Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα Προλεγόμενα του Κοραή είναι από τα πιο πολυδιαβασμένα κείμενα του, και την εποχή που εκδόθηκαν προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις, ευνοϊκές αλλά και δυσμενείς: πρόκειται ίσως για τα γραπτά που αποτέλεσαν το αντικείμενο των περισσότερων και πιο γόνιμων συζητήσεων της ελληνικής λογιοσύνης. Έχοντας ως κύριο άξονα τη γλώσσα και την παιδεία, αφήνουν να φανεί ακέραιη η σκέψη του Κοραή που προσπαθεί να διδάξει και να προβληματίσει.

Τα Προλεγόμενα του Κοραή είναι από τα πιο πολυδιαβασμένα κείμενα του, και την εποχή που εκδόθηκαν προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις, ευνοϊκές αλλά και δυσμενείς: πρόκειται ίσως για τα γραπτά που αποτέλεσαν το αντικείμενο των περισσότερων και πιο γόνιμων συζητήσεων της ελληνικής λογιοσύνης. Έχοντας ως κύριο άξονα τη γλώσσα και την παιδεία, αφήνουν να φανεί ακέραιη η σκέψη του Κοραή που προσπαθεί να διδάξει και να προβληματίσει.

Τα Προλεγόμενα του Κοραή είναι από τα πιο πολυδιαβασμένα κείμενα του, και την εποχή που εκδόθηκαν προκάλεσαν ποικίλες αντιδράσεις, ευνοϊκές αλλά και δυσμενείς: πρόκειται ίσως για τα γραπτά που αποτέλεσαν το αντικείμενο των περισσότερων και πιο γόνιμων συζητήσεων της ελληνικής λογιοσύνης. Έχοντας ως κύριο άξονα τη γλώσσα και την παιδεία, αφήνουν να φανεί ακέραιη η σκέψη του Κοραή που προσπαθεί να διδάξει και να προβληματίσει.

Πρόκειται για τη διάλεξη που η διάσημη βυζαντινολόγος έδωσε στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη στις 19.3.1996 με την οποία εξετάζει την ιστορική συνέχεια σε σχέση με τον χρόνο και τον χώρο· έναν χώρο ευέλικτο που πότε διευρύνεται και πότε συρρικνώνεται στη διάρκεια των αιώνων. Η ακραιφνής προσήλωση στην ελευθερία αποτελεί αδιάψευστο στοιχείο της ελληνικής συνέχειας· το λακωνικό μολών λαβέ κάνει τον Έλληνα να πεθαίνει όρθιος για να μη ζήσει γονατιστός. Σαρκική απόδειξη της συνέχειας αυτής είναι η ελληνική γλώσσα, κώδικας μιας ομαδικής κρυπτομνησίας που ανάγεται σε πανάρχαιους χρόνους.

Ένας από τους σκοπούς αυτού του βιβλίου είναι να αντιμετωπίσει τα κόμματα, που γεννήθηκαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης (1821-1827), ως αντικείμενο διεξοδικής έρευνας: να τα εντοπίσει και να τα χαρακτηρίσει, να προσδιορίσει τα μέλη τους, να αναλύσει τη δομή και την κοινωνική λειτουργία τους και να εξετάσει γιατί το κύριο χαρακτηριστικό της ταυτότητας τους ήταν ο προσανατολισμός τους στις ξένες δυνάμεις. Επιδιώκει να καθορίσει επίσης το ρόλο των κομμάτων σε ένα καθεστώς μη συνταγματικό και σε μια εποχή κατά την οποία διαμορφωνόταν η βασική δομή του ε...

Ο καθηγητής Γ.Κ. Βλάχος ερευνά τον κόσμο του Ομήρου από τη σκοπιά του πολιτικού επιστήμονα. Μελετά τα ιδεολογικά και θεσμικά στοιχεία που συνθέτουν τις μορφές της εξουσίας και τις μεθόδους διακυβέρνησης στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια, συσχετίζοντάς τα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα γλωσσολογικά και εθνολογικά δεδομένα, αλλά και με τους πολιτισμούς που προηγήθηκαν ή συμβάδιζαν με τον ελληνικό εκείνη την εποχή.

