Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σκοπός της εργασίας αυτής είναι η αναζήτηση, η αναδίφηση και η συλλογή στοιχείων, όπως και η μελέτη και η επεξεργασία αυτών, σχετικά με το "πρόβλημα" της πραγματικής προέλευσης ενός αριθμού τοπωνυμίων του γεωγραφικού χώρου της Ηλείας, που θεωρούνται ως "σλάβικα" από ορισμένους ξένους ερευνητές. Από τα μέσα του περασμένου αιώνα, μερικοί ξένοι επιστήμονες είχαν αρχίσει με ένα "ανεξήγητο" ενδιαφέρον, μια "ειδική" έρευνα γύρω από διάφορα τοπωνύμια του ελλαδικού χώρου γενικότερα. Προσπάθησαν, προφανώς, στηριζόμενοι σε κάποιες φαινομενικές ομοιότητες, αλλά και σε διάφορες μορφ...

Ο Δημήτριος Καμπούρογλου εξετάζει εδώ ψύχραιμα την ετυμολογία και τις μεταπλάσεις παλαιών και "παράδοξων" τοπωνυμίων της Ελλάδας (Μωργιάς/Πελοπόννησος, Λιδορίκι, Καρβασαράς/Αμφιλοχία, Φιλιατρά/Καλάβρυτα, Μιστράς, Γιαννιτσά, Κομπαρέα/Βαθύ της Ιθάκης) και ιδιαίτερα της Αττικής (Τρελλός/Υμηττός, Αλωπεκή/Αμπελόκηποι, Πατίσια, Βασιλικά/Καθήμια/Ακαδημία Πλάτωνος, Σωπόλια, Κολοκυθού). Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ο συγγραφέας ανακαλύπτει ελληνική ρίζα στις λέξεις που οι ζηλωτές υποπτεύονται για εθνικά επικίνδυνες. Σκοπός του είναι να αποδείξει ότι "με το ν' ατυχήση μία χώρα εις...

Η Κάρπαθος, τόπος όμορφος και με μακρόχρονη πορεία σε τούτη την ακριτική γωνιά της ελπίδας, δεν παρέμεινε μια κοινωνία ασάλευτη, μια κοινωνία στατική, αλλά ήταν και εξακολουθεί να είναι μια κοινωνία δυναμικά εξελισσόμενη. Το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Καρπάθου, γνωρίζοντας αυτές τις απλές μα τόσο σημαντικές για έναν τόπο αλήθειες, θέλησε να συμβάλει με τις δικές του δυνάμεις, έστω και μικρές, στη διατήρηση και διάδοση της πνευματικής κληρονομιάς του τόπου. Αποφάσισε να ξεκινήσει μια σειρά αυτοτελών εκδόσεων, με πρώτη την παρούσα, οι οποίες θα καλύπτουν ολόκληρο το φάσμα τη...

[...] Η συλλογή αύτη δίδει μίαν εικόνα της καταστάσεως των τοπωνυμιών και του λεκανοπεδίου των Αθηνών, όπως εμφανίζεται κατά τον τελευταίον αιώνα της τουρκοκρατίας και από της απελευθερώσεως μέχρι της συγχρόνου εποχής. Αι πλείσται των τοπωνυμίων, όπως συμβαίνει συνήθως διά τους αστικούς και αγροτικούς οικισμούς, έχουν προέλθει από επώνυμα ιδιοκτητών. Επειδή δε μοιραίος είναι ο νόμος της διαδοχής εις την κυριότητα της γης, αναπόφευκτος ήτο η διά του χρόνου αλλαγή τοπωνυμίων εις μιαν και την αυτήν θέσιν. Ούτως, επί παραδείγματι, ταυτίζονται τοπογραφικώς αι εις διαφόρους χρονι...

[...] Η πρώτη μου δουλειά ήταν να καταγράψω όσες λέξεις μπορούσα από το ιδίωμα της ντοπιολαλιάς -ψυχάρειος λέξη- και να ψάξω να βρω τη ρίζα τους, χωρίς βέβαια, να διεκδικώ τίτλο γλωσσολόγου. Κατέγραψα, λοιπόν, όσες λέξεις μπόρεσα, έψαξα στα λεξικά και κατάφερα να φτιάξω το πρώτο μέρος του βιβλίου τούτου. Στο δεύτερο μέρος πρόσθεσα χειρόγραφα της εποχής της πρώιμης Αιγνουσιώτικης κοινωνίας χαρακτηριστικά της διαμόρφωσης της κοινωνικής ζωής του τόπου. Προσπάθησα να δώσω μια ερμηνεία στην προέλευση των τοπωνυμίων του νησιού. Και, τέλος, μια συλλογή γνωμικών, σκωπτικών διστίχω...

