Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Για να φτάσει [ο αναγνώστης], ύστερα από μια μακριά σειρά τέτοιων συλλογισμών, στο συμπέρασμα πως κάτι πρέπει ν' αλλάξει σ' αυτόν τον ίδιο, αν θέλει ν' αλλάξουν όλα αυτά. Πως όλα αυτά μαζί είναι το λεγόμενο «κατεστημένο» και πως [...] αυτός ο ίδιος είναι το κυριότερο θεμέλιο και στήριγμα αυτού του κατεστημένου. Πως τελικά [...] πρέπει να γίνει κάποτε μέλος μιας κοινωνίας όχι οπαδών αλλά μια κοινωνίας ανθρώπων-πολιτών με αληθινό πολιτικό μέτρο και αληθινή πολιτική κρίση, ανθρώπων ελεύθερων να παράγουν αληθινό πολιτισμό...

Νυχτερινές ασκήσεις με πολλές αναφορές στο φως. Κείμενα διαποτισμένα από νοσταλγία και μνήμες, χωρίς μεμψιμοιρίες και μικροψυχίες. Αναφορές στους Παπαδιαμάντη, Καβάφη, Καρυωτάκη, Ελύτη, Τερζάκη, Αξιώτη κ.ά., αλλά και σε πολλούς ανώνυμους. Ένας διαφορετικός περίπατος σε πόλεις: Αθήνα, Ηράκλειο, όπου το μάτι του συγγραφέα αποστρέφεται την ασχήμια και επιμένει στην κρυμμένη γοητεία τους. Μια γραφή που δεν αστυνομεύει για να κρύψει τις αδυναμίες της· αντίθετα, τις εκθέτει, αφήνοντας να κυκλοφορεί στις γραμμές της ένα αεράκι που επιτρέπει ανάσες.

«... Η σειρά, λοιπόν, αυτών των ανθρώπων είναι ο Σολωμός. Είναι ο ιδιότυπος και διαμαρτυρόμενος, ψυχρός έξωθεν και θερμός έσωθεν, Κάλβος. Είναι ο Παπαδιαμάντης, γαλήνιος και ηφαιστειώδης, ουρανοβάμων και εν νεφέλαις, και όμως, με δυο φράσεις του τρομερά πραγματιστής. Δυο λέξεις του μονάχα, σε ένα διήγημα που νομίζεις ότι μιλάει για γριές της παιδικής του ηλικίας, σου δίνουν να καταλάβεις την τραγική πραγματικότητα της Ελλάδος όσο δεν σ' την δώσανε καντάρια κοινωνικά μυθιστορήματα. Ύστερα έρχεται ο Καβάφης, άλλος άνθρωπος πνευματικός, ο οποίος ξεπερνά τον επαγγελματισμό του...

Σε καιρούς δραματικής καθίζησης του πολιτικού ήθους και της πολιτικής πράξης –όπως οι δικοί μας–, τι νόημα μπορεί να έχει η αναδρομή στον πολιτικό λόγο άλλων εποχών, έστω και τον πιο «υψηλό»; Αποτελεί, η αναδρομή αυτή, μια ρομαντική και «φιλολογική» παρελθοντολογία, ανεδαφική και άγονη; Ή, αντίθετα, ένα ακριβό κι ανελέητο «μέτρο» για την εποχή μας και μάθημα μέγιστο πολιτικής σκέψης και δράσης; Αν δεν πίστευα το τελευταίο, δεν θα είχα επιχειρήσει, φυσικά, τη σύνθεση αυτού του βιβλίου. Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, όπου τα «σημαίνοντα» και τα «σημαινόμενά» του αποτελούν...

Άλλα είναι να γράφεις και να υποδύεσαι κι άλλο να γράφεις απροσχημάτιστα, χωρίς καμιά άλλη φιλοδοξία, πάρεξ της στιγμής εκείνης τη διάθεσή σου. Γράφεις για τον Δημήτρη Χατζή, τον Γιώργο Χειμωνά, τη Μέλπω Αξιώτη, τον Άρη Αλεξάνδρου, τον Γιάννη Ρίτσο· γράφεις για την εκδότρια Νανά Καλλιανέση· σχεδιάζεις τρία μικρά κομμάτια που θα μπορούσαν να είναι πεζογραφήματα, αλλά εσύ το ξέρεις ότι δεν είναι, τα γράφεις όμως για να τα δώσεις σε περιοδικά και αφιερώνεις τα δυο σε δυο φίλες σου, το άλλο, τώρα, στον πεζογράφο Γιώργο Ιωάννου· γράφεις πλήρης θυμού για τη μεταδικτατορική επιφάν...

