Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Όπως ήδη τονίσαμε, τα "Φυσικά" είναι η πραγματεία στην οποία συγκροτείται από τον φιλόσοφο πρωτογενώς η περί φύσεως επιστήμη. Τα "Φυσικά" διαφοροποιούνται καίρια από ό,τι εμείς ονομάζουμε και κατανοούμε ως φυσική επιστήμη· ο λόγος είναι ότι στην πραγματεία αυτή ο Αριστοτέλης δεν έχει ως άμεσο στόχο να ταξινομήσει και να περιγράψει κάποια φυσικά φαινόμενα ή να προβεί σε μια μετρητική προσέγγισή τους πρωτίστως ενδιαφέρεται να θεμελιώσει την επιστήμη της φύσης μέσω της λογικής πραγμάτευσης βασικών εννοιών-αρχών. Με δεδομένη τη γνώση αυτών των βασικών εννοιών-αρχών, και τ...

Τα "Φυσικά" είναι το αριστοτελικό κείμενο που διαβάστηκε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στην ιστορία της σκέψης, το έργο που εξασφάλισε στην αριστοτελική φιλοσοφία την ξεχωριστή της μοίρα. Κατά τον Χάιντεγκερ, τα "Φυσικά" του Αριστοτέλη είναι το "κρυφό θεμέλιο της Δυτικής Φιλοσοφίας". Στην αριστοτελική εγκυκλοπαίδεια της γνώσης η επιστήμη που κατέχει την κυρίαρχη θέση είναι χωρίς αμφιβολία η "φυσική", η θεωρητική δηλαδή γνώση των φυσικών όντων και της διαρκούς μεταβολής τους. Αν σκεφτεί κανείς ότι για τον Αριστοτέλη τα μόνα όντα που υπάρχουν είναι οι ατομικές συγκεκριμ...

Η "Ρητορική" είναι κείμενο με πρακτική στόχευση: είναι το εγχειρίδιο του ρήτορα, μέθοδος συγγραφής πολιτικών, δικανικών και επιδεικτικών λόγων. Όμως δεν είναι απλή συσσώρευση συνταγών επιτυχίας. Ο Αριστοτέλης δέχεται πως η ρητορική είναι σύστημα, με αυτάρκεια και μεθοδικότητα, το οποίο μπορεί να διατυπωθεί ως ολοκληρωμένη θεωρία, δηλαδή ως τέχνη, με την αρχαία έννοια του όρου. Η θέση αυτή αναγγέλλεται με το ξεκίνημα του έργου και υποστηρίζεται έμπρακτα, τρόπον τινά, με τον ίδιο το σχεδιασμό και την εκτέλεση της πραγματείας. Η "Ρητορική" είναι διπλό βιβλίο: εγχειρίδιο και φι...

Το 12ο αιώνα, στο Τολέδο της Ισπανίας, ομάδες χριστιανών μοναχών, εβραίων λογίων και μουσουλμάνων δασκάλων συνεργάστηκαν για να μελετήσουν και να μεταφράσουν εκ νέου το έργο του Αριστοτέλη "Περί Ψυχής". Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον ιστορικό αφήγημα του Ρίτσαρντ Ε. Ρουμπενστάιν, αναφύεται αυτή η ιδιαίτερη επιρροή που άσκησε ο Αριστοτέλης και στις τρεις θρησκείες, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζεται η σημασία της ανακάλυψης εκ νέου του έργου του μεγάλου αρχαίου φιλοσόφου κατά το Μεσαίωνα. Τον 4ο αιώνα π.Χ., ο Αριστοτέλης διαμόρφωσε ένα καινούριο φιλοσοφικό σύστημα, επικεντρωμένο στον...

Η ρητορική τέχνη πρέπει να ήταν ένα από τα γνωστικά αντικείμενα με τα οποία ο Σταγειρίτης φιλόσοφος άρχισε τη διδασκαλία του στην Ακαδημία του Πλάτωνος, υπήρξε όμως γι' αυτόν αντικείμενο διδασκαλίας για πολλά στη συνέχεια χρόνια. Βιβλία, βέβαια, για το θέμα αυτό ο Αριστοτέλης είχε γράψει και για το έξω από την Ακαδημία μεγάλο κοινό, τα έργα όμως αυτά - όπως και όλα τα άλλα έργα του αυτής της κατηγορίας - δεν μας σώθηκαν. Η τύχη, ωστόσο, υπήρξε ευνοϊκή για μας ενσχέσει με το κύριο διδακτικό εγχειρίδιό του για τη ρητορική τέχνη. Το εγχειρίδιό του αυτό (με τον τίτλο Ρητορική)...

