Ρητορική

Βιβλία Β΄ - Γ΄

Η ρητορική τέχνη πρέπει να ήταν ένα από τα γνωστικά αντικείμενα με τα οποία ο Σταγειρίτης φιλόσοφος άρχισε τη διδασκαλία του στην Ακαδημία του Πλάτωνα, υπήρξε όμως γι' αυτόν αντικείμενο διδασκαλίας για πολλά στη συνέχεια χρόνια. Βιβλία, βέβαια, για το θέμα αυτό ο Αριστοτέλης είχε γράψει και για το έξω από την Ακαδημία μεγάλο κοινό, τα έργα όμως αυτά - όπως και όλα τα άλλα έργα του αυτής της κατηγορίας - δεν μας σώθηκαν. Η τύχη, ωστόσο, υπήρξε ευνοϊκή για μας ενσχέσει με το κύριο διδακτικό εγχειρίδιο του για τη ρητορική τέχνη. Το εγχειρίδιο του αυτό (με τον τίτλο Ρητορική ) μας παραδόθηκε διαιρεμένο σε τρία βιβλία, το τρίτο όμως βιβλίο - σε αντίθεση με τα δύο πρώτα - δεν πραγματεύεται εξειδικευμένα θέματα ρητορικής τέχνης, αλλά το γενικότερο θέμα του ύφους του πεζού λόγου. Η (κυρίως) Ρητορική του Αριστοτέλη (βιβλία Α΄- Β΄) περιέχει μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ρητορική διδασκαλία, που η αξία της αναγνωρίσθηκε με ποικίλους τρόπους στα νεότερα χρόνια, οπότε και αποτέλεσε τη σίγουρη βάση για την άσκηση αυτής της τέχνης. Η διαίρεση των ρητορικών λόγων σε τρία είδη (σε συμβουλευτικούς, σε δικανικούς και σε επιδεικτικούς λόγους) και η ενδελεχέστατη παρουσίαση του καθενός από αυτά θεωρήθηκαν πάντοτε μια από τις μεγαλύτερες συμβολές στη ρητορική τέχνη. Ο πρώτος από τους δύο τόμους με τον οποίο οι "Εκδόσεις Ζήτρος" άρχισαν την παρουσίαση του αριστοτελικού αυτού έργου το 2002, περιείχε το πρώτο βιβλίο (αρχαίο κείμενο και μετάφραση). Περιείχε επίσης εκτενέστατη εισαγωγή τόσο - εν γένει - στην τέχνη της ρητορείας κατά την ελληνική αρχαιότητα όσο και - ειδικότερα - στο συγκεκριμένο ρητορικό εγχειρίδιο του Αριστοτέλη, ενώ ένα πλήθος από ερμηνευτικά κ.ά. σχόλια προορίζονταν να κάνουν ευκολότερη την κατανόηση του δύσκολου αυτού αριστοτελικού κειμένου. Στον δεύτερο (τελευταίο) τόμο (βιβλία Β΄ και Γ΄) ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να διαβάσει - μεταξύ άλλων - τις εξαιρετικού ενδιαφέροντος διδασκαλίες του Αριστοτέλη περί παθών και ηθών (πάντοτε, βέβαια, ενσχέσει με το έργο του ρήτορα), καθώς και τις εξαιρετικού, επίσης, ενδιαφέροντος παρατηρήσεις του για το ύφος, αλλά και για τη διάταξη των μερών ενός ρητορικού λόγου. Η γλαφυρή μετάφραση και τα κατατοπιστικά σχόλια βοηθούν και αυτή τη φορά τον αναγνώστη να αντιληφθεί τι το καινούργιο έφερε ο Αριστοτέλης στη διδασκαλία αυτής της αληθινά μεγάλης τέχνης.. Η όλη επιμέλεια της έκδοσης ανήκει στον ομότιμο καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Δημ. Λυπουρλή. Πολλοί από τους φοιτητές του θα θυμούνται, ασφαλώς, ότι η Ρητορική του Αριστοτέλη ήταν ένα από τα αγαπημένα του διδακτικά αντικείμενα. Ίσως σ' αυτό τελικά να οφείλεται και το ότι η παρουσίαση του αριστοτελικού αυτού έργου από τον γνωστό φιλόλογο γίνεται με τρόπο απολύτως εύληπτο