Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αν το Ωραίο ανήκει στα έργα και τις ημέρες των ανθρώπων, στο πεπερασμένο, στη μορφή, στο αισθητό, το Υπέροχο, το Υψηλό ανήκει στα έργα και τις ημέρες των θεών. Στο Λόγο που, ως αιτία και αρχή της δημιουργίας, κινεί τις ιδέες, στην άπειρη ολότητα και την ουσία της. Και είναι αυτός ο ενδιάμεσος τόπος, όπως ορίζεται από τις περιοχές του Ωραίου και του Υψηλού, που "ανοίγεται", που προσφέρεται γενναιόδωρα στον καλλιτέχνη-δημιουργό για να συναντηθεί με τις ιδέες πραγματοποιώντας το άλμα από την αισθητή στην υπεραισθητή πραγματικότητα. Σε τούτο το βιβλίο, το οποίο περιλαμβάν...

Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται η θεωρητική διερεύνηση των μυθιστορηματικών ειδών "Bildungsroman" και "εξελικτικό μυθιστόρημα", μέσω της ιστορικής αναδρομής της εννοιολόγησης των όρων αυτών από την εμφάνισή τους στη Γερμανία στα τέλη του 18ου αι. ως τις μέρες μας. Η Φανή Τσιαμπάση, στηριζόμενη σε επιστημονικές μελέτες και κριτικές, αναδεικνύει τις σημαντικές διαφορές τους, καθιστώντας σαφές ότι πρόκειται για δύο διακριτά μυθιστορηματικά είδη. Προτείνει δε μία δέσμη κριτηρίων, που διασφαλίζουν την ειδολογική ταξινόμηση ενός έργου στην κατηγορία του "εξελικτικού μυθιστορήματος",...

"cubanacan": Το νησί κατά την προκολομβιανή εποχή κατοικούταν από ιθαγενείς φυλές, γνωστές ως Ταΐνο και Σιμπονέι, των οποίων οι πρόγονοι είχαν έρθει αρκετούς αιώνες νωρίτερα από τη Νότια Αμερική. Οι Ταΐνο ήταν γεωργοί και οι Σιμπονέι κυνηγοί τροφοσυλλέκτες. Το όνομα Κούβα προέρχεται από την Ταΐνο λέξη cubanac αn που σημαίνει "κεντρικός τόπος".

Η περίπτωση Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη και Wendell Berry, τους οποίους συνδέει ευφυώς ο Παναγιώτης Θωμά, δηλώνει ευρηματικά τη σημασία της εν χρόνω αυτογνωσίας του τόπου, μέσα σε ένα φως που "μας τυφλώνει λιγότερο", αν έχουμε ονειρευτεί ορατά αντικείμενα», όπως το λέει ποιητικά ο Νοβάλις. Η διερεύνηση του πνευματικού γενετικού υλικού των δύο φυσιοκρατικώς θεολογούντων συγγραφέων και οι δημιουργικές προϋποθέσεις που θέτει υπό ποικίλες γωνίες στην ευαισθησία και την κρίση του αναγνώστη ο Παναγιώτης Θωμά, οδηγούν στο βασικό ζητούμενο: η συνάντηση αυτών των δύο να λειτουργήσει...

Ο Απόστολος Δοξιάδης, γράφοντας για την ιστορία του διηγήματος του Νάσου Βαγενά "Ο Πάτροκλος Γιατράς και οι ελληνικές μεταφράσεις της Έρημης Χώρας", την προϊστορία και την επίδρασή του, πραγματεύεται το κεντρικό θέμα της επανάληψης στη λογοτεχνία. Το μεγάλο ποίημα "Waste Land" του Τ. Σ. Έλιοτ (1922) γέννησε την "Έρημη Χώρα" του Γιώργου Σεφέρη (1936), που μαζί με μιαν ιδέα του Μπόρχες γέννησαν το διήγημα του Νάσου Βαγενά (1972). Αυτό γέννησε την "Έρημη Γη" (1984), την φανταστική αποκατάσταση από τον Ηλία Λάγιο του επικού ποιήματος που δεν πρόλαβε να γράψει ο Γιατράς, και...