Το βιβλίο απαρτίζεται από τρία κυρίως μέρη: Το Α΄ Μέρος αφορά στην απροκάλυπτη γνώμη επιφανών γνωστών της ιστορίας και του πολιτισμού προσωπικοτήτων της ανθρωπότητος, για τους Έλληνες, τον πολιτισμό τους και την ανεξαργύρωτη προσφορά τους. Είναι ενημερωτικό για τους λόγω αγνοίας ή προπαγάνδας παρασυρμένους μακράν της αληθείας, αλλά και αποστομωτικό για τους αντιστρατευομένους την ιστορική αλήθεια. Υπάρχουν επίσης εκ προοιμίου οι απαντήσεις εκπεφρασμένες από ανιδιοτελείς σοφούς εις τις τυχόν απορίες που θα προκύψουν κατά την ανάγνωση του βιβλίου. Το Β΄ Μέρος περιέχει...

Η παρούσα εργασία έρχεται να συμπληρώσει ένα σημαντικό κενό στη σχετική βιβλιογραφία. Αναφέρεται στο ζήτημα των τοπωνυμίων και στη διοικητική κατανομή οικισμών της Μακεδονίας, καθώς και στην καταγραφή των μεταβολών τους μετά την απελευθέρωσή της από την Οθωμανική κατοχή ως το 1955.

[...] Την ονομασία Σαβάλια έδωσαν οι κάτοικοι του μικρού και ξεπεσμένου Άλιον (που μετονομάστηκε Χουρμάς), λίγο αργότερα με την μεταφορά του χωριού τους στον Αγιάννη, όπου σήμερα το νεκροταφείο των Σαβαλίων, που είναι από τότε. Με τα χρόνια ο οικισμός ονομάστηκε Σαββάλια, που σημαίνει τα πολλά Άλιον, οι πολλοί δηλαδή οικισμοί, που ένωσαν σε έναν οι κάτοικοι, τα σημερινά δηλαδή Σαβάλια. Σάββας και άλια. Τα συμβόλαια ιδιοκτησίας έτσι αναφέρουν την περιοχή. Στο κυρίως κείμενο θα μελετήσουμε εκτενέστερα όλη την ιστορία που μας ενδιαφέρει για το Άλιον, τον Χουρμά και τα Σαβάλια...

Ο καθηγητής της Κλασικής Φιλολογίας και Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κιέβου Ανδρέας Αλεξάνδρου Μπιελέτσκι (1911-1995) είχε γράψει και πολλές εργασίες σχετικά με το ελληνικό ιδίωμα των Ελλήνων της Ουκρανίας και τα τοπωνύμια της Κριμαίας. Στο βιβλίο αυτό, δημοσιεύονται δύο από τις πιο σημαντικές εργασίες του στον εν λόγω τομέα. Στην πρώτη, "Τα ελληνικά τοπωνύμια της Κριμαίας", καταγράφονται εκατοντάδες τοπωνύμια, ερμηνεύονται, ετυμολογούνται και ταξινομούνται. Από την Κριμαία πέρασαν Σκύθες, Έλληνες της αρχαιότητας, Βυζαντινοί, Τάταροι, Γότθοι, Ρώσσοι, Αρμένιοι, Έλλη...

Δημοσιεύονται τα ακτωνύμια και το μέγιστο μέρτος των μικροακτωνυμίων της Τήνου, κατά σειρά διαδοχής (συνολικά 457). Διερευνώνται ετυμολογικά και συγκρίνονται με αντίστοιχα του αιγαιοπελαγίτικου χώρου. Στο τέλος παρατίθεται αλφαβητικό ευρετήριο των τοπωνυμίων, βιβλιογραφία και γαλλική περίληψη.

Τα παραδοσιακά τοπωνύμια ενός τόπου είναι οι βουβοί, αλλά λαλίστατοι, οι ειλικρινείς και αξιόπιστοι μάρτυρες της Ιστορίας του. Με τη μελέτη των τοπωνυμίων, και μόνον, αναπαρίσταται έγκυρα και εμπεριστατωμένα ολόκληρο το παρελθόν. Η ίδρυση πόλεων και συνοικισμών, η φυλετική προέλευση των οικιστών, η τοπογραφία και γεωμορφολογία ενός πολίσματος, τα πολιτικά και πολεμικά γεγονότα, που έλαβαν χώραν εκεί, η κοινωνική διάρθρωση, η οικονομική και παραγωγική δομή του συστήματος, η πολιτιστική ανάπτυξη και κάθε τι άλλο, που σχετίζεται με έναν χώρο, μπορούν να εξαχθούν από τα ονόματα...