αυτής της περιοχής, που αφορούν την περίοδο της όψιμης τουρκοκρατίας (18ος-19ος αιώνας) μέχρι τον 20ό αιώνα, μέσα από μια σειρά...

Η καινούργια πατρίδα

Σύγχρονη Εποχή (2020)

Η αξία της "Καινούργιας πατρίδας" δε βρίσκεται μόνο στο ότι συμπληρώνει ένα κενό στη βιογραφία του Γιώργου Φαρσακίδη. Το κείμενο αυτό είναι πολύτιμο και για όσους ενδιαφέρονται για την ιστορία της Θεσσαλονίκης. Οι γοητευτικές περιγραφές του Φαρσακίδη μάς παρουσιάζουν μια ξεχασμένη πόλη, τη Θεσσαλονίκη της δεκαετίας του '30. Μέσα από τα παρατηρητικά του μάτια ζωντανεύουν οι γειτονιές της πόλης, οι χαρακτηριστικοί τύποι της, τα μαγαζιά της, οι καθημερινές ασχολίες των ανθρώπων, οι συζητήσεις τους στα καφενεία, ο αγώνας τους για επιβίωση και για αξιοπρέπεια.

Στη Θεσσαλονίκη του μεγάλου πολέμου

Επίκεντρο (2020)

Στα χρόνια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου συμμαχικές δυνάμεις κυρίως Γάλλων και Άγγλων αποβιβάζονται και στρατοπεδεύουν στη Θεσσαλονίκη, που γίνεται έτσι μια πολυάνθρωπη πολυπολιτισμική πόλη. Ο πόλεμος με τους Αυστριακούς και τους Βουλγάρους μαίνεται στα σύνορα με πολλές απώλειες, αλλά στο ενδιάμεσο οι στρατιώτες προσπαθούν να τον ξεχάσουν διασκεδάζοντας στα καφέ-σαντάν και τα καμπαρέ που έχουν ξεφυτρώσει στην πόλη. Ένας νεαρός Γάλλος αξιωματικός, ο Γκαστόν, ερωτεύεται μια ωραία Θεσσαλονικιά, την Άρτεμη, και κάνει όνειρα για μια ζωή μαζί της. Η μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκη...

Ο φόρος του αίματος στην κατοχική Θεσσαλονίκη

Επίκεντρο (2019)

... Η αιμορραγία της πόλης ήταν τεράστια σε ανθρώπινο δυναμικό σε όλη της την έκταση: εκτελεσθέντες από το γερμανικό στρατό, θύματα των εμφύλιων συγκρούσεων, δολοφονημένοι από την Πανελλήνια Οργάνωση Εθνικιστικών Ταγμάτων, γνωστά ως Τάγματα Ασφαλείας, αλλά και από την Οργάνωση Περιφρούρησης Λαϊκού Αγώνα (Ο.Π.Λ.Α.), νεκροί των συνοικιακών οδομαχιών των τελευταίων εβδομάδων πριν από την απελευθέρωση και "βομβόπληκτοι" των συμμαχικών αεροπορικών επιδρομών. Φυσικά, αν θέλουμε να υπολογιστεί ο συνολικός φόρος ανθρώπινων ζωών, σε όλους αυτούς θα πρέπει οπωσδήποτε να προστεθούν κ...

Εκλογική γεωγραφία και εθνοτικές-κοινωνικές μεταβολές της Θεσσαλονίκης 1915-2019

Επίκεντρο (2019)

Η μελέτη για την Εκλογική Γεωγραφία και τις εθνοτικές-κοινωνικές μεταβολές στη Θεσσαλονίκη 1915-2015 αποπειράται να αναλύσει τις εκλογικές τάσεις στη "μητροπολιτική" περιοχή της Θεσσαλονίκης κατά τη μακρά διάρκεια ενός ολόκληρου αιώνα, ταυτόχρονα με την προσπάθεια αναζήτησης των κοινωνικών συνθηκών που διαμόρφωναν το κατά περίπτωση εκλογικό αποτέλεσμα, ουσιαστικά δηλαδή να προσεγγίσει τις κοινωνικές συνιστώσες του εκάστοτε σώματος της τοπικής κοινωνίας όπως αυτές αποτυπώνονταν σε ψήφους και αριθμούς. Πέραν τούτου, επιζητεί να αναδείξει και τις επελθούσες εθνοτικές μεταβολές...

