Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Είμαστε, λοιπόν, μια ομάδα ολιγάριθμη, ανθρώπων οι οποίοι σε πολύ νεαρή ηλικία έζησαν την ανάταση της Αντίστασης και τα στριμώγματα του Εμφυλίου και σημαδεύτηκαν από τα ανατρεπτικά και πρωτοποριακά ακόμη, τότε, ρεύματα του μαρξισμού και του λεγόμενου ιστορικού υλισμού. Αυτό διαμόρφωσε και τις ιστοριογραφικές μας ευαισθησίες, στις οποίες, ανεξάρτητα από τις μεταγενέστερες εξελίξεις και του κόσμου και ενδεχομένως και τις ατομικές μας, μείναμε πιστοί και σχεδόν προσηλωμένοι. Ιστορικές ευαισθησίες τις οποίες μπορώ άνετα να κατονομάσω: αναζήτηση του αντικειμενικού, πριμοδότηση...

"[...] Λόγω της τρομερής κρίσης που διέρχεται σήμερα η Ελλάδα, σκέφτομαι -όπως, υποθέτω, και πολλοί άλλοι άνθρωποι- τι συνέβη τις τελευταίες δεκαετίες και αναρωτιέμαι πώς και κατά πόσον οι επιλογές και οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν οδήγησαν στο παρόν αδιέξοδο. Όσο πιο πίσω πηγαίνω στο παρελθόν, φτάνοντας σ' εκείνο το χρονικό σημείο όπου άρχισα για πρώτη φορά να ενδιαφέρομαι σοβαρά για την Ελλάδα, τόσο λιγότερο προβλέψιμο γίνεται το όλο πράγμα, τόσο λιγότερο επαρκή φαίνονται πολλά από τα κλισέ για τις ρίζες της κρίσης. Κι όμως, όσο περισσότερο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο...

«Το χρονικό της Ορμύλιας» συνιστά αξιόλογη πηγή για την εν γένει ιστορία των επαναστατικών και, ιδίως, των μετεπαναστατικών -έως το 1837- χρόνων στον μικρόκοσμο της κωμόπολης Ορμύλια στην Χαλκιδική. Το χειρόγραφό του είχε αγορασθεί από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους στα 1920. Αντίγραφό του σε φωτοτυπία μου είχε προμηθεύσει προ ετών η μαθήτριά μου και αγαπητή φίλη κ. Αμαλία Παπά-Καραπιδάκη, στέλεχος της Αρχειακής Υπηρεσίας μας. Της απευθύνω και από εδώ τις πλέον εγκάρδιες ευχαριστίες. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Ο Θουκυδίδης, ένας από τους πιο μεγάλους ιστορικούς, είδε πρώτος την ιστορία σαν επιστήμη και υπέβαλε τα γεγονότα που αποτελούσαν αντικείμενο της αφήγησής του σε αυστηρή κριτική έρευνα, αναζητώντας αδιάκοπα την αλήθεια. Απέκλεισε από την ιστορία το μύθο και την επέμβαση θείων δυνάμεων. Απέβλεψε στη συναγωγή συμπερασμάτων με παντοτινή αξία, "κτήμα ες αιεί μάλλον ή αγώνισμα ες το παραχρήμα". Δεν αγνοούσε τις δυσχέρειες για την εξακρίβωση ακόμα και των συγκαιρινών του συμβάντων, που ο καθένας τα βλέπει ανάλογα με τις συμπάθειές του, τη μνήμη του και τις δυνατότητες που έχει ν...

Είναι λοιπόν πιο φρόνιμο στο σημερινό στάδιο της έρευνας, που απαιτεί, πριν από την οποιαδήποτε απόπειρα γενικής θεωρίας, την επιστημονική διερεύνηση κάθε έθνους χωριστά, να πάρουμε για βάση της ιστορικής ανάλυσης που αφορά τον Νέο Ελληνισμό την άμεσα αισθητή εικόνα που δίνει στον σύγχρονο άνθρωπο ένα συντελεσμένο έθνος: μια διαμορφωμένη σταθερή κοινότητα ανθρώπων με συνείδηση ότι αποτελεί ένα ενιαίο και αλληλέγγυο σύνολο με δική του πολιτισμική φυσιογνωμία και ψυχοσύνθεση, με κοινά υλικά και πνευματικά συμφέροντα και με σταθερά εκφρασμένη βούληση ή τάση πολιτισμικής ή πολι...

Όταν ο Πολυκράτης, ο γιος του Αιάκη, έγινε τύραννος της Σάμου, χώρισε το νησί σε τρία μέρη και τα μοιράστηκε με τους αδελφούς του Παντάγνωστο και Συλοσώντα· αργότερα, όμως, σκότωσε τον πρώτο και, εξορίζοντας τον νεότερο, τον Συλοσώντα, έγινε κύριος ολόκληρης της Σάμου. Τότε συνήψε συνθήκη φιλίας με τον βασιλιά της Αιγύπτου Άμασι, στέλνοντάς του δώρα και παίρνοντας άλλα από εκείνον. Πολύ γρήγορα η ισχύς τού Πολυκράτη αυξήθηκε και έγινε περιβόητη στην Ιωνία αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα· γιατί, εναντίον όποιου...

Οι Πέρσες στη Θράκη. Ο τύραννος της Μιλήτου Αρισταγόρας εξεγείρει τις ιωνικές πόλεις εναντίον των Περσών. Η Αθήνα και η Ερέτρια υποστηρίζουν την επανάσταση. Αναφορά στην ιστορία Αθήνας και Σπάρτης.

Το Ε΄ ηροδότειο βιβλίο, η "Τερψιχόρη", έχει ως βασικό του θέμα την περιγραφή της εναντίον των Περσών Ιωνικής επανάστασης (499-493 π.Χ.). Μας παρέχονται ακολούθως πληροφορίες σχετικές με την προέλευση του ελληνικού αλφαβήτου, ενώ σε άλλο σημείο του βιβλίου του ο Ηρόδοτος υπερασπίζεται την ελληνικότητα της Μακεδονίας, αποδεικνύοντας έτσι πόσο διαχρονικός και επίκαιρος ιστορικός είναι, αφού αναφέρεται με λεπτομέρειες σε ονοματοθεσίες και φυλές του βορειοελλαδικού χώρου, σκυθικά και θρακικά ήθη και έθιμα, αλλά και σε πολλές πόλεις του Ελλησπόντου, της Προποντίδας και της Μ. Ασί...

Η σχέση της ελληνικής με τη γαλλική ιστοριογραφία ενδυναμώθηκε ιδιαίτερα στο β΄ μισό του 20ού αιώνα, όταν και εξ αιτίας των συνθηκών που επικράτησαν στο εσωτερικό της χώρας (Εμφύλιος, Δικτατορία 1967-1974) ένας μεγάλος αριθμός από Έλληνες διανοούμενους βρέθηκε στη Γαλλία. Ανάμεσά τους και ιστο­ρικοί που σπούδασαν και σταδιοδρόμησαν σε γαλλικά πανεπιστήμια. Οι επιρροές που δέχτηκαν από τη γαλλική ιστοριογραφία και από τη γαλλική κουλτούρα γενικότερα σφράγισαν το έργο τους. Στα χρόνια της Μεταπολίτευσης οι περισσότεροι και περισσότερες από αυτούς επέστρεψαν στην Ελλάδα, ίδρυσ...

Μια κάποια παράδοση θέλησε να περιορίσει τον Ξενοφών τα στο ρόλο δευτερεύοντος χρονικογράφου και απομνημονευματογράφου· στην πραγματικότητα, ήταν φιλόσοφος και άνθρωπος της δράσης, υπήρξε ένας από τους πιο αφοσιωμένους μαθητές του Σωκράτη και ανέπτυξε, επιπλέον, πρωτότυπες σκέψεις για την ηθική και τη διαχείριση των πολιτικών πραγμάτων, για την οικονομία και τον πόλεμο (υπήρξε ο ήρωας της Κύρου ανάβασης, κυρίως της καθόδου των Μυρίων). Δεν δίστασε μάλιστα να ανασκευάσει, στο "Συμπόσιό" του, τον περίφημο διάλογο του Πλάτωνα, αναπτύσσοντας εκεί έναν άλλο λόγο περί έρωτος. Ο ί...

Λένε ότι ο βασιλιάς της Αιγύπτου Ραμψίνιτος είχε τέτοια αμύθητα πλούτη σε ασήμι, ώστε κανείς από τους διαδόχους του δεν κατόρθωσε όχι μόνο να τον ξεπεράσει, αλλά ούτε καν να τον πλησιάσει στον τομέα αυτόν. Και επειδή ήθελε ν' ασφαλίσει τους θησαυρούς του, διέταξε να χτίσουν ένα πέτρινο οικοδόμημα, του οποίου ο ένας τοίχος θα ήταν κοινός με το έξω μέρος του ανακτόρου του. Εκείνος, όμως, που ανέλαβε τις εργασίες επιβουλευόταν τους θησαυρούς και σκαρφίστηκε το εξής: τοποθέτησε μία από τις πέτρες του τοίχου έτσι, ώστε να μπορεί εύκολα να μετακινηθεί...

Θάνατος του Δαρείου. Ο Ξέρξης εκστρατεύει εναντίον της Ελλάδας. Μάχη των Θερμοπυλών.

Τα τρία τελευταία βιβλία των "Ιστοριών" του Ηρόδοτου αναφέρονται στη μεγάλη εκστρατεία του Πέρση βασιλιά Ξέρξη εναντίον της Ελλάδας. Στο 7ο βιβλίο του, την "Πολύμνια", εκθέτει τα γεγονότα που σχετίζονται με το θάνατο του Δαρείου και τη διαδοχή του από τον Ξέρξη, καθώς και όλη τη διαδικασία που ακολούθησε αυτός ο μεγάλος βασιλιάς προκειμένου ν' αποφασίσει τον πόλεμο κατά των Ελλήνων. Παράλληλα, δίνονται άφθονα περιγραφικά στοιχεία τόσο για το περσικό εκστρατευτικό σώμα και την πορεία του μέχρι τη μάχη των Θερμοπυλών, όσο και για τα παρασκηνιακά γεγονότα που σημάδεψαν τους χρ...