Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η παρούσα έκδοση επιδιώκει να συμβάλει στον διεθνή επιστημονικό διάλογο και προβληματισμό που έχει αναπτυχθεί για τη χρήση των Τ.Π.Ε.στην εκπαιδευτική διαδικασία και ειδικότερα στη σχέση του λαϊκού πολιτισμού με τις πολυμεσικές και διαδικτυακές τεχνολογίες κατά τη δημιουργία μαθησιακών πλαισίων. Αξιοποιώντας σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, ο συγγραφέας παρουσιάζει ένα καινούργιο ερευνητικό πεδίο της Λαογραφίας, αυτό της Ψηφιακής Λαογραφίας (e-folklore ή digital folklore), σε σχέση με την εκπαίδευση και την παραγωγή ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού.Οι Τεχνολογίες Πληροφορίας...

Το βιβλίο αυτό αφηγείται την ιστορία της δημιουργίας μιας σφύζουσας καρναβαλικής κουλτούρας στη νεότερη Αθήνα, και συγχρόνως της εξημέρωσης του καρναβαλιού στον σύγχρονο κόσμο. Κατά την υπό εξέταση περίοδο οι Απόκριες άλλαξαν ριζικά, τόσο υπό την ηγεμονία της εκσυγχρονιστικής μερίδας της αστικής τάξης όσο και μέσα από πιο αφηρημένες διεργασίες όπως η εμπορευματοποίηση, η απομάγευση του κόσμου, η "διαδικασία του πολιτισμού". Η "κορυβαντιώσα ευθυμία" καταλάγιασε, τα "της αναιδείας θεάματα" περιορίστηκαν, τα νοήματα πέραν της διασκέδασης που υπήρχαν στις αποκριάτικες πρακτικές...

Ξεκινώντας την έκδοση επιλεγμένων κειμένων του, δημοσιευμένων από το 1976 ως σήμερα, ο Γιάννης Κιουρτσάκης ανακαλεί συγχρόνως σε τούτο το βιβλίο μια πνευματική πορεία μισού αιώνα και απορεί: Πώς ένα αστόπαιδο, βγαίνοντας από το πανεπιστήμιο που στάθηκε για εκείνο η Ευρώπη, ένιωσε την ανάγκη να σπουδάσει στο ταπεινό σχολειό του Καραγκιόζη! Και πόσα νέα πράγματα έμαθε εκεί! Πώς μέσα στη ναυαγισμένη επίσημη Ελλάδα, που έφερε τη χούντα του 1967, ανέπνεε πάντα ένας ζωντανός λαϊκός πολιτισμός. Πώς η ομαδική συνδημιουργία του θεάτρου σκιών από τους παλιούς καραγκιοζοπαίχτες και το...

Σε αυτό το βιβλίο παρουσιάζεται μια εμπεριστατωμένη ερευνητική εργασία για τα κοινόχρηστα κρηναία κτίσματα της Αρκαδίας, που καταγράφονται, ταξινομούνται και τεκμηριώνονται με επιστημονική ακρίβεια. Συνυπάρχει όμως μια κοινωνιολογική προσέγγιση, αλλά και ποιητική ευαισθησία. Σε συσχέτιση με τα πρώτα ιστορικά αρχέτυπα και με όμοια κτίσματα στον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο, αναδεικνύεται η συμμετοχή τους στη μορφολογική και οικοδομική εξέλιξη. Το βιβλίο αυτό μας βοηθάει να γνωρίσουμε και να αγαπήσουμε αυτό το είδος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και μπορεί να ευαισθητοποιή...

Η αξιοποίηση σχηματικών ζώων για να καταδειχθούν ζητήματα της ανθρώπινης κοινωνίας είχε ξεκινήσει αρκετά πριν από τα χρόνια του θρυλικού Αισώπου (6ος π.Χ. αιώνας περίπου) και συνεχίστηκε ακόμα και μετά την απόδοση της πατρότητας του (ελληνικού) μύθου ζώων σε αυτόν. Οι μύθοι αυτοί, αυτοτελείς, ως παροιμιακές εκφράσεις, ακόμα και ως έμμεση γραφή με λανθάνον σημαινόμενο, απαντώνται σε πολλές κοινωνικές περιστάσεις. Γι' αυτό ο αισώπειος μύθος γνώρισε -και συνεχίζει να γνωρίζει- ευρύτατη διάδοση, καθώς και μορφολογικές και ειδολογικές παραλλαγές. Στην παρούσα μελέτη, ο μύθος...

Το βιβλίο αυτό περιέχει 21 μελετήματα της Συγκριτικής Λαογραφίας της Ελλάδας, των Βαλκανίων, της Ανατολικής Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου, οι οποίες χωρίζονται σε τέσσερεις διαφορετικές ενότητες: 1) Θρησκευτικά και Μαγικά (κεφ. 1-8), 2) Εθιμικά και Παραστατικά (κεφ. 9-11), 3) Γλωσσικά και Φιλολογικά (κεφ. 12-17) και 4) Θεωρητικά και Προσωπογραφικά (κεφ. 18-21). Η πρώτη ενότητα περιέχει μελέτες για ιερές πομπές, τη λατρεία του Αγίου Γεωργίου στα ορθόδοξα Βαλκάνια, το φιλί του Ιούδα και τις μεταμορφώσεις του Χριστού στις λαϊκές παραδόσεις, τους ανθρωπόμορφους εορταστικούς...

