Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Περιέχονται οι εισηγήσεις: - Δημήτριος Χ. Σκλαβενίτης, "Το σκεπτικό και η θεματική του αφιερώματος" - Σπύρος Ι. Φλογαΐτης, "Οι Γιορτές Λόγου και Τέχνης. Ιστορική διάσταση και προοπτικές." - Θανάσης Καλαφάτης, "Το χρονικό των Γιορτών και η προσφορά του Αντώνη Τζεβελέκη" - Παναγιώτης Σάντας, "Η συμμετοχή των Λευκαδίων στις Γιορτές Λόγου και Τέχνης" - Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης, "Η ιστορία και η τοπική ιστορία στις Γιορτές Λόγου και Τέχνης" - Θεοδόσης Πυλαρινός, "Η λογοτεχνία και η φιλολογία στις Γιορτές Λόγου και Τέχνης" - Παρασκευή Κοψιδά - Βρεττού, "Λαογραφικά των...

"Οι χασισοπόται εκ της επιδράσεως του χασίς και της όλης αυτών διαβιώσεως, έχουν διαμορφώσει ίδιον τύπον με έντονα εξωτερικά γνωρίσματα και συμπεριφοράν, εξ ων διακρίνεται η αντίθεσις αυτών προς το κοινωνικόν σύνολον. Ο χασισοπότης διακρίνεται από τας βραδείας κινήσεις του, την πελιδνήν όψιν του προσώπου, το απλανές και πονηρόν βλέμμα και από το κάτω χείλος όπερ κρέμαται κυριολεκτικώς, δίδον έκφρασιν καταπεπονημένου και σκοτεινού ανθρώπου. Η ομιλία του είναι βραχνή και προφέρει βραδέως τας λέξεις, παρενθέτων συνθηματικάς φράσεις. Αι κινήσεις και το ύφος του, οσονδήπ...

Ένα μικρό, κατατοπιστικό βιβλιαράκι σας μυεί στη Deste, την τράπουλα που χρησιμοποιούσε η Κατίνα για να μαντεύει το μέλλον και στον πιο απλό τρόπο μαντείας μ' αυτή, την tanridna. Συνοδεύεται από την ίδια την τράπουλα που αποτελείται από 65 κάρτες.

Some traditional recipes as described by the cooks of the island.

"Harriet Briskrot Ayios Stephanos - Crete To: Sir Arthur Martinet-Coldshower The Fortress Upper Lipstiff.Yorks. England. Dear Uncle Arthur, It is now three months since I retired as Head Mistress of St Agatha's and came to take up residence here in Crete, and now that I am getting settled it is high time to write to tell you my news. This little house which daddy left me in his will is really delightful. A typical stone-built cretan house, it has a large verandah with wonderful views across a most beautiful valley. Such a surprise in so many ways. Of course, daddy was...

"Το περίεργο με το φλίππερ είναι ότι, σε αντίθεση με όλα τα άλλα αντικείμενα, κι αυτά που εξαφανίστηκαν από την καθημερινότητα, αλλά κι εκείνα που "εξελίχτηκαν" στο πέρασμα του χρόνου, δεν είχε χάσει τίποτα από την "ταυτότητά" του ούτε κι από την αίγλη του, όταν κυριαρχούσε μεταπολεμικά στις αίθουσες ψυχαγωγίας. Κι ακόμα, ενώ σε όλα τα άλλα αντικείμενα η νοσταλγία αφορούσε την οριστική απώλεια ενός ιδιαίτερου χαρακτηριστικού τους, στο φλίππερ, με εξαίρεση την ύστερη "βιντεοποίηση" ή την εγκατάσταση του στους υπολογιστές, ήταν ένας ολόκληρος κόσμος που αποτυπωνόταν, ή μάλλον...

