Η σφαγή των προξένων

Θεσσαλονίκη 1876

Ήταν Σάββατο 6 Μαΐου του 1876, όταν όχλος μουσουλμάνων κατέσφαξε στο Σαατλί τζαμί της Θεσσαλονίκης τον επίτιμο πρόξενο της Πρωσίας Ερρίκο Άμποτ και το Γάλλο πρόξενο Jules Moulin. Αφορμή στάθηκε η απαγωγή μιας νεαρής χριστιανής σλαβομακεδόνισσας, της Στεφάνας, από το σιδηροδρομικό σταθμό Θεσσαλονίκης την προηγούμενη μέρα, πιθανότατα από ομάδα Ελλήνων που ήθελαν να αποτρέψουν τον εξισλαμισμό της. Καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων είχε ο Emin εφέντης, μέλος του Μεγάλου Συμβουλίου του βιλαετίου Θεσσαλονίκης, ο οποίος θέλησε να εντάξει την κοπέλα στο χαρέμι του. Αντιδρώντας στην απαγωγή της, ξεσήκωσε τους φανατικούς μουσουλμάνους με αποτέλεσμα τα όσα συνέβησαν στο Σαατλί τζαμί. Η σφαγή αυτή συντάραξε τη Θεσσαλονίκη και την Ευρώπη, ενώ παράλληλα επέδρασε πολύ αρνητικά στις σχέσεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής. Η εξιστόρηση των συμβάντων γίνεται σε χρονολογική σειρά και κινείται σε τρεις βασικούς άξονες. Καλύπτει όσα προηγούνται της απαγωγής καθώς και τα της απαγωγής, ακολουθούν τα γεγονότα της 6ης Μαΐου και τέλος αναφέρονται τα γεγονότα που έλαβαν χώρα από την 7η Μαΐου έως την 21η Αυγούστου (συλλήψεις, ανακρίσεις, τιμωρίες), οπότε και επιβλήθηκαν οι ποινές στους εμπλεκόμενους Οθωμανούς αξιωματούχους. Τα περισσότερα στοιχεία προέρχονται από προξενικές εκθέσεις, ανακρίσεις και εφημερίδες της εποχής (ελληνόγλωσσες και ξενόγλωσσες). Το βιβλίο αφορμάται από τη σφαγή της 6ης Μαΐου, αλλά εξετάζει και το ιστορικό υποβάθρο που επικρατούσε στα Βαλκάνια την εποχή εκείνη, καθώς και τις επιπτώσεις των όσων συνέβησαν.