Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σε πρώτο επίπεδο τα δυο έργα φαίνεται να απέχουν πολύ το ένα από το άλλο... Όμως, εκτός από τις διαφορές, υπάρχουν και κάποιες -θεμελιώδεις- ομοιότητες ανάμεσά τους: από αυτές εξάλλου απορρέει και το δικαίωμα για μια απόπειρα συγκριτικής μελέτης τους: α) Και τα δύο ανήκουν στην λογοτεχνική παραγωγή της Βαλκανικής. β) Δεν απέχουν χρονικά μεταξύ τους. Τοποθετούνται στο ίδιο ιστορικό πλαίσιο (τέλη 18ου - αρχές 19ου αιώνα), γ) Ανήκουν επίσης στο ίδιο λογοτεχνικό είδος, την αυτοβιογραφία, δ) Περιγράφουν και τα δύο ζωές βασανισμένων ανθρώπων, αν και τα αίτια των βασάνων δεν ε...

Το κείμενο του διάσημου Τσέχου διανοητή Ρενέ Βέλλεκ, που παρουσιάζεται εδώ, έχει σαν κύριο στόχο του την πρόκληση που ο Άρθουρ Ο. Λοβτζόυ διατυπώνει στο βασικό του κείμενο: "Περί της διακρίσεως των ρομαντισμών" (1924). Συγκεκριμένα ο Λοβτζόυ αποφαίνεται πως "θα έπρεπε να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τη λέξη "ρομαντισμός" στον πληθυντικό. Αυτό βέβαια αποτελεί ήδη την πρακτική των πλέον προσεκτικών και παρατηρητικών ιστορικών της λογοτεχνίας, στον βαθμό που αναγνωρίζουν ότι ο "ρομαντισμός" μιας χώρας πολύ λίγα κοινά σημεία έχει με εκείνον κάποιας άλλης, και ότι σε όλες τις περισ...

Το πρόβλημα της τοποθέτησης του υπερρεαλισμού στο μεγάλο μοντερνιστικό κίνημα του 20ού αιώνα έχει μείνει ανεξέταστο. Η διάδοση και οι χιλιάδες μελέτες για το φαινόμενο του υπερρεαλισμού μαρτυρούν την περιέργεια και το ρίγος που προκαλεί ακόμα και σήμερα η αλλοίωση της πραγματικότητας, συχνά ακραία, στις εικόνες των καλλιτεχνών. Η ποίηση, πιο δυσπρόσιτη, δεν χαίρει τέτοιας δημοφιλούς προβολής όσο τα εμπορικοποιημένα πια προϊόντα της υπερρεαλιστικής τέχνης, που φέρουν αμύθητες τιμές. Πρόθεσή μου είναι όχι να υπερασπιστώ την αληθινή οντότητα του υπερρεαλισμού -αυτό έχει γίνει...

Από τον Όμηρο στον Οβίδιο, από τον "Ορλάνδο" του Αριόστο μέχρι τον "Ροβινσώνα Κρούσο" του Ντιφόου, από την έννοια της πόλης στον Μπαλζάκ ως την έννοια της επανάστασης στον Πάστερνακ, και από τα λεκτικά παιχνίδια του Φλωμπέρ στις φορμαλιστικές ακροβασίες του Κενώ, μια μεγάλη, πολυποίκιλη πινακοθήκη της παγκόσμιας λογοτεχνίας περνάει μπροστά από το κριτικό αλλά και συναισθηματικό μάτι του Ίταλο Καλβίνο. Στα κείμενα αυτά που εκδόθηκαν μετά το θάνατό του, ο Ιταλός συγγραφέας ξαναδιαβάζει μερικούς από τους αγαπημένους του συγγραφείς και τους αναλύει όπως μόνο αυτός ξέρει: ως συγ...

...ουδέποτε νοεί άνευ φαντάσματος η ψυχή, έλεγε ο Αριστοτέλης. Τα φαντάσματα του Σταγειρίτη, προπαντός όπως τα στοχάστηκαν ξανά ο Αβερρόης κι οι άλλοι Άραβες κι Εβραίοι φιλόσοφοι του Μεσαίωνα, δεν είναι αυθαίρετες μυθικές κατασκευές ούτε απλώς οι εικόνες από την αισθητηριακή επαφή με την υλική πραγματικότητα. Χωρίς τη φαντασία και τα φαντάσματά της είναι αδύνατο να αναδειχθεί αυτό το δυναμικό, οι ίδιες οι δυνατότητες από την αλληλεπίδραση του ανθρώπου με τον κόσμο μέσω της εργασίας, τον κοινωνικό "μεταβολισμό " του, κατά την έκφραση του Μαρξ. Ένα φάντασμα πλανιέται χιλιά...

Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Ζαχαρίας Ι. Σιαφλέκης, "Εισαγωγή: Εκδοχές και συστατικά της λογοτεχνικής μνήμης" Εναρκτήρια ομιλία - Alain Montandon, "La memoire en ruines" Ενότητα πρώτη: Πολιτισμική μνήμη - Αικατερίνη Δούκα - Καμπίτογλου, "Μνήμες ανάμνησης και γραφής: Πλάτων, Heidegger, Derrida" - Ουρανία Πολυκανδριώτη, "Ιστορική μνήμη από μετάφραση (19ος αιώνας)" - Ελευθέριος Μύστακας - Αλίκη Τσοτσορού, "Σύγχρονοι Έλληνες και Ευρωπαίοι εικαστικοί και ποιητές. Μνήμη και κλασικός μύθος" - Λητώ Ιωακειμίδου, "Ο μύθος από την πολιτισμική στη λογοτεχνική μνήμη: Αναγνώ...

21 συγγραφείς σε 45 δοκιμία μέσα από την ξεχωριστή δική τους (δια)κριτική ματιά εκθέτουν το έργο λογοτεχνών ή μιλούν για την Ουσία της Λογοτεχνίας, την ανάγνωση, την εκπαίδευση. Μία ξεχωριστή συλλογή κριτικών δοκιμίων που στόχο έχει να παρουσιάσει πτυχές της ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας. Έργα και λογοτέχνες παρουσιάζονται μέσα από το σύγχρονο αναλυτικό-κριτικό πνεύμα. Ο Καβάφης, ο Βάρναλης, ο Ελύτης, ο Ρίτσος, ο Σεφέρης, συναντούν τον Τάσο Λειβαδίτη, το Νίκο Καρούζο, το Μανόλη Αναγνωστάκη, το Νικηφόρο Βρεττάκο, τον Τίτο Πατρίκιο, τον Καββαδία και το Μίλτο Σαχτούρη. Ο...

Οι συνεντεύξεις, τα δοκίμια και τα άρθρα που συμπεριλαμβάνονται στο παρόν βιβλίο καλύπτουν τα πρώτα είκοσι πέντε χρόνια της συγγραφικής σταδιοδρομίας του Φίλιπ Ροθ, αποκαλύπτοντας πόσο τον απασχολεί "η σχέση ανάμεσα στον γραπτό και τον άγραφο κόσμο". Ο Ροθ μιλάει εδώ για τον εαυτό του και το έργο του, ανασκευάζοντας παρερμηνείες και απαντώντας στις επικρίσεις των ομοθρήσκων του. Παράλληλα, γράφει για μερικούς Ανατολικοευρωπαίους συγγραφείς που ανέκαθεν υπερασπιζόταν, όπως και για το μπέιζμπολ, την πολιτική, το αμερικανικό μυθιστόρημα και τους Αμερικανοεβραίους. Η εξαιρετικά...

Οι "Διαδρομές" αυτές περιλαμβάνουν τα κείμενα μου που δημοσιεύτηκαν στην καθημερινή εφημερίδα της Ζακύνθου "Ερμής", από το καλοκαίρι του 2009 που άρχισε η συνεργασία μας, μέχρι σήμερα. Πρόκειται για κείμενα, στα οποία αντλώ τα θέματα μου από την ελληνική και την παγκόσμια λογοτεχνία, την αρχαία ελληνική γραμματεία και μυθολογία, καθώς και από διάφορα φιλολογικά και κοινωνικά γεγονότα που κέντρισαν το ενδιαφέρον μου όλο αυτό το διάστημα. Έτσι, μέσα από τις σελίδες των "Επιλογών", του λογοτεχνικού - πολιτιστικού ένθετου του "Ερμή", είχα την ευκαιρία να αναφερθώ σε αγαπη...

Οι δυο εντελώς διαφορετικοί τρόποι αναπαράστασης της ιστορίας που εγγράφονται στα κείμενα του Ουώλτερ Σκόττ παραπέμπουν σε μια περιοχή αγορεύσεων και πρακτικών που αφορούν την ιστορία την εποχή ακριβώς που πρωτοεμφανίζεται και το ιστορικό μυθιστόρημα. Και είναι, πιστεύω, σημαντικό να δούμε αυτό το νέο υβριδικό είδος ως μέρος αυτού του ευρύτερου σχηματισμού και των μορφών εξουσίας του. Το ιστορικό μυθιστόρημα έχει μελετηθεί κυρίως σε σχέση με ολιστικές θεωρίες της ιστορίας, π.χ. με εκείνη των Σκώτων φιλοσόφων του 18ου αιώνα, ή με τη μαρξιστική, όπως προτάθηκε από τον Lukacs....

