Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Η ιστορία του αθώου τούτου πλάσματος είναι πολύ θλιβερή· μια ιστορία που μαζί της συνδέεται όλη μου η ζωή, μα που δεν έχω τη δύναμη να σας τη διηγηθώ με πολλά. Μάθετε μονάχα πως με λένε Λοθάριο κι ότι είμαι από ευγενικιά ιταλικιά οικογένεια. Ήμαστε τρία αδέρφια. Ένας από μας, ο Αυγουστίνος, είχε παντρευτεί μια κόρη πάρα πολύ ωραία, τη Σπεράτα. Ο θάνατος όμως ήρθε σχεδόν αμέσως να συντρίψει την ένωση αυτή, που είχε ευλογηθεί κι από τη γέννηση ενός παιδιού..."

Η έκδοση τούτη συγκεντρώνει με τον πληρέστερο δυνατό τρόπο τα κείμενα του Μπένγιαμιν για το Μπρεχτ. [...] Υπογραμμίζουμε πως οι σημειώσεις του προσωπικού ημερολογίου για τις συνομιλίες με το Μπρεχτ δεν ήταν φυσικά προορισμένες για δημοσίευση. Η τάξη των συνομιλητών φαίνεται να δικαιολογεί στα μάτια του εκδότη μια δημοσίευση σήμερα, δέκα χρόνια απ' το θάνατο του Μπρεχτ και εικοσιπέντε χρόνια απ' το θάνατο του Μπένγιαμιν (1966).

«Το να φιλοδοξήσει κάποιος να δώσει μια ταυτότητα στον Κάφκα είναι ό,τι πιο τολμηρό μπορεί να γίνει. Διότι ο Κάφκα δεν ήταν επίκαιρος όταν γεννήθηκε, στα 1883, ούτε όταν πέθανε, στα 1924, αλλά ούτε και στα 1960 που κάνουμε εδώ, στην Ελλάδα, την πρώτη μας γνωριμία μαζί του. Ο Κάφκα γίνεται παγκόσμια επίκαιρος μόλις τώρα, φρέσκος, ολοζώντανος, μόλις στην έξοδό μας από τον εικοστό αιώνα... Ο Κάφκα ήταν -για μας τους Δυτικούς- ο ακατανόητος και για την περίοδο που ζούσε, αλλά και επί δεκαετίες αργότερα, ως τα 1985, οπότε διαβάζεται πλέον σαν παγκόσμιος χρονικογράφος του τέλους...

Ο Μπρεχτ τόσο στα ποιητικά όσο και στα θεατρικά του έργα, καταγράφει από το 1918 και ύστερα την ιστορία του Γερμανικού λαού. Τα ποιήματα και τα τραγούδια του δεν διατηρούν απλά την ατμόσφαιρα της εποχής. Πολύ περισσότερο, είναι σφραγισμένα από τη στάση ορισμένων ανθρώπων και τον χαρακτήρα των γεγονότων της εποχής εκείνης, τόσο στη γλώσσα όσο και στην κίνησή τους γενικά, χρησιμοποιούν τις στάσεις πολλών και διαφόρων ανθρώπων, πράγμα που τα βοηθάει να διατηρούνται διαρκώς στην επικαιρότητα.

Ο Φραντς Κάφκα γνώρισε τη βερολινέζα Φελίτσε Μπάουερ τον Αύγουστο του 1912 στο σπίτι του στενού του φίλου Μαξ Μπροντ. Η πυκνή αλληλογραφία τους διήρκεσε πέντε χρόνια και έδωσε την ευκαιρία στον Ελίας Κανέττι να γράψει μια συναρπαστική μελέτη, όπου φωτίζει άγνωστες πλευρές του συγγραφέα της Μεταμόρφωσης και του Πύργου. Ο Κάφκα και η Φελίτσε αρραβωνιάστηκαν δύο φορές, το 1914 και το 1917. Πριν από τη διάλυση του πρώτου αρραβώνα, η οικογένεια Μπάουερ έστησε ένα ιδιότυπο δικαστήριο σ' ένα ξενοδοχείο του Βερολίνου, όπου κατηγορούμενος ήταν ο Κάφκα. Ο συγγραφέας πληγώθηκε βαθύτατ...

Τι σηματοδοτεί ο Μπρεχτ σήμερα, στη χαραυγή του 21ου αιώνα, σ' έναν κόσμο βαθύτατων αλλαγών (αν και όχι προς την κατεύθυνση που ο ίδιος επεδίωξε); Τι έχει χαθεί και τι ενσωματώθηκε στην παγκόσμια θεατρική παράδοση από τη θεωρία και την πρακτική του για το θέατρο; Πώς διαγράφεται η συνέχεια και πού εκδηλώνονται οι ρήξεις στη σημερινή του πρόσληψη, αν υποβάλλουμε στη δοκιμασία της "ιστορικοποίησης" την εξέλιξη της συνάντησης μαζί του ανθρώπων και κινημάτων, που συντάραξαν τον προηγούμενο αιώνα; Με τι όρους θα μπορούσαν ν' αποτιμηθούν οι πλευρές του έργου του που συνδέονται με...

