Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο έργο αυτό ο Σ.Θ. Ταβουλάρης διερευνά τις προγραμματικές διατυπώσεις του G.W.F. Hegel περί ιδεαλισμού, επιχειρώντας να ερμηνεύσει το φιλοσοφικό πρόγραμμα του μεγάλου αυτού Γερμανού διανοητή σε σχέση με το φιλοσοφικό του περιβάλλον και τη φιλοσοφική επικαιρότητα της εποχής του. Η νέα αντίληψη για τον ιδεαλισμό του Hegel που το έργο αυτό φιλοδοξεί να θεμελιώσει διαφοροποιείται από τις κλασικές συσχετίσεις του Hegel με τον Kant, με την παραδοσιακή προ-καντιανή μεταφυσική ή το ρομαντισμό. Ο Σ.Θ. Ταβουλάρης προτείνει μια ερμηνεία του ιδεαλισμού του Hegel σαν αντίδραση στο σύγ...

Το βιβλίο αυτό επιχειρεί μια συστηματική εισαγωγή στον γερμανικό ιδεαλισμό, ένα φιλοσοφικό κίνημα αντάξιο της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, το οποίο στη χώρα μας παραμένει ελάχιστα γνωστό. Ο συγγραφέας επιχειρεί να καταδείξει ότι ο γερμανικός ιδεαλισμός αποτέλεσε την ολοκλήρωση της νεότερης φιλοσοφίας συνολικά, ωθώντας την αρχή της βεβαιότητας του γιγνώσκοντος υποκειμένου στα όριά της και στη γνώση του Θεού ως του Απολύτου. Περαιτέρω, ότι η φιλοσοφία του Απολύτου μπορεί και σήμερα να οδηγήσει τη νόηση στις συστηματικές της επιδιώξεις. Η μελέτη αυτού του φιλοσοφικού στοχασμο...

"Στόχος πολεμικής σε όλη του την πορεία, ο Διαφωτισμός κατηγορήθηκε για ιδέες που δεν ήταν δικές του και για ιστορικές εξελίξεις που ούτε επιδίωξε ούτε προκάλεσε. Στο πέρασμα των χρόνων απέκτησε μια φήμη που τώρα πια καλύπτει το πρόσωπό του σαν άκαμπτη μάσκα. Η κυρίαρχη εικόνα του Διαφωτισμού σήμερα δεν αποτυπώνει το έργο των ειδικών: Δεν μπορώ να βρω άλλο πεδίο ιστορικής μελέτης, όπου το χάσμα μεταξύ λογιοσύνης και κοινού να ναι τόσο βαθύ και τόσο μοιραίο όσο και στον Διαφωτισμό. Και λέγοντας "κοινό" εννοώ τους καταναλωτές εγχειριδίων και, φοβάμαι, συχνά και τους παραγωγού...

...ίσως η μόνη χρησιμότητα να προτάσσει κανείς το ερώτημα "τι είναι φιλοσοφία" στην αρχή ενός εγχειριδίου είναι να περιορίσει τις παρενέργειες τυχόν προϊδεάσεων του αναγνώστη περί φιλοσοφίας γενικώς... ...οι περισσότερες και πιο συνηθισμένες παρενέργειες προέρχονται από τη διάχυτη αντίληψη ότι η φιλοσοφία αφορά τα πάντα. Όπως θα δούμε όμως στο κεφάλαιο περί επιστήμης ό,τι μπορεί να είναι για τα πάντα δεν είναι για τίποτα... ...αντίθετα, η προσήλωση στην αναζήτηση πάγιων διακρίσεων όπως, του αληθούς από το ψευδές, του καλού από το κακό, του ωφέλιμου από το επιβλαβές, του...