Ο συγγραφέας εξετάζει τον ορισμό της πόλεως, τη γέννησή της, το χρόνο και τον χώρο της διαμόρφωσής της, τα αίτια και τις προϋποθέσεις της στηριγμένος σε μεγάλο αριθμό πρωτογενών δεδομένων. Λαμβάνει θέση απέναντι σε όλες τις προγενέστερες απόψεις, γενικότερες και ειδικότερες, και διαφοροποιεί περιπτώσεις προελεύσεως, χρόνου γενέσεως και συνθηκών δημιουργίας πρωτογενών πόλεων από το 1000 ως το 330 π.Χ.

Παρά τη διεθνή φήμη του, ιδίως αφού του απονεμήθηκε το βραβείο Νομπέλ το 1923, ο Ιρλανδός ποιητής William Butler Yeats (Δουβλίνο 1865-Roquebrune Γαλλίας 1939) δεν εμφανίζεται στην ελληνική βιβλιογραφία πριν από τα χρόνια του Πολέμου. Τον Μάρτιο 1941 δημοσιεύεται στο περιοδικό "Νεοελληνικά Γράμματα" η πρώτη ίσως μετάφραση ποιήματός του, από τη Μελισσάνθη. Ακολουθούν μεταφράσεις του Λέανδρου Παλαμά και του Μ. Καραγάτση, στη "Νέα Εστία" (1943, 1945), του Γιώργου Σεφέρη στην "Αγγλοελληνική Επιθεώρηση" (1946), ενώ, το 1944, ο Δημήτρης Σταύρου περιλαμβάνει έξι ποιήματα στην ανθολ...

Στο βιβλίο αυτό συγκεντρώνονται οι μελέτες του συγγραφέα για ποικίλα θέματα από τη μεταφυσική, την επιστημολογία, την ηθική και την κοινωνική φιλοσοφία του Πλάτωνα. Εκτός από τις ήδη δημοσιευμένες, υπάρχουν και δύο νέες οι οποίες αφορούν την πλατωνική θεωρία του έρωτα αφενός και τα προβλήματα σημασιολογίας και λογικής που προκύπτουν στον Σοφιστή αφετέρου. Τα υπόλοιπα άρθρα, πολλά από τα οποία είναι εκτενώς αναθεωρημένα, αποτελούν το σύνολο σχεδόν του δημοσιευμένου έργου του συγγραφέα για τον Πλάτωνα.

Πρόκειται για μια ανάλυση των πλατωνικών διαλόγων, χωρίς συστηματική ταξινόμηση του περιεχομένου τους κατά θέματα. Ο συγγραφέας αποφεύγει την υποταγή σε σχήματα και απόψεις που προσπαθούν να επιβάλουν μια συγκεκριμένη οπτική στη μελέτη των έργων του Πλάτωνα. Ιδιαίτερη προσοχή δίνει στη χρονολόγηση των διαλόγων και τη σκιαγράφηση του ιστορικού πλαισίου και της εποχής, δεδομένου ότι η κατανόηση των πλατωνικών κειμένων προϋποθέτει την εξοικείωση του αναγνώστη με τα πρόσωπα των διαλόγων που έπαιξαν σημαίνοντα πολιτικό ρόλο στην Αθήνα του 5ου και 4ου π.Χ. αιώνα.

Η κατασκευή πλαστών ή κίβδηλων αρχαιοτήτων συνιστά ένα μείζονος σημασίας ζήτημα, στο οποίο δεν έχει δοθεί μέχρι σήμερα η δέουσα σημασία. Με τις πλαστές ή κίβδηλες αρχαιότητες παραπλανάται η αρχαιολογική έρευνα, παραχαράσσεται η ιστορική αλήθεια, παραμορφώνεται η εικόνα του παρελθόντος. Στη μελέτη αυτή ο συγγραφέας αποδεικνύει ότι ένα μολύβδινο έλασμα από τη Σικελία, που σήμερα φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Ακράγαντα και φέρει εγχάρακτη διονυσιακή σκηνή με πλοίο, είναι πλαστό. Στη συνέχεια εξετάζει τις επιπτώσεις που είχε στην έρευνα η εκτίμηση ότι το έλασμα ήταν γ...

