Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι "Πνοές Λόγου και Τέχνης", σε μια προσπάθεια προβολής της λογοτεχνίας στο ευρύτερο κοινό, δημιούργησε τη σειρά "Ιστορία - Λογοτεχνία - Ανοιχτοί Ορίζοντες". Εγκαινιάζουμε αυτή τη σειρά με το βιβλίο του Δημήτρη Ταγκόπουλου συγγραφέα και εκδότη του περιοδικού Νουμά, που εφέτος κλείνει 110 χρόνια από την ίδρυσή του, έχοντας μια μεγάλη προσφορά στο χώρο της λογοτεχνίας και της ελληνικής γλώσσας. Το παρόν βιβλίο αποτελείται από είκοσι δύο φιλολογικά πορτρέτα διακεκριμένων δημιουργών που με το έργο τους σημάδεψαν την ιστορία των ελληνικών γραμμάτων. Μορφές που συναντήθηκαν...

Το 1815 δημοσιεύεται στο Λονδίνο το βιβλίο του αιδεσιμότατου Frederick Nolan "An Inquiry into the Integrity of the Greek Vulgate", or "Received Text of the New Testament". Ο συντάκτης του ισχυρίζεται σε κάποιο σημείο ότι ο Επίσκοπος Καισαρείας Ευσέβιος εξάλειψε ορισμένα χωρία των Ευαγγελίων και των Επιστολών, επωφελούμενος από την ευκαιρία που του δόθηκε όταν διετάχθη από τον Μέγα Κωνσταντίνο να ετοιμάσει αντίγραφα των θείων γραφών για να χρησιμοποιηθούν από τις νέες εκκλησίες στην Κωνσταντινούπολη. Η μομφή αυτή θα προκαλέσει την ισχυρή αντίδραση ενός άλλου θεολόγου, του T...

"Ο Εμπειρίκος έμοιαζε και με τον οιονεί εξόριστο πατέρα μας, που η απουσία του ανέδιδε ένα κλίμα ανταρσίας το οποίο δεν παρέπεμπε όμως σε Εμφύλιο και βουνό, ούτε καν στο επίκαιρο, τότε, στην Ευρώπη "αντάρτικο των πόλεων" ή τους μητροπολιτικούς ινδιάνους και τα συναφή, αλλά σε ένα μυστικό ξέσπασμα, μια έσω Ανταρσία κατά πάντων και πασών. -Έμοιαζε φορέας μιας φιλοσοφίας άμεσης, εύληπτης για τα μειράκια που υπερυψώνονταν εντός μας, μακριά αλλά και κοντά ταυτόχρονα στα παγανιστικά και συνάμα αριστερόστροφα ενδιαφέροντά μας". Στο βιβλίο αυτό περιγράφεται "η ύστατη ενεργός συ...

Η συνομιλία του Λόγου με την Εξουσία αποτελεί κεντρικό άξονα που συνδέει τη φιλολογική με την ιστορική επιστήμη, όπως και τον κάθε τεχνίτη του λόγου με την εποχή του. Στην Ελλάδα του 2013 το αέναο τούτο θέμα γίνεται επίκαιρο, για να μην πούμε και επίμαχο. Γύρω από αυτόν τον άξονα οργανώνονται τα 9 εκτενή δοκίμια που συγκεντρώνονται για πρώτη φορά στο καινούργιο βιβλίο του Κώστα Δημάδη, νεοελληνιστή και συγκριτολόγου με λαμπρή ακαδημαϊκή σταδιοδρομία στα Πανεπιστήμια του Άμστερνταμ, του Χρόνιγκεν και του Βερολίνου. Με εύστοχες αναλύσεις, εμπλουτισμένες με την παρουσίαση α...

Σικελία και Ήπειρος, δύο γεμάτοι αντιφάσεις τόποι: απομονωτισμός, υπανάπτυξη, μετανάστευση, ιδιαίτερη αντίληψη της ταυτότητας, αλλά και πλούτος, παιδεία, υπερηφάνεια, πνεύμα υπεροχής. Η παρούσα μελέτη αποτελεί μία προσέγγιση συγκεκριμένων παραδειγμάτων από την πεζογραφική παραγωγή των Ηπειρωτών και των Σικελών μεταπολεμικών συγγραφέων. Παράλληλα, κατατίθεται σχεδίασμα με ιστορικά στοιχεία για τις δύο περιοχές, καθώς και της λογοτεχνικής τους παραγωγής κατά το 19ο και ειδικά τον 20ό αιώνα. Η διπλή αυτή ιστορική αναδρομή παρέχει στον αναγνώστη τα απαραίτητα ερμηνευτικά εργαλε...

