Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα κείμενα αυτά, συγκεντρωμένα και επεξεργασμένα από την κόρη του Αγνή Πικιώνη και τον συνεργάτη της Μιχάλη Παρούση, αποκαλύπτουν στο κοινό μια σχετικά άγνωστη πλευρά του μεγάλου αρχιτέκτονα. Πλάι στο αρχιτεκτονικό και ζωγραφικό του έργο, ο Πικιώνης καταγράφει από το 1918 ώς το θάνατο του, το μακρύ ταξίδι του προς την "εσώτερη αλήθεια". Η έκδοση, που προλογίζεται από τον Ζήσιμο Λορεντζάτο, περιλαμβάνει επίσης χρονολογικούς πίνακες, ένα αυτοβιογραφικό σημείωμα του 1958, επιστολές, πέντε λογοτεχνικά κείμενα (πεζά ποιήματα), κείμενα για την τέχνη και την ελληνική παράδοση και...

Η μετάφραση αυτού του βιβλίου κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1976. Η επανέκδοσή του τώρα, 34 χρόνια μετά, κρίθηκε απαραίτητη γιατί η αρχική έκδοση είχε εξαντληθεί από καιρό και δεν βρέθηκε στο μεταξύ κάτι ανάλογο, ελληνικό ή σε μετάφραση, να το αναπληρώσει. Ο Α. Ράποπορτ προέβλεψε τα οφέλη της γνώσης που καταργεί τα σύνορα του στείρου τοπικισμού και ανοίγεται σε παγκόσμιες σταθερές που χαρακτηρίζουν κάθε ανθρώπινη κοινωνία. Δείχνοντας μάλιστα ότι είναι εφικτή η παράλληλη αντιμετώπιση της πρωτόγονης, της παραδοσιακής και της σύγχρονης ανώνυμης αρχιτεκτονικής, συνέβαλε στην...

Εδώ και έναν αιώνα, τα Βαλκάνια αντιμετωπίζονται ως μια γεωπολιτική ενότητα, γεγονός που έχει εσωτερικευτεί και από τους ίδιους τους λαούς που κατοικούν στον χώρο της. Το βιβλίο συνιστά μια απόπειρα διεπιστημονικής διερεύνησης της συμβολής του λαϊκού πολιτισμού στην κατασκευή πραγματικών ή συμβολικών ορίων ανάμεσα στις εθνοτικές ομάδες που συνυπάρχουν στην περιοχή της Βαλκανικής. Χρησιμοποιώντας τον λαϊκό πολιτισμό ως πλαίσιο και ταυτόχρονα ως μηχανισμό για την υποστήριξη και την αποδοχή των συνόρων, ορατών και μη, οι συγγραφείς του τόμου εξετάζουν την επίκαιρη έννοια του «...

Η δημιουργία του βιβλίου αυτού ξεκίνησε με τη μορφή διατριβής κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών σπουδών μου στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Η ανάγκη να δω με διαφορετική οπτική, να καταγράψω και να ερμηνεύσω στοιχεία και πράγματα που ήταν οικεία με οδήγησε σε πληρέστερη κατανόηση της κληρονομιάς του τόπου μου. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους καθηγητές μου στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, οι οποίοι έθεσαν νέους ορίζοντες και προβληματισμούς στις αρχιτεκτονικές μου αναζητήσεις: την Dr Wendy Pullan, με την οποία ξεκίνησα το θέμα της διατριβής, τον Dr Dalibor VeseIy για τη συνεχή...

Το βιβλίο προτείνει ένα ταξίδι στον λαϊκό πολιτισμό, τη λαογραφία και τις σχέσεις της με άλλους επιστημονικούς κλάδους, παρουσιάζοντας την ιστορική της εξέλιξη τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ο συγγραφέας κινείται σε τέσσερις βασικούς άξονες: - Η αναζήτηση του αρχετυπικού μύθου - ο ρόλος του ως αφήγησης που πιστοποιεί την καταγωγή από ένα απώτατο παρελθόν και η συμβολή του στη συγκρότηση των εθνικών κρατών κατά τον 19ο κυρίως αιώνα. - Από το υπερεθνικό στο εθνικό και αντιστρόφως - η διαδικασία μετάβασης από την οθωμανική αυτοκρατορία στο εθνικό, τουρκικό κρ...

