Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

- Ο "χαμένος" 7ος Ελληνικός Πολιτισμός και οι "Νεοέλληνες Φωτιστές". - Η Γενιά του '40 ..."γενιά των Μνημοσύνων". - Εισαγωγή στο θέμα Λίνος Καρζής - Η ανάγκη αναβίωσης του αρχαίου Αττικού Θεάτρου. - Αγγελική Χατζημιχάλη - Η Μάνα της Ελληνικής Λαογραφίας. - Η Χαραυγή της νέας ελληνικής δημιουργίας. - Γύρω από το έργο του Περικλή Γιαννόπουλου.

Η φύση παραμένει πάντα ένα γοητευτικό αίνιγμα. Το σύμπαν περιφέρεται απροσπέλαστο μέσα στο κοσμικό χάος. Ο άνεμος θα παραμένει παντοτε αόρατος και το Απόλυτο ανεκπλήρωτο πάθος. Σκιά σκιών των όντων το βάθος. Θα έρχεται και θα παρέρχεται ο άνθρωπος ερήμην. Θα θέαται έκθαμβος την αισθητική αρμονία των όντων. Θα δοκιμάζει ακραίους συγκλονισμούς από το βαθύ μυστήριο του κόσμου. Θα εκμυθεύει προσφυώς το συναρπαστικό θάμβος αλλά και το επίτρομο δέος του Όντος. Θα λατρεύει το φως και θα αποστρέφεται το σκότος. Θα αναδύεται από το μυστήριο και θα καταδύεται στο μυστήριο και θα κατα...

Η κατανάλωση αποτελεί, θέλοντας και μη, έναν σύγχρονο τρόπο με τον οποίο εκφραζόμαστε και επικοινωνούμε. Κατα-νοούμε όμως το πώς επηρεάζει τη ζωή μας και τη σχέση μας με τους άλλους; Γιατί ενώ η κατανάλωση υπόσχεται την ευτυχία, συχνά φέρνει προβλήματα και δυσαρέσκεια; Γιατί συνεχώς παρουσιάζονται καινούριες ανάγκες και η ικανοποίηση αναβάλλεται; Μήπως χρειάζεται να επανεκτιμήσουμε τις ανάγκες και τις προτεραιότητες μας, όχι για να ζήσουμε σαν ασκητές, αλλά για να κρατήσουμε την ευχαρίστηση και να αποφύγουμε τις παρενέργειες; Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατεύσου...

Όπως γράφει στον πρόλογό του ο αείμνηστος Ε.Π.Παπανούτσος, ο απλός και ταπεινός αυτός πνευματικός εργάτης και διακεκριμένος φιλόσοφος: "ένας καλός λόγος, αν είναι τίμιος και θαρραλέος, πάντα μπορεί να ωφελήσει εκείνους που αισθάνονται την ανάγκη βοήθειας από κάποιον που τον δίδαξε πολλά η ζωή με τις εμπειρίες και τις δοκιμασίες της" Είναι βέβαιο, ότι όποιος διαβάσει τα Εφήμερα θα ωφεληθεί πνευματικά και ψυχικά. Τέτοια διαχρονικά κείμενα σπανίζουν στην εποχή μας και οφείλουμε να αποδίδουμε τα δέοντα σε πνευματικούς ανθρώπους του αναμετρήματος του μεγάλου Δασκάλου μας.

Εφημερία Σ' αυτή τη συλλογή δοκιμίων ο Χρήστος Μαλεβίτσης με λυρισμό και ποίηση οδηγεί τον αναγνώστη σε τόπους πνευματικής εγρήγορσης, αντιτάσσοντας στον πόνο της εφήμερης και πεπερασμένης ζωής την εφημερία του πνεύματος και τη δυνατότητα της ψυχής να κραταιώσει το δεσμό με το αιώνιο. Έναντι του μυστηριακού ωκεανού της άγνοιας, το σιωπηλό χρέος της παρουσίας του ανθρώπου στον κόσμο είναι να εφημερεύει κρατώντας αναμμένο το κερί της υπάρξεως που του εδωρήθη για όσο χρόνο αυτό φέγγει: "Εσύ την εφημερία σου τηρείς. Ώσπου να έρθει ο άλλος. Θα ανάψει από το κερί σου το κερί τ...