Oι μελέτες που αποταμιεύτηκαν σε τούτο τον τόμο, με τίτλο "Θέματα και μορφές στο κύλισμα των καιρών. Συμβολή στη μελέτη της Ιστορίας και της Παιδαγωγικής της Λογοτεχνίας" αποσκοπούν στην κριτική προσέγγιση και αποτίμηση ενός μέρους, μικρού ποσοτικά βεβαίως, της πνευματικής δραστηριότητας , που σφράγισε σε ένα βαθμό, τη λογοτεχνική προσφορά στον τόπο, σημαντικών ή λιγότερο γνωστών εκπροσώπων της νεοελληνικής γραμματείας. Στα κείμενά μου προσπάθησα να κατανοήσω τους λογοτέχνες πηγαίνοντας το βλέμμα μου πέρα από τα επιφαινόμενα. Αναζήτησα τη σάρκα του λόγου και επιχείρησα να κ...

Η πρώτη πλήρης και συστηματική μελέτη για τη σχέση του Καζαντζάκη με τη Ρωσία και το ρωσικό πολιτισμό. Εξετάζει τον τρόπο πρόσληψης της Οχτωβριανής Επανάστασης, της ρωσικής ιδέας και του ρωσικού πολιτισμού από τον έλληνα συγγραφέα, μιλώντας για "σύνθεση" την ελληνική ματιά θέασης του κόσμου. Αναφέρεται στις μελέτες του, στην επικοινωνία του και στις σχέσεις του με σύγχρονούς του ρώσους συγγραφείς, φωτίζοντας πολλές κρυφές πτυχές των σχέσεων, προσκομίζοντας νέο υλικό. Ερευνά την παρουσία του έλληνα συγγραφέα στην ΕΣΣΔ, περιγράφει το πλαίσιο επικοινωνίας του με την επίσημη πο...

"Όλα όσα έχουν γραφτεί σβήνονται αργά, με το πέρασμα των αιώνων, ή γρήγορα, σε λίγα λεπτά. Όλα τα γραπτά το Πνεύμα τού σύμπαντος τα διαβάζει, διαβλέπει την εξαφάνισή τους και γελά. Για μας, είναι καλό να έχουμε διαβάσει μερικά και να έχουμε κατανοήσει το νόημά τους. Το νόημα που διαφεύγει από κάθε γραφή, αλλά είναι ωστόσο συνυφασμένο μ' αυτήν, είναι πάντοτε το ίδιο. [...] Αυτό που είναι ενδιαφέρον, είναι η ανανέωση. Αυτό που είναι συναρπαστικό, είναι κάθε επανάσταση στις γλώσσες και τις τέχνες. Αυτό που είναι μαγευτικό, είναι όλα τα παιχνίδια των καλλιτεχνών. Αυτό που θέλου...

"Το αίμα μελάνι δεν γίνεται..." Έτσι επιγράφεται ένα από τα δοκίμια που αποτελούν αυτό το βιβλίο. Προτείνεται μια ερωτηματική ανάγνωση συγγραφέων και έργων που αναφέρονται στον εμφύλιο πόλεμο ή, ευρύτερα, στον μνημονικό και τον ανθρωπολογικό του ορίζοντα. Ακήρυκτος, χωρίς καταστατικό και χωρίς συνθήκη ειρήνης, αυτός ο πόλεμος των συναυτουργών μας άφησε κληρονομιά αίματος, βίας, παντοειδών ερειπίων και αρνητικών κοινωνικών αυτοματισμών. Σε αντίθεση με την ιστορία και τις κοινωνικές επιστήμες, που ασχολούνται με τις υπερατομικές όψεις των φαινομένων, σε μακροσκοπική θεώρησ...

