Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα τελευταία χρόνια η εικόνα που είχαμε για την πεζογραφία των πρώτων πενήντα χρόνων του ελληνικού κράτους έχει αλλάξει ουσιαστικά. H προσεκτικότερη μελέτη των γνωστών πεζογραφημάτων και η ανακάλυψη άγνωστων ή λησμονημένων έργων έδειξε ότι η περιγραφή της πεζογραφικής παραγωγής της περιόδου 1830-1880 λίγο ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα. O τόμος αυτός περιλαμβάνει κείμενα που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο "H ελληνική πεζογραφία 1830-1880" (1995), σκοπός του οποίου ήταν ο πρώτος απολογισμός των αναθεωρητικών ερευνών. Παλαιότεροι και νεότεροι μελετητές παρουσιάζουν εδώ πορίσ...

Το θέατρο στη χιλιόχρονη ιστορία του Βυζαντίου είναι σημείο αντιλεγόμενο. Στο τέλος του 19ου αιώνα ένα βιβλίο του Κωνσταντίνου Σάθα, το "Δοκίμιον περί του θεάτρου και της μουσικής των Βυζαντινών", προκάλεσε έντονες συζητήσεις και διαφωνίες σχετικά με την παρουσία του θεάτρου στην αυτοκρατορία της Νέας Ρώμης. Πρόκειται για ένα θέμα, ακόμη και στις μέρες μας, άγνωστο στο ευρύτερο κοινό αφού το ενδιαφέρον είλκυε ανέκαθεν το θέατρο της αρχαιότητας και το νεότερο. Σήμερα, η προσπάθεια του Σάθα κατανοείται στο ιδεολογικό πλαίσιο της συνέχειας από την αρχαιότητα εώς το νεότερο ελλ...

Ο Άγιος Συμεών, ο πρώην μέγας ζουπάνος Στέφανος Νέμανια (Nemanja), ο μεγάλος ηγεμόνας των Σέρβων από το έτος 1165 ως 1196, είναι ο δημιουργός του σερβικού κράτους και ο ιδρυτής της δυναστείας των Νεμανιδών. Γεννήθηκε το έτος 1114 στην πόλη Ριμπνίτσα της Ζέτα, το σημερινό Μαυροβούνιο, όπου έλαβε το λατινικό βάφτισμα. Όταν ο πατέρας του ξαναγύρισε στη Ράς (Ras), την πρωτεύουσα της Ράσκα (Raska), βαφτίστηκε ξανά από τον ορθόδοξο αρχιερέα στο ναό του Αγίου Πέτρου. Ο Στέφανος Νέμανια έκτισε πολλούς ναούς με σημαντικότερο εκείνο της Παναγίας στη Στουντένιτσα (Studenica). Εκεί απ...

Όταν στο τέλος του 19ου αιώνα στράφηκε η προσοχή από τους ευρωπαίους ιστορικούς της τέχνης προς τη μελέτη της βυζαντινής τέχνης, άρχισαν να επισημαίνονται και οι επιδράσεις της στη μεσαιωνική ευρωπαϊκή τέχνη. Τούτο παρατηρήθηκε πρώτα με τους ρώσους ερευνητές που υπογράμμισαν τις βαθιές ρίζες της ρωσικής τέχνης στη βυζαντινή παράδοση. Ακολούθησαν οι δυτικοευρωπαίοι ιστορικοί της τέχνης, οι οποίοι άρχισαν να επανεκτιμούν τη μεσαιωνική τέχνη της λατινικής Δύσης και συγχρόνως να ασχολούνται με τη σπουδή της βυζαντινής τέχνης. Ανιχνεύουν και αναζητούν βυζαντινές πηγές σε πολλά έ...

Στην ίδια σειρά ομιλιών έγινε ήδη λόγος για Δυτικούς σταυροφόρους και κατακτητές, για Γότθους, Άραβες, Σέρβους και Τούρκους πολεμιστές και για τις συγκρούσεις ή τις σχέσεις τους γενικότερα με τους Βυζαντινούς μέσα στον ευρύτερο βυζαντινό χώρο και στα κατά καιρούς όριά του. Με την σημερινή ομιλία θα προσδιορίσουμε κατ' άλλον τρόπο τις επαφές Βυζαντινών και ξένων στον ίδιο γεωγραφικό χώρο και θα δούμε αφ' ενός ξένους εγκατεστημένους στη βυζαντινή επικράτεια και αφ' ετέρου Βυζαντινούς, Ρωμαίους πολίτες δηλαδή, σαν "ξένους" μέσα στο κατακτημένο από ξένους ηγεμόνες βυζαντινό χώρ...