Την περίοδο 1860-1900 αναπτύσσεται ραγδαία στην Ελλάδα η πιστωτική δραστηριότητα. Η ανάπτυξη αυτή έχει ως επίκεντρο τις εργασίες της Εθνικής Τράπεζας, που λειτουργεί από το 1842 και κατέχει το εκδοτικό προνόμιο. Η πιστωτική δραστηριότητα προς τον ιδιωτικό τομέα παίρνει κυρίως τη μορφή προεξοφλητικών χορηγήσεων. Το αντικείμενο της μελέτης του Σ. Θωμαδάκη είναι η διερεύνηση των σχέσεων Τράπεζας-ιδιωτικού τομέα μέσα από αυτή τη λειτουργία.

Με την έκδοση Περί ψυχής και παιδείας ολοκληρώνεται η τριλογία των εκπαιδευτικών βιβλίων υπηρετικών της ανθρωπιστικής παιδείας, με πρώτο το "Περί της πολιτικής" και δεύτερο το "Περί ανθρώπου και ηθικής". Η σειρά αυτή, καρπός συνεργασίας του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης και του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Προαγωγής της Ανθρωπιστικής Παιδείας, υπήρξε όραμα του αείμνηστου καθηγητή Κωνσταντίνου Ι. Δεσποτόπουλου και έχει ως σκοπό να προσφέρει στους αναγνώστες μια εικόνα κατά το δυνατόν εύληπτη και σαφή για την εξέλιξη της αρχαιοελληνικής σκέψης σχετικά με καίρια θέματα που απα...

Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται, μετά επιλογή αυστηρή, αποσπάσματα έργων του Πλάτωνος και του Αριστοτέλους, του Αισχύλου και του Σοφοκλέους, του Ευριπίδου και του Θουκυδίδου, του Ισοκράτους και του Δημοσθένους, όπου οι κλασικοί αυτοί συγγραφείς εκφράζουν καίριες γνώμες για την ουσία της πολιτικής, της κρίσιμης αυτής για τους ανθρώπους ρυθμιστικής λειτουργίας της κοινωνίας, ή για σπουδαία ζητήματα πολιτικής. Το κάθε κεφάλαιο αποτελείται από ειδικά για ορισμένο θέμα κείμενα στο πρωτότυπο, μετάφρασή τους και σχόλιά τους. Η επιλογή προς συγκρότηση του βιβλίου υπήρξε όχι εξαντλητ...

Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος (1680-1730), άνθρωπος με βαθιά καλλιέργεια και γνώση, ήταν ο πρώτος Έλληνας που διορίστηκε ηγεμόνας στις παραδουνάβιες ηγεμονίες της Μολδαβίας και της Βλαχίας υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου. Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος αναρρήθηκε διαδοχικά στον θρόνο και των δύο ηγεμονιών (1709-1730) και εγκαινίασε τον "αιώνα των Φαναριωτών" στις ρουμανικές χώρες. Η εποχή των Φαναριωτών χαρακτηρίστηκε από σημαντικές μεταρρυθμίσεις στις φεουδαρχικές κοινωνίες των περιοχών αυτών και διαμόρφωσε το πλαίσιο μιας αξιοσημείωτης πολιτισμικής και πνευματικής εξέλιξης, που...