Αισθητισμός, παρακμή (décadence), τέλος του αιώνα (fin-de-siècle): όροι ισοδύναμοι στη δήλωση ενός κινήματος πρωτοπορίας (τέλος 19ου-αρχές 20ού αιώνα), που διαλέχθηκε αποτελεσματικά με την έννοια της νεοτερικότητας, πραγματεύθηκε την αίσθηση επικείμενης απώλειας ως υπόσχεση μελλοντικής ευτυχίας και επικύρωσε τη (δια)πραγμάτευση των αξιών ως λόγο αντιπαράθεσης ανάμεσα στο επιστημονικό/βιομηχανικό και το λογοτεχνικό επιχείρημα. Η νεοελληνική φυσιογνωμία του κινήματος αναδεικνύεται μέσα από μια πρωταρχικά κειμενοκεντρική και ταυτόχρονα προσωποκεντρική εξέταση, η ο...

Το βιβλίο περιλαμβάνει 33 μελέτες παλαιότερων και νεότερων νεοελληνιστών, πανεπιστημιακών και κριτικών, που συγκροτούν μια εναλλακτική, πολυπρισματική και ιστορικά προσανατολισμένη θεώρηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα. Εστιάζει στη λογοτεχνική δημιουργία και στις σχέσεις της με την ευρωπαϊκή, στην ιστοριογραφία και στην κριτική ως διαμορφωτή λογοτεχνικών αντιλήψεων. Παράλληλα εξετάζεται το έργο που αποτέλεσε το αρχικό έναυσμα: η οκτάτομη "Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" του Αλέξανδρου Αργυρίου, στη μνήμη του οποίου αφιερώθηκε τον...

Το βιβλίο στοχεύει στην κάλυψη του κενού ανάμεσα στα διδακτικά και στα ακραιφνώς ακαδημαϊκά που είναι αναγκαία για τη μετάβαση των φοιτητών φιλολογίας -αλλά και όσων ενδιαφέρονται για την ενίσχυση των δεξιοτήτων τους προς μία συστηματική μελέτη της νεοελληνικής λογοτεχνίας- από τις γενικές γνώσεις λογοτεχνίας στην επιστήμη της νεοελληνικής φιλολογίας. Έχοντας τον χαρακτήρα προθαλάμου, το βιβλίο αυτό αποσκοπεί: Α) στην εξοικείωση του ενδιαφερόμενου με τη "γλώσσα" της νεοελληνικής φιλολογίας, δηλαδή με το ειδικό λεξιλόγιο, τον τρόπο χρήσης της ορολογίας, αλλά και τις βασικ...

Στην έκδοση αυτή συγκεντρώνονται τα πρακτικά του 2ου επιστημονικού συνεδρίου, που πραγματοποίησε η ΚΕ του ΚΚΕ στις 16-17 Απρίλη 2011, για να τιμήσει το μεγάλο δάσκαλο, συγγραφέα, ποιητή και λαϊκό βάρδο Κ. Βάρναλη. Η έκδοση αποτελεί οφειλή προς το μεγάλο αυτό δημιουργό, που πρώτος καθιέρωσε στη χώρα μας την επαναστατική ποίηση και αισθητική της εποχής μας, της εποχής των σοσιαλιστικών επαναστάσεων. O Κ. Βάρναλης, αν και πέρασαν 40 σχεδόν χρόνια από το θάνατό του, εξακολουθεί να είναι πλατιά γνωστός ως ένας από τους σημαντικότερους στρατευμένους στα κομμουνιστικά ιδανικά π...

Όλα τα δοκίμια που στεγάζονται σ' αυτόν τον τόμο, δημοσιευμένα και αδημοσίευτα, καρπός ενδιαφερόντων των τελευταίων χρόνων, ακολουθούν κοινούς μεθοδολογικούς δρόμους και περιστρέφονται, μεταξύ άλλων, γύρω από τις έννοιες του κράματος και της υβριδικότητας. Στα μελετήματα της πρώτης ενότητας, με τον τίτλο "Η πολιτική της επιθυμίας", μέσα από τα κείμενα των Α.Ρ. Ραγκαβή, Μ. Καραγάτση, Ν. Καζαντζάκη, και Μ. Δούκα, παρακολουθούμε ένα είδος ακροβασίας ανάμεσα στον εαυτό και στον άλλο (σε ποικίλες παραλλαγές), στον ίδιο και στον ξένο. Στα μελετήματα της δεύτερης ενότητας,...