Είμαστε ακόμη και σήμερα παγιδευμένοι από έξη ή και κουφότητα ακόμη, στο Μυθιστορηματικό είδος που μας κληρονόμησε ο περασμένος αιώνας. Όμως η μίξη των ειδών είναι γεγονός. Δεν το μαρτυρεί μόνο η νεωτερική γραφή (Τζόυς - Μπέκετ - Μπόρχες - Κορτάσαρ - Κούντερα κλπ.) αλλά και ένα ολόκληρο παρελθόν που αποκορυφώνεται στις περιπτώσεις του Stern και Diderot. Αυτές τις "πρωτοποριακές ιδέες" σύμφωνα με την Elisabeth de Fontenay διαπραγματεύεται και υποστηρίζει ο Γιώργος Αριστηνός.

[...] Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης αποφάσισε να κυκλοφορήσει, δωδέκατον στη σειρά, αυτόν τον τόμο με δοκίμια και μελετήματα του Γιώργου Δέλιου, τα οποία επελέγησαν από τρία αντίστοιχα βιβλία του της δεκαετίας του '70: 1. "Ο μυθιστοριογράφος και ο αισθητικός του κόσμος - Το διήγημα" (1972), 2. "Φυσιογνωμίες του ξένου έντεχνου λόγου" (1974), 3. "Επιλογή" (1978). Του πρώτου βιβλίου δημοσιεύονται και τα δύο δοκίμια. Από το δεύτερο τα πέντε πρώτα από τα επτά μελετήματα και από το τρίτο τα δύο πρώτα από τα δώδεκα, συντομότερα κάπως άρθρα και μελετ...

Στο βιβλίο «Δοκιμιακός Λόγος» η συγγραφέας καταθέτει την προσωπική της θέση για τον ποιητικό λόγο, την αναγκαιότητα της ποίησης και την χαρισματική γραφή του Οδυσσέα Ελύτη. Προχωρεί με την παρουσίαση ελλήνων κλασικών και σύγχρονων λογοτεχνών. Συνεχίζει με την κριτική παρουσίαση και μελέτη μεγάλων ξένων δημιουργών και τελειώνει με δυο δοκίμια για την ψυχολογία του έρωτα. Ένα βιβλίο άμεσο, κατανοητό, που θα προβληματίσει πνευματικά τον αναγνώστη.

Το "Εγχειρίδιο εγκληματολογίας" είναι ένα στοίχημα σύνθεσης της θεωρίας και της πράξης της γραφής. Αντλεί από τα σκοτεινά βάθη του εγκλήματος, του τρόμου και της παράνοιας, στη ζωή μας, στη γραφή του Μπαλζάκ, του Πόε, του Ντοστογιέφσκι και των μαιτρ του αστυνομικού για να ερευνήσει τα μονοπάτια της δημιουργίας και την ιδιαιτερότητα της γυναικείας παρουσίας και γραφής.

"...Υπάρχει μια ηλικία, όπου διδάσκεις αυτό που ξέρεις· έρχεται όμως κατόπιν μια άλλη, όπου διδάσκεις αυτό που δεν ξέρεις: αυτό λέγεται αναζήτηση. Έρχεται ίσως τώρα η ηλικία μιας άλλης εμπειρίας: η ηλικία όπου ξεμαθαίνεις, όπου αφήνεις να δουλεύει το απρόβλεπτο ξαναπλάσιμο που η λήθη επιβάλλει στο καταστάλαγμα των γνώσεων, των διαφόρων μορφών κουλτούρας, των διαφόρων πεποιθήσεων που πέρασες. Αυτή η εμπειρία έχει, θαρρώ, ένα όνομα τρανό και απαρχαιωμένο που θα τολμήσω να το πάρω εδώ δίχως κόμπλεξ, στο σταυρικό ακριβώς σημείο της ετυμολογίας του: Sapientia: καμιά εξουσία, μια...

Ο συντάκτης αυτού εδώ του κειμένου προσπάθησε να απαντήσει υπό μορφή "δείγματος" σε μια σειρά αυθαίρετα ερωτήματα: Μήπως το "εντός" της Λατινικής Αμερικής που αποδίδει ο Εδουάρδο Γκαλεάνο έχει παρόμοια "εντός" σε άλλους τόπους; Μήπως ο Εδουάρδο Γκαλεάνο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει και άλλους τόπους προς "επέκταση", ας πούμε, του έργου του; Τα λεγόμενα, λοιπόν, του Γκαλεάνο στάθηκαν μια αφορμή· ο συντάκτης τα έβαλε στη δική του σειρά, τα συνέδεσε με άλλα γραπτά, με άλλες αφηγήσεις και βιβλιογραφίες, δηλαδή με τις δικές του "μνήμες" και άλλων· τις μνήμες αυτές τις τοποθέτησ...