Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τι βγήκε πρώτο; Το αβγό ή η κότα; Γιατί το 11 είναι έντεκα και όχι δύο; Ήταν καλός επιστήμονας ο Νεύτων; Τι κοινό έχουν τα βαμπίρ και τα κουνέλια; Υπάρχουν βαρετοί αριθμοί; Μπορούμε να μετρήσουμε την άνοιξη; Ποιος επινοεί τα ανέκδοτα; Αυτά είναι μερικά μόνο από τα πολλά ερωτήματα τα οποία ο Κάρλο Φραμπέτι -διαπρεπής λύτης επιστημονικών γρίφων- υποβάλλει στον αναγνώστη. Μια περιπλάνηση στα πιο ετερόκλητα επιστημονικά πεδία -φυσική, χημεία, κβαντική μηχανική, μαθηματικά, νευροεπιστήμη, βιολογία, ρομποτική- χωρίς να παρακάμπτονται η ψυχολογία και η φιλοσοφία. Το ".....

"Αντιμυθιστόρημα", "Xρονικό μιας τρέλας", "Ένα βίαιο τράνταγμα από το γιακά", "Κάτι σαν ατομική βόμβα", "Ένα κάλεσμα προς την αναγκαία αταξία", "Ένα γιγάντιο ευφυολόγημα", "Ένα ψέλλισμα". Αυτά είναι λίγα από τα πάμπολλα που γράφτηκαν για το "Κουτσό", το μυθιστόρημα που ο Χούλιο Κορτάσαρ άρχισε να ονειρεύεται το 1958, που εκδόθηκε το 1963 κι από τότε άλλαξε την ιστορία της λογοτεχνίας και συγκλόνισε τη ζωή χιλιάδων νέων ανά τον κόσμο. Γεμάτο λογοτεχνική φιλοδοξία, σπαρταριστό, με καινοτόμα συγγραφικά εργαλεία, κατεδαφιστικό του κατεστημένου και αναζητητικό της ρίζας της ποίη...

Το "Θέλω" είναι ένα κείμενο που σημαίνει πολλά για μένα. Το δημοσίευσα σε τουλάχιστον δέκα έντυπα στα οποία έγραφα άρθρα για την ψυχολογία στην καθημερινή ζωή. Το μικρό κείμενο εξαπλώθηκε γρήγορα και ταξίδεψε μαζί με τα βιβλία μου σε περισσότερες από πενήντα χώρες και τριάντα γλώσσες. Σήμερα φιλοδοξώ να σας το θυμίσω ξανά, προσθέτοντάς του μερικές νέες σκέψεις και κάποιες εικόνες για να συνοδεύσουν την ανάγνωσή του. Σας καλωσορίζω, πάντα με αγάπη και ευγνωμοσύνη, Χόρχε Μπουκάι

"Αποφάσισα να τον πιστέψω, ξέροντας πως η ζημιά θα ’ταν ανεπανόρθωτη. Ο Ντανιέλ, σκυμμένος πάνω από το τραπεζάκι του μπαρ, έδινε τις λεπτομέρειες μιας υπόθεσης που διαγραφόταν ανησυχητική. Θυμάμαι τα λόγια του να πέφτουν αργά από το στόμα του, την κατάπληξη που προκαλούσαν, όχι μόνο επειδή αυτά που έλεγε είχαν να κάνουν με τον Μπόρχες, αλλά και επειδή δε θύμιζαν σε τίποτα τη συνήθη του μετριοπάθεια: ‘‘Ο Μπόρχες είναι επινόημα, είναι ένα συλλογικό δημιούργημα... ακόμα και η Κοδάμα αγνοούσε όλα αυτά τα χρόνια πως ο συγγραφέας Μπόρχες δεν ήταν παρά μια κατασκευή, βάσει ενός συ...

"Που λέτε, ονειρεύομαι τρένα. Τρένα που εκτροχιάζονται. Πριν πέσουν, τραμπαλίζονται. Σπάνε τις ράγες. Βγάζουν σπίθες. Και μετά έρχεται εκείνος ο ήχος πριν απ' το οριστικό σταμάτημα, ο στριγκός. Που σε πονάει στα δόντια. Που σ’ ανατριχιάζει. Όπως η φαλτσέτα όταν περνάει απ' τη ζώνη του λαιμού, και το κεφάλι αναριγεί, οι ώμοι αναριγούν, και δεν έχει σημασία αν είναι ο Μπίτσο Σόουσα ή ο γερο-Μπέρμαν, οι ώμοι τραντάζονται σαν τα βαγόνια ενός τρένου που εκτροχιάζεται. Μετά μένει στο σβέρκο μια κάψα. Και το γαργάλημα της βούρτσας με το ταλκ γύρω απ’ το λαιμό. Και μια αδιατάραχτη...