Η έννοια της παράδοσης από πού προκύπτει; Δηµιουργήθηκε από εκείνους που ερευνούν τις παραδόσεις ή από εκείνους των οποίων τις παραδόσεις ερευνούν οι επιστήµονες; Και στις δύο περιπτώσεις εφαρµόζονται συγκεκριµένα κριτήρια για την παραδοσιακότητα, είτε αυτά δηλώνονται ρητά είτε όχι. Κι ενώ τα άτοµα ή οι οµάδες που ακολουθούν παραδοσιακές πρακτικές δεν είναι υποχρεωµένα να απαριθµήσουν τα κριτήρια που τους οδηγούν στο να χαρακτηρίζουν µια πράξη τους παραδοσιακή, δεν µπορεί να συµβαίνει το ίδιο µε εκείνους που µελετούν τις παραδόσεις επιστηµονικά. Στην ακαδηµαϊκή ανάλυση, οι...

[...] Σκοπός της παρούσας έκδοσης είναι να παρουσιάσει με απλό και κατανοητό τρόπο τον πλούτο και την ποικιλία των Ανεμόμυλων που λειτούργησαν στον τόπο μας τους τελευταίους αιώνες. Να αναδείξει τη σχέση τους με την κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή των ανθρώπων που έζησαν κοντά τους. Κάθε Ανεμόμυλος ήταν μοναδικός και χαρακτήριζε τον τόπο που χτιζόταν, αλλά και τη ζωή των ντόπιων κατοίκων του. Αυθεντικά, παραδοσιακά έργα μαστοριάς και γνώσης που αποκτήθηκε από γενιά σε γενιά, στο διάβα πολλών αιώνων, και που ένα μεγάλο μέρος της χάθηκε, καθώς οι μαστόροι που τα δημ...

Το βιβλίο μελετά τον πολιτισμό της πόλης των Χανίων κατά το χρονικό διάστημα 1878-1967.

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για την Παιδεία μας. Και σωστά. Πόσο είναι αυτή επαρκής; Από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, πόσοι ιστορικοί μύθοι διδάσκονται αποσιωπώντας ιστορικά διατρέξαντα, τα οποία συχνά είναι λαμπρότερα και "εθνικότερα" από τα προβαλλόμενα. Αλλά και στην ανωτάτη βαθμίδα πόσα παρατρέχοντα θέματα, όπως ο Διαφωτισμός έως τα τελευταία χρόνια. Η δε οθωμανολογία μόλις τώρα γίνεται αντικείμενο ευρύτερης έρευνας και διδασκαλίας. Έτσι μας διαφεύγουν πολύτιμες και μοναδικές πληροφορίες αγνοώντας τις τακτικές οθωμανικές απογραφές. Παρόμοιος ο αντίκτυπος και στις αρχιτ...

Στην μελέτη αυτή ο Ευάγγελος Αυδίκος ταξινομεί και αναλύει τελετουργικά δρώμενα της Ελλάδας υπό το πρίσμα της ιστορικής και κοινωνικής τεκμηρίωσης. Οι τελετουργίες άλλωστε είναι μια σπουδαία μορφή πολιτισμικής συμπεριφοράς. Είναι αυτές που πλαισιώνουν τις κρίσιμες ηλικιακές αλλαγές, τον κύκλο της ζωής, την ανάληψη της εξουσίας, την ορκωμοσία για τα δημόσια αξιώματα και άλλα πολλά. Οι τελετουργίες αναλαμβάνουν πολλαπλούς ρόλους. Χρησιμοποιούνται για την επικύρωση του νέου ρόλου που όλοι και όλες επωμίζονται. Μεταφέρουν το πολιτισμικό κεφάλαιο μιας ομάδας στα νέα μέλη της...

Οι οργανωμένες μορφές του λαϊκού θεάτρου σε έναν πλούσιο πολιτισμό παραστατικών δρωμένων είναι το θέμα αυτού του τόμου. Μέσα από μια συγκριτική προσέγγιση παραδειγμάτων οι αναζητήσεις του Βάλτερ Πούχνερ κινούνται με άνεση στο παραδοσιακό κουκλοθέατρο, την ιστορία του Καραγκιόζη και τις λαϊκές παραστάσεις της Ερωφίλης και φθάνουν έως τις επτανησιακές ομιλίες, το θρησκευτικό θέατρο ως μαζικό θέαμα από τις Άλπεις ως το Αιγαίο, και το ερασιτεχνικό θέατρο της ελληνικής επαρχίας. Με το βιβλίο αυτό ολοκληρώνεται η εκδοτική σειρά για τη λαογραφία που ξεκίνησε το 2007. Ο διεθνώς...