Δημήτρια

Εκδόσεις iWrite.gr (2019)

Η ιστορική πορεία της Θεσσαλονίκης είναι συνυφασμένη με την προσωπικότητα του Αγίου Δημητρίου. Με το πέρασμα των χρόνων, ο σεβασμός προς το πρόσωπο του αγίου εξελίχθηκε σε λατρεία, η οποία μετατράπηκε στη μεγαλύτερη εμπορική, θρησκευτική και πολιτιστική εκδήλωση της πόλης μέχρι σήμερα. Τα Δημήτρια αποτελούν για περισσότερο από χίλια χρόνια την πολιτιστική κληρονομιά, την πνευματική άνθιση και τη θρησκευτική διαφύλαξη ιδεών και αρχών που ξεπέρασαν τόσο στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας όσο και στα νεότερα τα σύνορα, δίνοντας στη Θεσσαλονίκη χαρακτήρα πολυπολιτιστικής μ...

Η Θεσσαλονίκη των Οθωμανών

Επίκεντρο (2019)

Η Θεσσαλονίκη των Οθωμανών είναι μια συνοπτική και εικονογραφημένη παρουσίαση της οθωμανικής περιόδου της πόλης και της σωζόμενης αρχιτεκτονικής της. Η κατοχή της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς, για περίπου πέντε αιώνες (1430-1912), επέφερε ανακατατάξεις (εθνολογικές, πληθυσμιακές, κοινωνικές, γλωσσικές) στους Έλληνες κατοίκους της και κληροδότησε αστικές υποδομές και κτίρια, ενταγμένα σήμερα στον κοινωνικό ιστό ως διακεκριμένο τμήμα της κοινής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πόλης. Ο ιστορικός και περιηγητικός οδηγός, με πλούσια εικονογράφηση, επιχειρεί μια περιδιάβαση στο...

Η Θεσσαλονίκη κατά τη Λατινοκρατία

Μέθεξις (2019)

Μετά την Δ΄ Σταυροφορία και τη συνακόλουθη κατάρρευση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας τον Απρίλιο του 1204 στον ελλαδικό χώρο ιδρύθηκε το λατινικό βασίλειο της Θεσσαλονίκης από τον Βονιφάτιο Μομφερατικό. Κληρικοί της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας που είχαν λάβει μέρος στη σταυροφορία, επιχείρησαν την εγκαθίδρυση μιας λατινικής εκκλησίας στα νεοκατακτηθέντα εδάφη. Ο πάπας Ιννοκέντιος Γ΄ έστειλε αρκετές επιστολές στα πρόσωπα αυτά. Οι επιστολές του Ιννοκεντίου είναι πολύ σημαντικές για τη μελέτη της λατινοκρατίας στη Θεσσαλονίκη. Αυτές παρέχουν πληροφορίες για διάφορα ζητήματα, όπ...

Θεσσαλονίκη: Μήτρα ταξικής πάλης

Σύγχρονη Εποχή (2019)

Η έκδοση μέσω μιας κωδικοποιημένης παρουσίασης, παρουσιάζει έναν ιστορικό οδηγό του ταξικού κινήματος στη Θεσσαλονίκη για το μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα, από το 1909 μέχρι σήμερα. Ο 20ός αιώνας στη Θεσσαλονίκη, όπως και σε άλλα μεγάλα κέντρα της Βόρειας Ελλάδας, είναι άρρηκτα δεμένος με τους αγώνες της εργατικής τάξης και των εκμεταλλευόμενων στρωμάτων απέναντι στην κεφαλαιοκρατική καταπίεση, με στόχο την ανακούφιση των λαϊκών στρωμάτων και την οργάνωση της πάλης για την ανατροπή της κεφαλαιοκρατικής εξουσίας. H εργατική τάξη της πόλης, με οδηγό το ΚΚΕ, διεξήγαγε τιτάνι...

Στιγμιότυπα και πινελιές

Μέθεξις (2019)

Διαχρονικά λέγεται πως οι λεπτομέρειες, όχι μόνον συνθέτουν το σύνολο, αλλά και χαρακτηρίζουν και καταστάσεις. "Σημασία στη λεπτομέρεια" ήταν παλιότερα το σύνθημα μεγάλης εμπορικής φίρμας. Αυτή η λεπτομέρεια, η οποία στο ανά χείρας βιβλίο αποδίδεται ως στιγμιότυπο και πινελιά, είναι ο καμβάς πάνω στον οποίο "χτίζεται" αυτό. Πρόκειται για στιγμές και στιγμιότυπα που σημαδέψαν τη ζωή των Θεσσαλονικέων, ενώ τους εμπλέκουν σε πολλά από αυτά.

Η Θεσσαλονίκη στη σκιά του μεγάλου πολέμου

University Studio Press (2018)

Το νέο βιβλίο του Βασίλη Κολώνα σταχυολογεί εικόνες και μνήμες από τη ζωή στην πόλη της Θεσσαλονίκης στα χρόνια του Μεγάλου Πολέμου. Πλούσιο εικονογραφικό υλικό, στοιχεία από προσωπικά ημερολόγια στρατευμένων, λησμονημένα κείμενα εποχής και ανταποκρίσεις απεσταλμένων ευρωπαϊκών εφημερίδων και περιοδικών αξιοποιήθηκαν και αποτυπώνουν την καθημερινότητα στην πόλη, τις αγορές της, τα ξενοδοχεία της και τους χώρους αναψυχής της, παρουσιάζοντας όσο το δυνατόν περισσότερες πτυχές της παρουσίας του συμμαχικού στρατού στη Θεσσαλονίκη, σε ώρες πολέμου, σε ώρες ειρήνης. Τον Οκτώβ...