Η άμεση ασχολία της νεοελληνικής κριτικής με την ξένη λογοτεχνία αποτελεί αντικείμενο πολλαπλού ενδιαφέροντος, που η διερεύνησή του θα μπορούσε να προωθηθεί επωφελώς, μέσα στο πλαίσιο της ευοίωνης πύκνωσης των γενικότερων φιλολογικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Μία συμβολή προς την κατεύθυνση αυτήν φιλοδοξεί να προσφέρει η παρούσα μελέτη. Από τον χώρο της Γερμανικής Λογοτεχνίας επιλέγεται η περίπτωση του Thomas Mann (1875-1955) και εξετάζεται η διαχρονική πρόσληψή του από την νεοελληνική κριτική, που κλιμακώνεται από τα άρθρα της σύντομης, αλλά...

Αν αληθεύει ότι ο τρόπος με τον οποίο κατανοεί και ερμηνεύει κανείς τον εαυτό του επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο κατανοεί και ερμηνεύει τον κόσμο γύρω του, τότε νόμιμα δημιουργείται η υποψία ότι πολλές φορές ο Μπρόχ, αναπλάθοντας το λογοτεχνικό ταξίδι του Χόφμανσταλ, διηγείται κατ' ουσίαν τη δική του λογοτεχνική εμπειρία. Πραγματικά, μια σειρά από βασικά θέματα και σταθερά επανερχόμενα μοτίβα τα οποία ο Μπρόχ αποδίδει στον Χόφμανσταλ, όπως η υπνοβασία και το «όνειρο μέσα στο όνειρο», η αγωνία για τη διαμόρφωση ενός προσωπικού ύφους μέσα στην υφολογική αναρχία και ελευθερι...

Τι σηματοδοτεί ο Μπρεχτ σήμερα, στη χαραυγή του 21ου αιώνα, σ' έναν κόσμο βαθύτατων αλλαγών (αν και όχι προς την κατεύθυνση που ο ίδιος επεδίωξε); Τι έχει χαθεί και τι ενσωματώθηκε στην παγκόσμια θεατρική παράδοση από τη θεωρία και την πρακτική του για το θέατρο; Πώς διαγράφεται η συνέχεια και πού εκδηλώνονται οι ρήξεις στη σημερινή του πρόσληψη, αν υποβάλλουμε στη δοκιμασία της "ιστορικοποίησης" την εξέλιξη της συνάντησης μαζί του ανθρώπων και κινημάτων, που συντάραξαν τον προηγούμενο αιώνα; Με τι όρους θα μπορούσαν να αποτιμηθούν οι πλευρές του έργου του που συνδέονται με...

Ο Buchner ήταν ο συγγραφέας που προπορεύτηκε κατά πολύ της εποχής του, εκείνος που ενώ δημιουργούσε εντός της εξέφρασε μια "άλλη πραγματικότητα", ιστορικο-ιδεολογικά στο "Δαντόν", ψυχολογικά-υπαρξιακά στο "Βόιτσεκ" και στο αφήγημα "Λεντς", ακόμη και σε φαινομενικά επιφανειακή μορφή στο "Λεόντιος και Λένα". Πολύ πιο πριν από τον Freud, δημιούργησε ένα έργο και μια τέχνη που ήταν η κατάλληλη και η ικανή πρώτα να εξερευνήσει κι έπειτα να κατανοήσει "την άβυσσο που λέγεται άνθρωπος", με τρόπο αντικειμενικό, ελλειπτικό και απέριττο. [...] (από τη σελ. 51 του βιβλίου). Το ύφος π...

Στις Ελεγείες του Ντουίνο του Rainer Maria RiIke οι άγγελoι είναι έγκλειστοι στην εκκοσμίκευσή τους, απόλυτα παραδομένοι στον κόσμο των συνδέσεων και των αναπαραστάσεων, βυθισμένοι στη μυθοποιία τους μέσα από την οποία αναδύονται ως μορφές πεπρωμένου, δε-σμώτες του ποιήματος, σκιές και φαντάσματα, εικόνες και ομοιώσεις της ίδιας της ποιητικής φανέρωσής τους. Είναι γι' αυτόν το λόγο τρομεροί, διότι η απώλεια της αρχαιολογίας τους τούς καθιστά έρμαια των σημαινόντων, τους καθιστά κραυγές ενός πεπρωμένου ανθρώπινου και διασπά τη σιωπή τους στην επικράτεια του ονόματος και της...