Σε τούτο τον τόμο συγκέντρωσα μερικά μελετήματά μου από εκείνα που έχουν κατά καιρούς δημοσιευθεί σε διάφορα περιοδικά και κυρίως στο περιοδικό "Ευθύνη". Είναι μελετήματα κοινωνικού προβληματισμού που γράφτηκαν με αφορμή είτε ερεθισμούς που προήλθαν από γεγονότα της καθημερινής ζωής, εδώ στο στενό ελλαδικό χώρο ή ακόμη και σε διεθνή κλίμακα όπως είναι π.χ. η πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού, είτε ερεθισμούς που μου προκάλεσε η κατά τα τελευταία έτη φοίτησή μου στη Θεολογική Σχολή τον Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία πήρα και εξακολουθώ να παίρνω πλούσια γνώση με την οποία...

Η εικόνα μιας αλυσίδας, γεμάτη σφιχτοδεμένους κρίκους, με κυνηγάει πολλά χρόνια. Άλλοτε σαν μια αλυσίδα ποδηλάτου που έδινε κίνηση και ζωή στα παιδικά μου όνειρα κι άλλοτε σαν "γρανάζια" μιας αόρατης μηχανής που έτρωγε τα σωθικά μου. Τα τελευταία χρόνια πια συνειδητοποίησα ότι αυτή η αλυσίδα κυκλώνει την ίδια μας τη ζωή. Χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστε οι αμέτρητοι κρίκοι μιας τεράστιας αλυσίδας που όχι μόνο δημιουργεί αλλά και, το κυριότερο, διαιωνίζει τα μεγάλα προβλήματα του κόσμου. Οι πλανητάρχες που μας κυβερνάνε από τη μια μεριά κι εμείς, οι υπήκοοι, που τους νομι...

Η ανησυχία, ως πρωταρχικό στοιχείο της ζωής μας, δεν είναι μια έννοια με πάγιο περιεχόμενο. Μεταβάλλεται και εξελίσσεται ανάλογα με την ηλικία μας, τα ενδιαφέροντά μας, τους στόχους μας, τη μορφή κοινωνίας που μέσα της ζούμε. Ανάλογα ακόμη με τις προσωπικές ή συλλογικές μα επιδιώξεις και τα όνειρα. Χάρις αυτήν όλα τούτα θα ήταν πεθαμένα, αφού, ό,τι θα είχε τότε να πραγματοποιηθεί θα ήταν μια διαδικασία εξωτερική, χωρίς τίποτε να τα στηρίζει και να τα θερμαίνει εσωτερικά, να κρατά ένα περιθώριο για το απροσδόκητο ή την έκπληξη που να φτάνει ως την διεύρυνση τους, τη μεταλλαγ...

Οι μεγάλοι της ανθρωπότητας βρίσκουν εύκολα το δρόμο και τρέχουν ο ένας πίσω απ' τον άλλο. Σε απόσταση μεταξύ τους, που ορίζει η ιστορία. Ο αναμμένος δαυλός, που μεταφέρουν, τρεμοσβήνει χωρίς ποτέ να σβήνει. Παραδίδεται με την ακρίβεια του συμπαντικού χρόνου από το ένα χέρι στο άλλο των μεγάλων αυτών οδηγών του ανθρώπινου πεπρωμένου. Τα μικρά και τα λίγο μεγαλύτερα κείμενα, που πήραν θέση σε τούτο τον φιλόξενο χώρο, δεν είναι παρά ξεσπάσματα και απορίες μπροστά στο γεγονός της ποικιλόμορφης ζωής. Βάναυσος καθρέφτης αντίκρυ στο αμείλικτο ερωτηματικό: Είμαστε τάχα οι τυχάρ...

"Η αξιοπρέπεια αποτελεί καίριο συστατικό του πολιτισμού μιας κοινωνίας, έλλογη αποτίμηση εφαρμογής κανόνων αξιών, είναι ουσιαστικό στοιχείο για τον άνθρωπο, προσωπική υπευθυνότητα απέναντι του εαυτού του, το ωραίο στη ζωή. Η αξιοπρέπεια έχει πραγματολογικό κύρος στην ενδοχώρα του ατομικού ψυχισμού". Στα είκοσι έξι δοκίμια του βιβλίου εξετάζεται η αξιοπρέπεια σε συσχετισμό με την καθημερινή ζωή της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας (θέματα ελευθερίας, ατομικών δικαιωμάτων, σχέσεων φύλων, ταυτότητας, καταναλωτικού πνεύματος, μεταναστών, επικοινωνίας κ.λπ.).

Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι, σε τούτο τον κόσμο, που έχουν καταργήσει τον χρόνο και τον τόπο. Έχουν πάψει να ενδιαφέρονται για το πού βρίσκονται και το τι ώρα είναι. Τέτοιου είδους άνθρωποι, ίσως να είστε και 'σείς. Μα κι' αν δεν είστε, εφ' όσον ανήκετε σε τούτο το μεγάλο κοινωνικό στρατόπεδο, το γιομάτο ανθρωπιά και απανθρωπιά, ειλικρίνεια και ανειλικρίνεια, αλήθεια και ψέμα, ίσως θα πρέπει να πάρετε μια γεύση από τον αγώνα τους, το καθημερινό παιγνίδι της ψυχής τους με την ζωή και τον θάνατο. Μπορείτε να διαβάσετε αυτό το βιβλίο στην κουζίνα σας ή στην κρεββατοκ...

Συλλογή δεκατεσσάρων κειμένων. Κείμενα αυτοβιογραφικά, κριτικά, αυτοκριτικά, σχολιαστικά, που αναφέρονται σε πρόσωπα και πράγματα της νεοελληνικής πνευματικής και κοινωνικής ζωής στην περίοδο 1960-1980.

Η προσέγγιση του υπερρεαλισμού από τον Πάνο Καραβία, έναν από τους πιο ενδιαφέροντες δοκιμιογράφους της γενιάς του '30, αντικατοπτρίζει το έγκαιρο ενδιαφέρον που είχε η ελληνική διανόηση, για το λογοτεχνικό και εικαστικό αυτό κίνημα. Στα τέσσερα δοκίμιά του, αφιερωμένα σε κρίσιμα σημεία της υπερρεαλιστικής ποιητικής, ο Καραβίας αναλύει το ιδεολογικό υπόβαθρο, την πολιτική δυναμική, όπως και τη στενή σχέση του κινήματος με την ψυχαναλυτική θεωρία του Φρόυντ. (Α. Ζ.)

Η εργασία που αποτολμώ να παρουσιάσω "Η διαχρονική πορεία του Ελληνισμού στη Μακεδονία. Η συμβολή του Αίμου στην ιδέα των υπερεθνικών κοινοτήτων" ανακοινώθηκε στη Θεσσαλονίκη στο συνέδριο-συμπόσιο του Δεκεμβρίου 1988. Όπως άλλωστε επιγραμματικά διατυπώθηκε εκφράζοντας το ευρύτερο πλαίσιο του: "Για την ανανέωση της κοινωνίας συνεχής πρέπει να είναι η αναζήτηση θεσμών του κοινοτικού δικαίου". Στην ίδια κατεύθυνση εκινήθηκαν και άλλοι διακεκριμένοι σύνεδροι που κατόρθωσαν να δημιουργήσουν ένα πνεύμα ταυτότητας, στην πιο πλατειά και ταυτόχρονα στην πιο συγκεκριμένη έννοια του...

"Ο τίτλος αυτού του βιβλίου δεν αφορά τα περιεχόμενά του αλλά την εργασία που προϋποθέτει η συγγραφή του. Είναι, κατά κάποιον τρόπο, μια έμμεση απάντηση σ' εκείνη την τάξη των αναγνωστών που θεωρούν ότι η ερευνά και η επιστημονική ενασχόληση με τα λογοτεχνικά κείμενα δεν αποτελεί σοβαρή δουλειά αλλά ένα ευχάριστο, ιδιωτικό "παιχνίδι". [...] Οι άγρυπνοι εργάτες και εργάτριες της γραμματολογικής έρευνας, αυτή την άλλη μεριά της σιωπής των λογοτεχνικών έργων και της ιστορίας τους προσπαθούν να αφουγκραστούν, έχοντας πλήρη επίγνωση, όπως και οι συγγραφείς στις ερμηνείες τους γι...