Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Και με το βιβλίο αυτό, συνεχίζεται ο περίπατος που εδώ και χρόνια ξεκίνησε ο συγγραφέας του στη λογοτεχνία (στην ποίηση, κυρίως, και στον πεζό λόγο, δευτερευόντως), με το βλέμμα στραμμένο στο να ανακαλύψει τις λιγότερο ή και περισσότερο κρυφές "μαθηματικές ψηφίδες" σ’ αυτή. Τα δυο προηγούμενα βιβλία του συγγραφέα από τις εκδόσεις Επίκεντρο με επιτυχία παρουσίασαν πτυχές και εκδοχές του θέματος αυτού, της Λογοτεχνίας και των Μαθηματικών. Με το παρόν βιβλίο επιχειρείται μια επίσκεψη στο έργο τεσσάρων λογοτεχνών: α) Τριών Ελλήνων ποιητών με κοινό γνώρισμα ότι το γνωστικό αν...

Μεταφρασμένα σε δεκάδες γλώσσες τα δοκίμια του Κώστα Βαλέτα, και η συχνή παρουσία του σε διεθνή συνέδρια, τον ανέδειξαν αντιπρόεδρο της "Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Λογοτεχνίας". Εδώ καταπιάνεται με τη συμπατριώτισσά του Σαπφώ, τον Αμφιτρύωνα, το διαχρονικό και αγαπημένο θέμα των δημιουργών από τον Σοφοκλή και τον Πλαύτο έως τον Σαίξπηρ και τον Μολιέρο, τον Κλάιστ και Ζιρωντού... Την άμυνα των Μικρών Γλωσσών μπροστά στην παγκοσμιοποίηση, την "Αληπασιάδα" του Χατζή Σεχρέτη, την αλλαγή των τοπωνυμίων στην Κύπρο από τους Τούρκους, το "Φτωχό Βιβλίο" κ.α... Έξι δοκίμια με άπειρες...

Ο Γιώργος Θεοτοκάς, πολυσχιδής συγγραφέας και τολμηρός διανοούμενος, δεν δίσταζε να γράφει για ποικίλα θέματα: από τη ρωσική επανάσταση και τα μεσαιωνικά μνημεία της Ελλάδας μέχρι τον υπερρεαλισμό και το λογοτεχνικό ύφος... Προσπαθούσε πάντοτε να παίρνει θέση, να εκφέρει άποψη, να προβλέπει τις εξελίξεις. Κι ακόμη, διόλου τυχαίο, είναι ένας από τους πρώτους Έλληνες που μίλησαν για την ενωμένη Ευρώπη. Με τη συγκεντρωτική αυτή έκδοση των κριτικών του δοκιμίων διαγράφονται σημαντικές λογοτεχνικές τάσεις και απόψεις στη διάρκεια του εικοστού αιώνα, ενώ ολοκληρώνεται η εικόνα τ...

Αν το Ωραίο ανήκει στα έργα και τις ημέρες των ανθρώπων, στο πεπερασμένο, στη μορφή, στο αισθητό, το Υπέροχο, το Υψηλό ανήκει στα έργα και τις ημέρες των θεών. Στο Λόγο που, ως αιτία και αρχή της δημιουργίας, κινεί τις ιδέες, στην άπειρη ολότητα και την ουσία της. Και είναι αυτός ο ενδιάμεσος τόπος, όπως ορίζεται από τις περιοχές του Ωραίου και του Υψηλού, που "ανοίγεται", που προσφέρεται γενναιόδωρα στον καλλιτέχνη-δημιουργό για να συναντηθεί με τις ιδέες πραγματοποιώντας το άλμα από την αισθητή στην υπεραισθητή πραγματικότητα. Σε τούτο το βιβλίο, το οποίο περιλαμβάν...

Τι είναι στ' αλήθεια η "φυτική μνήμη"; Ποιο είναι το στοιχείο που διαχωρίζει τον αναγνώστη από τον βιβλιόφιλο; Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στη βιβλιοφιλία και τη βιβλιομανία; Ο Σαίξπηρ ήταν κατά τύχη ο Σαίξπηρ; Τι γνωρίζουμε σήμερα για τα Ευαγγέλια του Λίντισφαρν και ποιο μυστήριο κρύβει ο Κώδικας Χανάου; Πώς θα ήταν ο εσωτερικός μονόλογος ενός e-book; Αυτά τα ερωτήματα και άλλες παράμετροι που σχετίζονται με το βιβλίο, την τυπογραφία, τους βιβλιόφιλους, τους συλλέκτες, αλλά ακόμη και τους "βιβλιοκλάστες" οδηγούν τον συγγραφέα σε μια αγωνιώδη -θα λέγαμε- αναζήτηση για τ...