Ο λαϊκός πολιτισμός αποτέλεσε για πολύ καιρό αντικείμενο μιας ρομαντικής αναζήτησης επιβιώσεων και κατάλοιπων. Με το παρόν βιβλίο, που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1961, ο Hermann Bausinger συνέβαλε καθοριστικά στον επαναπροσδιορισμό και στον προσανατολισμό εκ νέου της λαογραφίας όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και σε άλλες χώρες. Καταρχάς, ο συγγραφέας αντικρούει εδώ την αντίληψη σχετικά μ' έναν λαϊκό πολιτισμό, ο οποίος παραμένει απρόσβλητος από την τεχνολογική πρόοδο, στραμμένος αποκλειστικά στο παρελθόν. Με αυτόν τον τρόπο αφαιρεί από τον λαϊκό πολιτισμό τη διάσταση της φαι...

Οι είκοσι ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες και φωτογράφοι που παρουσιάζονται στη σειρά "Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί" της εφημερίδας "Τα Νέα" διαμόρφωσαν τη σύγχρονη ελληνική τέχνη. Πράγματι, η επιλογή είναι ακριβής και αυστηρή, πράγμα σπάνιο για τέτοιου είδους εγχειρήματα. Επιπλέον, από την άποψη της πληροφόρησης ενός φιλότεχνου, αλλά δίχως εξειδικευμένες γνώσεις, κοινού η σειρά καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα δημιουργίας, από τη γενιά του ΄30 ως την πρωτοπορία της δεκαετίας του 1970. Ανάμεσά τους θα συναντήσει κανείς και ορισμένους καλλιτέχνες της διασποράς, οι οποίοι εντάσσονται...

Η μελέτη της περιοχής και της λεκάνης των Πρεσπών, που παρουσιάζεται στην παρούσα έκδοση, έρχεται να συμπληρώσει ένα κενό. Αυτό της γνώσης της περιοχής και του λαϊκού πολιτισμού, που αναπτύχθηκε και εξελίχτηκε σ' αυτό το περιβάλλον υπό συνθήκες εργαστηριακής απομόνωσης θα λέγαμε. Η προσέγγιση και εισχώρηση στα μυστικά του πολιτισμού της περιοχής των Πρεσπών μέσω της αρχιτεκτονικής, της ιδιόμορφης και πρωτότυπης λαϊκής αρχιτεκτονικής της λεκάνης των Πρεσπών, μας αποκαλύπτει τα χαρακτηριστικά του τοπικού πολιτισμού των Πρεσπών και τις μεταβλητές εκείνες της παράδοσης που σώζ...

Διασώζοντας από τη λήθη σπάνια αντικείμενα λαϊκής τέχνης από όλο το φάσμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων του πρόσφατου παρελθόντος (όπλα, παλάσκες, μεδουλάρια, φυλακτά, ρολόγια κ.ά.), ο Bασίλης Kορκολόπουλος αναζητεί με αυταπάρνηση το μίτο που θα τον οδηγήσει πίσω, σε ξεχασμένα στρώματα του ελληνικού πολιτισμού και ψυχισμού. Γι' αυτό, ακόμα και το απλό ξεφύλλισμα του καταλόγου της συλλογής του αποτελεί κάτι παραπάνω από ένα μάθημα καλαισθησίας· εξοικειώνει τον αναγνώστη με το συμβολικό "λεξιλόγιο" που συγκρότησε και εξέφρασε το φαντασιακό κόσμο του Nεοέλληνα. Aυτό που π...

Η Παλαιά Διαθήκη διδάσκει ότι ο Θεός έφτιαξε τον άνθρωπο από πηλό. Στην ελληνική μυθολογία αναφέρεται ότι ο Δευκαλίων -γιος του Προμηθέα - και η γυναίκα του Πύρρα μετά τον κατακλυσμό αισθάνονταν μόνοι. Προσευχήθηκαν στον Δία. Εκείνος τους συμβούλευσε να περπατήσουν στην έρημη γη και να ρίξουν πίσω τους λιθάρια. Από τις πέτρες που έριξε στη γη ο Δευκαλίων γεννήθηκαν άνδρες και από εκείνες της Πύρρας γυναίκες. Έτσι δημιουργήθηκε ένα νέο γένος ανθρώπων, ένας λαός. Είναι κοινή η ρίζα της λέξης "λάας") που σημαίνει λίθος, λιθάρι και λαός. Κοινός παρονομαστής θρησκείας και παράδο...

Ο πολιτισμός δεν είναι μετρήσιμο μέγεθος, δεν αποτιμάται με μοναδικό κριτήριο ποσοτικά μεγέθη, υψηλούς οικονομικούς δείκτες ανάπτυξης, τεχνολογικά και επιστημονικά επιτεύγματα. Η βαθύτερη και η θεμελιωδέστερη αξία του έγκειται στη θέση που συνειδητά παίρνει απέναντι στη ζωή, στην ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης. Η παρούσα μελέτη συνιστά μια ειδική προσέγγιση του λαϊκού πολιτισμού, επειδή θέτει στο επίκεντρο της έρευνας τα κείμενα, τον γραπτό λόγο. Μέσα από τον λόγο, λογοτεχνικό ή μη, μέσα από επώνυμες και ανώνυμες γραπτές μαρτυρίες, ανιχνεύονται πολιτισμικές φάσεις και διερευν...

Η κουζίνα της Αμοργού, όπως την περιγράφουν οι μαγείρισσες του νησιού. Οι αφηγήσεις που περιλαμβάνονται στο βιβλιαράκι αυτό είναι αποσπάσματα απομαγνητοφωνημένων συνεντεύξεων με κατοίκους της Αμοργού που ηχογραφήθηκαν τον Ιούνιο του 2008. Οι φωτογραφίες της Δέσποινας Σπύρου τραβήχτηκαν στη Δονούσα το ίδιο διάστημα. Οι συνταγές - Πατατάτο - Κατσίκι γεμιστό - Φάβα - Γιαπράκια - Πουλάκια γεμιστά - Κακαβιά - Σαβόρι - Χορτόπιτες - Ψημένη ρακή Οι μικρές ιστορίες - Αγνά πράγματα - Άνθρωποι θερίοι - Χρυσά μαλλιά - Η φασαρία του φάβα - Δε ξέρεις τι τρως - Αρα...

Ο ζακύνθιος μοναχός Παχώμιος Ρουσάνος ήταν ο επίσημος αναπαραγωγός του αυθεντικού και ηγεμονικού λόγου της Ανατολικής Εκκλησίας τον 16ο αι., ο κύριος "ιδεολογικός πυλωρός" του θεολογικού συστήματός της. Στην παρούσα εργασία αναλύεται ο αυτόκλητος αγώνας του να απαλλάξει το "ελληνίζον" στη θρησκευτική συμπεριφορά του ποιμνίου της από τη "διπλή ταυτότητά" του και να τη μετασχηματίσει σε ακραιφνώς ορθόδοξη χριστιανική, μεταλλαγή που θα το οδηγούσε στην επίτευξη της διαχρονικής στοχοθεσίας της Ορθοδοξίας: τη σωτηρία της ψυχής. Η στάση της Εκκλησίας έναντι κάποιων μορφών του...