1917, Οκτωβριανή Επανάσταση "Μετά από μια διαταγή του πρώτου κομισάριου του λαού, ένας κόκκινος στρατιώτης απίθωσε πάνω στο τραπέζι μιαν ανατριχιαστική φωτογραφία που έδειχνε καμιά πενηνταριά εργάτες, απαγχονισμένους από τα κοζάκικα στρατεύματα στο Αικατερίνοσλαβ, και πρόσταξε τον αταμάνο να κοιτάξει τη φωτογραφία. Ο κοζάκος παραλίγο να σωριαστεί χάμω, αλλά τον συγκράτησαν δύο κόκκινοι στρατιώτες. Είχε μπροστά του μιαν ακατάρριπτη απόδειξη των πάμπολλων εγκλημάτων που είχαν διαπραχθεί κατά του ρωσικού λαού, κι εκείνη τη στιγμή κατάλαβε ότι τον περίμενε το εκτελεστικό απ...

"Κύριε, λυπόμαστε αλλά έχουμε κλείσει". "Πώς; Τέτοια ώρα"; "Ναι, ανοίγουμε μόνο το πρωί, κύριε". "Τι παράξενο. Εγώ είδα κόσμο να μπαίνει εδώ» λες, ακουμπώντας το χέρι σου στην πόρτα. "Αυτό είναι αδύνατον, κύριε. Είστε ο τελευταίος πελάτης. Κανείς άλλος δεν είναι εδώ". "Τους είδα" διαβεβαιώνεις. Οι άντρες κοιτάζονται και μετά στρέφονται συγχρονισμένα προς το μέρος σου και σου χαμογελούν με συγκατάβαση. "Όχι, κύριε, θα ήταν κάποια υπηρέτρια ή καμιά σκιά. δεν είναι κανείς εδώ". "Θέλετε να με κάνετε να αμφισβητήσω τις αισθήσεις μου;" "Ποτέ δεν θα τολμούσαμε, κύριε..." σ...

"Ο πατέρας μου μ' έμαθε να παίζω σκάκι όταν ήμουν έξι χρόνων. Έβγαλα το δημοτικό θεωρώντας τον έναν από τους καλύτερους παίκτες στην ιστορία του σκακιού, και μου άρεσε πολύ να παίζω μαζί του. Καμιά φορά μ' άφηνε να τον κερδίζω, κι εγώ το ήξερα πως μ' άφηνε να τον κερδίζω. Πενήντα χρόνια αργότερα, πότε ο ένας και πότε ο άλλος, προτείναμε να παίξουμε μια παρτίδα σκάκι και το ευχαριστιόμασταν πολύ... Καμιά φορά τον άφηνα να με κερδίζει, κι εκείνος το ήξερε πως τον άφηνα να με κερδίζει". Ο Χόρχε και ο Ντεμιάν Μπουκάι συζητούν για την πρώτη, την κρισιμότερη και πιο καθ...

"Είναι όλα ανακατεμένα, η αλήθεια και το ψέμα. Σε σωστή δοσολογία, αν μπορούμε να το πούμε έτσι. Θα έλεγες ότι αυτό το κάθαρμα φρόντισε να μπλέξει κάποια κομμάτια αλήθειας εδώ κι εκεί, μόνο και μόνο για να πιστέψουμε την ιστορία, για να συνεχίσουμε ν’ ακολουθούμε τα ίχνη που μας χάραξε μέσα σ’ αυτήν την καταραμένη ζούγκλα! Για τα υπόλοιπα, εκτός από αυτές τις ενδείξεις, βγάλτε άκρη μόνοι σας! Ξεκαθαρίστε τα μόνοι σας και θα δείτε!" Μια ευφάνταστη πόρνη που προσφέρεται στους πελάτες της χωρίς περιορισμούς, ένας τρυφερός πατέρας και σύζυγος που πανικοβάλλεται στη θέα ενό...