Ο Φραντς Κάφκα (1883-1924) είναι ένας από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς του 20ου αιώνα. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, εξέδωσε μόνο μερικά διηγήματα, εκ των οποίων το πιο γνωστό είναι "Η μεταμόρφωση". Τα τρία μυθιστορήματά του, "Η δίκη", "Ο πύργος" και "Ο αγνοούμενος" ("Αμερική"), οικοδόμησαν τη φήμη του ως του διορατικότερου ίσως ερμηνευτή του 20ου αιώνα. Δίνοντας έμφαση τόσο στη δύσκολη ζωή του Κάφκα όσο και στα χαρακτηριστικά του έργου του, ο Ritchie Robertson εξερευνά σύγχρονα θέματα, όπως τη δύναμη των θεσμών στη ζωή των ανθρώπων και τη δυνατότητα να επιβιώσει η θρησ...

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, 131 γερμανικές πόλεις βρέθηκαν στο στόχαστρο των συμμαχικών βομβαρδιστικών. Οι περισσότερες ισοπεδώθηκαν ολοσχερώς. Εξακόσιες χιλιάδες άμαχοι βρήκαν φριχτό θάνατο, ενώ επτάμισι εκατομμύρια Γερμανοί έμειναν άστεγοι. Όταν το φθινόπωρο του 1997 ο W. G. Sebald παρουσίασε για πρώτη φορά τις διαλέξεις του στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης με θέμα τις αεροπορικές επιδρομές κατά των γερμανικών πόλεων και την πενιχρή απήχησή τους στη λογοτεχνική κοινότητα της μεταπολεμικής Γερμανίας, το κύμα αντιδράσεων που προκάλεσε υπήρξε τεράστιο. Επισημα...

Τον Δεκέμβριο του 1945 ο Τόμας Μαν έγραψε μια, διάσημη πλέον, επιστολή στον Αντόρνο, στην οποία διατύπωνε την αρχή του μοντάζ που είχε υιοθετήσει στο μυθιστόρημά του "Δόκτωρ Φάουστους". Ο συγγραφέας αναγνώριζε τα πολύτιμα δάνεια που είχε αντλήσει από τα μουσικολογικά έργα του φιλοσόφου και τον καλούσε να τον βοηθήσει στην περαιτέρω πειστική απόδοση της μορφής και του έργου του ήρωά του, του συνθέτη Λέβερκυν. Η συνεργασία ευοδώθηκε (ο Αντόρνο προσέφερε πληροφορίες, σκέψεις, ακόμη και σχέδια για τα υποτιθέμενα ύστερα μουσικά έργα του συνθέτη) κι αποτέλεσε ουσιαστικά τη βάση μ...

Ο "Φάουστ" δεν είναι μόνο το γνωστότερο έργο του Γκαίτε αλλά για πολλούς το σημαντικότερο κείμενο της γερμανόφωνης γραμματείας. Ολοκληρώθηκε την ίδια σχεδόν εποχή με το τέταρτο και τελευταίο μυθιστόρημά του, "Τα χρόνια περιπλάνησης του Βίλχελμ Μάιστερ". Τα δύο έργα αλληλοσυμπληρώνονται και αποτελούν τρόπον τινά την πνευματική διαθήκη του Γκαίτε. Στη χώρα μας συνεχίζουν να αποτελούν άγνωστη γη. Η στοχαστική προσπέλαση του "Φάουστ", που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της παρούσας εργασίας, απαντά στα ερωτήματα εκείνα που η φιλολογική, επιστημονική προσέγγιση αφήνει ως επί το πλ...

Είναι πολλοί εκείνοι που ισχυρίζονται πως τα "Γράμματα στη Φελίτσε" του Φραντς Κάφκα είναι ό, τι καλύτερο έγραψε ο συγγραφέας στη ζωή του, γιατί πρόκειται για κείμενα αυθόρμητα, ειλικρινή και άκρως αποκαλυπτικά. Ο Κάφκα γνώρισε τη Φελίτσε Μπάουερ το 1912 στο σπίτι του φίλου του Μαξ Μπροντ. Η πυκνότατη αλληλογραφία τους (διαθέτουμε μόνο τις επιστολές που έγραψε εκείνος), έδωσε την ευκαιρία στον νομπελίστα συγγραφέα να γράψει ένα διεισδυτικό, ευφυές δοκίμιο για τον συγγραφέα από την Πράγα, που θεωρείται πλέον κλασικό. Ο Κάφκα και η Φελίτσε αρραβωνιάστηκαν δύο φορές, το 19...