"Η γοητευτική πλευρά αυτών των δοκιμίων και ο λόγος για τον οποίον κινούν το ενδιαφέρον μας είναι ότι φανερώνουν μεγάλο θάρρος. Είναι εκλεκτά με την πραγματική έννοια του όρου. Οι ιδέες και οι θέσεις του Σαΐντ είναι σημαντικές και αρθρώνονται με εξαιρετικό λόγο, απαλλαγμένες, όμως από την εριστικότητα του ισχυρογνώμονος. Αν και δεν υπήρξε ποτέ ένας αιθεροβάμων ουτοπιστής, δεν χάνει ούτε εγκαταλείπει την ουτοπιστική διάσταση της σκέψης του. Αυτό το βιβλίο αποτελεί μνημείο στη ζωή του διανοούμενου στο σύγχρονο κόσμο." Seamus Deane Στην πολυαναμενόμενη αυτή συλλογή συγκε...

Τα 24 κείμενα που περιλαμβάνονται σ' αυτήν την ανθολογία είναι συνάμα αντιπροσωπευτικά και εξαιρετικά όσον αφορά το σύνολο της κριτικής του αστυνομικού μυθιστορήματος. Από τις ρήσεις των δεξιοτεχνών του παραδόξου και της λογοτεχνικής ιεροσυλίας, δηλαδή του Chesterton που ανοίγει τη συλλογή και του Borges που την κλείνει· από τις τυπολογικές αναλύσεις του Todorov και του Auden, που διαβεβαιώνει ότι είναι εθισμένος στο είδος, και τον Maugham που το προτιμά έναντι του αποκαλούμενου "σοβαρού" μυθιστορήματος, ως τον McLuhan και τον Wilson που φαίνεται ότι το απεχθάνονται· από τ...

Το λογοτεχνικό αφήγημα μέσω του κειμένου, όπως και το κινηματογραφικό αφήγημα μέσω της διαδοχικής ροής των φιλμικών εικόνων και των ήχων που τις συνοδεύουν, παρουσιάζουν κοινές σταθερές σχετικά με λειτουργίες και δομικά στοιχεία της αφήγησης. Για τον λόγο αυτό, η συγκριτική προσέγγισή τους πραγματοποιείται υπό το πρίσμα της αφηγηματολογίας. Η αναπαράσταση της αλληλουχίας γεγονότων μιας ιστορίας με αρχή και τέλος, ο τρόπος με τον οποίο τα γεγονότα αυτά διαδραματίζονται στον χώρο και τον χρόνο, οι χαρακτήρες και οι καταστάσεις αυτών, ο τρόπος εκφοράς της αφήγησης και η εστίασ...

[...] Στον τόμο προτάσσονται τα πρωτόλεια ποιήματα του Μηλιάδη, με τα οποία, σε ηλικία δεκαπέντε ετών, αρχίζει και η ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία. Καταχωρίζονται επίσης εδώ και ποιήματα που απόκεινται σε χειρόγραφη μορφή στο Αρχείο του καθώς και μεταφράσεις αποσπασμάτων από αρχαία ποιητικά κείμενα και ερωτικά επιγράμματα των Ελληνιστικών χρόνων (πηγή η Παλατινή Ανθολογία) και επίσης μεταφράσεις ποιημάτων των Γάλλων ποιητών Αλφρέ ντε Μυσέ και Σάρλ Μπωντλαίρ. Ακολουθούν, με απόλυτη χρονική αλληλουχία, μελέτες και άρθρα για συγγραφείς και κείμενα, και ειδικότερα για τους Κ....

Κάθε προσέγγιση στον υπερρεαλισμό μάς υποχρεώνει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας όρισμένα στοιχεία που είναι σύμφυτα με τη γένεση και την τύχη του σε σημαντικό αριθμό ευρωπαϊκών λογοτεχνιών, και που συναρτώνται άμεσα τόσο με την ατομική καλλιτεχνική δημιουργία όσο και με την κοινωνική διάστασή της. Ειδικότερα, η συγκριτική ανάγνωση ελληνικών και γαλλικών υπερρεαλιστικών κειμένων, που προτείνεται εδώ, θέτει μια σειρά προβλημάτων που έχουν άμεση σχέση με την πρόσληψη όχι απλώς ενός λογοτεχνικού (και καλλιτεχνικού) κινήματος, αλλά και μιας συγκεκριμένης στάσης απέναντι στην τέχνη...

Αναλαμβάνοντας να εξιστορήσουν τις θεωρητικές και μεθοδολογικές διαδρομές των γραμματολογικών σπουδών από την κλασική αρχαιότητα έως την αυγή του 21ου αιώνα, οι εννέα τόμοι της σειράς "The Cambridge History of Literary Criticism" συνιστούν ένα εντυπωσιακό εκδοτικό εγχείρημα ως προς την ακαδημαϊκή ευρυμάθεια και ερευνητική τεκμηρίωσή τους. Ο όγδοος τόμος, με τον οποίο εγκαινιάζεται η μετάφραση του σημαντικού αυτού έργου αναφοράς στις εκδόσεις του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών (Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη), πραγματεύεται, από κοινού με τον έβδομο (Modernism and the New...

