Γερμανική λογοτεχνία - Ερμηνεία και κριτική

Theodor W. Adorno - Thomas Mann: Αλληλογραφία 1943-1955

Αλεξάνδρεια (2009)

Τον Δεκέμβριο του 1945 ο Τόμας Μαν έγραψε μια, διάσημη πλέον, επιστολή στον Αντόρνο, στην οποία διατύπωνε την αρχή του μοντάζ που είχε υιοθετήσει στο μυθιστόρημά του "Δόκτωρ Φάουστους". Ο συγγραφέας αναγνώριζε τα πολύτιμα δάνεια που είχε αντλήσει από τα μουσικολογικά έργα του φιλοσόφου και τον καλούσε να τον βοηθήσει στην περαιτέρω πειστική απόδοση της μορφής και του έργου του ήρωά του, του συνθέτη Λέβερκυν. Η συνεργασία ευοδώθηκε (ο Αντόρνο προσέφερε πληροφορίες, σκέψεις, ακόμη και σχέδια για τα υποτιθέμενα ύστερα μουσικά έργα του συνθέτη) κι αποτέλεσε ουσιαστικά τη βάση μ...

Για τον Μπρεχτ

Έρμα (2018)

Η Χάνα Άρεντ έγραφε στον πρόλογο της έκδοσης κάποιων κειμένων του Βάλτερ Μπένγιαμιν στα αγγλικά το 1969: "Είναι αδιαμφισβήτητο πως η φιλία του Βάλτερ Μπένγιαμιν με τον Μπρεχτ -μοναδική επειδή εδώ ο μεγαλύτερος εν ζωή Γερμανός ποιητής συνάντησε τον πιο σημαντικό κριτικό της εποχής του, πράγμα για το οποίο είχαν πλήρη συνείδηση και οι δύο- υπήρξε το [...] πιο σημαντικό άγγιγμα της καλής τύχης στη ζωή του Μπένγιαμιν". Πολύ πιο σημαντικό, βέβαια, είναι ότι εβδομήντα οκτώ χρόνια από τη "φυγή" του πρώτου (κυνηγημένου σαν αγρίμι και δολοφονημένου, στην πραγματικότητα, από τον φασι...

Γκέοργκ Μπίχνερ και Χάινριχ Φον Κλάιστ

Αιγόκερως (2005)

Ο Buchner ήταν ο συγγραφέας που προπορεύτηκε κατά πολύ της εποχής του, εκείνος που ενώ δημιουργούσε εντός της εξέφρασε μια "άλλη πραγματικότητα", ιστορικο-ιδεολογικά στο "Δαντόν", ψυχολογικά-υπαρξιακά στο "Βόιτσεκ" και στο αφήγημα "Λεντς", ακόμη και σε φαινομενικά επιφανειακή μορφή στο "Λεόντιος και Λένα". Πολύ πιο πριν από τον Freud, δημιούργησε ένα έργο και μια τέχνη που ήταν η κατάλληλη και η ικανή πρώτα να εξερευνήσει κι έπειτα να κατανοήσει "την άβυσσο που λέγεται άνθρωπος", με τρόπο αντικειμενικό, ελλειπτικό και απέριττο. [...] (από τη σελ. 51 του βιβλίου). Το ύφος π...

Δοκίμια για το Μπρεχτ

Πύλη (1972)

Η έκδοση τούτη συγκεντρώνει με τον πληρέστερο δυνατό τρόπο τα κείμενα του Μπένγιαμιν για το Μπρεχτ. [...] Υπογραμμίζουμε πως οι σημειώσεις του προσωπικού ημερολογίου για τις συνομιλίες με το Μπρεχτ δεν ήταν φυσικά προορισμένες για δημοσίευση. Η τάξη των συνομιλητών φαίνεται να δικαιολογεί στα μάτια του εκδότη μια δημοσίευση σήμερα, δέκα χρόνια απ' το θάνατο του Μπρεχτ και εικοσιπέντε χρόνια απ' το θάνατο του Μπένγιαμιν (1966).

Η άλλη δίκη

Scripta (2002)

Ο Φραντς Κάφκα γνώρισε τη βερολινέζα Φελίτσε Μπάουερ τον Αύγουστο του 1912 στο σπίτι του στενού του φίλου Μαξ Μπροντ. Η πυκνή αλληλογραφία τους διήρκεσε πέντε χρόνια και έδωσε την ευκαιρία στον Ελίας Κανέττι να γράψει μια συναρπαστική μελέτη, όπου φωτίζει άγνωστες πλευρές του συγγραφέα της Μεταμόρφωσης και του Πύργου. Ο Κάφκα και η Φελίτσε αρραβωνιάστηκαν δύο φορές, το 1914 και το 1917. Πριν από τη διάλυση του πρώτου αρραβώνα, η οικογένεια Μπάουερ έστησε ένα ιδιότυπο δικαστήριο σ' ένα ξενοδοχείο του Βερολίνου, όπου κατηγορούμενος ήταν ο Κάφκα. Ο συγγραφέας πληγώθηκε βαθύτατ...

Η άλλη δίκη

Αρμός (2016)

Είναι πολλοί εκείνοι που ισχυρίζονται πως τα "Γράμματα στη Φελίτσε" του Φραντς Κάφκα είναι ό, τι καλύτερο έγραψε ο συγγραφέας στη ζωή του, γιατί πρόκειται για κείμενα αυθόρμητα, ειλικρινή και άκρως αποκαλυπτικά. Ο Κάφκα γνώρισε τη Φελίτσε Μπάουερ το 1912 στο σπίτι του φίλου του Μαξ Μπροντ. Η πυκνότατη αλληλογραφία τους (διαθέτουμε μόνο τις επιστολές που έγραψε εκείνος), έδωσε την ευκαιρία στον νομπελίστα συγγραφέα να γράψει ένα διεισδυτικό, ευφυές δοκίμιο για τον συγγραφέα από την Πράγα, που θεωρείται πλέον κλασικό. Ο Κάφκα και η Φελίτσε αρραβωνιάστηκαν δύο φορές, το 19...

Η καταγωγή του γερμανικού πένθιμου δράματος

Ηριδανός (2017)

Ο ίδιος ο Benjamin ήταν ένας από τους πολλούς διανοούμενους που συμμετείχαν στις διαμάχες της εποχής, εισερχόμενος -όπως δείχνουν οι σύγχρονές του και λησμονημένες, με ελάχιστες εξαιρέσεις, πηγές στις οποίες παραπέμπει- σε διάλογο με όλα σχεδόν τα κυρίαρχα αφηγήματα πολιτισμικής, πολιτικής και λογοτεχνικής ιστορίας, τα οποία χρησιμοποιούσαν το δίπολο Αναγέννηση-Μπαρόκ, προκειμένου να θέσουν ζητήματα νεωτερικότητας, προόδου, ύφους και πολιτισμικής ταυτότητας της Γερμανίας σε μια από τις πλέον κρίσιμες στιγμές της ιστορίας της, η οποία θα την οδηγήσει στην πανηγυρική κήρυξη τ...

Η Μινιόν

Ηριδανός

"Η ιστορία του αθώου τούτου πλάσματος είναι πολύ θλιβερή· μια ιστορία που μαζί της συνδέεται όλη μου η ζωή, μα που δεν έχω τη δύναμη να σας τη διηγηθώ με πολλά. Μάθετε μονάχα πως με λένε Λοθάριο κι ότι είμαι από ευγενικιά ιταλικιά οικογένεια. Ήμαστε τρία αδέρφια. Ένας από μας, ο Αυγουστίνος, είχε παντρευτεί μια κόρη πάρα πολύ ωραία, τη Σπεράτα. Ο θάνατος όμως ήρθε σχεδόν αμέσως να συντρίψει την ένωση αυτή, που είχε ευλογηθεί κι από τη γέννηση ενός παιδιού..."