Η ρητορική τέχνη πρέπει να ήταν ένα από τα γνωστικά αντικείμενα με τα οποία ο Σταγειρίτης φιλόσοφος άρχισε τη διδασκαλία του στην Ακαδημία του Πλάτωνα, υπήρξε όμως γι' αυτόν αντικείμενο διδασκαλίας για πολλά στη συνέχεια χρόνια. Βιβλία, βέβαια, για το θέμα αυτό ο Αριστοτέλης είχε γράψει και για το έξω από την Ακαδημία μεγάλο κοινό, τα έργα όμως αυτά - όπως και όλα τα άλλα έργα του αυτής της κατηγορίας - δεν μας σώθηκαν. Η τύχη, ωστόσο, υπήρξε ευνοϊκή για μας ενσχέσει με το κύριο διδακτικό εγχειρίδιο του για τη ρητορική τέχνη. Το εγχειρίδιο του αυτό (με τον τίτλο Ρητορική...

Ποια είναι η ουσία του άριστου πολιτεύματος και ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει αυτό, ώστε να ανταποκρίνεται όσο γίνεται καλύτερα στις προσδοκίες όλων; Δεν πρέπει να εξετάζει κανείς μόνο ποιο είναι το άριστο πολίτευμα αλλά και ποιο είναι εφικτό, καθώς και ποιο είναι ευχερέστερο στην εφαρμογή του, και τέλος ποιο μπορεί να αποτελέσει κοινή βάση για τα πολιτεύματα όλων των πόλεων-πολιτειών. Πρέπει ακόμη να εξετάζει κανείς ποιοι νόμοι ταιριάζουν στην ιδιαιτερότητα του κάθε πολιτεύματος. Γιατί δεν είναι δυνατόν οι ίδιοι νόμοι να είναι εξίσου ωφέλιμοι για όλα τα πολιτεύματα.

Στην παρούσα πραγματεία αντιμετωπίζονται διεξοδικά και με τρόπο σαφή και συστηματικό τα σπουδαία ζητήματα του Γ' βιβλίου των "Πολιτικών" του Αριστοτέλη. Αυτά συνοψίζονται βασικά στους τρεις πυλώνες της πολιτικής του φιλοσοφίας. Αυτοί είναι: α) Η έννοια και η ουσία της πόλεως-πολιτείας, η οποία παρά τις όποιες πολιτειακές μεταβολές διατηρεί την μοναδικότητα της ταυτότητάς της. Γι' αυτό ακριβώς οφείλει να σέβεται και να τηρεί τις συμβάσεις της με άλλες πόλεις-πολιτείες. Αυτό υποδηλώνει ότι το πολίτευμα δεν είναι το μοναδικό συστατικό στοιχείο της ταυτότητάς της. β) Η έννοια τ...

Ανάμεσα στα έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας που συνεχίζουν να ασκούν γονιμοποιό επίδραση πάνω στη σύγχρονη σκέψη ξεχωριστή θέση κατέχουν τα "Πολιτικά" του Αριστοτέλη, των οποίων η πολιτική και ηθική σκέψη εξακολουθούν να διατηρούν την αξία και την επικαιρότητά τους. Το περιεχόμενο των "Πολιτικών" είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Πρόκειται για τα μεγάλα θέματα της πολιτικής φιλοσοφίας: σχέση πολιτικής και ηθικής, η θεμελιακή για την ηθική και την πολιτική έννοια του αγαθού, η διαλεκτική σχέση μεταξύ πολίτη και πολιτείας, η ουσία και η πολιτική φύση του ανθρώπου, η ουσία κ...

Οι πιο λαμπρές δημιουργίες της αρχαίας ελληνικής σκέψης: θέατρο, φιλοσοφία, ιστορία, ρητορική, ποίηση - μυθιστορία, επιστήμη. Τα ομηρικά έπη, οι τραγωδίες του Αισχύλου και του Ευριπίδη, οι κωμωδίες του Αριστοφάνη, οι φιλοσοφικές πραγματείες του Πλάτωνα, οι ιστορικές μαρτυρίες του Ηρόδοτου και του Θουκυδίδη, οι ρητορικοί λόγοι του Δημοσθένη, οι περιηγήσεις του Παυσανία. Για πρώτη φορά στο περίπτερό σας τα αριστουργήματα του αρχαίου ελληνικού πνεύματος συγκεντρωμένα σε μια σειρά από χρηστικούς και καλαίσθητους τόμους, με το πλήρες αρχαίο κείμενο και την παράλληλη νεοελληνι...

Τα "Πολιτικά" είναι ένα από τα εξέχοντα έργα του μεγάλου στοχαστή και ακόμη και σήμερα αποτελούν τη βάση των ερευνών για όσους ασχολούνται με τις πολιτικές επιστήμες. Ο Αριστοτέλης συγκέντρωσε στοιχεία από τα έργα των προγενεστέρων και των συγχρόνων του, παρατήρησε την εποχή του και τα δεδομένα της και έπειτα ανέπτυξε τις ιδέες που τον απασχολούσαν για τον πολιτικό βίο, δίνοντάς μας ένα έργο δομημένο με αξιοθαύμαστη λογική. Τα "Πολιτικά" απαρτίζονται από οχτώ βιβλία. Στο βιβλίο Α' εξετάζεται η σύσταση της πολιτείας. Η συμβίωση των ανθρώπων στα πλαίσια μιας κοινότητας επι...