Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο βιβλίο επιχειρείται μια θεώρηση της ελλαδικής λογοτεχνίας των Ρομαντικών χρόνων· ένα πανόραμα που περιλαμβάνει και τα έργα (ποίηση, πεζογραφία, θέατρο), και -όσο γίνεται- τους αναγνώστες τους. Η αφήγηση ακολουθεί πιστά τη ροή του ιστορικού χρόνου· η λογοτεχνική παραγωγή εξετάζεται ανά έτος (ενίοτε ανά διετία) σύμφωνα με τη σειρά που εκδίδεται. Επικεντρώνεται κυρίως στην ελλαδική, κι όχι γενικότερα στην ελληνική λογοτεχνία, αφήνει δηλαδή έξω από το πεδίο τα Επτάνησα και σε μεγάλο βαθμό τη λιγοστή -για όλη την πεντηκονταετία περίπου- παραγωγή της Πόλης, της Σμύρνης και τω...

Η έκδοση κυκλοφόρησε σε συνδυασμό με την ομότιτλη έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη και φιλοξενήθηκε σε τρία κτήριά του (Κτήριο Πειραιώς, Πινακοθήκη Γκίκα, Μουσείο Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης) από τις 21 Δεκεμβρίου 2017 μέχρι τις 25 Φεβρουαρίου 2018. Τα επιστημονικά κείμενα εξετάζουν κρίσιμα ερωτήματα του έργου, της πρόσληψης, της κριτικής και της επικαιρότητας του έργου του κρητικού συγγραφέα, ενώ το πλούσιο φωτογραφικό υλικό και το Χρονολόγιο διευκολύνουν την αποτελεσματικότερη επαφή του αναγνώστη με τον συγγραφέα και την εποχή του.

Το παρόν βιβλίο αποτελεί μια μελέτη για τον ποιητή και κριτικό, Νικόλα Κάλα (1907-1988),ο οποίος με το ρηξικέλευθο πνεύμα του, τάραξε τα νερά των ελληνικών γραμμάτων, στην δεκαετία του 1930. Με τον ξεριζωμό του από την Ελλάδα, το 1937, έζησε και πέθανε στη Νέα Υόρκη. Η ποίηση και τα κριτικά κείμενά του στα γαλλικά και στα αγγλικά αποτελούν ανεξίτηλη παρακαταθήκη για τους ποιητές, ζωγράφους και κριτικούς της τέχνης και της λογοτεχνίας αυτού του νέου αιώνα.

Συγκεντρούνται εις αυτό το βιβλίον 24 μελετήματα περί αντίστοιχες μορφές της νεοελληνικής λογοτεχνίας, όλες οπωσδήποτε αξιόλογες αν και ασφαλώς -σε διάφορο βαθμό και είδος- ελάσσονες και μείζονες. Οι μορφές αυτές δεν συνδέονται μεταξύ των με κοινά χαρακτηριστικά ή γνωρίσματα, εις τρόπον ώστε να συγκροτούν κάποιαν ομοιογένεια. Για τον ίδιο λόγο τα μελετήματα έχουν καθένα διαφορετικό περιεχόμενο. Τα περισσότερα καλύπτουν τρόπον τινά εξαντλητικώς το έργον ενός λογοτέχνου, άλλα πραγματεύονται λίγο γνωστές πτυχές του βίου και του έργου του, άλλο ασχολείται με μέρος μόνο του έργο...

Η σκοτεινή πλευρά του Τζορτζ Όργουελ, που κατέδιδε ονόματα φιλοκομμουνιστών στις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, οι έντονες αντιδράσεις που ακολούθησαν την κυκλοφορία του λεξικού Μπαμπινιώτη, κατηγορίες βαριές του Γρηγόριου Ξενόπουλου για μαγειρέματα σχετικά με τη βράβευση μυθιστορημάτων από τον Γεώργιο Δροσίνη -τμηματάρχη τότε (1921) του Υπουργείου Παιδείας-, ο στείρος διάλογος και οι κάθετοι αφορισμοί ανθρώπων που θεωρούν τον εαυτό τους κριτές των πάντων, ζοφερές ειδήσεις από την ξεχασμένη ελληνική επαρχία, η μανία της μετονομασίας οδών, χωριών και περιοχών γνωστότατων με...