(...) Στην πραγματικότητα [ο Barthes], επειδή δεν ήθελε να αποδώσει στην καθημερινή χειρονομία ένα οριστικό νόημα, την επεξεργαζόταν μέσω ερμηνειών, σαν να επρόκειτο για μία μεταφορά. Εργαζόταν με βάση την καθημερινή σημασιοδότηση, προσπαθώντας να μην την ακινητοποιήσει, και γι' αυτό την πραγματευόταν με λεπτότητα, όπως θα έκανε κάποιος που, από σεβασμό προς όλες τις μορφές της ζωής, θα χάιδευε μια περιπλανώμενη γάτα με την χάρη και την αγάπη (και τον σεβασμό) που θα έδειχνε αν χάιδευε μια γάτα Αγκύρας. "Τα πάντα εμποτίζονται από νόημα", έλεγε, "σας αποκαλύπτω αρκετό, αλλά...

Η αναγκαιότητα του παρόντος βιβλίου βασίζεται στην ακόλουθη εκτίμηση: ο ερωτικός λόγος χαρακτηρίζεται σήμερα από μιαν άκρα μοναξιά. Το λόγο αυτό τον μιλούν χιλιάδες υποκείμενα (ποιος ξέρει, άραγε;), αλλά δεν τον στηρίζει κανείς. Τον έχουν εγκαταλείψει πλήρως οι περιρρέουσες γλώσσες, οι οποίες ή τον αγνοούν, ή τον υποτιμούν, ή τον χλευάζουν. Έτσι, ο λόγος αυτός βρίσκεται αποκομμένος, όχι μόνο από την εξουσία, αλλά και από τους μηχανισμούς της (επιστήμες, γνώσεις, τέχνες). Όταν ένας λόγος παρεκκλίνει κατ' αυτό τον τρόπο, συρόμενος από την ίδια του τη δύναμη, προς την κατεύθυν...

Η τέχνη δεν μπορεί να βολεύεται στην οκνηρή αιωνιότητα των ειδώλων, σε κατασκευασμένες σταθερές, αλλά πρέπει να ξεβολεύει, να συμβάλει σε μια καθολική αλλαγή. Ποια θέση έχει η λογοτεχνία σε έναν κόσμο που υπολογίζει μόνο τους κώδικες της αποτελεσματικότητας; Κι όμως, η λογοτεχνία μπορεί να ανιχνεύει τα κενά και να τα αφουγκράζεται, καθώς αυτά οικοδομούν ένα έξω. Μπορεί να αναπολεί το μη χρήσιμο ως κινητήριο, να εγκαθιδρύει το αυτεξούσιο και να φαντάζεται το νέο. Αυτό που θα προσπαθήσουμε να διηγηθούμε είναι οι ατελείωτες δυνατότητες του Είναι. Αυτές οι δυνατότητες είναι που...

Οι "Ασκήσεις επί χάρτου" περιλαμβάνουν σημειώσεις που κατά καιρούς κρατούσα, πότε γράφοντας ένα έργο μου, πότε διαβάζοντας κάποια λογοτεχνικά βιβλία και πότε, επιστρέφοντας στο σπίτι, μετά από κάποιες ερεθιστικές κουβέντες -σε καφετέριες και ταβερνεία- με φίλους, γύρω από θέματα αισθητικής. Βασικά, γραφόντουσαν περισσότερο για να διατηρήσω στη μνήμη μου κάποιες σκέψεις μου και κάποιες ιδέες μου, σαν μια παρακαταθήκη για προσωπική μου χρήση, και καθόλου για να λειτουργήσουν ως κάποια θεωρητικά θέσφατα -γύρω από προβλήματα αισθητικής- για τους άλλους.

Η τρέλα απασχολεί τη λογοτεχνία από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. Στην Ψυχιατρική και την Ψυχολογία χρησιμοποιούνται όροι όπως ψυχική νόσος, ψυχασθένεια, ψύχωση και άλλες. Ωστόσο το θέατρο, η πεζογραφία, η ποίηση και η λαϊκή παράδοση αναφέρονταν σχεδόν πάντοτε στον τρελό, ο οποίος εκτός από τον ψυχικά ασθενή μπορεί να είναι ο ιδιότροπος, ο μονομανής, ο ανόητος ή ο ριψοκίνδυνος. Στο παρόν βιβλίο ο συγγραφέας ανατρέχει σε μείζονα και ελάσσονα έργα της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας που έχουν ως αντικείμενο την τρέλα και τις ποικίλες εκδηλώσεις της. Από...

[...] Θα ήθελα πάντως να εκφράσω μιαν επιθυμία, ενδεχομένως νόμιμη για κάθε συγγραφέα: τα δύο μυθιστορήματα, "Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ πασά" και το "Θα υπογράψω Λουί", στηριγμένα και τα δυο σε υπαρκτούς ανθρώπους της ίδιας περίπου χρονικής περιόδου του δέκατου ένατου αιώνα, αλλιώτικους ωστόσο αναμεταξύ τους κι ανακατεμένους με διαφορετικό τρόπο στα γεγονότα -ιδιαίτερα τις επαναστάσεις- της εποχής τους, να διαβαστούν παραπληρωματικά. Τα στοιχεία που συγκροτούν την ομοιότητα είναι ρητά δηλωμένα. Τα στοιχεία που συγκροτούν τη διαφορά -και την παραπληρωματική τους σύνθεση- είναι...