"Κάτσε στο σκέπασμα της τουαλέτας. Αν θέλεις. Δε σε πιέζω. Αλλά μου φαίνεται πως θα ’σαι πιο άνετα καθισμένος στο σκέπασμα της τουαλέτας. Παίρνω κι εγώ μια καρέκλα και τη βάζω μπροστά στην πόρτα. Θα σου αφηγηθώ κάτι. Μη κλαψουρίζεις. Δε θα σου κάνει καλό, ούτε θα κερδίσεις τίποτα. Άσε που κινδυνεύεις να σου ανέβει η πίεση. Σ’ τ’ ορκίζομαι. Εμένα μου ’χει συμβεί. Θα σου αφηγηθώ κάτι που θέλω πολύ να σ’ το αφηγηθώ. Σε παρακαλώ. Μη μου το χαλάς τώρα. Σταμάτα να μιλάς, ηρέμησε, μη βαράς την πόρτα σαν χαζός κι άκουσέ με ήσυχα ήσυχα - δε θα πάθεις τίποτα αν μ’ ακούσεις...

"Δεν μπορούσα να φανταστώ χειρότερο πράγμα. Να ξεριζώνεις ένα αγκάθι για να μπορέσεις να μείνεις ζωντανός, και μετά να συνειδητοποιείς πως ναι μεν δεν νιώθεις πόνο χωρίς το αγκάθι, αλλά δεν νιώθεις ούτε την καρδιά σου... Τα μάτια μου θόλωσαν και ήμουν έτοιμη να βάλω τα κλάματα." Όταν η απόμακρη και αντικοινωνική γιαγιά αρρωσταίνει και έρχεται να εγκατασταθεί στο σπίτι, η μικρή Σοφία και η μαμά της υποφέρουν από την κακότροπη ηλικιωμένη και η ζωή τους δυσκολεύει. Μα τι έχει πάθει αυτή η γιαγιά και φέρεται έτσι; Τι της έχει συμβεί και μισεί τους πάντες και τα πάντα; Μετά...

"Στο μπαρ τού είπαν πως ο αδελφός του είχε βγει απ’ τη φυλακή κι ερχόταν στο χωριό. Ακούγοντας αυτό, ο Όσκαρ Κέλερ έκανε ένα μορφασμό, κοκκίνισε, ενώ η θλιμμένη σχισμή των χειλιών του και τα ψυχρά του μάτια άφησαν να φανεί ότι μια αγριάδα ανέβαινε απ’ τα σωθικά του και δε σκόπευε να μείνει εκεί. Μια κοφτερή σιωπή απλώθηκε στην ατμόσφαιρα, κι ο Όσκαρ είπε ότι ήταν ώρα να πηγαίνει. [...] Φόρεσε την τραγιάσκα του, πλήρωσε την μπίρα που είχε πιει και κίνησε για την πόρτα. [...] Κοντοστάθηκε στο κατώφλι, βλαστήμησε τον αδελφό του κι έμεινε εκεί, με την οργή του ξέχειλη, τα μάτια...

Το OuLiPo [Ouvroir de Litterature Potentielle (Εργαστήριο Δυνητικής Λογοτεχνίας)], ένα από τα πιο συναρπαστικά και κυριολεκτικώς ψυχαγωγικά λογοτεχνικά κινήματα του 20ού αιώνα, γεννήθηκε στη Γαλλία, το 1960, από τους Raymond Queneau και Francois Le Lionnais, και γρήγορα στρατεύτηκαν στις τάξεις του σημαντικοί συγγραφείς και καλλιτέχνες, Γάλλοι και μη, ανάμεσα στους οποίους εξέχουσα θέση κατέχουν ο Jacques Roubaud, ο Jacques Bens, o Marcel Benabou, o Marcel Duchamp, o Αμερικανός Harry Mathews, ο Ιταλός Italo Calvino και, εξοχότερος όλων, ο Αναγεννησιακός Georges Perec. Το Ou...

"Οι αναμνήσεις μου ξεκινούν από τη μέρα που έπεσα στο χιόνι. Σε μια στροφή έπεσα απ’ την τσάντα και κανείς απ’ την αγέλη δεν το πήρε είδηση. Ο παγερός αέρας σκόρπιζε τ’ αδύναμα γαβγίσματά μου κι έκανα να τρέξω πίσω από τα άλογα, αλλά βούλιαζα στο χιόνι. Το σκοτάδι είχε σκεπάσει τα βουνά όταν ξύπνησα τρομαγμένος από μια γλώσσα υγρή και χλιαρή που μ’ έγλειφε απ’ τη μουσούδα ώς την ουρά, ενώ, ταυτόχρονα, μια μύτη με οσμιζόταν. Εκείνη η χλιαρή γλώσσα που μ’ έγλειφε έδιωξε το φόβο, και καθώς είχα συνέλθει λίγο από την παγωνιά, άφησα κάτι πανίσχυρα δόντια να με πιάσουν απ’ το σβέ...