Ξανά στη Σαλονίκη

Πόλις (2018)

Η επώδυνη ανασυγκρότηση της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης (1945-1946) και η καταγραφή των εμποδίων που συναντούσε η επανένταξη των Εβραίων στη συλλογικότητα της πόλης. Οι διαρκείς προσπάθειες για την επανάκτηση των κατασχεμένων ακινήτων και η απροθυμία του κράτους να έρθει σε αντιπαράθεση με τους μεσεγγυούχους. Η μεταπολεμική λεηλασία του κατεστραμμένου νεκροταφείου της Κοινότητας και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έδρασε η Υπηρεσία Διαχείρισης Ισραηλιτικών Περιουσιών. Ο Λέων Α. Ναρ, αξιοποιώντας πλουσιότατο αρχειακό υλικό, αξιολογεί τις συνθήκες που επικράτησαν...

Σελίδες Κατοχής

Ιανός (2018)

Ύστερα από πολυετή έρευνα, ο συγγραφέας παραθέτει συγκλονιστικές μαρτυρίες, αδημοσίευτα ως τώρα στοιχεία αλλά και ένα σπάνιο, ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό, για να φωτίσει ελάχιστα γνωστές πτυχές της σκοτεινής περιόδου της Κατοχής στη Θεσσαλονίκη και στη Βόρεια Ελλάδα.

Πολιτικές δολοφονίες στην Θεσσαλονίκη και συλλογική μνήμη

Αρχύτας (2018)

Η συγκεκριμένη μελέτη εξετάζει την μνήμη της κοινωνίας σχετικά με τα θύματα πολιτικών δολοφονιών στην Θεσσαλονίκη, για τα οποία έχει στηθεί ένα μνημείο και έχει γίνει ονοματοδοσία κάποιας οδού στο Δήμο Θεσσαλονίκης. Ερευνάται ποια είναι η μνημονική εκδοχή του επίσημου κράτους αλλά και των πολιτών. Η διερεύνηση των μνημείων, η ιστορία τους δηλαδή θα μας βοηθήσει να ανασυγκροτήσουμε τις μνημονικές εμμονές της κοινωνίας της πόλης απέναντι στη χρονική στιγμή που ανεγέρθηκαν τα μνημεία, αλλά και στην πορεία τους στο χρόνο.

Η σφαγή των προξένων

University Studio Press (2018)

Ήταν Σάββατο 6 Μαΐου του 1876, όταν όχλος μουσουλμάνων κατέσφαξε στο Σαατλί τζαμί της Θεσσαλονίκης τον επίτιμο πρόξενο της Πρωσίας Ερρίκο Άμποτ και το Γάλλο πρόξενο Jules Moulin. Αφορμή στάθηκε η απαγωγή μιας νεαρής χριστιανής σλαβομακεδόνισσας, της Στεφάνας, από το σιδηροδρομικό σταθμό Θεσσαλονίκης την προηγούμενη μέρα, πιθανότατα από ομάδα Ελλήνων που ήθελαν να αποτρέψουν τον εξισλαμισμό της. Καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων είχε ο Emin εφέντης, μέλος του Μεγάλου Συμβουλίου του βιλαετίου Θεσσαλονίκης, ο οποίος θέλησε να εντάξει την κοπέλα στο χαρέμι του. Αντιδρ...

Ιστορία της Θεσσαλονίκης

Σταμούλης Αντ. (2018)

Οι καπναποθήκες της Θεσσαλονίκης

University Studio Press (2018)

Το βιβλίο παρουσιάζει τα 88 κτίρια καπναποθηκών, εκ των οποίων τα 56 υφίστανται έως σήμερα στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα η μεγαλύτερη πόλη της Μακεδονίας εξελίχθηκε στο κυριότερο καπνεμπορικό κέντρο της Ελλάδας, με την εμπορία και επεξεργασία φύλλων καπνού να συμβάλλει ουσιαστικά στην άνθηση της οικονομίας της πόλης. Τα κτίρια των καπναποθηκών, μάρτυρες της οικονομικής ευημερίας και ανάπτυξης της καπνεμπορικής δραστηριότητας, διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του αστικού τοπίου και στην εξέλιξη των τοπικών κοινωνιών που τα περιέβαλαν,...

Συνολικά Βιβλία 263
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου