Στεφανίδης Μάνος Σ.
Stefanídis Mános S.
Ο Μάνος Στεφανίδης γεννήθηκε στο Πειραιά το 1954. Σπούδασε αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στο Kunstmuseum του Dusseldorf και στο Smithsonian Institution της Washington DC. Είναι διδάκτορας του ΑΠΘ. Επί 25 χρόνια ήταν επιμελητής της Εθνικής Πινακοθήκης. Το 2004 εξελέγη λέκτορας του Πανεπιστήμιου Αθηνών και το 2005 μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Το 2006 εξελέγη επ. καθηγητής στο ΑΠΘ αλλά δεν απεδέχθη τη θέση. Σήμερα διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στην Φιλοσοφική Αθηνών, τμήμα θεατρικών Σπουδών. Το 1990 ήταν ο κομισάριος της Ελλάδας στη Biennale Βενετίας. Από το 1985 είναι μέλος της Α.I.C.Α.. Οργάνωσε και διηύθυνε το παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης στη Κέρκυρα (1990-1995) και το ιδιωτικό μουσείο Φρυσίρα (2000-2002). Έχει διδάξει σε μεταπτυχιακά σεμινάρια του Καποδιστριακού και Ιονίου Πανεπιστήμιου, του Παντείου και της ΑΣΚΤ καθώς και στη σχολή ξεναγών και τον ΑΚΤΟ. Γράφει χρόνια κριτικές τέχνης και επιφυλλίδες στην "Καθημερινή", το "Βήμα", το "Έθνος", την "Ελευθεροτυπία", τον "Ελεύθερο Τύπο" και το περιοδικό Αντί. Συνεργάζεται με τα λογοτεχνικό περιοδικό "Το Δέντρο", "Η Λέξη", "Ρεύματα", "Μανδραγόρας", "(δε)κατα". Έχει παρουσιάσει πολλές τηλεοπτικές εκπομπές στη κρατική τηλεόραση, στον ΑΝΤ1 και το SevenX, ραδιοφωνικές εκπομπές στο Τρίτο Πρόγραμμα και στο Κόκκινο 105,5. Έχει διοργανώσει σεμινάρια τέχνης στην Αρχαιολογική Εταιρεία, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση και στη Booze Cooperativa.
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Γ': Μηχανικοί φωτός
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Στα τέλη του 19ου αιώνα διάφορα ιστορικά γεγονότα, όπως η "πτώχευση" και ο "ατυχής" πόλεμος θα αναστείλουν την πορεία του κράτους προς τον εκσυγχρονισμό που είχε επιχειρήσει ο Χαρίλαος Τρικούπης. Ωστόσο, η ελληνική κοινωνία μπορεί να μην επιλύσει, αλλά συνειδητοποιεί τα προβλήματά της, εξερχόμενη αργά αργά από την "αρχαϊκή" της περίοδο και προετοιμάζεται για την αστική επανάσταση που θα επιφέρει ο βενιζελισμός και οι εκπρόσωποί του. Έτσι, στις αρχές του καινούργιου αιώνα, πιστοποιείται μια έντονη κινητικότητα με την κυκλοφορία εντύπων και την άνθηση εκθεσιακών δραστηριοτ...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Γ': Μηχανικοί φωτός
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Στα τέλη του 19ου αιώνα διάφορα ιστορικά γεγονότα, όπως η "πτώχευση" και ο "ατυχής" πόλεμος θα αναστείλουν την πορεία του κράτους προς τον εκσυγχρονισμό που είχε επιχειρήσει ο Χαρίλαος Τρικούπης. Ωστόσο, η ελληνική κοινωνία μπορεί να μην επιλύσει, αλλά συνειδητοποιεί τα προβλήματά της, εξερχόμενη αργά αργά από την "αρχαϊκή" της περίοδο και προετοιμάζεται για την αστική επανάσταση που θα επιφέρει ο βενιζελισμός και οι εκπρόσωποί του. Έτσι, στις αρχές του καινούργιου αιώνα, πιστοποιείται μια έντονη κινητικότητα με την κυκλοφορία εντύπων και την άνθηση εκθεσιακών δραστηριοτ...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Δ': Ζωγραφική της ουτοπίας