Γερμανία, αρχές 19ου αιώνα. Σε κάποιο απ' τα ταξίδια του, ο Χανς, ένας περιπλανώμενος διανοούμενος και μεταφραστής, κάνει μια στάση στην πόλη Βανδερβούργο (μια πόλη όχι μόνο φανταστική αλλά και με απροσδιόριστες συντεταγμένες αφού κι αυτή, όπως ο Χανς, μετακινείται συνεχώς), όπου θα ζήσει μια θυελλώδη ερωτική ιστορία, θα πάρει μαθήματα ζωής από έναν πλανόδιο οργανοπαίχτη, θα συζητήσει όλα τα φλέγοντα πολιτικά, κοινωνικά, αισθητικά και φιλοσοφικά ζητήματα της εποχής, και θα κινήσει ως ξένος ένα σωρό υποψίες, ανάμεσα στις οποίες και αυτήν ότι είναι ο μυστηριώδης μασκοφόρος βι...

Οι "Βαρβαρισμοί" αποτελούν ένα ετερόδοξο λεξικό, μια ηλεκτρισμένη συλλογή παρατηρήσεων και σατιρικών σχολιασμών για επιτακτικά ζητήματα του καιρού μας, με ιδιαίτερη έμφαση στη λογοτεχνία, την πολιτική ή τις σχέσεις, συνδυάζοντας τον αφορισμό με τη φαντασία της ποίησης. Η συλλογική μετάφραση είναι προϊόν εργαστηρίου λογοτεχνικής μετάφρασης που διοργάνωσε και διηύθυνε στο Abanico ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος.

Αυτά είναι τα πρώτα γραπτά σε μορφή αλληλογραφίας του τότε νεαρού (1984) ψυχιάτρου-ψυχοθεραπευτή Χόρχε Μπουκάι, γραμμένα για μια ασθενή και επιστήθια φίλη του, την Κλαούντια, alter ego της μικρής του κόρης. Τα κείμενα των επιστολών άρχισαν εν αγνοία του να διακινούνται και να διαβάζονται μανιωδώς από τους ασθενείς του που ανακάλυψαν τις πρώτες του αναζητήσεις γύρω από τον έρωτα, την ομορφιά της ζωής, την αυτογνωσία και τα μυστήρια της ανθρώπινης ψυχολογίας.

"Και πώς μου ζητάτε να γράψω εγώ την αυτοβιογραφία μου; Πρέπει κάποιος να είναι διάσημος γι' αυτό: ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο Ουίνστον Τσώρτσιλ, ο Στέφαν Τσβάιχ..." "Ο πολυβραβευμένος ουρουγουανός συγγραφέας παραδέχεται ότι για να γράψει την αυτοβιογραφία του χρειάστηκε να τιθασεύσει τις αναστολές και τις ντροπές του, υποχωρώντας μπρος στις επίμονες πιέσεις που δέχτηκε από τους εκδότες του. Στην αυτοβιογραφία του αποφασίζει να εκθέσει με παρρησία τόσο τις υψηλότερες αξίες του όσο και τα ενίοτε ταπεινότερα κίνητρα που καθόρισαν την πολυκύμαντη ζωή του. Τα οράματα, οι ψευδαισθή...

Στη σύγχρονη εποχή, παρά το γεγονός ότι οι αληθινές αλυσίδες έχουν εκλείψει, παρατηρούμε να δημιουργείται ένας νέος τύπος σκλάβου: είναι ο άνθρωπος που υποβάλλει τον εαυτό του σε εθελοντική εξάντληση. Στην Κοινωνία της κόπωσης (απρόσμενο best seller σε πολλές χώρες), ο διάσημος κορεάτης φιλόσοφος εκθέτει τους λόγους αυτής της αφύσικης συμπεριφοράς και εξηγεί με ποιον τρόπο οι κοινωνίες μας έχουν πέσει θύματα της κατάχρησης μιας και μόνο έννοιας: της "θετικότητας". Η έννοια αυτή, υποβοηθούμενη από την ψευδαίσθηση της "ελευθερίας επιλογής", παράγει κουρασμένους, αποτυχημέν...