Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

" ...Στόχος μου ήταν να μεταφέρω τα λόγια του Επίκουρου και των μαθητών του στο σημερινό άνθρωπο που συλλογάται ελεύθερα, στον επιστήμονα, στο μορφωμένο αλλά και τον απλό άνθρωπο που δεν αρκείται στη μιζέρια της καθημερινότητας και θέλει να ξεφύγει από το κοπάδι, για να καταφύγει σε μια πνευματική όαση ευδαιμονίας. Αυτός είναι και ο λόγος που αντιδιαστέλλω με τη γραφή στο βιβλίο αυτό τη ζωή της αφροσύνης και της κενολογίας με τη ζωή της φρόνησης και της Επικούρειας φιλοσοφίας. Ο πυρήνας του εγχειρήματος βέβαια είναι οι γεμάτες σοφία γνώμες (Δόξαι) του Επίκουρου και των μαθη...

Η σειρά "Καινοτομίες στην Εκπαίδευση" αποβλέπει να συμβάλλει στη σθεναρή περιχάραξη του εκπαιδευτικού έργου και της διδακτικής πράξης των υποψήφιων και των υπηρετούντων εκπαιδευτικών με δημοσιεύσεις σχετικές με την πραγμάτευση καινοτόμων θεμάτων. Η σειρά απευθύνεται σε όσους εμπλέκονται με τα εκπαιδευτικά δρώμενα. Οι Προσωκρατικοί δεν υπήρξαν μόνο οι πρώτοι φιλόσοφοι, αλλά και οι πρώτοι επιστήμονες του δυτικού πολιτισμού. Μέσα από τις ίδιες τις καταθέσεις τους ή τις γνώμες αρχαίων μελετητών, στο παρόν βιβλίο διερευνώνται οι απόψεις τους για τη φύση και τον κόσμο, καθώς κ...

Η "Απαρχή της γνώσης" του Χανς - Γκέοργκ Γκάνταμερ είναι η ολοκλήρωση της ερμηνευτικής προσέγγισης της προσωκρατικής φιλοσοφίας, όπως τη γνωρίσαμε στην "Απαρχή της φιλοσοφίας", συνδυαζόμενη με διεύρυνση του θεματικού φάσματος της. Εν πρώτοις ο φιλόσοφος καταπιάνεται με την ερμηνεία των αποσπασμάτων που από τη γραπτή παράδοση της ύστερης αρχαιότητας αποδίδονται στον Ηράκλειτο. Τα λιγότερα γνωστά ηρακλείτεια αποσπάσματα αντιμετωπίζονται ως παλίμψηστα με δυνατότητες αποκάλυψης ενός πρωτότυπου και πρωτοποριακού τρόπου σύλληψης των διαλεκτικών αντιθέσεων, κάτι που διαφοροποιε...

Η παρούσα μελέτη εκφεύγει των συνηθισμένων φιλοσοφικών προσεγγίσεων του έργου του Εμπεδοκλή. Γραμμένη από έναν θετικό επιστήμονα εστιάζεται σε έναν τομέα ασυνήθιστο για τους ασχολούμενους με τον συγκεκριμένο προσωκρατικό φιλόσοφο. Σκοπός της είναι να καταδείξει τις αντιστοιχίες που εντοπίζονται ανάμεσα στο στοχασμό του Εμπεδοκλή και στις σύγχρονες θετικές επιστήμες, χωρίς να προβαίνει σε ερμηνείες των αποσπασμάτων που αλλοιώνουν τη σκέψη του φιλοσόφου.

Έχει επικρατήσει η γενική εντύπωση ότι η ευρωπαϊκή φιλοσοφία και επιστήμη αρχίζει με τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Αυτό δεν ευσταθεί. "Τι θα ήταν ο Πλάτων καθώς και ο Σωκράτης" διερωτάται ο Martin Heidegger "χωρίς τον Παρμενίδη;". "Λίγοι φιλόσοφοι ή επιστήμονες" παρατηρεί ο Karl Popper "έχουν συναίσθηση της επίδρασης που άσκησαν μερικές από τις αρχαιότερες ιδέες της ελληνικής φιλοσοφίας και της ελληνικής επιστήμης πάνω στις πιο προοδευτικές επιστημονικές θεωρίες, στην κλασική φυσική και χημεία, στη σχετικότητα, στη θεωρία των κβάντων, στη γενετική, ακόμη και στη μοριακή β...

Μελετώντας τον πάπυρο που ανακαλύφθηκε πρόσφατα και περιέχει μέρη της χαμένης ποίησης του σπουδαίου Έλληνα φιλόσοφου, ο Peter Kingsley, ένας από τους πιο σημαντικούς μελετητές της αρχαίας ελληνικής σοφίας και ειδήμων στο έργο των Εμπεδοκλή και Παρμενίδη, παρουσιάζει με τρόπο απλό τις πρακτικές οδηγίες του Εμπεδοκλή για το διαχρονικό ταξίδι του ανθρώπου προς την αυτογνωσία και την Αλήθεια. Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά σε παγκόσμια πρώτη έκδοση. "Η διδασκαλία του Peter Kingsley είναι ένα ταξίδι πίσω στην πηγή, όχι μόνο του Δυτικού πολιτισμού, αλλά, ακόμη σημαντικότερο...