Η ανά χείρας μελέτη για τη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία ξεκινάει από το 1974 και φτάνει μέχρι τις ημέρες μας. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, καλύπτει το σύνολο της μεταπολεμικής περιόδου. Το βιβλίο δοκιμάζει να απαντήσει στο εξής θεμελιώδες ερώτημα: Πώς αναπαριστάται η σχέση ατομικού και συλλογικού στην πεζογραφία της Μεταπολίτευσης; Πρόκειται για ένα κρίσιμο ερώτημα, αφού η Μεταπολίτευση έρχεται να μεταβάλει ριζικά όλα τα προδικτατορικά δεδομένα της ελληνικής κοινωνίας και, ενώ ξεκινάει από ένα στιγμιαίο γεγονός, την πολιτειακή αλλαγή του 1974, επεκτείνεται σε πολλαπλά πολιτ...

Πώς θα πρέπει να ηχεί η ποίηση του γένους; Ποια θα πρέπει να είναι η γλωσσική, θεματική και ειδολογική φυσιογνωμία της; Ποιος θα πρέπει να είναι ο κοινωνικός και εθνικός της ρόλος; Αυτά είναι ερωτήματα που αναφύονται επιτακτικά κατά την τριακονταετία πριν από την Επανάσταση στην προοπτική της πολιτισμικής αναγέννησης. Οι διαφορετικές απαντήσεις εκφράζονται με αντιπαραθέσεις, διαμάχες, ανταγωνισμούς, ποιητικά μανιφέστα και άλλες ποικίλες γραμματολογικές πυκνώσεις. Οι ζυμώσεις αυτές, στις οποίες ενίοτε υποκρύπτονται και πολιτικές σκοπιμότητες, οδηγούν στην ανάδυση ενός δημόσι...

Η μνήμη μιας πόλης υπερβαίνει τον χωροχρόνο της ιστορίας της, καθώς συντίθεται τόσο από τα πραγματικά συγγραφικά βιώματα όσο και από τις λογοτεχνικές αναπαραστάσεις τους. Από τη μια μεριά υπάρχει η παράδοση, με τη μορφή της ιστορίας της λογοτεχνίας, και από την άλλη η ανατροπή, με τις διαδοχικές προσεγγίσεις σε θέματα που άπτονται των ιδεών και της αυτοσυνειδησίας των νεοελλήνων. Στη διάρκεια του 19ου αιώνα, ξεκινώντας από την ευτοπία του αρχαιολατρικού προσκυνήματος, η Αθήνα απολήγει στις φτωχογειτονιές όπου ζουν οι παπαδιαμαντικοί ήρωες. Από τις απαρχές ώς τα τέλη του 20ο...

Η βιβλιογραφία για έναν λογοτέχνη δεν είναι απλώς μια λίστα με άρθρα και μελέτες, γι’ αυτό και δεν αφορά μόνο όποιον επιθυμεί να διερευνήσει περαιτέρω το έργο του. Είναι, επιπλέον, μια παρουσίαση των δημοσιευμάτων με τέτοιον τρόπο, ώστε ο αναγνώστης της να μπορεί να αντιληφθεί ποια ήταν η αντιμετώπιση του συγγραφέα όσο ζούσε, ποια ήταν η πρόσληψη του έργου του πριν και μετά τον θάνατό του, ποια έργα προκάλεσαν αντιδράσεις, πώς εκτιμήθηκε η δράση αλλά και η σκέψη του, ποια βιβλία που αναφέρονταν σ’ αυτόν κίνησαν το ευρύτερο ενδιαφέρον κ.λπ. Η παρούσα βιβλιογραφία καλύπτει...

