Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στην παρούσα εργασία ο συγγραφέας (σ.) της επιχειρεί μια σύγχρονη λαογραφική-ανθρωπολογική, νεωτερικής φύσεως, θεώρηση του νεοελληνικού επωνύμου. Πρόκειται για μια διεπιστημονική θεώρηση, η οποία χρησιμοποιεί (ισορροπημένα) τις μεθόδους, τα εργαλεία (π.χ. την Προφορική Ιστορία) και τα πορίσματα τόσον των επιμέρους "ειδών" της λαογραφικής επιστήμης (εν προκειμένω της Αρχειακής και της Φιλολογικής), όσο και των συναφών προς αυτήν ανθρωπιστικών σπουδών: (Κυρίως) της Ιστορίας, της Κοινωνιογλωσσολογίας, της Κοινωνιολογίας, της Λογοτεχνίας και της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας· καταθέ...

Η σοφία δεν είναι προνόμιο των μεγάλων και φωτεινών πνευμάτων αλλά είναι συχνά προνόμιο και των απλών ανθρώπων του λαού. Μέσα σε μικρές φράσεις ή και λέξεις, ακόμα, κλείνει μεγάλες αλήθειες και σοφά συμπεράσματα από τη ζωή, που άλλοτε δίνονται άμεσα και άλλοτε έμμεσα και αλληγορικά. Πολλές από αυτές τις αλήθειες, που έχουν γίνει πια παροιμιώδεις, τις χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας συζήτηση, χωρίς, όμως, τις περισσότερες φορές, να ξέρουμε την ιστορική τους προέλευση, δηλαδή, πώς προήλθαν, ποιός τις είπε και κάτω από ποιές συνθήκες ειπώθηκαν. Αυτό είναι πολύ σημαντικό...

Η σοφία δεν είναι προνόμιο μόνο των μεγάλων και φωτεινών πνευμάτων, αλλά είναι συχνά προνόμιο και των απλών ανθρώπων του λαού. Μέσα σε μικρές φράσεις ή και λέξεις, ακόμα, κλείνει μεγάλες αλήθειες και σοφά συμπεράσματα από τη ζωή, που άλλοτε δίνονται άμεσα και άλλοτε έμμεσα και αλληγορικά. Πολλές από αυτές τις αλήθειες, που έχουν γίνει πια παροιμιώδεις, τις χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας συζήτηση χωρίς, όμως, τις περισσότερες φορές να ξέρουμε την ιστορική τους προέλευση, δηλαδή, πώς προήλθαν, ποιος τις είπε και κάτω από ποιες συνθήκες ειπώθηκαν. Αυτό είναι πολύ σημ...

Σήμερα, η Ελληνική Γλωσσολογία, ο σύγχρονος Έλληνας Γλωσσολόγος, ανακτώντας την πνευματική του αυτοπεποίθηση και απαλλαγμένος από την ναρκωτική επιρροή ή καταδυνάστευση της γερμανικής και αγγλοσαξονικής ανωτερότητας, οπλισμένος με την δύναμη της ελληνικής πνευματικής Αναγέννησης, τον άδολο ελληνικό ψυχισμό του και την προαιώνια πολιτισμική κληρονομιά του, ανέλαβε να ανασηκώσει και ανατρέψει τον πολιτιστικό ζυγό, που μας επέβαλε ο γερμανικός και αγγλοσαξονικός ρατσισμός, και να αποκαλύψει την εκπαγλη αλήθεια της Ελληνικής Γλώσσας. Αυτό δεν υπήρξε μία προσχεδιασμένη εθνικιστι...

Στη μακρόχρονη ιστορία της η ελληνική γλώσσα δάνεισε άλλες γλώσσες και δανείστηκε από αυτές. [...] Μια ξεχωριστή κατηγορία δανείων είναι τα "αντιδάνεια". Είναι λέξεις που "ταξίδεψαν" από τα αρχαία ελληνικά σε άλλη γλώσσα ή άλλες γλώσσες (συνήθως λατινικά και ιταλικά, γαλλικά, κλπ.) και επανήλθαν στα νέα ελληνικά με τη μορφή δανείων. Με το πέρασμά τους από γλώσσα σε γλώσσα άλλαξε η μορφή τους σε τέτοιο σημείο, ώστε πολλές από αυτές να μην ξεχωρίζουν από τα λεξιδάνεια (για τον λόγο αυτό γράφονται με απλοποιημένη ορθογραφία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι λέξεις γκάζι (>χάος)...

Το παρόν βιβλίο ανταποκρίνεται στην ανάγκη να σχολιαστούν αρνητικά διάφορα φαινόμενα γλωσσικού ερασιτεχνισμού που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Πιο συγκεκριμένα, σκοπός αυτής της εργασίας είναι να κατακριθεί η αντιεπιστημονική μέθοδος που ακολουθούν κυρίως σε θέματα ετυμολογίας και ορθογραφίας της Νέας Ελληνικής όσοι βρίσκονται σε έναν ιδεολογικό χώρο που χαρακτηρίζεται από κακώς εννοούμενη αγάπη για την ελληνική γλώσσα και αρχαιότητα, οι "αρχαιολάτρες". Η γλωσσολογική αυτή εργασία δίνει απαντήσεις σε εκπροσώπους συγκεκριμένου ιδεολογικού ρεύματος, που απο...