Οι μελέτες αυτού του τόμου φωτίζουν, με διαφορετικό τρόπο η καθεμία, ένα από τα αγαπημένα θέματα του Frede, που αφορά την ιδιαίτερη φύση της αρχαίας φιλοσοφίας: το πώς συγκροτείται, πώς μεταδίδεται, από ποιους αλλά και γιατί καλλιεργείται και διδάσκεται στην αρχαιότητα. Η προσέγγισή του έχει πάντα ως βάση τα κείμενα και τα ιστορικά τους συμφραζόμενα· κι έτσι η έρευνα για την ιστορία της φιλοσοφίας γίνεται ταυτοχρόνως μάθημα για την ιστοριογραφία της.

Περιέχονται τα κείμενα: - Maurizio Manzin, "La naissance de la ville et l'urbanisation du paysage philosophique" - Rene Lefebvre, "Le statut de l'undividu dans la cite antique" - S. Tsitzis, "Le polites: homme de la cite, homme dans la cite" - Περικλής Βαλλιάνος, "Η ασπίδα του Αχιλλέα: όψεις της αρχαίας πολιτικής εμπειρίας" - I.G. Kalogerakos, "Demokrits Auffassung vom Burger" - Κερασένια Παπαλεξίου, "Τις αγορεύειν βούλεται;" - Τίνα Αδάμου - Φίκα, "Πολιτικός ηγέτης και άριστος πολίτης κατά Πλάτωνα και κατά Κομφούκιο" - Ειρήνη Σβίτζου, "Ο φιλόσοφος ως πολίτης της πλα...

Ο συγγραφέας επιχειρεί να ερμηνεύσει την κίνηση των ιδεών, τότε γένεση και διαμόρφωση των πρώτων φιλοσοφικών αναζητήσεων, μέσα από τις ιστορικές - κοινωνικές περιστάσεις. Είναι ιδιαίτερα αναλυτικός στην παρουσίαση και τεκμηρίωση του στοχασμού των Προσωκρατικών, εκείνων που άνοιξαν το δρόμο για την υπέρβαση του μύθου και την επικράτηση του επιστημονικού λόγου. Το κυριότερο γνώρισμα, πλεονέκτημα της συγγραφής είναι ότι προφανώς βασίζεται στα αρχαία φιλοσοφικά κείμενα και παραπέμπει κατευθείαν σ' αυτά.

Τι είναι, γιατί υφίσταται (για ποιον, πώς λειτουργεί) και σε τι εξυπηρετεί η "θέσις" κάθε ανθρωπίνου όντος, ως μια έσχατη αναγωγή των ανά χρόνο και τόπο αποφάνσεων του υποκειμένου κάθε δράσης; Από τι επηρεάζεται, πώς προκαλείται, επί ποίου υλικού λαμβάνει χώρα, τι επηρεάζει, πώς ανατροφοδοτεί το ίδιο το ον ως βιοφυσική ύπαρξη, αλλά και τον πολιτικό άνθρωπο, αφενός ως θεσμό, αφετέρου ως πρόταγμα; Άραγε η θέσις είναι δοσμένη από κάποιον θεό, από την φύση, από την ιστορία ή είναι δημιούργημα και -αν ναι, τότε- ποιος τη δημιούργησε, πότε και μέχρι πότε θα υφίσταται; Η φύση του...

Η πρώτη απαρχή των Προσωκρατικών κατέχει μια εξέχουσα θέση στη διαρκή αναμέτρηση του Χάιντεγκερ με την ιστορία της μεταφυσικής, και τα τρία κείμενα που ακολουθούν μια εξέχουσα θέση σε αυτή την επικέντρωση. Πρόκειται για κείμενα που παρουσιάστηκαν αρχικά ως διαλέξεις την περίοδο 1943-1952, για να ενταχθούν το 1954 στον τόμο Διαλέξεις και δοκιμές. Στο πρώτο από αυτά, ο Χάιντεγκερ επιχειρεί να αναδείξει ως αρχέγονο νόημα του ηρακλείτειου λέγειν τη "συγκομίζουσα απόθεση και μόνο τούτο", ενώ η λεκτική διατύπωση δεν είναι παρά έκφραση αυτής της πρωτογενούς συλλεκτικής συγκομιδής...

Στην ανά χείρας εργασία επιχειρείται μια προσπάθεια σύγκρισης δύο εκ των μεγαλυτέρων πνευματικών δημιουργημάτων της ανθρώπινης διανόησης, του ελληνικού πολιτισμού και της χριστιανικής θρησκείας. Από τη σύγκριση αυτή θα καταδειχθεί αν και κατά πόσο τα δύο αυτά συστήματα δημιούργησαν, όπως λέγεται, μια νέα φιλοσοφική και πολιτισμική πραγματικότητα η οποία ονομάστηκε ελληνοχριστιανικός πολιτισμός. Περιέχονται οι ενότητες: - Αντί προλόγου - Εισαγωγή - Από τον Όμηρο ως τους τραγικούς - Θρησκευτικός και φιλοσοφικός άνθρωπος - Κλασική περίοδος: οι αντιλήψεις του Πλάτωνα γι...