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Η άνοδος του Ελευθερίου Βενιζέλου στην εξουσία θα προκαλέσει μια γενικότερη ευφορία που ευνοεί την καλλιτεχνική δράση και επικοινωνία. Η δημιουργία ομάδων με σαφείς ιδεολογικούς προσανατολισμούς και η μόνιμη επαφή με τις ευρωπαϊκές εξελίξεις θα συντελέσουν αποφασιστικά σε μια περίοδο ακμής της ελληνικής ζωής. Ο Σπύρος Παπαλουκάς, είναι μια περίπτωση διανοούμενου της ματιέρας και ανανέωσης του ζωγραφικού λεξιλογίου. Ο Γιώργος Μπουζιάνης συλλαμβάνει σαν τον Κάφκα, ή τον Μούζιλ τη μοίρα του ευρωπαίου ανθρώπου ως υποκείμενο τής πλέον παράλογης ιστορικής συνιστώσας. Ανάμεσα στις...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Δ': Ζωγραφική της ουτοπίας
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Η άνοδος του Ελευθερίου Βενιζέλου στην εξουσία θα προκαλέσει μια γενικότερη ευφορία που ευνοεί την καλλιτεχνική δράση και επικοινωνία. Η δημιουργία ομάδων με σαφείς ιδεολογικούς προσανατολισμούς και η μόνιμη επαφή με τις ευρωπαϊκές εξελίξεις θα συντελέσουν αποφασιστικά σε μια περίοδο ακμής της ελληνικής ζωής. Ο Σπύρος Παπαλουκάς, είναι μια περίπτωση διανοούμενου της ματιέρας και ανανέωσης του ζωγραφικού λεξιλογίου. Ο Γιώργος Μπουζιάνης συλλαμβάνει σαν τον Κάφκα, ή τον Μούζιλ τη μοίρα του ευρωπαίου ανθρώπου ως υποκείμενο τής πλέον παράλογης ιστορικής συνιστώσας. Ανάμεσα στις...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Ε': Εξαγόμενη ιθαγένεια
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Αν η γενιά του '30 εξακολουθεί μέχρι σήμερα να απασχολεί φιλόλογους και ιστορικούς τέχνης, είναι γιατί καλλιτέχνες με διαφορετικές αφετηρίες και προθέσεις στην ίδια χρονική συγκυρία εκφράζουν με προσωπικό τρόπο ο καθένας ένα κοινό αίτημα. Είναι αυτή που τόλμησε να πετάξει από πάνω της το σύνδρομο του επαρχιωτισμού, να κοιτάξει το παρελθόν της με το βλέμμα του μοντερνισμού και με αυτό να επιδιώξει μαξιμαλιστικά "πότε με τις αρχαιότητες πότε με ορθοδοξία, να φτιάξει άλλο γαλαξία". Το αίτημα της ελληνικότητας ανιχνεύεται στις καταβολές του Κόντογλου από τη βυζαντινή αγιογρα...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Ε': Εξαγόμενη ιθαγένεια
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Αν η γενιά του '30 εξακολουθεί μέχρι σήμερα να απασχολεί φιλόλογους και ιστορικούς τέχνης, είναι γιατί καλλιτέχνες με διαφορετικές αφετηρίες και προθέσεις στην ίδια χρονική συγκυρία εκφράζουν με προσωπικό τρόπο ο καθένας ένα κοινό αίτημα. Είναι αυτή που τόλμησε να πετάξει από πάνω της το σύνδρομο του επαρχιωτισμού, να κοιτάξει το παρελθόν της με το βλέμμα του μοντερνισμού και με αυτό να επιδιώξει μαξιμαλιστικά "πότε με τις αρχαιότητες πότε με ορθοδοξία, να φτιάξει άλλο γαλαξία". Το αίτημα της ελληνικότητας ανιχνεύεται στις καταβολές του Κόντογλου από τη βυζαντινή αγιογρα...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Ζ': Υπερ (ρεαλισμοί)
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Σ' αυτό τον τόμο εξετάζονται καλλιτεχνικά ρεύματα, όπως ο υπερρεαλισμός και ο κυβισμός, όχι μόνο στις αρχές της εμφάνισής τους στην ελληνική εικαστική σκηνή (με τον Εγγονόπουλο και τον Χατζηκυριάκο Γκίκα, για παράδειγμα) αλλά και πώς συνεχίστηκαν σε αναζητήσεις μεταγενέστερων ζωγράφων. Ο Νίκος Εγγονόπουλος υπήρξε ο πιο καθαρόαιμος εκφραστής του υπερρεαλισμού, τον οποίο όμως μπόλιασε με βυζαντινές επιρροές και ελληνικά θέματα. Ο Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας γνώρισε νωρίς και από κοντά την ευρωπαϊκή πρωτοπορία, πειραματίστηκε με τις νέες τάσεις αλλά πάντα υμνώντας το ελληνικό φ...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Ζ': Υπερ (ρεαλισμοί)