Το βιβλίο αυτό, περί του ανθρώπου και της ηθικής, αποτελείται από αυστηρά επιλεγμένα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στο πρωτότυπο, μετάφρασή τους και σχολιασμό τους. Κριτήριο κύριο επιλογής υπήρξε η συμβολή του κειμένου στην παιδεία. Προτάσσεται Εισαγωγή, όπου συνοπτικά παρουσιάζονται: α) καίρια στοιχεία της ιδιοσυστασίας του ανθρώπου και η ουσία της ηθικής ως κορυφαίας ενέργειας της ελευθερίας του· β) ο βίος και τα έργα των ποιητών Ομήρου, Ησιόδου, Μιμνέρμου, Σιμωνίδου, Πινδάρου, Αισχύλου, Σοφοκλέους, Ευριπίδου και των φιλοσόφων Δημοκρίτου, Πλάτωνος, Αριστοτέλ...

Ένα χειρόγραφο έρχεται στο φως αφού είχε μείνει χίλια χρόνια στην αφάνεια, αλλάζει τον τρόπο της ανθρώπινης σκέψης και ανοίγει το δρόμο στην εξέλιξη του κόσμου όπως τον ξέρουμε σήμερα. Εξακόσια χρόνια έχουν περάσει από τη στιγμή που ένας διορατικός βιβλιοθήρας παθιασμένος με τη μελέτη της αρχαιότητας, ο παπικός γραμματέας Πότζο Μπρατσολίνι, ανέσυρε ένα παμπάλαιο χειρόγραφο από το ράφι μιας μοναστηριακής βιβλιοθήκης, είδε με δέος τι είχε ανακαλύψει και έβαλε να το αντιγράψουν. Το χειρόγραφο, το τελευταίο που είχε σωθεί από τη φθορά του χρόνου, περιείχε ένα λατινικό φιλοσοφ...

Το λεύκωμα αυτό, με την πλούσια εικονογράφηση, περιλαμβάνει ένα χρονολόγιο με τους κυριότερους σταθμούς της σταδιοδρομίας των δύο μεγάλων ηθοποιών, έναν αναλυτικό κατάλογο με τις παραστάσεις και τις ταινίες στις οποίες έλαβαν μέρος, ένα απάνθισμα από τις κριτικές που γράφτηκαν γι' αυτούς, και έναν κατάλογο με τα θεωρητικά κείμενα του Αλέξη Μινωτή, τα οποία αποτελούν και την πνευματική διαθήκη του στο χώρο του θεάτρου.

Το παλίμψηστο, ως γνωστόν, είναι μια περγαμηνή όπου έχει αποξεστεί μια πρώτη εγγραφή για να χαραχτεί μια άλλη, η οποία δεν κρύβει εντελώς την αρχική. Στο βιβλίο αυτό παλίμψηστα, μεταφορικά μιλώντας, είναι τα υπερκείμενα. Ο συγγραφέας περιγράφει αναλυτικά τους ποικίλους τρόπους με τους οποίους ένα μεταγενέστερο κείμενο ωθεί τους αναγνώστες του, ρητά ή υπόρρητα, να διαβάσουν ή να θυμηθούν κάποιο παλαιότερο. Μέσα από παραδείγματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας και πρωτίστως της γαλλικής, ο Ζενέτ πραγματεύεται συστηματικά τη φύση και τη γραμματολογική θέση συγκεκριμένων λογοτεχνικώ...

Στο βιβλίο αυτό, η παλαιοχριστιανική και η βυζαντινή αρχιτεκτονική προβάλλονται, όχι ως προοίμιο της μεσαιωνικής ναοδομίας, αλλά ουσιαστικά ως τελευταία φάση της οικοδομικής της ύστερης αρχαιότητας. Παρουσιάζεται η χριστιανική αρχιτεκτονική στην Ανατολή από τις απαρχές μέχρι την πτώση της Κωνσταντινούπολης, ενώ, όσον αφορά τη Δύση, εκτίθενται οι εξελίξεις μόνο ώς το τέλος του 6ου αιώνα, μια και η οικοδομική της προκαρολίγγειας και πρώιμης καρολίγγειας εποχής αντιπροσωπεύει διαφορετική τάση και οφείλει να αντιμετωπίζεται χωριστά.