Οι Άραβες εναπόθεσαν στη μαγεία της γλώσσας τους την ίδια τους την ψυχή. Η αραβική γλώσσα διατηρεί τη μελωδικότητα, την προσωδία και τη διαχρονικότητα της αρμονίας της. Και λόγω της σχέσης της με την ισλαμική θρησκεία -αφού στα αραβικά γράφτηκε το Κοράνι- διαδόθηκε σε όλες τις ισλαμικές χώρες, ακόμη και σε αυτές που δεν μιλούν σήμερα αραβικά, επηρεάζοντας ένα τεράστιο φάσμα της οικουμένης. Οι Άραβες διατηρούσαν ανέκαθεν την αίσθηση του ωραίου και του καλού, και η τόσο πλούσια λογοτεχνία τους, προφορική και γραπτή, καλλιεργήθηκε σεβόμενη αυτές τις αρχές. Από την κορυφαία...

Το θαλασσινό ταξίδι υπήρξε πάντοτε μια απόπειρα υπέρβασης του περιορισμένου και κλειστού βίου του ανθρώπου. Τη θάλασσα όμως την κυβερνούν απρόβλεπτες δυνάμεις και το ναυάγιο είναι ένα ενδεχόμενο που αντιμετωπίζει κάθε ταξιδιώτης. Ο Χανς Μπλούμενμπεργκ, σε μία από τις παραδειγματικές μελέτες του για τις θεμελιώδεις μεταφορές της σκέψης, μελετά την εικόνα του ναυαγίου και του θεατή του ως μεταφορά για την ανθρώπινη ύπαρξη. Διερευνά τη θέση του ναυαγού αλλά και την αισθητική και την ηθική του θεατή του ναυαγίου, ξεκινώντας από την ποίηση της αρχαιότητας και παρακολουθώντας τις...

Τα δοκίμια αυτά, ακόμη κι όταν δεν ασχολούνται με ποιητικά έργα, αναζητούν το ποιητικό στοιχείο σε άλλα είδη λόγου, όπως η πεζογραφία, η αυτοβιογραφία, το ταξιδιωτικό, το δοκίμιο, όπου τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο η ποίηση, ως έντεχνη διατύπωση σημαίνουσας ιδέας ή αισθήματος, αναζητεί ασφαλές καταφύγιο, εγκαταλείποντας την τυπική, άτερπνη και άσχετη με κάθε πραγματικότητα ποίηση που γράφεται σήμερα.

Πρόκειται για μια σειρά δοκιμίων που εξετάζει τη διάσταση του χώρου στην πολιτική, κοινωνική, οικονομική, πολιτισμική και ιστορική διάσταση μέσα από το έργο ελλήνων και ξένων δημιουργών. Η Λιλιμπάκη παρουσιάζει με τρόπο ουσιαστικό και ιδιαίτερο το λογοτεχνικό έργο των Μάρω Δούκα, Patrick Modiano, Πέτρου Μαρτινίδη, Μένη Κουμανταρέα, Στέλλας Γεωργιάδου, Ονορέ ντε Μπαλζάκ, Τζέημς Τζόυς, Γιώργου Χρονά, Μίμη Σουλιώτη, Τζ. Μ. Κουτσί, Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Θωμά Κοροβίνη, Ορχάν Παμούκ, Μπρους Τσάτουιν και Δημήτρη Δημητριάδη.