Η πλωτινική οντολογία δεν είναι οντολογία του "τι" αλλά του "πως". Αυτό εξηγεί την εικονολατρεία του Πλωτίνου, την περιγραφικότητα αλλά και την ποιητικότητά του. Όσο ρωτάμε "τι είναι το Εν" ή "τι είναι ο Νους", θα λαμβάνουμε από το πλωτινικό έργο παραπλανητικές και αντιφατικές απαντήσεις. "Πώς είναι το Εν" ή "πώς είναι ο Νους" επιτρέπουν, αντίθετα, απαντήσεις που μας φέρνουν κοντύτερα σε ό,τι θέλησε ο Πλωτίνος να πει με τις Εννεάδες του. Η οντολογία του "πως" μπορεί να έχει το μειονέκτημα ότι δίνει το προβάδισμα στην περιγραφή του πραγματικού έναντι της αποδείξεώς του -χαρα...

Ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος (540-480) είναι από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους όλων των εποχών. Από το έργο του "Περί Φύσεως" διασώθηκαν περίπου 130 αποσπάσματα, μικρές φράσεις στις οποίες διατύπωσε τις ιδέες του για θέματα που αφορούν στη γνωσιολογία, στην κοσμολογία και στα ανθρώπινα πράγματα. Το ύφος του είναι λιτό, περιεκτικό, ποιητικό· πολλές φορές οι εκφράσεις που χρησιμοποιεί παραπέμπουν σε χρησμούς των μαντείων - λέγεται ότι είχε γνωρίσει μία Σίβυλλα στην περιοχή του ακρωτηρίου της Ερυθραίας (αρχαία Ιωνία): το νόημα πολλές φορές είναι διφορούμενο, καθώς προτιμά να υπαινίσσ...

Τα μπλουζ δεν είναι αμερικανική μουσική επινόηση (ούτε και το Πυθαγόρειο Θεώρημα είναι επινόηση του Πυθαγόρα). Ήταν οι αφρικανοί σκλάβοι που έπαιζαν μπλουζ στην Αμερική - οι πρόγονοι αυτών των αφρικανών "μουσικών" χρησιμοποιούσαν, στην πρωτόγονη μουσική τους, τις ίδιες φυσικές νότες που "έπαιζαν" οι Κινέζοι, οι Ινδοί και οι αρχαίοι Έλληνες, χωρίς να έχουν την παραμικρή συνεννόηση για τις "μελωδίες" που απολάμβαναν. Η αρχέγονη μουσική δημιουργούσε ένα ευχάριστο αίσθημα - ο "μουσικός" ένιωθε την ψυχή του να αγαλλιάζει, χωρίς να σκέφτεται το πώς και το γιατί. Ο πρώτος θ...

Στον ιατρό Ιπποκράτη αποδίδονται κατά καιρούς διάφοροι φιλοσοφικοί χαρακτηρισμοί. Απουσιάζουν οι μελέτες που ερευνούν τα έργα του από τη σκοπιά της Διαλεκτικής. Συναντώνται στην Ιπποκρατική Συλλογή "μορφές κίνησης της σκέψης" και "νόμοι" της Διαλεκτικής, όπως αυτοί αποκαλύφθηκαν από τους Χέγκελ, Μαρξ, Έγκελς; Δηλαδή της ενότητας των αντιθέτων, της ενότητας ποιότητας-ποσότητας, της αλληλοδιείσδυσης των πάντων, των σχέσεων και μεταβάσεων του καθολικού-μερικού-ατομικού; Προτάσσεται από τον Ιπποκράτη το Είναι του Νοείν ή ισχύει το αντίθετο; Ποια είναι η θεωρία του για την...

Ο Επίκουρος επιστρέφει στον κατεξοχήν τόπο της φιλοσοφίας, στην Αθήνα, όταν αρχίζουν οι ελληνιστικοί χρόνοι. Αγνοεί επιδεικτικά τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη και ξαναπιάνει το νήμα της Ιωνικής και της Δημοκρίτειας παράδοσης. Ανοίγει τη δική του σχολή, τον Κήπο, όπου δεν διδάσκει τη φιλοσοφία ως ένα σύνολο γνώσεων αλλά την ασκεί ως έναν θεραπευτικό τρόπο ζωής μέσα στην κοινότητα των φίλων. Με γλώσσα σκοπίμως απλή και χωρίς να ηθικολογεί, ο Επίκουρος ξαναθέτει και απαντά σε βασικά ερωτήματα: τι είμαι; πως αντιμετωπίζω τους θεούς και τον θάνατο; πως μπορώ να ευτυχήσω; είμα...