Ο Καντ αποτελεί αναμφισβήτητα σταθμό στην ιστορία της ηθικής σκέψης. Έθεσε με νέο τρόπο τα ζητήματα, ανεκάλυψε καινούργιες απαντήσεις, κατόρθωσε να διανοίξει πρωτοποριακές προοπτικές για την ηθική, και όλα τούτα μέσα στο πλαίσιο μιας στερεής συστηματικής η οποία αναπτύσσει και καλύπτει το σύνολο των φιλοσοφικών προβλημάτων. Μολαταύτα και παρ' όλο τον ρηξικέλευθο είτε και επαναστατικό χαρακτήρα της ηθικής του, σε ορισμένα κεντρικά ζητήματα η θεωρία του αποτελεί μετεξέλιξη αντίστοιχων μεγάλων σταθμών της φιλοσοφικής παράδοσης, ιδίως του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, της Στοάς, του...

Η φιλοσοφία των μελών του Κύκλου της Βιέννης μας ενδιαφέρει σήμερα επειδή είναι γόνιμη και ανοιχτή για περαιτέρω προβληματισμό. Ο Κύκλος αποτελεί για μας -πέρα από το καθαρά ιστορικό ενδιαφέρον- σημείο αναφοράς της φιλοσοφικής πρακτικής που καθιέρωσε: με τα γραπτά του, τις δραστηριότητές του, τις εκδηλώσεις του και τις ευρύτερες κοινωνικές παρεμβάσεις του, ο Κύκλος διαμόρφωσε το ακαδημαϊκό φιλοσοφικό κοινό του 20ού αιώνα, ενώ ταυτόχρονα το κατέστησε απαιτητικό ως προς τους τρόπους άσκησης της φιλοσοφικής δραστηριότητας. Έδειξε έμπρακτα πώς συνεργαζόμαστε για να διαβάσουμε κ...

Είναι δυνατή μια αναγκαία σύνδεση της ηθικότητας με την ευδαιμονία; Μπορούμε να διανοηθούμε την ευτυχία και την ευημερία της ανθρωπότητας να στηρίζονται πάνω στην ηθικότητα; Ή μήπως η ανθρώπινη ευτυχία/ευημερία και η ανθρώπινη ηθικότητα ακολουθούν δύο διαφορετικές και μεταξύ τους ασύνδετες "λογικές"; Η πρώτη φαίνεται να ακολουθεί τις επιταγές μιας εργαλειακής ορθολογικότητας, ενώ η δεύτερη εκείνες ενός "ηθικού νόμου". Ταυτόχρονα, η καθημερινή μας εμπειρία συνηγορεί, μάλλον, υπέρ της ασυμβατότητάς τους. Αν, όμως, η σχέση ευτυχίας και ηθικότητας είναι ανταγωνιστική και οι...

Το παρόν βιβλίο του γάλλου φιλοσόφου Ετιέν Μπαλιμπάρ περιλαμβάνει δύο εκτενή άρθρα, εκ των οποίων το πρώτο αφορά την πολιτική φιλοσοφία του Σπινόζα και το δεύτερο τη θεωρητική σχέση του Φουκώ με τον Μαρξ. Εκ πρώτης όψεως, τα δύο κείμενα δεν σχετίζονται άμεσα, ωστόσο έχουν μεγάλη συνάφεια ως προς τη στόχευσή τους. Το κοινό στοιχείο τους είναι, βεβαίως, η πολιτική, ενώ το ειδικότερο μοτίβο που τα συνδέει από φιλοσοφική σκοπιά είναι το ζήτημα της διαλεκτικής ή, καλύτερα, το ζητούμενο μιας διαλεκτικής ανοιχτής, εποικοδομητικής και μη τελεολογικής. Σήμερα είναι προφανής η σημ...