Η βιβλιογραφία για έναν λογοτέχνη δεν είναι απλώς μια λίστα με άρθρα και μελέτες, γι’ αυτό και δεν αφορά μόνο όποιον επιθυμεί να διερευνήσει περαιτέρω το έργο του. Είναι, επιπλέον, μια παρουσίαση των δημοσιευμάτων με τέτοιον τρόπο, ώστε ο αναγνώστης της να μπορεί να αντιληφθεί ποια ήταν η αντιμετώπιση του συγγραφέα όσο ζούσε, ποια ήταν η πρόσληψη του έργου του πριν και μετά τον θάνατό του, ποια έργα προκάλεσαν αντιδράσεις, πώς εκτιμήθηκε η δράση αλλά και η σκέψη του, ποια βιβλία που αναφέρονταν σ’ αυτόν κίνησαν το ευρύτερο ενδιαφέρον κ.λπ. Η παρούσα βιβλιογραφία καλύπτει...

Το πικαρικό μυθιστόρημα γεννιέται στα μέσα περίπου του 16ου αιώνα, όταν ανατέλλει ο λεγόμενος "Χρυσός Αιώνας των ισπανικών Γραμμάτων". Εποχή της Αντιμεταρρύθμισης, με ισχυροποιημένη την Ιερά Εξέταση και γενικευμένη την εμμονή με την "καθαρότητα του αίματος", αλλά και εποχή έντονης κοινωνικής ανισότητας, έξαρσης της ληστείας και της ζητιανιάς. Μέσα σε αυτό το κλίμα ξεπηδά ο πικαρικός ήρωας, που αναγκάζεται να περιπλανηθεί σε όλα τα στρώματα της κοινωνίας και να μάθει πως προκειμένου να επιβιώσει, θα πρέπει να γίνει πιο επιτήδειος από τους γύρω του στην τέχνη της εξαπάτησης....

Η έκδοση περιλαμβάνει τα κείμενα που εκφωνήθηκαν κατά την εκδήλωση προς τιμήν του μεγάλου νεοελληνιστή φιλολόγου Mario Vitti, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη, τον Δεκέμβριο του 2016, υπό την αιγίδα του Πρόεδρου της Δημοκρατίας κ. Πρ. Παυλόπουλου και με τη συνεργασία της Ιταλικής πρεσβείας. Στα κείμενα επισημαίνονται οι καίριες συμβολές του Vitti στην ελληνική φιλολογία, αναδεικνύεται η σημασία της "Ιστορίας της νεοελληνικής λογοτεχνίας" του, μέσα από την παράλληλη "ανάγνωσή" της με εκείνες του Κ.Θ. Δημαρά και του Λίνου Πολίτη, εντάσσεται η Ιστορία του στη ρο...

Καρπός εξαντλητικής έρευνας αρχειακών τεκμηρίων και ευρύτατης βιβλιογραφίας, η έκδοση κατορθώνει να ανασυστήσει το αποκρυφιστικό και μυστικιστικό υπόβαθρο της σικελιανικής ποίησης, αλλά και των Δελφικών Γιορτών, του έργου ζωής του ζεύγους. Υπογραμμίζεται η κυρίαρχη επίδραση των πνευματικών και αισθητικών αναζητήσεων της Εύας στον νεαρό και κατόπιν στον ώριμο Σικελιανό. Επίσης, αποδεικνύεται η ενεργή συμμετοχή του ζεύγους σε διεθνείς κύκλους, οι καλλιτεχνικές και πολιτικές αναζητήσεις των οποίων περιλάμβαναν μια μεγάλη γκάμα ενδιαφερόντων: από τον αποκρυφισμό και τον μυστ...

Το βιβλίο αυτό ασχολείται με τη ζωή και το έργο δύο κορυφαίων Ελλήνων λογίων, του Γεωργίου Μ. Βιζυηνού και του Εμμανουήλ Ροΐδη -ο Βιζυηνός, υπήρξε και ποιητής- που άφησαν το στίγμα τους στην ελληνική πεζογραφία και ποίηση του 19ου αιώνα. Ο Βιζυηνός, μετά από λαμπρές σπουδές στην Ευρώπη, διαπρέπει στα γράμματα, αλλά πολεμάται άγρια από το αθηναϊκό λογοτεχνικό κατεστημένο. Η έντονη πολεμική που δέχεται, η αποτυχία στα σχέδιά του για το ορυχείο του Σαμακόβου και τέλος ο παράφορος έρωτάς του για μια παιδούλα, την Μπετίνα Φραβασίλη, τον οδηγούν στην φρενοβλάβεια και τον εγκλε...