"Οι χασισοπόται εκ της επιδράσεως του χασίς και της όλης αυτών διαβιώσεως, έχουν διαμορφώσει ίδιον τύπον με έντονα εξωτερικά γνωρίσματα και συμπεριφοράν, εξ ων διακρίνεται η αντίθεσις αυτών προς το κοινωνικόν σύνολον. Ο χασισοπότης διακρίνεται από τας βραδείας κινήσεις του, την πελιδνήν όψιν του προσώπου, το απλανές και πονηρόν βλέμμα και από το κάτω χείλος όπερ κρέμαται κυριολεκτικώς, δίδον έκφρασιν καταπεπονημένου και σκοτεινού ανθρώπου. Η ομιλία του είναι βραχνή και προφέρει βραδέως τας λέξεις, παρενθέτων συνθηματικάς φράσεις. Αι κινήσεις και το ύφος του, οσονδήπ...

Ο τόμος για τον λαϊκό πολιτισμό και την παράδοση του Πόντου αποτελεί έργο 28 ειδικών ερευνητών, επιστημόνων και πανεπιστημιακών Καθηγητών υπό τον συντονισμό του Επίκουρου Καθηγητή Λαογραφίας στο Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού των Παρευξεινίων Χωρών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Μανόλη Γ. Σέργη. Εντάσσεται στην σειρά "Ελληνικοί Τόποι και Πολιτισμοί" των εκδόσεων "Αλήθεια" και σχεδιάστηκε με διπλό σκοπό: - Να αποτελέσει βήμα γνώσης του κάθε Έλληνα πολίτη, αλλά και έναυσμα προώθησης των λαογραφικών σπουδών γύρω από τον πλούσιο λαϊκό πολιτισμό του Πόντ...

Ο Κ. Πορφύρης γεννήθηκε στη Ζάκυνθο των αρχών του εικοστού αιώνα, αλλά έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε άλλους τόπους και σε άλλες συντεταγμένες. Η προσωπικότητά του ωστόσο υπήρξε ο αγαθός καρπός ενός δημιουργικού συγκερασμού, οι συνιστώσες του οποίου αλληλοτροφοδοτούνταν και αλληλονοηματοδοτούνταν. Η συνείδηση μιας ισχυρής τοπικότητας, η πνευματική και πολιτική παράδοση του Ριζοσπαστισμού που αντλούσε από την ίδια την επτανησιακή ιστορία, η κοινωνική ευαισθησία που κρυσταλλωνόταν στην κομμουνιστική ιδεολογία, οι προκλήσεις της σύγχρονής του ελληνικής πραγματικότητ...

Αφιερώνεται στη μνήμη τριών διακεκριμένων επιστημόνων: του ακαδημαϊκού λαογράφου Κώστα Ρωμαίου, του νομικού και μουσικολόγου Αγαμέμνονα Μουρτζόπουλου και του ελβετού μουσικολόγου S. Baud-Bovy. Τους οφείλω την ευγνωμοσύνη μου. Είναι αυτοί που με ώθησαν, από τα νιάτα μου, να κάνω γνωστά θέματα μουσικολαογραφικά στον ευρύτερο Ελλαδικό χώρο, μέσα από τις βιωματικές μου εμπειρίες ως λαϊκός βιολιστής. Ο πρώτος διέκρινε τις μουσικολαογραφικές μου γνώσεις και πάντα με ρωτούσε για θέματα της δημοτικής μουσικής. Οι απαντήσεις μου τον ικανοποιούσαν σαν λαογράφο και με παρότρυνε να γρ...

Οι ρίζες της κρητικής μουσικοχορευτικής παράδοσης χάνονται στα βάθη των αιώνων. Μέσα από πολέμους, κατακτητές και φυσικές καταστροφές, η μουσικοχορευτική παράδοση του νησιού μας έγινε ένα παγκόσμιο μουσικοχορευτικό σταυροδρόμι των λαών, όπου συναντώνται οι πολιτισμοί της Δύσης με την Ανατολή. Αυτή την εξέλιξη της Κρητικής μουσικοχορευτικής παράδοσης στο χώρο και το χρόνο θα προσπαθήσουμε να ερευνήσουμε και να καταγράψουμε έτσι ώστε ο αναγνώστης να έχει στα χέρια του ένα πόνημα με όλα τα επιμέρους στοιχεία της παράδοσης του νησιού μας, όπως αυτά δημιουργήθηκαν και εξελίχθηκα...