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Σ' αυτό τον τόμο εξετάζονται καλλιτεχνικά ρεύματα, όπως ο υπερρεαλισμός και ο κυβισμός, όχι μόνο στις αρχές της εμφάνισής τους στην ελληνική εικαστική σκηνή (με τον Εγγονόπουλο και τον Χατζηκυριάκο Γκίκα, για παράδειγμα) αλλά και πώς συνεχίστηκαν σε αναζητήσεις μεταγενέστερων ζωγράφων. Ο Νίκος Εγγονόπουλος υπήρξε ο πιο καθαρόαιμος εκφραστής του υπερρεαλισμού, τον οποίο όμως μπόλιασε με βυζαντινές επιρροές και ελληνικά θέματα. Ο Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας γνώρισε νωρίς και από κοντά την ευρωπαϊκή πρωτοπορία, πειραματίστηκε με τις νέες τάσεις αλλά πάντα υμνώντας το ελληνικό φ...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Η': Περί πάτρης
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Η Ελλάδα, μετά τη Μεταπολίτευση, γίνεται κι αυτή μια γειτονιά του παγκόσμιου χωριού. Έτσι, η διαπλοκή των επιμέρους πολιτισμών και η άνθηση των ethnic προτύπων βάζει πάλι τα πράγματα σε μια νέα βάση. Η αποθέωση της υποκειμενικότητας, οι μηχανικές αναπαραγωγές της εικόνας, οι φωτογραφίες-ντοκουμέντα, νομοτελειακά έχουν οδηγήσει στην υπέρβαση του τελάρου, την άρση των διαφορών ανάμεσα στις επιμέρους τέχνες, την ενιαία διεκδίκηση χώρου και χρόνου και την ώσμωση των εκφραστικών μέσων. Τώρα το εικαστικό έργο, περισσότερο από αισθητικό αίτημα, καθίσταται μια αφορμή προς το διανοε...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Η': Περί πάτρης
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Η Ελλάδα, μετά τη Μεταπολίτευση, γίνεται κι αυτή μια γειτονιά του παγκόσμιου χωριού. Έτσι, η διαπλοκή των επιμέρους πολιτισμών και η άνθηση των ethnic προτύπων βάζει πάλι τα πράγματα σε μια νέα βάση. Η αποθέωση της υποκειμενικότητας, οι μηχανικές αναπαραγωγές της εικόνας, οι φωτογραφίες-ντοκουμέντα, νομοτελειακά έχουν οδηγήσει στην υπέρβαση του τελάρου, την άρση των διαφορών ανάμεσα στις επιμέρους τέχνες, την ενιαία διεκδίκηση χώρου και χρόνου και την ώσμωση των εκφραστικών μέσων. Τώρα το εικαστικό έργο, περισσότερο από αισθητικό αίτημα, καθίσταται μια αφορμή προς το διανοε...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Στ': Επίθεση σε όλα τα μέτωπα
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Τη δεκαετία του '60 όχι μόνο η Ελλάδα αλλά η ανθρωπότητα ολόκληρη έχει αφήσει πίσω της την τραυματική εμπειρία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και είναι διατεθειμένη να αποδείξει ότι η ζωή συνεχίζεται μέσα από την τέχνη και τη δημιουργία. Έτσι, και οι έλληνες καλλιτέχνες θα δώσουν τους αγώνες τους σε όλα τα μέτωπα για να σταθούν ισότιμα με τις διεθνείς κατακτήσεις και περιαματισμούς και να μετατρέψουν το άγχος της επίδρασης και της "πατροκτονίας" σε προσωπική ή εθνική ενδοσκόπηση. Σ' αυτή τη γενιά ανήκουν ο Κανιάρης και ο Κεσσανλής, ο Ακριθάκης και ο Τσόκλης, ο Κονός και ο Παύλος...