Συχνά, η προφορική ιστορία αναπαριστάνεται ως μια νέα ανακάλυψη που ξεπερνάει την ενασχόληση με τις λαϊκές μυθολογίες. Προφανώς, η συγκρότηση της προφορικής ιστορίας ως μεθοδολογικού εργαλείου αλλά και ξεχωριστού επιστημονικού κλάδου απογείωσε την έρευνα για τη μνήμη και τη σχέση με την ταυτότητα. Ωστόσο, τη συνδέει με τη λαϊκή μυθολογία ο αφηγηματικός λόγος, που στην τελευταία περίπτωση εναπόκειται σε λαογραφικά αρχεία πανεπιστημιακών σπουδαστηρίων αλλά και σε αρχεία διαφόρων ερευνητικών κέντρων. Παράλληλα, αποτελούν τόσο η προφορική ιστορία όσο και η λαϊκή μυθολογία συστα...

Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται τρία λαογραφικά μελετήματα του συγγραφέα-πανεπιστημιακού καθηγητή, που σχετίζονται με τη Νομική Επιστήμη. Τα μελετήματα αυτά, κατά τον χρόνο της πρώτης δημοσίευσής τους, είχαν ευμενή υποδοχή από λαογράφους και νομικούς, με αποτέλεσμα να δεχθούν επαινετικές κρίσεις και πολλές βιβλιογραφικές αναφορές. Για τους παραπάνω λόγους, κρίθηκε σκόπιμο να δημοσιευθούν εδώ συγκεντρωτικά, για να είναι περισσότερο προσιτά σε αναγνώστες και σχετικούς ερευνητές. Με τη συγκεντρωτική αυτή αναδημοσίευση αποδεικνύεται ευκολότερα και η σχέση του Λαϊκού Πολιτισμού...

Το παρόν βιβλίο αποτελεί τόμο Πρακτικών Ημερίδας (Άνοιξη 2013) υπό τον τίτλο "Ανατολική Ρωμυλία: Όψεις λαϊκού πολιτισμού (Μουσική, Χορός, Ενδυμασία)". Οι εισηγήσεις που δημοσιεύονται εδώ προέρχονται από έγκυρους ερευνητές των θεμάτων που πραγματεύονται και υπό την έννοια αυτή, αποτελούν συμβολή στην βιβλιογραφία του Ελληνισμού της Ανατολικής Ρωμυλίας.

Το βιβλίο αυτό είναι κατάθεση ψυχής. Από παιδί, για να μην πούμε από την κοιλιά της μάνας μου, ασχολούμαι με τη μουσική και τα τραγούδια της Κρήτης. Ασχολούμαι όμως με πάθος, με μεγάλο μεράκι. Και ο ίδιος, ερασιτεχνικά βέβαια, ερμηνεύω αυτά τα τραγούδια, με κιθάρα, μαντολίνο, λαγούτο και μπουζούκι. Αποφάσισα λοιπόν να δημοσιοποιήσω αυτές τις εμπειρίες μου, αλλά και όσα γνωρίζω για τους καλλιτέχνες της κρητικής μουσικής και το έργο τους και να σας καταστήσω κοινωνούς αυτών των εμπειριών και γνώσεων. Ελπίζω να έχω επιτύχει τον στόχο μου, ο οποίος είναι όχι μόνο η μύησή σας στ...

Στον παρόντα τόμο δημοσιεύονται εικοσιτρείς μελέτες βελτιωμένες και αναθεωρημένες από τους συγγραφείς τους και επιμελημένες από τους επιμελητές της παρούσας έκδοσης. Η αρχική τους μορφή, μαζί με άλλες μελέτες, παρουσιάστηκαν στην Γ' Συνάντηση των Ελλήνων Πανεπιστημιακών Λαογράφων, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Κομοτηνή (2013) υπό την Αιγίδα του Προέδρου και της Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης. [...] Συμμετέχουν οι: Μιχαήλ Γ. Μερακλής, Βάλτερ Πούχνερ, Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, Μαρία...

Πώς θα μπορούσαμε να φανταστούμε τη γένεση του θεάτρου από το μαγικοθρησκευτικό δρώμενο και από την κοινωνική τελετουργία; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα στο οποίο απαντάει η εργασία του Βάλτερ Πούχνερ για τα δρώμενα της Ελλάδας και της Βαλκανικής, παρουσιάζοντας 1668 περιπτώσεις δρωμένων στη φάση της μετάβασης από την εθιμοτυπία στη λαϊκή διασκέδαση και την απόλαυση. Ο Βάλτερ Πούχνερ θέτει ως στόχο να τεκμηριώσει με ελληνικό υλικό από τα δρώμενα και τους αγερμούς του εορτολογίου μια υποθετική εξέλιξη, που οδηγεί από μεμονωμένα συστατικά στοιχεία του θεάτρου προς τις πρώτε...