Η φιλοσοφία, είναι γεγονός, παραπέμπει σε έννοιες δύσκολες και δυσνόητες. Με το βιβλίο αυτό ο συγγραφέας, επί δεκαετίες οπαδός, μελετητής και πανεπιστημιακός δάσκαλος της φιλοσοφίας, επιθυμεί να καταστήσει τα νοήματά της προσιτά στους αναγνώστες, δίνοντάς τους την δυνατότητα να ανακαλύψουν την γοητεία της. Καταστάλαγμα της μακράς ενασχόλησής του με την ιδιότυπη αυτή επιστήμη και προϊόν ωριμότητας, η "Εισαγωγή στην φιλοσοφία" απευθύνεται τον καθένα μας και επιδιώκει να μεταδώσει τα νοήματα της φιλοσοφίας σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. Γιατί πεποίθηση του συγγρα...

Η φιλοσοφία του Χάιντεγκερ Στο δοκίμιο "Η φιλοσοφία του Χάιντεγκερ" ο Χρήστος Μαλεβίτσης παρέχει μιά εμπεριστατωμένη εικόνα της φιλοσοφικής σκέψης ενός από τους μεγαλύτερους διανοητές της εποχής μας. Η σπουδαιότητα της σκέψης του Χάιντεγκερ έγκειται στο ότι θέτει τον άνθρωπο μπροστά στα πιο κρίσιμα ιστορικά και οντολογικά του προβλήματα. Έτσι τον καθιστά υπέρμαχο του έσχατου νοήματος της ανθρώπινης παρουσίας στον κόσμο. Πολιτεία και ερημιά Η πολιτεία και η ερημιά συνθέτουν την οντολογία του κοινωνικού ανθρώπου. Σήμερα το πρόβλημα της "πολιτείας" μεγενθύνεται μέχρι...

...ουδέποτε νοεί άνευ φαντάσματος η ψυχή, έλεγε ο Αριστοτέλης. Τα φαντάσματα του Σταγειρίτη, προπαντός όπως τα στοχάστηκαν ξανά ο Αβερρόης κι οι άλλοι Άραβες κι Εβραίοι φιλόσοφοι του Μεσαίωνα, δεν είναι αυθαίρετες μυθικές κατασκευές ούτε απλώς οι εικόνες από την αισθητηριακή επαφή με την υλική πραγματικότητα. Χωρίς τη φαντασία και τα φαντάσματά της είναι αδύνατο να αναδειχθεί αυτό το δυναμικό, οι ίδιες οι δυνατότητες από την αλληλεπίδραση του ανθρώπου με τον κόσμο μέσω της εργασίας, τον κοινωνικό "μεταβολισμό " του, κατά την έκφραση του Μαρξ. Ένα φάντασμα πλανιέται χιλιά...

Με αφορμή τη συμπλήρωση εκατόν πενήντα χρόνων από τη γέννηση του Ανρί Μπερξόν (1859-1941), το ενδιαφερόμενο για τη φιλοσοφία αναγνωστικό κοινό της χώρας μας διαθέτει πλέον, με τη μετάφραση αυτή, μια από τις σημαντικότερες μελέτες που έχουν γραφτεί για τον γάλλο φιλόσοφο. Κατά κοινή ομολογία, "Ο μπερξονισμός" του Ζιλ Ντελέζ (1925-1995) συνέβαλε καθοριστικά στην "έξοδο του Μπερξόν από το Καθαρτήριο" στο οποίο βρισκόταν επί δεκαετίες (σύμφωνα με τη διατύπωση του Εμμανουέλ Λεβινάς (1905-1995)), μετά την ισχυρή επίδραση που άσκησε το έργο του κατά τις τρεις πρώτες δεκαετίες του...

Αξιοποιώντας την παράδοση του κλασικού βρετανικού φιλελευθερισμού, της οποίας τα προτάγματα παραμένουν ισχυρά, η παρούσα εργασία αποπειράται να συμβάλει στην προβληματική της θέσης ότι οι αξιακές κρίσεις, συμπεριλαμβανομένων και των ηθικών κρίσεων, είναι αναπόφευκτα παρούσες στο οικονομικό επιχείρημα. Έτσι, η υπόθεση της κλασικής οικονομικής κάνει κάτι περισσότερο από το να εξηγεί θέσεις: περιέχει θεωρία για τα αίτια της οικονομικής δράσης. Ο John Locke, o Bernard Mandeville, και ο Adam Smith προσφέρουν στέρεη βάση στην υπόθεση ότι το ηθικό status των οικονομικών συστημάτων...

"Τελικώς, θα πρέπει να κατανοήσει κανείς ότι ως ηθικό πρόσωπο -εάν θέλει, βέβαια, να είναι τέτοιο πρόσωπο- οφείλει να επιλέγει ελεύθερα τις αρχές του και, αισθανόμενος τις καθολικές επιταγές που συνεπάγονται, να πράττει σύμφωνα με αυτές μόνον. Η υποθήκη αυτή, που υπαγορεύεται από την ανάλυση του νοήματος της ηθικής γλώσσας, είναι το πολύ σπουδαίο όπλο που μπορεί να προσφέρει η ηθική φιλοσοφία στους ανθρώπους για την προστασία του ηθικού βίου των. Όσοι αδιαφορούν γι' αυτήν είναι άξιοι της τύχης των -της απώλειας της ηθικής αξιοπρέπειάς των".

Η φιλοσοφία σήμερα, έχοντας διατρέξει πέντε μεγάλες, γεμάτες από διανοητικές περιπέτειες εποχές, δίνει την αίσθηση της κόπωσης και, ακόμη παραπέρα, της χρεοκοπίας -τόσο μάλιστα, ώστε ορισμένοι να επείγονται να συντάξουν τη ληξιαρχική πράξη του θανάτου της. Η διάχυτη, πράγματι, παρακμή της φιλοσοφίας στον καιρό μας, όμως, οφείλεται στην ανεπάρκεια των μεθόδων που οι απολογητές της μας κληροδότησαν, και όχι στην ίδια την ιδιοσυγκρασία των φιλοσόφων, οι οποίοι, σαν αιώνιοι ανατροπείς του οικείου και του συνήθους, σαν ανεξάντλητοι αναζητητές του διαφορετικού, εξακολουθούν -και...

Από την καθημερινή ζωή μέχρι τον κόσμο των επιχειρήσεων, η φιλοσοφία του Νίτσε μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικός σύμβουλος σε κάθε δύσκολη στιγμή. Στα 99 κεφάλαια του βιβλίου αυτού ο Άλλαν Πέρσυ συγκεντρώνει τις πιο καίριες σκέψεις του μεγάλου φιλοσόφου, δείχνοντας πώς μπορούμε να τις αξιοποιήσουμε σε κάθε στιγμή της ζωής. Μας βοηθάει να παίρνουμε αποφάσεις, να ανακτούμε το θάρρος μας, να ξαναβρίσκουμε τη σωστή πορεία μας, να σταθμίζουμε τη σημασία των όσων μας συμβαίνουν στη διάρκεια της μέρας.

Η παρούσα μελέτη δεν αποτελεί μία γενική και ενδελεχή σύγκριση των ιδεών των Hegel και Κονδύλη, πολλώ δε μάλλον δεν συνιστά μία λελογισμένη απόπειρα ζεύξης κεντρικών τους θέσεων ή -αντίστροφα- βεβιασμένης αντιπαραβολής τους. Αναγνωρίζοντας εκ προοιμίου ότι -παρά τα σημεία τομής- το έργο των δύο στοχαστών εκκινεί από διαφορετικές προκείμενες και αναγκαία καταλήγει επί βασικών ζητημάτων σε εξίσου διαφορετικά συμπεράσματα, σκιαγραφεί με άξονα ένα συγκεκριμένο και νευραλγικό θέμα, εκείνο της γενεαλογίας του δυϊσμού και του προβλήματος της αμφιθυμικής ή "δυστυχισμένης συνείδησης...