Η φυσική ιστορία της καταστροφής

Άγρα (2008)

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, 131 γερμανικές πόλεις βρέθηκαν στο στόχαστρο των συμμαχικών βομβαρδιστικών. Οι περισσότερες ισοπεδώθηκαν ολοσχερώς. Εξακόσιες χιλιάδες άμαχοι βρήκαν φριχτό θάνατο, ενώ επτάμισι εκατομμύρια Γερμανοί έμειναν άστεγοι. Όταν το φθινόπωρο του 1997 ο W. G. Sebald παρουσίασε για πρώτη φορά τις διαλέξεις του στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης με θέμα τις αεροπορικές επιδρομές κατά των γερμανικών πόλεων και την πενιχρή απήχησή τους στη λογοτεχνική κοινότητα της μεταπολεμικής Γερμανίας, το κύμα αντιδράσεων που προκάλεσε υπήρξε τεράστιο. Επισημα...

Κάτω απ' τον ανοιχτό ουρανό

Περισπωμένη (2014)

Ο "Φάουστ" δεν είναι μόνο το γνωστότερο έργο του Γκαίτε αλλά για πολλούς το σημαντικότερο κείμενο της γερμανόφωνης γραμματείας. Ολοκληρώθηκε την ίδια σχεδόν εποχή με το τέταρτο και τελευταίο μυθιστόρημά του, "Τα χρόνια περιπλάνησης του Βίλχελμ Μάιστερ". Τα δύο έργα αλληλοσυμπληρώνονται και αποτελούν τρόπον τινά την πνευματική διαθήκη του Γκαίτε. Στη χώρα μας συνεχίζουν να αποτελούν άγνωστη γη. Η στοχαστική προσπέλαση του "Φάουστ", που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της παρούσας εργασίας, απαντά στα ερωτήματα εκείνα που η φιλολογική, επιστημονική προσέγγιση αφήνει ως επί το πλ...

Κάφκα

Ελληνικά Γράμματα (2007)

Ο Φραντς Κάφκα (1883-1924) είναι ένας από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς του 20ου αιώνα. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, εξέδωσε μόνο μερικά διηγήματα, εκ των οποίων το πιο γνωστό είναι "Η μεταμόρφωση". Τα τρία μυθιστορήματά του, "Η δίκη", "Ο πύργος" και "Ο αγνοούμενος" ("Αμερική"), οικοδόμησαν τη φήμη του ως του διορατικότερου ίσως ερμηνευτή του 20ου αιώνα. Δίνοντας έμφαση τόσο στη δύσκολη ζωή του Κάφκα όσο και στα χαρακτηριστικά του έργου του, ο Ritchie Robertson εξερευνά σύγχρονα θέματα, όπως τη δύναμη των θεσμών στη ζωή των ανθρώπων και τη δυνατότητα να επιβιώσει η θρησ...

Λόγος περί των αγγέλων

Futura (2005)

Στις Ελεγείες του Ντουίνο του Rainer Maria RiIke οι άγγελoι είναι έγκλειστοι στην εκκοσμίκευσή τους, απόλυτα παραδομένοι στον κόσμο των συνδέσεων και των αναπαραστάσεων, βυθισμένοι στη μυθοποιία τους μέσα από την οποία αναδύονται ως μορφές πεπρωμένου, δε-σμώτες του ποιήματος, σκιές και φαντάσματα, εικόνες και ομοιώσεις της ίδιας της ποιητικής φανέρωσής τους. Είναι γι' αυτόν το λόγο τρομεροί, διότι η απώλεια της αρχαιολογίας τους τούς καθιστά έρμαια των σημαινόντων, τους καθιστά κραυγές ενός πεπρωμένου ανθρώπινου και διασπά τη σιωπή τους στην επικράτεια του ονόματος και της...