«... Πολλές φορές έχω αναρωτηθεί πώς έγινα σκηνογράφος. Ειδικές σπουδές δεν έκανα και ποτέ δεν είχα αυτή τη φιλοδοξία. Δεν θυμάμαι να υπήρξα παιδί-θαύμα, και στις μνήμες μου από τα εφηβικά μου χρόνια –τότε που, όπως λένε, εκδηλώνονται οι καλλιτεχνικές ανησυχίες- κυριαρχεί η Κατοχή, η στέρηση, η πείνα και ο τρόμος. Ωστόσο, για να περνούν οι δύσκολες εκείνες μέρες και για να κερδίζω λίγες δραχμές, έφτιαχνα κούκλες και κουκλόσπιτα. Τα κουκλόσπιτα είχαν πέραση, κι ένα μαγαζί στην οδό Αδριανού τ' αγόραζε χωρίς αντιρρήσεις. Απ' ό,τι θυμάμαι, ήταν όμορφα βαμμένα, είχαν σωστές αναλ...

«... Ο Αδάμ και η Εύα, το πιο αθώο ζευγάρι, όπως τα άσπρα προβατάκια, περιπλανιόντουσαν στον Παράδεισο της Εδέμ χωρίς να σκέφτονται το καλό ή το κακό. Και αυτό τους έλειπε. Η γνώση. Κι έπρεπε να την γευθούν σαν να ήταν ένα φρούτο. Και υπήρχαν πολλά που κρεμόντουσαν πάνω στα δέντρα του κήπου. Αχλάδια, πορτοκάλια, ρόδια, μπανάνες και μήλα. Ο σοφός όφις σφύριξε στην Εύα και της κέντρισε την περιέργεια για τα μήλα. Αλλά αυτή, πιο προσεκτική, έδωσε στον Αδάμ να δοκιμάσει το μήλο. Κι αυτός ο φτωχός ανακάλυψε το κακό δαγκώνοντάς το. »Και ξαφνικά βρέθηκε στην οδό Αθηνάς, στη λα...

[Αθήνα] 25 Μαρτίου [19]54 Χρόνια πολλά και ευτυχισμένα, να μου ζήσεις, να σε χαίρομαι και να ιδείς όλα να πάνε καλά όπως τα θέλεις, υγεία και επιτυχία σου εύχομαι και δόξα και επιτέλους και χρήματα. Δεν ήθελα να περάσει η μέρα χωρίς να σου γράψω έστω και δυο λόγια. Χτες βράδυ πήγα στη Μητρόπολη και άναψα δυο κεριά, και έτυχε να είναι κολλημένα μαζί· τα άφησα έτσι και τα άναψα μαζί. Σήμερα κάλεσα το μεσημέρι τ' αδέρφια σου και τη Μαρί. Τους είχα γλώσσες au gratin και πουλιά γεμισμένα και φρυγανιές. Ήπιαμε στην υγεία σου, αλλά ήταν μελαγχολικά γιατί έλειπες. Όλο τ...

Γεννήθηκα στους πρόποδες της Ακροπόλεως, μέσα σ' ένα κελί της εκκλησίας που ο παππούς μου λειτουργούσε. Ήταν στην παλιά γειτονιά της Αθήνας, με τα μικρά νεοκλασικά σπίτια που αργότερα γκρεμίστηκαν για να ανασκάψουν τις αρχαιότητες. Τώρα γέμισαν οι δρόμοι με τουρίστες. Ο πατέρας μου ήταν μουσικός και η μητέρα μου καθηγήτρια των αρχαίων ελληνικών. Πέρασα τα παιδικά μου χρόνια στην Κατοχή και στον εμφύλιο πόλεμο. Είδα σκοτωμένους, πεθαμένους από πείνα, αληθινές οδομαχίες, με τανκς και πολυβόλα που κελαηδούσαν. Γι' αυτό τα πρώτα μου έργα παρίσταναν στρογγυλά κεφάλια με...

Απ' όσο παλιά μπορώ να θυμάμαι, ήθελα να γίνω ηθοποιός. Ίσως το ότι γεννήθηκα σ' ένα σπίτι που έβλεπε σε θερινό κινηματογράφο να είχε κάτι να κάνει μ' αυτό. Γιατί δεν υπήρχε καμία καλλιτεχνική φλέβα στις ρίζες μου κι ακόμα λιγότερη ενθάρρυνση απ' το περιβάλλον μου. Ο ήσυχος επαρχιωτισμός της γενέτειράς μου, της Λεμεσού, δύσκολα μπορούσε να εξαλείψει τη μαγεία των πρώτων εκείνων μαυρόασπρων εντυπώσεων. Δυστυχώς, όντας ο πρώτος γιος ενός επιφανούς δικηγόρου, ο μόνος δρόμος ανοικτός για μένα ήταν αυτός που οδηγούσε στο γραφείο του, μέσω της αγγλικής νομικής σχολής. Η ακατανίκη...