Η συγκεκριμένη μελέτη επιχειρεί να εξετάσει την εμφάνιση και την επακόλουθη εξέλιξη της αστυνομικής πλοκής σε νεοελληνικά διηγήματα του 19ου αιώνα. Το corpus των έργων που εξετάζονται περιλαμβάνει έργα του Ραγκαβή, του Βικέλα και του Βιζυηνού. Η εστίαση στο διήγημα και στον 19ο αιώνα δικαιολογείται από το γεγονός ότι το εν λόγω λογοτεχνικό είδος φιλοξένησε τα πρώτα δείγματα γραφής μιας αστυνομικής πλοκής, κατά αντιστοιχία και όπως αυτή εμφανίστηκε στα έργα των Edgar Allan Poe, Wilkie Collins, Emile Gaboriau και Arthur Conan Doyle, πριν εξελιχθεί σε αυτόνομο είδος και επηρεά...

Η ειδολογική ευρύτητα των κειμένων του Βιζυηνού εκτείνεται από τη φιλοσοφική και την παιδαγωγική μελέτη ως τη λογοτεχνία (ποιήματα, διηγήματα κλπ.). Η διημερίδα "Το εύρος του έργου του Γ. Βιζυηνού: παλαιότερες αναγνώσεις και νέες προσεγγίσεις", τα πρακτικά της οποίας βρίσκονται στον παρόντα τόμο, εστίασε σε όλες αυτές τις πτυχές του έργου και, όπως πιστεύουμε, έδωσε τη δυνατότητα καλύτερης κατανόησης του έργου του, στη βάση των ποικίλων ερμηνευτικών προσεγγίσεων, φιλολογικών (θεωρητικών, ιστορικών, κριτικών και συγκριτολογικών) και διεπιστημονικών.

Ο Ανδρέας Εμπειρίκος, ο Νικόλας Κάλας και ο Νίκος Εγγονόπουλος, οι τρεις Έλληνες υπερρεαλιστές της περιόδου 1930-1945, σε διάλογο με το μαρξισμό και την ψυχανάλυση στοχάστηκαν για τα καίρια ζητήματα του καιρού τους: Προσέγγισαν το γλωσσικό θετικισμό είτε αυτός προερχόταν από τους κόλπους υης δημοτικής είτε από αυτούς της καθαρεύουσας. Συνέβαλαν στην αναδιάταξη των συστημάτων σκέψης της εποχής με την εισαγωγή της πρακτικής της αυτόματης γραφής, την αμφισβήτηση του διαχωρισμού της ζωής από τη λογοτεχνία και την ανάδειξη του ασυνείδητου ως συστήματος. Υιοθετώντας ένα πνεύμα...

Ένας από τους κοινούς τόπους του κριτικού λόγου για τον Σεφέρη είναι η στενή σχέση του με τον αγγλο-σαξονικό μοντερνισμό και ιδιαίτερα τον Eliot. Στην αρχή κάποιοι μίλησαν για απλή μίμηση. Αργότερα κατηγορήθηκε για εισαγωγή ξένων προτύπων, ασύμβατων με τους δικούς μας εκφραστικούς τρόπους. Όλοι πάντως, τόσο οι επικριτές, όσο και οι υπερασπιστές του, θεώρησαν δεδομένο ότι ο Σεφέρης γνώριζε στην εντέλεια τον αγγλοσαξονικό μοντερνισμό. Κάτι τέτοιο ισχύει σίγουρα για την ποιητική γραφή του, που είναι υποδειγματικά μοντερνιστική. Αν όμως διαβάσουμε προσεκτικά τις "Δοκιμές" και τ...

Ο τόμος αυτός αποτελείται από μελέτες οι περισσότερες από τις οποίες έχουν δημοσιευτεί σε ξένα περιοδικά ή πρακτικά συνεδρίων. Άλλες έχουνε εμφανιστεί σε περιοδικά - ηλεκτρονικά κυρίως- στην Ελλάδα και άλλες εκδίδονται για πρώτη φορά. Η ιδέα να συγκεντρωθούν από κοινού ορισμένα από τα δημοσιεύματα αυτά προέκυψε από την ανάγκη να δώσουν στους Έλληνες αναγνώστες τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση στις συγκεκριμένες έρευνες στη γλώσσα τους. Ωστόσο, η αναδημοσίευσή τους στο ανά χείρας βιβλίο (οι πρώτες δημοσιεύσεις αναφέρονται στο τέλος) έχει υποστεί σχετική επεξεργασία, κυρίως με...