"Με τη διδακτική ματιά μας προσανατολισμένη στην επικοινωνιακή προσέγγιση της Γλώσσας δεν αποκλείουμε από τις διδακτικές δραστηριότητες κανένα είδος κειμένου που υπηρετεί τις αναρίθμητες επικοινωνιακές περιστάσεις, στις οποίες εμπλέκεται ο κοινωνικός άνθρωπος. Προέχει, επομένως, να επιλεγούν τα κατάλληλα κείμενα που θα συμβάλλουν στο να καταστεί η σχολική τάξη επικοινωνιακό εργαστήρι. Ανάμεσα σ' αυτά μπορούν να συμπεριληφθούν και λογοτεχνικά κείμενα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι εξισώνουμε τη διδασκαλία της λογοτεχνίας με τη διδασκαλία της γλώσσας. Το μάθημα της λογοτεχνία...

Θέμα της σημερινής ομιλίας αποτελεί η προσέγγιση στα προβλήματα της κοινωνικής ιστορίας του φραγκικού πριγκηπάτου της Αχαΐας κατά το 13ο και 14ο αιώνα, ιδιαίτερα η "συμβίωση" των Βυζαντινών με τους νέους εποίκους και η διεύρυνση των εσωτερικών σχέσεων και δομών, όπως αυτές απεικονίζονται σε δυτικές πηγές. Ας μου επιτραπεί κατ' αρχή μια εισγωγή για το ιστορικό πλαίσιο της εποχής. Στα τέλη του 11ου αιώνα η πολιτική και κοινωνικοοικονομική κατάσταση στη δυτική Ευρώπη έχει λάβει σταθερή μορφή. Οι βαρβαρικές επιδρομές είχαν ανακοπεί, τα κράτη είχαν σχηματισθεί, το φεουδαρχικό...

Το φθινόπωρο του 927 η Κωνσταντινούπολη ήταν έτοιμη να γιορτάσει ένα μεγάλο γεγονός. Η αυτοκρατορική οικογένεια των Λακαπηνών επρόκειτο να συγγενέψει με το βασιλικό οίκο της Βουλγαρίας. Η εγγονή του αυτοκράτορα Ρωμανού Α΄, Μαρία, και ο Πέτρος, γιος του νεκρού πια Συμεών της Βουλγαρίας, θα ενώνονταν με τα δεσμά του γάμου. Στις 8 Οκτωβρίου μια λαμπρή πομπή ξεκίνησε από το παλάτι. Ο πατριάρχης Σεραφείμ Β΄, ο πρωτοβεστιάριος Θεοφάνης και σύσσωμη η σύγκλητος οδηγούσαν τη νεαρή πριγκίπισσα στο ναό της Υπεραγίας Θεοτόκου της Πηγής για την τελετή. Ο αυτοκράτορας, με την απόφασή το...

Σε μια μικρή φράση του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου, στο έργο του "Έκθεσις της Βασιλείου Τάξεως", συμπυκνώνεται η αντίληψη των Βυζαντινών για την υπεροχή του αυτοκράτορά τους απέναντι σε όλους τους ηγεμόνες της εποχής: και ότε δόξη τω βασιλεί δέξασθαι αυτόν... Οι επίσημοι απεσταλμένοι των ηγεμόνων και Εκκλησίας θα έπρεπε να περιμένουν υπομονετικά στην Κωνσταντινούπολη μέχρι να έλθει η ώρα που θα γινόταν επιτέλους δεκτοί από τον ανώτατο άρχοντα της Οικουμένης, το βυζαντινό αυτοκράτορα. (Απόσπασμα από το βιβλίο)

Το πρώτο και σημαντικότερο από τα ασιατικά τουρκόφωνα φύλα της στέππας κατά την ύστερη αρχαιότητα -ή τον πρώιμο μεσαίωνα- που έπληξαν την ανατολική και κεντρική Ευρώπη από τα τέλη του τέταρτου μεταχριστιανικού αιώνα, υπήρξαν οι Ούννοι. Οι ασιατικής προέλευσης αυτοί επιδρομείς επέκτειναν μέσα σε λίγες δεκαετίες τις κατακτήσεις τους σε τεράστιες εκτάσεις της ανατολικής και της κεντρικής ευρωπαϊκής ηπείρου, εώς τα μέσα του πέμπτου αιώνα. Τότε ο μεγαλύτερος από τους ηγεμόνες τους, ο περιβόητος Αττίλας, συγκρόυστηκε με τις συνασπισμένες δυνάμεις των Ρωμαίων και των Φράγκων και Γ...