Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Μιχαήλ Ψελλός άφησε πίσω του τεράστιο συγγραφικό έργο με το οποίο καταπιάστηκαν γενιές βυζαντινολόγων σε μια προσπάθεια να προσεγγίσουν τις ιδέες του και το πολιτικο-φιλοσοφικό του πιστεύω. Χαρισματική μορφή αλλά και τόσο αμφιλεγόμενη λόγω της ευκολίας με την οποία προσαρμοζόταν στην εκάστοτε πολιτική ηγεσία, κατάφερε να παραμείνει εις τα βασίλεια επί σειρά ετών παρά τις αλλεπάλληλες αλλαγές στον θρόνο από τα μέσα του 11ου αιώνα. Στο βιβλίο του ρώσου βυζαντινολόγου J.N. Ljubarskij για πρώτη φορά παρουσιάζεται ο Ψελλός και οι σχέσεις που καλλιέργησε με τους συγχρόνους του...

Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στον τόμο αυτό είχαν αρχικά παρουσιασθεί ως ανακοινώσεις στο Διεθνές Συμπόσιο που οργανώθηκε από το Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών το Νοέμβριο του 2000, στα πλαίσια του προγράμματος "Πρακτικός και κοινωνικός βίος των Βυζαντινών". Το Συμπόσιο έφερε τον τίτλο "Αφύπνιση των αισθήσεων και προσωπικές προτιμήσεις από τον ενδέκατο στον δέκατο πέμπτο αιώνα". [...] (Από την εισαγωγή του βιβλίου)

[...] Η παρούσα εργασία αποτελεί την πρώτη εκτενή βιογραφία και εργογραφία του Παχυμέρη τόσο στην ελληνική, όσο και στην διεθνή βιβλιογραφία, και αποσκοπεί να παρουσιάσει συνθετική εικόνα των προβληματισμών ενός από τους πλέον αξιόλογους βυζαντινούς λογίους. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζεται το ιστορικό των προηγουμένων ερευνών σχετικά με τον Παχυμέρη, και στο δεύτερο σκιαγραφούνται τα -λίγα άλλωστε- δεδομένα για τα βιογραφικά του, όπως προκύπτουν από το ίδιο το έργου και από άλλες παράλληλες πηγές. Ακολουθεί, στο τρίτο κεφάλαιο, ανάλυση του ιστοριογραφικού έργου· στο τέταρ...

[...] Στη μελέτη αυτή επιχειρείται το "άνοιγμα" της βυζαντινολογικής έρευνας προς τον κλάδο εκείνον των φυσικών επιστημών που καταπιάνεται με την αποκρυπτογράφηση της "ιστορίας" του κλίματος. Επιχειρείται δηλαδή η καταγραφή και η συστηματική παρουσίαση των μαρτυριών που περιέχουν οι βυζαντινές -κυρίως- πηγές σχετικά με τα φαινόμενα που άμεσα ή έμμεσα αφορούν το μετεωρολογικό γίγνεσθαι και το κλίμα κατά τη βυζαντινή εποχή, καθώς και η προσέγγιση των πληροφοριών που οι μαρτυρίες παρέχουν με τελικό στόχο αφενός τη σύγκριση των πορισμάτων που θα προκύψουν με τα φυσικά δεδομένα...

[...] Στη μελέτη αυτή επιχειρείται το "άνοιγμα" της βυζαντινολογικής έρευνας προς τον κλάδο εκείνον των φυσικών επιστημών που καταπιάνεται με την αποκρυπτογράφηση της "ιστορίας" του κλίματος. Επιχειρείται δηλαδή η καταγραφή και η συστηματική παρουσίαση των μαρτυριών που περιέχουν οι βυζαντινές -κυρίως- πηγές σχετικά με τα φαινόμενα που άμεσα ή έμμεσα αφορούν το μετεωρολογικό γίγνεσθαι και το κλίμα κατά τη βυζαντινή εποχή, καθώς και η προσέγγιση των πληροφοριών που οι μαρτυρίες παρέχουν με τελικό στόχο αφενός τη σύγκριση των πορισμάτων που θα προκύψουν με τα φυσικά δεδομένα...

Ο παρών δεύτερος τόμος της "Βυζαντινής Φιλολογίας" συνεχίζει τον πρώτο και καλύπτει την περίοδο από τον Ιουστινιανό έως τον Φώτιο (527-900 περίπου). Τροποποιώντας τον αρχικό σχεδιασμό του, που προέβλεπε ως όριο του Β΄ τόμου το 1204, ο συγγραφέας έκρινε πραγματικό όριο στην εξέλιξη των βυζαντινών γραμμάτων και της καθόλου πνευματικής ζωής του μεσοβυζαντινού κόσμου είναι ο πατριάρχης Φώτιος. Η παρουσία του στο στερέωμα του Βυζαντίου και η πολυδιάστατη δράση του (πολιτική , εκκλησιαστική, πνευματική), οριοθετεί περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο ή γεγονός την ιστορία της...