Μαύρες διαθήκες

Κίχλη (2018)

Στα "Μαύρα τετράδια" του Μάρτιν Χάιντεγκερ και στο "Glossarium" του Καρλ Σμιτ -τα πιο σκοτεινά ημερολόγια στην ιστορία της φιλοσοφίας-, οι δύο κορυφαίοι στοχαστές του Τρίτου Ράιχ καταδύονται στον ένδον εαυτό δίχως δίχτυ ασφαλείας. Καθώς καταφεύγουν στην εξομολογητική γραφή, οι ηττημένες φασιστικές ιδέες διαθλώνται με τρόπους προσωπικούς και γίνονται φιλοσοφική προφητεία για το επικείμενο τέλος της Δύσης. Ως άλλες κιβωτοί, τα δύο ημερολόγια μεταφέρουν το πιο δυσοίωνο μήνυμα: ο Χάιντεγκερ και ο Σμιτ θεωρούν πως θα δικαιωθούν στο απώτερο μέλλον· τότε που θα αποκαλυφθεί πως η κ...

Μεταστροφή του Γκαίτε από το γοτθικό προ το αρχαίο ελληνικό πνεύμα

Νέα Γενεά (2017)

Οι ψυχικές αυτές στενές σχέσεις του Γκαίτε με το αρχαίο ελληνικό πνεύμα και η προσήλωση στις φιλοσοφικές τους θεωρίες είναι δίκαιο να μας πληρούν περηφάνεια και αγαλλίαση. Νοιώθουμε πως ψηλώνουμε και μεις κοντά του ανευρίσκοντας μέσα στο λαμπρό προγονικό μας παρελθόν τον ίδιον τον εαυτό μας. Γελούσε για τις θεωρίες του Φαλμεράγιερ και ενθουσιαζότανε σαν έπαιρνε ένα γράμμα του Μπάυρον από την μαχόμενη Ελλάδα την απόγονη εκείνης της χώρας που του έλαμψε με τον ήλιο του πνεύματος της. Και ήθελε κι αυτός να ήτανε νέος για να πολεμήσει ο ίδιος για την ελευθερία της. Κι απαντούσ...

Μια ματιά στον κόσμο του Μπέρτολτ Μπρεχτ

Λέμβος (2019)

Τα Μικρά Βιογραφικά φιλοδοξούν να φέρουν τον αναγνώστη σε μια πρώτη επαφή όχι μόνο με το έργο σπουδαίων συγγραφέων, αλλά και με την εποχή στην οποία μεγαλούργησαν, καθώς και να φωτίσουν τα γεγονότα εκείνα της ζωής τους που διαμόρφωσαν την ιδιοσυγκρασία τους και κατ' επέκταση το προσωπικό τους ύφος. Μέσα από τις σελίδες της σειράς ξεδιπλώνονται ιδιαίτερες πτυχές, επεισόδια και παραλειπόμενα της ζωής και του έργου των μεγάλων κλασικών με τρόπο απλό.

Μια στοχαστική περιήγηση στο "Μαγικό βουνό" του Τόμας Μαν

Οδός Πανός (2019)

Το μεγάλο έργο του γερμανού συγγραφέα, Τόμας Μαν, και η νέα ανάλυση της σημασίας του σήμερα.

Μπέρτολτ Μπρεχτ, κριτικές προσεγγίσεις

Στάχυ (2002)

Τι σηματοδοτεί ο Μπρεχτ σήμερα, στη χαραυγή του 21ου αιώνα, σ' έναν κόσμο βαθύτατων αλλαγών (αν και όχι προς την κατεύθυνση που ο ίδιος επεδίωξε); Τι έχει χαθεί και τι ενσωματώθηκε στην παγκόσμια θεατρική παράδοση από τη θεωρία και την πρακτική του για το θέατρο; Πώς διαγράφεται η συνέχεια και πού εκδηλώνονται οι ρήξεις στη σημερινή του πρόσληψη, αν υποβάλλουμε στη δοκιμασία της "ιστορικοποίησης" την εξέλιξη της συνάντησης μαζί του ανθρώπων και κινημάτων, που συντάραξαν τον προηγούμενο αιώνα; Με τι όρους θα μπορούσαν ν' αποτιμηθούν οι πλευρές του έργου του που συνδέονται με...

Συνολικά Βιβλία 30
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου