Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ποιον θεωρούν οι Γερμανοί ως τον σημαντικότερο ποιητή τους για τον 20όν αιώνα; Μήπως τον Μπρεχτ, τον Ρίλκε ή τον Τσελάν; Όχι, τον Γκόττφρηντ Μπεν ψήφισαν πρώτο, με μεγάλη διαφορά από τον δεύτερο, σε έρευνα που συμμετείχαν οι πιο γνωστοί ποιητές και κριτικοί της Γερμανίας. Με χαρά σας παρουσιάζουμε την πρώτη ανθολογία ποιημάτων του Γκόττφρηντ Μπεν στα ελληνικά, σε εξαιρετική μετάφραση, εισαγωγή και επίμετρο του Κώστα Κουτσουρέλη. Πρωταγωνιστής του εξπρεσσιονιστικού κινήματος, φυσιογνωμία μαγνητική για τους συγχρόνους του αλλά και άνθρωπος πολωτικός και αμφιλεγόμενος,...

Πρόκειται για τη μετάφραση στα ελληνικά του πρώτου γερμανόφωνου βιβλίου, που τυπώθηκε στην Ελλάδα· την ποιητική περιγραφή των αρχαιοτήτων της Αθήνας από την πέννα του οδοιπόρου Adolf Ellissen. Το 1837, προερχόμενος από τη Γοττίγγη (Gottingen), ταξιδεύει στην τότε νέα ελληνική πρωτεύουσα με τους μόλις 20.000 κατοίκους της και αισθάνεται εκεί άνετα, όπως "ο Διογένης στο πιθάρι του". Με ενθουσιασμό ζωντανεύει τα αρχαία αξιοθέατα της Αθήνας: την Ακρόπολη, τον Πύργο των ανέμων, το θέατρο του Διονύσου... Με σχέδια και φωτογραφίες της τότε εποχής, με τις σημειώσεις του ημερολογίου...

Είμαστε μια γενιά χωρίς αποχαιρετισμό, που τον αποφεύγει σαν τους κλέφτες, γιατί φοβάται την κραυγή της καρδιάς της. Είμαστε μια γενιά χωρίς γυρισμό στον τόπο μας, γιατί δεν έχουμε τίποτα στο οποίο θα μπορούσαμε να ξαναγυρίσουμε, και δεν έχουμε κανέναν που να φύλαγε την καρδιά μας, κι έτσι καταντήσαμε μια γενιά χωρίς αποχαιρετισμό και χωρίς γυρισμό.

Ο Γκαίτε κοιτά προς την ελληνική κλασική αρχαιότητα και τα διαχρονικά ερωτήματα της φιλοσοφίας. Ο Χάινε προς τη διαμορφούμενη πολιτική συνείδηση των Ευρωπαίων αστών του 19ου αιώνα. Υπάρχουν όμως και πολλά που τους ενώνουν. Στο βιβλίο που κρατάτε τα ποιήματα έχουν μια σειρά δραματουργική, ώστε σχεδόν κάθε ποίημα να λειτουργεί ως απάντηση, συμπλήρωμα ή αντιλογία του προηγούμενου. Η ανθολογία αυτή χτίστηκε με την ίδια συλλεκτική, συνθετική και αναδημιουργική διαδικασία που χρησιμοποιεί ο τραγουδιστής για να σερβίρει ένα μουσικοποιητικό δείπνο στο κάθε ρεσιτάλ. Έτσι ώστε τα...

Από τα πρώτα έργα της έντεχνης ποίησης που θεματοποιούν την δημοτικής καταγωγής μορφή του βρυκόλακα, η μπαλλάντα "Ελεονώρα" του Γερμανού ποιητή Gottfried August Burger άσκησε σημαντική επίδραση στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής Ρομαντικής ποίησης. Η παρούσα μελέτη εξετάζει το θρησκευτικό περιεχόμενο του ποιήματος και τη μεταφραστική του τύχη στην Ελλάδα, από την πρώτη προσπάθεια μεταγραφής του (1847) ως την τελευταία της εκδοχή (1959).

Το 1828, ο δεκαοκτάχρονος τότε Σούμαν γνωρίζει τον Χάινε στο Μόναχο. Η συνάντηση τον εντυπωσιάζει και σημειώνει : "Ένα πικρά ειρωνικό χαμόγελο έπαιζε στα χείλη του, ήταν όμως ένα αγέρωχο χαμόγελο, ένα χαμόγελο ανωτερότητας απέναντι στα ανούσια πράγματα της ζωής και περιφρόνησης για τους μικροπρεπείς ανθρώπους". [...] Η ειρωνεία είναι το έδαφος αυτής της αναπόφευκτης συνειδητοποίησης, είναι η βαρύτητα της ποίησης: ό,τι την κρατάει στο χώμα αλλά της δίνει και τη σωματικότητά της, ό,τι την προσγειώνει αλλά και τη μεγαλύνει στα δύσκολα πετάγματά της. [...] Η συνολική μεταξ...

Ο "Αστρονόμος" είναι στην πραγματικότητα η πρώτη ολοκληρωμένη παρουσίαση στη χώρα μας του γερμανού ποιητή Ντουρς Γκρυνμπάϊν. Η επιλογή των ποιητικών κειμένων έγινε σε συνεργασία με τον ίδιο τον ποιητή, με τον οποίο ο μεταφραστής σχετίζεται φιλικά από τις αρχές της δεκαετίας του '90. Το έργο του Γκρυνμπάϊν θεωρείται σήμερα ως το σημαντικότερο στη γερμανόφωνη ποίηση της τελευταίας εικοσαετίας. Η ποίηση του Γκρυνμπάϊν απαλλαγμένη από γλυκερές αισθηματολογίες, από φραστικά πυροτεχνήματα και ανούσιες λυρικές εξάρσεις, αναπνέει σε χρόνο παρόντα και χρόνο ιστορικό. Αντλεί ζωή...

"Ελπίδα" Μιλούνε κι ονειρεύονται οι άνθρωποι πολύ / Για ημέρες πιο καλές που μέλλουνε να 'ρθουνε. / Προς τέρμα αίσιο, που ολόχρυστο ακτινοβολεί, / Να τρέχουνε τους βλέπεις να το κυνηγούνε. / Ο κόσμος θα γίνει παλιός και πάλι νέος θα γίνει / Μα ελπίδα πάντα ο άνθρωπος στο πιο καλό θα δίνει! Η ελπίδα είναι αυτή που μέσα στην ζωή τον μπάζει, / Γύρω απ' το αγόρι το εύθυμο αυτή φτεροκοπάει, / Η λάμψη της η μαγική το νέο δελεάζει, / Στο μνήμα με τον γέροντα μαζί αυτή δεν πάει. / Σαν μια ζωή όλο κόπους μες στον τάφο τερματίζει, / Θαμμένος τότε μένει αυτός· μα η ελπίδα συνεχίζει....

Συχνά, το χάραμα, είδα κι ήταν ρόδινος ο ουρανός προς την ανατολή - κι όλος ο άλλος έλαμπε αστροστόλιστος. Κι έπειτα, μες στις άχνες, με θαμπή όψη έβγαινε ό ήλιος - και μπορούσε το μάτι να τον βλέπει για πολύ. 'Ετσι, μες στ' άνθη, που ψηλά σκορπούσε η θεία πομπή και πέφταν απαλά στο άρμα κι έξω απ' το άρμα, προχωρούσε Κάποια με λευκό πέπλο κι από ελιά στεφάνι κι έναν πράσινο μανδύα και φόρεμα σαν ζωντανή φωτιά. Κι ο νους μου, που ετούτη η παρουσία τον έκανε να τρέμει από παλιά, και μόλις κι άντεξε την τρικυμία, τώρα, δίχως βοήθεια πια καμιά από τα...

Η συλλογή περιέχει αυθεντικούς στίχους που γράφτηκαν μετά από επίσκεψη σε μια πνευματική κοινότητα στη Σκοτία. Περιλαμβάνονται και τα γερμανικά μηνύματα από τις "Συνομιλίες με Αγγέλους" όπως μεταφράστηκαν για τη δεύτερη έκδοση του βιβλίου. Έτσι συμπληρώνεται ο κύκλος με τα δυο έργα.

Μια συλλογή από εμπνευσμένα λόγια, προϊόν εσωτερικής αναζήτησης. Περιλαμβάνονται όλα τα "Μηνύματα" από την πρώτη τους έκδοση καθώς και τα γερμανικά ποιήματα από το βιβλίο "Συνομιλίες με Αγγέλους". Κάθε μήνυμα είναι βιωματικό και μιλά για την ίδια πνευματική εμπειρία: πορεία προς την αυτογνωσία, αγώνας και εξέλιξη της συνείδησης. Από την αρχή σκεφτόμουν τι να πω σε όποιον τυχόν με ρωτούσε αν οι Άγγελοι μιλούν. Ιδού η απάντηση! Μακάρι να εμπνεύσει και άλλους.

ΕΝΑ ΣΗΜΑΔΙ Μην λες ούτε μία λέξη διαβάζω τις σκέψεις σου στο βλέμμα σου Έμαθα τη γλώσσα των ματιών στο Γκέτο όταν το στόμα μου έπρεπε να σωπαίνει Ένα σημάδι με τον δείκτη του χεριού μια βαθιά ανάσα ένα βήμα στη νεκρή ζώνη όπου συναντιούνται οι γλώσσες ανθρώπων και πραγμάτων

"Ποιοι ήταν οι λόγοι που ώθησαν τον Κ.Γ. Καρυωτάκη, τον τελευταίο χρόνο της ζωής του, στην πεζογραφία; [...] Τι ήταν αυτό που τον έκανε να υπερβεί το φράγμα του στίχου και να αναζητήσει άλλα, πιο ευρύχωρα πεδία, στα οποία πίστεψε, προς στιγμή, ότι θα είχε μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων; [...] Τα γραμμένα τον τελευταίο χρόνο της ζωής του ποιητή (1927-1928) εννέα πεζά προαναγγέλλουν ένα τέλος. Στοιχειοθετούν το σκληρό κέλυφος μιας σιωπής που, προσώρας, είναι διάχυτη, σαν αίσθηση απειλής, με ευδιάκριτη την τάση να συρρικνωθεί και να συγκεκριμενοποιηθεί. Αποτελούν τους "πικ...

Στη συλλογή ποιημάτων και διηγημάτων με τον γενικό τίτλο "Ιστορίες Ημερολογίου", ο Μπέρτολτ Μπρεχτ αναλαμβάνει τη διαπαιδαγώγηση της εργατικής τάξης μέσα από εύληπτες, παραβολικές ιστορίες απέριττης λογοτεχνικής φόρμας. Αυτή ακριβώς η αμεσότητα του εγχειρήματος είναι που καθιστά το έργο μαγευτικό, καθώς προβάλλει αξίες αυτονόητες, ικανές όμως να αναμορφώσουν εκ βάθρων την κοινωνία που θα τις υιοθετούσε. Η πρώτη έκδοσή του, το 1949, απευθυνόταν στο γερμανικό λαό της νεοσύστατης, τότε, Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας, με τον προφανή σκοπό της διαπαιδαγώγησης τού, άπειρο...

Στον γερμανόφωνο γλωσσικό χώρο, η Μαρτίνα Χέφτερ, γεννημένη το 1965, έχει αναλάβει κάτι σαν πρωτοποριακό ρόλο. Στη νέα της ποιητική συλλογή Θα μπορούσε να γίνει και ωραίο, περιγράφει, βασισμένη στην προσωπική εμπειρία της με ένα πρόσωπο του οικογενειακού της περιβάλλοντος, την καθημερινότητα και την ατμόσφαιρα ενός γηροκομείου. Ή μάλλον: Αναζητά και βρίσκει ποιητικά εκφραστικά μέσα για το αναπότρεπτο και δήθεν ανείπωτο, που οι περισσότεροι από εμάς φοβούνται και γι’ αυτό αποσιωπούν. Μια ιδιαίτερη κατάσταση προκύπτει από το γεγονός ότι ένα μέρος της ιστορίας (ή της ποιητικής...

Περιλαμβάνει τις έμμετρες μεταφράσεις του Ρήγα των έργων: - "Τα Ολύμπια", θεατρικό του ιταλού Metastasio - "Η βοσκοπούλα των Άλπεων", διήγημα του γάλλου Marmontel καθώς και το ειδύλλιο του γερμανού Gessner, "Ο πρώτος ναύτης", σε μετάφραση του συνεργάτη του Ρήγα Αντωνίου Κορωνιού σε πεζή μορφή.

"Δεν ήταν πραγματικό, δεν ήταν μόνο ανάμνηση, θα μπορούσαμε, ναι, να βρούμε κάποτε αυτό το χρόνο που ζητούσαμε: τώρα". Η απώλεια της πραγματικότητας είναι κεντρικό θέμα στα κείμενα της Μπάρμπαρα Καίλερ. Η "νοσταλγία για το παρόν", όπως και η απουσία του έρωτα, της ευτυχίας, όνειρα καταδικασμένα να ναυαγήσουν: "έχασα το νήμα προχωρώ χωρίς στόχο ακολουθώντας αυτή τη συνάντηση που άνοιξε το λαβύρινθο πάνω του μόνο ένας ουρανός και αυτός πρέπει να φτάνει για δύο". Η ίδια αναζήτηση θεματοποιείται στο λυρικό πεζό της κείμενο "Σύντομο γράμμα για την απουσία": "αλλά ίσως εδώ αρχ...