Οι λογοτέχνες που πρωτοεμφανίζονται στην εικοσαετία του Μεσοπολέμου (1918-1939) -μια περίοδο πολύμορφων κρίσεων που παρουσιάζει πολλές αναλογίες με τη σημερινή- βρίσκονται αντιμέτωποι με ποικίλα ερωτήματα αναφορικά με τον ρόλο της λογοτεχνίας στο κοινωνικό και ιστορικό γίγνεσθαι, την επικοινωνιακή της λειτουργία ή δυσλειτουργία, τις ιδεολογικές της παραμέτρους, τη σχέση της με τις άλλες τέχνες, όπως και τη σχέση του δημιουργού με το κοινωνικό σύνολο. Παράλληλα, την εποχή αυτή δοκιμάζονται εκφραστικοί τρόποι, ανασημασιοδοτούνται μορφικά στοιχεία, αρθρώνονται διάλογοι ανοιχτο...

Η συνομιλία του Λόγου με την Εξουσία αποτελεί κεντρικό άξονα που συνδέει τη φιλολογική με την ιστορική επιστήμη, όπως και τον κάθε τεχνίτη του λόγου με την εποχή του. Στην Ελλάδα του 2018, το αέναο τούτο θέμα γίνεται επίκαιρο, αν όχι και επίμαχο. Γύρω από αυτόν τον άξονα οργανώνονται τα εννέα κεφάλαια στο βιβλίο "Πεζογραφία και εξουσία στη νεότερη Ελλάδα" του Κώστα Δημάδη, νεοελληνιστή και συγκριτολόγου με λαμπρή ακαδημαϊκή σταδιοδρομία στα Πανεπιστήμια του Άμστερνταμ, του Χρόνινγκεν και του Βερολίνου. Με εύστοχες αναλύσεις, εμπλουτισμένες με την παρουσίαση αδημοσίευτου...

Ο Γ. Π. Σαββίδης παρουσιάζοντας την πέμπτη έκδοση του παρόντος συγγράμματος και αναφερόμενος στις προηγούμενες εκδόσεις του, τις χαρακτήριζε ως "συλλογικές, βελτιωμένες, ενημερωμένες και επαυξημένες". Η θετική αυτή εκτίμηση της εργασίας μου υπογραμμίζει την διαχρονική επιστημονική-φιλολογική προσήλωσή μου στο θέμα έως την παρούσα, ένατη έκδοση. Βέβαια, πέραν του ερευνητικού ζήλου, υφίσταται η αδυναμία του μελετητή να καλύψει τα πάντα στον κλάδο της νεοελληνικής φιλολογίας και μάλιστα χωρίς να κάνει κανένα λάθος. Εξάλλου και η ζωή η ίδια προχωρεί πάντα. Και νέα έργα και πρό...

Πολλά είναι τα ερωτήματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει όποιος/α επιχειρήσει να βιογραφήσει τον Ανδρέα Κάλβο. Με δεδομένο ότι φέτος συμπληρώνονται 150 χρόνια από τον θάνατο του σπουδαίου αυτού δημιουργού, και επειδή έχουν παρέλθει αρκετές δεκαετίες από τη σύνταξη της τελευταίας ολοκληρωμένης βιογραφίας του, με κριτήρια πρωτίστως επιστημονικά-γραμματολογικά, δεν θα ήταν άσκοπο να επιχειρηθεί μια πρώτη συζήτηση των κυριότερων θεμάτων που παραμένουν προς διερεύνηση, καθώς και των κριτηρίων που θα μπορούσαν να ακολουθηθούν, σε μια μελλοντική απόπειρα βιογράφησής του. Στο πλαί...