Στο έργο αυτό δίδεται αδρά η μορφή του περίφημου παλικαριού της ελληνιστικής εποχής, του Δημητρίου του Πολιορκητού, αλλά και όλο το ιστορικό πλαίσιο με πολλή ακρίβεια, σεβασμό απόλυτο στις πηγές και λεπτομέρειες και πληροφορίες εν πολλοίς άγνωστες, όχι μόνο στο ευρύτερο φιλομαθές αλλά και ειδικό κοινό. Η μορφή της Λάμιας, φωτίζεται από το φως των ιστορικών πηγών και της έρευνας της συγγραφέως

[...] Ο πολύπλευρος χαρακτήρας του θέματος που επιλέχθηκε γι' αυτό το συνέδριο και ποικιλία των προοπτικών από τις οποίες θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί αποτελούν και την απόδειξη της ζωτικότητας του και ελπίζουμε πως οι συζητήσεις γι' αυτά τα προβλήματα θα συνεχιστούν. Δύσκολα θα μπορούσε να βρεθεί ένας χώρος για μια τέτοια ανταλλαγή ιδεών πιο κατάλληλος από το Κέντρο Λογοτεχνών και Μεταφραστών της Ρόδου. Η ζωντανή παρουσία της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Αρχαίας Ελλάδας και του Βυζαντίου στον σύγχρονο κόσμο θα αποτελέσει αναμφιβόλως μέρος του εν εξελίξει προγράμμ...

Με τη νέα αυτή έκδοση η "Στιγμή" παρουσιάζει συγκεντρωμένες δεκαπέντε εργασίες του Στυλιανού Αλεξίου σχετικές με τη βυζαντινή ποίηση σε δημώδη γλώσσα, οι οποίες βρίσκονταν ως τώρα σε τόμους περιοδικών, πρακτικά συνεδρίων της Ακαδημίας Αθηνών, και σε διάφορα τιμητικά αφιερώματα. Τα σχετικά με την ακριτική ποίηση άρθρα συμπληρώνουν τις εκδόσεις του ιδίου "Βασίλειος Διγενής Ακρίτης και το Άσμα του Αρμούρη", "Ερμής" 1985, και "Βασίλειος Διγενής Ακρίτης και τα άσματα του Αρμούρη και του Υιού του Ανδρονίκου", "Ερμής" 1990 και "Εστία" 1994. Η αναδημοσίευση όλων των άρθρων θα είνα...

Η βυζαντινή θρησκευτική ποίηση και υμνογραφία είναι ένας από τους τέσσερις κύκλους υποχρεωτικών μαθημάτων της Βυζαντινής Φιλολογίας στο πρόγραμμα του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Καθώς δεν υπάρχει στην ελληνική βιβλιογραφία ανάλογο βοήθημα, και για να εξυπηρετήσω τους φοιτητές μου, οργάνωσα την ύλη του μαθήματος σε ένα εύχρηστο, περιεκτικό και εύληπτο εγχειρίδιο, που αποτελεί τη βάση των παραδόσεών μου. Το εγχειρίδιο αυτό περιλαμβάνει σύντομα γραμματολογικά σημειώματα για πρόσωπα και θέματα της υμνογραφίας και ένα μικρό ανθολόγιο βυζαντινών θρησκευτικών ποι...

Ο παρών τόμος της "Βυζαντινής φιλολογίας" είναι ο πρώτος στη σχεδιαζόμενη τρίτομη έκδοση του όλου έργου. Αρχίζοντας από τους προδρόμους συγγραφείς των προβυζαντινών χρόνων και παρουσιάζοντας παράλληλα τα πρόσωπα και τα έργα της εθνικής και της χριστιανικής γραμματείας των πρώιμων βυζαντινών αιώνων σε μορφή προσωπογραφικής ανθολογίας, ο συγγραφέας αποσκοπεί στο να δώσει μια κατά το δυνατόν πλήρη εικόνα της ελληνόγλωσσης γραμματείας, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη ιστορική περίοδο, όπως είναι εκείνη της μετάβασης από την αρχαία στη βυζαντινή εποχή. Ξεκινώντας από την αρχή ότι τα π...