Η αξιοποίηση σχηματικών ζώων για να καταδειχθούν ζητήματα της ανθρώπινης κοινωνίας είχε ξεκινήσει αρκετά πριν από τα χρόνια του θρυλικού Αισώπου (6ος π.Χ. αιώνας περίπου) και συνεχίστηκε ακόμα και μετά την απόδοση της πατρότητας του (ελληνικού) μύθου ζώων σε αυτόν. Οι μύθοι αυτοί, αυτοτελείς, ως παροιμιακές εκφράσεις, ακόμα και ως έμμεση γραφή με λανθάνον σημαινόμενο, απαντώνται σε πολλές κοινωνικές περιστάσεις. Γι' αυτό ο αισώπειος μύθος γνώρισε -και συνεχίζει να γνωρίζει- ευρύτατη διάδοση, καθώς και μορφολογικές και ειδολογικές παραλλαγές. Στην παρούσα μελέτη, ο μύθος...

[...] Σκοπός της παρούσας έκδοσης είναι να παρουσιάσει με απλό και κατανοητό τρόπο τον πλούτο και την ποικιλία των Ανεμόμυλων που λειτούργησαν στον τόπο μας τους τελευταίους αιώνες. Να αναδείξει τη σχέση τους με την κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή των ανθρώπων που έζησαν κοντά τους. Κάθε Ανεμόμυλος ήταν μοναδικός και χαρακτήριζε τον τόπο που χτιζόταν, αλλά και τη ζωή των ντόπιων κατοίκων του. Αυθεντικά, παραδοσιακά έργα μαστοριάς και γνώσης που αποκτήθηκε από γενιά σε γενιά, στο διάβα πολλών αιώνων, και που ένα μεγάλο μέρος της χάθηκε, καθώς οι μαστόροι που τα δημ...

Αφιερώνεται στη μνήμη τριών διακεκριμένων επιστημόνων: του ακαδημαϊκού λαογράφου Κώστα Ρωμαίου, του νομικού και μουσικολόγου Αγαμέμνονα Μουρτζόπουλου και του ελβετού μουσικολόγου S. Baud-Bovy. Τους οφείλω την ευγνωμοσύνη μου. Είναι αυτοί που με ώθησαν, από τα νιάτα μου, να κάνω γνωστά θέματα μουσικολαογραφικά στον ευρύτερο Ελλαδικό χώρο, μέσα από τις βιωματικές μου εμπειρίες ως λαϊκός βιολιστής. Ο πρώτος διέκρινε τις μουσικολαογραφικές μου γνώσεις και πάντα με ρωτούσε για θέματα της δημοτικής μουσικής. Οι απαντήσεις μου τον ικανοποιούσαν σαν λαογράφο και με παρότρυνε να γρ...

[...] αποφάσισα να μην περιοριστώ μόνο στα παραδοσιακά επαγγέλματα -τα περισσότερα από τα οποία είχαν χαθεί- αλλά να φτιάξω ένα βιβλίο-λεύκωμα με θέμα τον ανθρώπινο μόχθο. Άρχισα λοιπόν να συλλέγω φωτογραφίες και από επαγγελματίες, καταστηματάρχες και βιομηχανικούς εργάτες. Στόχος μου ήταν η ανάδειξη και προβολή του κόσμου της εργασίας στο πέρασμα του χρόνου. Μ' ενδιέφερε η δράση των ανθρώπων, οι πρωτοβουλίες τους, οι σκέψεις τους, οι προσπάθειές τους να βελτιώσουν τις συνθήκες εργασίας τους. Δεν ήθελα απλώς να φτιάξω ένα βιβλίο με τα παλιά επαγγέλματα των Θεσσαλών. Φιλ...