Μιλώντας κάποτε ο Τρότσκι για τον Ζυλ Ρομαίν, και χαρακτηρίζοντάς τον ως θεατή απ’ έξω, θεατή από απόσταση, έκαμε τη βαρυσήμαντη παρατήρηση ότι η απόσταση δεν έχει μόνον οπτική σημασία, μα και ηθική, και ότι μόνον εκείνος που μετέχει ενεργά στο κοινωνικό γίγνεσθαι μπορεί να είναι αληθινά θεατής, δηλαδή να βλέπει σωστά και βαθιά. Ο Τρότσκι, ένας από τους "μετέχοντες", ένας από τους μεγαλύτερους άντρες της επαναστατικής Πράξης, και μαζί βαθύς θεωρητικός και μεγάλος τεχνίτης του λόγου, αποτελεί την πιο ζωντανή ενσάρκωση της παραπάνω αλήθειας. Με το βιβλίο του "Λογοτεχνία...

Ο συγγραφέας διερευνά το μεγάλο μυστήριο της γραφής εστιάζοντας κυρίως σε δύο λογοτεχνικά έργα: στο διήγημα "Όνειρο στο κύμα" του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και στο μυθιστόρημα του Φραντς Κάφκα "Η δίκη". Ένα δοκίμιο για τη γραφή, την έμπνευση και τις διακειμενικότητες στη λογοτεχνία, με αναφορές σε δημιουργούς όπως ο Όμηρος, ο Διονύσιος Σολωμός, ο Κ.Π. Καβάφης και ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης και σε λογοτεχνικούς ήρωες και ηρωίδες όπως τα πρόσωπα της "Οδύσσειας" η φεγγαροντυμένη του "Κρητικού", το βοσκόπουλο και η Μοσχούλα του "Ονείρου στο κύμα" και ο Γιόζεφ Κ. της "Δίκης".

Σ' αυτό το βιβλίο συστεγάζονται δύο κορυφαίες μορφές του αγγλικού μοντερνισμού, και ειδικότερα του "ρεύματος της συνείδησης": Η Αγγλίδα συγγραφέας Βιρτζίνια Γουλφ με τους ανεπαίσθητους φευγαλέους τόνους της καθημερινότητας, η Βιρτζίνια Γουλφ που αποθεώνει τον μέσο αναγνώστη (common reader), η ιδεαλίστρια και φεμινίστρια Γουλφ που ξεπέρασε τον άρρωστο ψυχισμό της μέσα από την λογοτεχνία και την αγάπη της για τη ζωή. Επίσης, ο Ιρλανδός μοντερνιστής Τζαίημς Τζόυς, ζυμωμένος με τις ιδέες του ιησουίτικου καθολικισμού, ο ιδεαλιστής, αριστοτελιστής, βωμολόχος, εικονοκλάστης...

Η τέχνη δεν μπορεί να βολεύεται στην οκνηρή αιωνιότητα των ειδώλων, σε κατασκευασμένες σταθερές, αλλά πρέπει να ξεβολεύει, να συμβάλει σε μια καθολική αλλαγή. Ποια θέση έχει η λογοτεχνία σε έναν κόσμο που υπολογίζει μόνο τους κώδικες της αποτελεσματικότητας; Κι όμως, η λογοτεχνία μπορεί να ανιχνεύει τα κενά και να τα αφουγκράζεται, καθώς αυτά οικοδομούν ένα έξω. Μπορεί να αναπολεί το μη χρήσιμο ως κινητήριο, να εγκαθιδρύει το αυτεξούσιο και να φαντάζεται το νέο. Αυτό που θα προσπαθήσουμε να διηγηθούμε είναι οι ατελείωτες δυνατότητες του Είναι. Αυτές οι δυνατότητες είναι που...

Η μελέτη αυτή διερευνά τις αναπαραστάσεις του δημοσιογράφου-ερευνητή στο σύγχρονο ελληνικό και αγγλόφωνο αστυνομικό μυθιστόρημα. Παραδοσιακά, ο δημοσιογράφος ως λογοτεχνικός ήρωας ενσάρκωνε ενίοτε τον έντιμο υπερασπιστή της αλήθειας και ενίοτε τον "κακό" της υπόθεσης που χρησιμοποιεί και αθέμιτα μέσα προκειμένου να επιτύχει το στόχο του. Ο ρεπόρτερ της σύγχρονης αστυνομικής λογοτεχνίας σκιαγραφείται με τρόπο ρεαλιστικότερο, ισορροπώντας ανάμεσα στις δύο προηγούμενες αναπαραστάσεις. Στα μυθιστορήματα που αναλύονται εδώ εμφανίζεται ως μια πολύπλοκη διασταύρωση δύο κόσμων, του...

Η πραγματικότητα που βιώνουμε ως ανθρώπινα υποκείμενα, όπως και η επίσημη Ιστορία μας, είναι συνυφασμένες με το λόγο, την αφήγηση και τις πάσης φύσεως μικρο-ιστορίες του άμεσου περιβάλλοντός μας. Και τούτο συμβαίνει επειδή η εύθραυστη ύπαρξή μας δομείται από την άρρηκτη σχέση μας με το γλωσσικό κώδικα, καθώς και με τα πολιτιστικά του παράγωγα, συμπεριλαμβανομένου και αυτού που στην πορεία του χρόνου ορίσαμε ως λογοτεχνία. Το λογοτεχνικό κείμενο, πεζό ή ποιητικό, στην προσπάθειά του να νοηματοδοτήσει, να κωδικοποιήσει, να ανοικειώσει ή απλά να αποδομήσει τον περιβάλλοντα κόσ...

"Ο Ρασκόλνικοφ είναι ένα καθρέφτισμα του Άμλετ. Για την ακρίβεια είναι ο Άμλετ, το σύμβολο του νεανικού ρομαντισμού που φλερτάρει με την παράνοια, με μια και μόνη διαφορά: η αίσθηση του χρέους που κινητοποιεί τον Πρίγκιπα απουσιάζει από τον Φοιτητή. Ο Άμλετ υποψιάζεται πως υπάρχει κάτι σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Ο Ρασκόλνικοφ ξέρει πως τα πάντα γύρω του είναι σάπια".

Το 1973, ο Haruki Murakami γράφει μια νουβέλλα για το φλίππερ. To 1982, o Jerzy Kosinski εκδίδει το Pinball και 8 χρόνια μετά, ο Peter Handke θα γράψει το Δοκίμιο για το τζουκ-μποξ. Ανάμεσά τους θα βρεθούν ο Μένης Κουμανταρέας, ο Νίκος Νικολαΐδης, ο Νίκος Δήμου, ο Ζαν Λυκ Γκοντάρ και τα "μηχανάκια του ’60". Ο Κώστας Θ. Καλφόπουλος μάς δίνει τη δική του εκδοχή για το φλίππερ: αυτόματο, τεχνικός πολιτισμός, design object και ποπ κουλτούρα μέσα από μια ιστορία για έναν νεανικό έρωτα, το παιγνίδι και τις αναμνήσεις του(ς).

Στο παρόν έργο επιχειρείται η διερεύνηση του συγκριτικού πεδίου που ορίζεται από την ιστορία των ιδεών και την ιστορία της αστυνομικής λογοτεχνίας. Με τον όρο "αστυνομική λογοτεχνία" εννοείται το λογοτεχνικό είδος που περιλαμβάνει στη διήγηση αναφορά σε κάποιο έγκλημα, το οποίο πρέπει να εξιχνιασθεί, συνήθως από κάποιον ντετέκτιβ. Συναφή είδη αποτελούν τα "θεολογικά", και ευρύτερα τα "μεταφυσικά θρίλερ", αλλά και η κατασκοπική ιστορία. Ακόμη, ενίοτε χρησιμοποιείται ο όρος "ιστορίες μυστηρίου", ο οποίος συνδέθηκε με τη μαζική λογοτεχνία (pulp fiction) των δεκαετιών του 1930...