Το βιβλίο αυτό δεν είναι λεξικό, ούτε έχει σκοπό να εμπλακεί στον χώρο της γλωσσολογίας. Στόχος του είναι, απλώς, να δείξει, να επιβεβαιώσει στις νεότερες γενιές ότι η νέα ελληνική, η γλώσσα που μιλάμε, είναι μια γλώσσα ζωντανή, κάτι που διαπιστώνεται μέσα από κάθε έκφανση της καθημερινότητάς μας, από τις ονομασίες των φαγητών, των ρούχων, των παιχνιδιών, των εθίμων μας, μόνο που η πλειονότητα των Νεοελλήνων το αγνοεί. Και αυτή η άγνοια δε μας στερεί μόνο την αυτοσυνειδησία και την υπερηφάνεια για την καταγωγή μας, αλλά κυρίως την ευρύτητα της αντίληψης και των οριζόντων πο...

Με τη δίγλωσση αυτή έκδοση το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών εγκαινιάζει μια σειρά βιβλίων που έχει τον γενικό τίτλο "Ελληνική γλώσσα: Συγχρονία και διαχρονία" και καλύπτει τρεις θεματικές: (α) την ετυμολογία της ελληνικής, (β) τις γλωσσικές επαφές, και (γ) την κοινή και τα προβλήματά της. Συγκεκριμένα, στον πρώτο αυτό τόμο περιλαμβάνονται 23 εργασίες, οι περισσότερες από τις οποίες παρουσιάστηκαν στο 1ο Διεθνές Συνέδριο για την Ετυμολογία της Ελληνικής Γλώσσας (Αρχαίας, Μεσαιωνικής και Νέας), που διοργάνωσε το Ινστιτούτο στις 5 και 6 Νοεμβρίου 2015, στο Τελλόγλειο Ίδρυμ...

Η επιστήμη της ετυμολογίας είναι ένας εξαιρετικά καρποφόρος γλωσσολογικός κλάδος, ο οποίος επί μακρόν τροφοδοτεί τη λεξικογραφία, τη λόγια μελέτη των γλωσσών, καθώς και τη φιλομάθεια του μορφωμένου κοινού. Εντούτοις, είναι εμφανής ο δισταγμός της γλωσσολογίας σε σχέση με τον προσδιορισμό της μεθόδου που ακολουθεί η ετυμολογική εργασία στο ανευρετικό και επαληθευτικό στάδιο. Στο βιβλίο αυτό καταβάλλεται προσπάθεια να αναδειχθεί η συνθετική και συστηματική φύση της ετυμολογικής εργασίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στη σύνδεσή της με τα γλωσσικά επίπεδα (φωνολογία, μορφολογία,...

Θέμα του βιβλίου αυτού είναι η ετυμολογική διερεύνησι μιας σειράς λέξεων και η σημασιολογική εξέλιξη αυτών. Στόχος αντικειμενικός: η απόδειξη ότι η ελληνική γλώσσα είναι μία και ενιαία από την εποχή των Ομηρικών επών μέχρι σήμερα. Σκοπός μεγαλόπνοος: η συμβολή στον αγώνα για την επαναφορά της χαμένης υπερηφάνειας των νεοελλήνων για το πολυτιμότερο αγαθό τους, την γλώσσα, που την υποβαθμίζουν και την υποσκάπτουν α) νόμιμα η απομάκρυνσί της από την αρχαία ελληνική, ο μονοτονισμός, η απλοποίησι, η ισοπέδωσι β) με θρασύτητα οι Ινδοευρωπαϊστές (ή Iνδογερμανιστές ή Άριοι)...

Η ελληνική γλώσσα είναι ενιαία από του Ομήρου μέχρι σήμερα. Ο χρόνος με την διαρκή μεταβολή και εξέλιξη των πολιτισμικών στοιχείων, καθώς και οι ιστορικές περιπέτειες του έθνους ήταν επόμενο να έχουν επιπτώσεις τόσο στην μορφή όσο και στην σημασία των λέξεων, η γλώσσα όμως στο σύνολό της παρέμενε πάντα η ίδια. Αυτή ακριβώς η εξέλιξις μορφής και σημασίας των ελληνικών λέξεων παρακολουθείται και στον Β΄ τόμο των Ετυμολογικών και σημασιολογικών ανιχνεύσεων. Τα συμπεράσματα προκύπτουν από αναφορές σε κείμενα από όλο το ιστορικό φάσμα της γλώσσης μας (αρχαία, αλεξανδρινή,...

Από τα παλιά χρόνια θεωρούν κάποιον Έλληνα "περισσότερο από τη γλώσσα παρά από την καταγωγή". Κάθε παιδί που γνωρίζει την ετυμολογία των λέξεων της ελληνικής, που μιλάει καλά την ελληνική, ανήκει στα Ελληνάκια -έλεγαν- χωρίς να είναι απαραίτητο να τρέχει στις φλέβες του αίμα ελληνικό. Έτσι η "ετυμολογία των ελληνικών λέξεων" και το "είμαι Έλληνας" είναι δύο φράσεις με παρόμοιο νόημα. Πώς εξηγείται όμως να "είναι Έλληνας" κάποιος στο βαθμό που κατέχει τη γλώσσα του; Ή γιατί "γλώσσα" πάει να πει "λαός"; Το συμπέρασμα αυτό το δίνει η ίδια η γλώσσα. Το είμαι, είσαι, είναι... κα...