Η μετάφραση αυτού του βιβλίου κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1976. Η επανέκδοσή του τώρα, 34 χρόνια μετά, κρίθηκε απαραίτητη γιατί η αρχική έκδοση είχε εξαντληθεί από καιρό και δεν βρέθηκε στο μεταξύ κάτι ανάλογο, ελληνικό ή σε μετάφραση, να το αναπληρώσει. Ο Α. Ράποπορτ προέβλεψε τα οφέλη της γνώσης που καταργεί τα σύνορα του στείρου τοπικισμού και ανοίγεται σε παγκόσμιες σταθερές που χαρακτηρίζουν κάθε ανθρώπινη κοινωνία. Δείχνοντας μάλιστα ότι είναι εφικτή η παράλληλη αντιμετώπιση της πρωτόγονης, της παραδοσιακής και της σύγχρονης ανώνυμης αρχιτεκτονικής, συνέβαλε στην...

Αν και σχετικά όψιμα, έχει πια συνειδητοποιηθεί ότι η κατανόηση του φύλου αποτελεί παράγοντα ουσιώδους σημασίας για την ερμηνεία ενός μουσικού πολιτισμού. Παρότι όμως αρκετές εργασίες επικεντρώθηκαν στη διερεύνηση της αμφίδρομης σχέσης ανάμεσα στην ιδεολογία μιας κοινωνίας για τα φύλα και στη μουσική σκέψη και πρακτική, στον ελλαδικό χώρο δεν υπήρξε μέχρι πρόσφατα το ανάλογο ενδιαφέρον. Αυτός ο τόμος θέτει σχετικά ερωτήματα, προσεγγίζοντας την παραδοσιακή μουσική, τον χορό και το τραγούδι ως συμβολικούς τόπους όπου οι ταυτότητες του φύλου όχι μόνο αναπαρίστανται, αλλά κα...

Η Παλαιά Διαθήκη διδάσκει ότι ο Θεός έφτιαξε τον άνθρωπο από πηλό. Στην ελληνική μυθολογία αναφέρεται ότι ο Δευκαλίων -γιος του Προμηθέα - και η γυναίκα του Πύρρα μετά τον κατακλυσμό αισθάνονταν μόνοι. Προσευχήθηκαν στον Δία. Εκείνος τους συμβούλευσε να περπατήσουν στην έρημη γη και να ρίξουν πίσω τους λιθάρια. Από τις πέτρες που έριξε στη γη ο Δευκαλίων γεννήθηκαν άνδρες και από εκείνες της Πύρρας γυναίκες. Έτσι δημιουργήθηκε ένα νέο γένος ανθρώπων, ένας λαός. Είναι κοινή η ρίζα της λέξης "λάας") που σημαίνει λίθος, λιθάρι και λαός. Κοινός παρονομαστής θρησκείας και παράδο...

Η δημιουργία του βιβλίου αυτού ξεκίνησε με τη μορφή διατριβής κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών σπουδών μου στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Η ανάγκη να δω με διαφορετική οπτική, να καταγράψω και να ερμηνεύσω στοιχεία και πράγματα που ήταν οικεία με οδήγησε σε πληρέστερη κατανόηση της κληρονομιάς του τόπου μου. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους καθηγητές μου στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, οι οποίοι έθεσαν νέους ορίζοντες και προβληματισμούς στις αρχιτεκτονικές μου αναζητήσεις: την Dr Wendy Pullan, με την οποία ξεκίνησα το θέμα της διατριβής, τον Dr Dalibor VeseIy για τη συνεχή...

Οι γητειές (επωδές) αποτελούν ένα σημαντικό κεφάλαιο στον χώρο του λαϊκού πολιτισμού. Ως κείμενα, πεζά ή ποιητικά, με αποτροπαϊκό ή θεραπευτικό χαρακτήρα συνοδεύονται από δρώμενα τελετουργικού τύπου ή και από μαγικού χαρακτήρα αντικείμενα και κινούνται ανάμεσα στη μαγεία, στη θεραπευτική, στη δεισιδαιμονία και στη λατρεία. Παραδίδονται πάντοτε προφορικά από γενιά σε γενιά, διατηρώντας έτσι μια παράδοση που έρχεται πριν ακόμη από τη χρήση της γραφής. Για τον λόγο αυτό και ο έμμετρος χαρακτήρας τους, ο οποίος βοηθά στην απομνημόνευσή τους. Η εν λόγω συλλογή, "Γητειές, Λαϊκή...

Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται τρία λαογραφικά μελετήματα του συγγραφέα-πανεπιστημιακού καθηγητή, που σχετίζονται με τη Νομική Επιστήμη. Τα μελετήματα αυτά, κατά τον χρόνο της πρώτης δημοσίευσής τους, είχαν ευμενή υποδοχή από λαογράφους και νομικούς, με αποτέλεσμα να δεχθούν επαινετικές κρίσεις και πολλές βιβλιογραφικές αναφορές. Για τους παραπάνω λόγους, κρίθηκε σκόπιμο να δημοσιευθούν εδώ συγκεντρωτικά, για να είναι περισσότερο προσιτά σε αναγνώστες και σχετικούς ερευνητές. Με τη συγκεντρωτική αυτή αναδημοσίευση αποδεικνύεται ευκολότερα και η σχέση του Λαϊκού Πολιτισμού...

Η μελέτη καταγράφει κάποια από τα αντιπροσωπευτικά δρώμενα του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού και τις μορφές του λαϊκού θεάτρου, όπως εντοπίζονται στη θράκη, το Αιγαίο (Λέσβο) και την Κύπρο. Επισημαίνει τα ιδιαίτερα μορφολογικά χαρακτηριστικά, την πρωτογενή τους εμφάνιση και τους μηχανισμούς επιβίωσης και μετασχηματισμού, τα κοινά ή παρόμοια στοιχεία και τις πιθανές ή πραγματικές αλληλεπιδράσεις τους, γεγονός που μπορεί να στοιχειοθετήσει την ύπαρξη μιας κοινής ή παρόμοιας πολιτισμικής παράδοσης στον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο που εκτείνεται από τη Θράκη μέχρι την Κύπρο.

Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται άρθρα, μελετήματα, αυτοτελή δημοσιεύματα και άλλα κείμενά μου για τον λαϊκό πολιτισμό της Δωδεκανήσου, τα οποία είδαν το φως της δημοσιότητας κατά το χρονικό διάστημα 1984-2003. Περιλαμβάνονται επίσης ορισμένες εργασίες μου, που δημοσιεύονται εδώ για πρώτη φορά. Η συγκεντρωτική δημοσίευση των λαογραφικών μελετημάτων μου για τα Δωδεκάνησα (ευρύτερη περιοχή της καταγωγής μου) έκρινα ότι είναι σκόπιμη και απαραίτητη, γιατί έτσι ο ειδικός ερευνητής, αλλά και κάθε ενδιαφερόμενος αναγνώστης, μπορεί να γνωρίσει και σ' αυτό το συγκεντρωτικό έργο, ορι...

[...] Η προικισμένη στιχουργός Αντωνία Μηλογιαννάκη αυτή τη φορά, ακόμα πιο ώριμα, μας παρουσιάζει μαντινάδες, ρίμες, ριζίτικα και πεζά κείμενα, που ξεχειλίζουν από τον ψυχικό της πλούτο και μιλούν τη γλώσσα της Κρήτης. Με το βιβλίο της αυτό η Αντωνία Μηλογιαννάκη άλλοτε με σατιρική διάθεση, άλλοτε με μεταφυσική, άλλοτε με παράπονο ή μ' αισιοδοξία, μας δίνει ένα ακόμα μήνυμα ελπίδας για την εποχή μας, που ισοπεδώνει τα πάντα. Ότι ο χαρακτήρας και ο πλούτος του πολιτισμού μας θα ζει και θα υπάρχει όσο υπάρχει η Κρήτη. Μανώλης Μπαλωμενάκης Μουσικός- Παραγωγός Επιμελητής Κ...