Ελληνομουσείον: Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής: Στ': Επίθεση σε όλα τα μέτωπα
Στεφανίδης Μάνος Σ.
Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος" (2009)
Τη δεκαετία του '60 όχι μόνο η Ελλάδα αλλά η ανθρωπότητα ολόκληρη έχει αφήσει πίσω της την τραυματική εμπειρία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και είναι διατεθειμένη να αποδείξει ότι η ζωή συνεχίζεται μέσα από την τέχνη και τη δημιουργία. Έτσι, και οι έλληνες καλλιτέχνες θα δώσουν τους αγώνες τους σε όλα τα μέτωπα για να σταθούν ισότιμα με τις διεθνείς κατακτήσεις και περιαματισμούς και να μετατρέψουν το άγχος της επίδρασης και της "πατροκτονίας" σε προσωπική ή εθνική ενδοσκόπηση. Σ' αυτή τη γενιά ανήκουν ο Κανιάρης και ο Κεσσανλής, ο Ακριθάκης και ο Τσόκλης, ο Κονός και ο Παύλος...
Έρως καλός
University Studio Press (2020)
Η εποχή του διαστήματος
Συλλογικό έργο
Ασίνη (2017)
Η προοπτική της διαστημικής εξερεύνησης διαπέρασε ολόκληρο το φαντασιακό μιας εποχής που εκτείνεται από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 έως και τη δεκαετία του 1980. Η τέχνη δεν έμεινε ανεπηρέαστη. Ακόμη και στην Ελλάδα, όπου πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες δημιουργούσαν άλλες προτεραιότητες, η εποχή του διαστήματος άφησε ανεξίτηλα σημάδια. Για πρώτη φορά παρουσιάζεται σε μία ολοκληρωμένη έκθεση και έκδοση το έργο και η δράση του πρώτου κύματος ελλήνων εικαστικών, αρχιτεκτόνων και συνθετών, για τους οποίους η χρήση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών μέσων ήταν αναπόσπαστη από τη...
Η λάμψη του χρήματος στη νεοελληνική λογοτεχνία
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2014)
Η λογοκρισία στην Ελλάδα
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ - Παράρτημα Ελλάδας (2016)
Ο συλλογικός αυτός τόμος επιχειρεί να αναδείξει για πρώτη φορά την ιστορία της λογοκρισίας στην Ελλάδα σε μία αυτοτελή ενιαία αφήγηση μέσα από ετερόκλητα στιγμιότυπα λόγου, από τις εικαστικές τέχνες ως τη δημοσιογραφία και από τον κινηματογράφο ως τη λογοτεχνία ή τη φωτογραφία. Περιέχει επεξεργασμένες αρκετές από τις εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στο ομώνυμο συνέδριο που διοργάνωσε το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου και το γραφείο Αθηνών του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, καθώς και μία σειρά δοκιμίων τα οποία αξιολογήθηκαν ότι προσθέτουν στη...
Η σκόνη του χρόνου
Συλλογικό έργο
Μίλητος (2009)
Οι εκδόσεις "Μίλητος" παρουσιάζουν τη "Σκόνη του χρόνου" του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου παρατίθεται το σενάριο της ταινίας. Το δεύτερο μέρος περιέχει την εκδήλωση που έγινε στο "Τριανόν" για την ταινία. Όλα τα κείμενα ως θέμα τους την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου "Η σκόνη του χρόνου". Όλα τους είναι μικρά κείμενα για τον κινηματογράφο και, βέβαια, κείμενα για το έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλο. Εκτός από τα τρία πρώτα, του Αντρέα Παγουλάτου, ποιητή-θεωρητικού του κινηματογράφου, του Μάκη Τρικούκη δικηγόρου-συγγραφέα και της Αιμιλίας Καραλή φιλο...
Η τέχνη στους δρόμους του κόσμου
Μουτσόπουλος Θανάσης
Μεταίχμιο (2017)
Τέσσερις καλλιτέχνες του δρόμου με έδρα την Αθήνα και διεθνή απήχηση, ο Μανώλης Αναστασάκος, ο Cacao Rocks, ο WD (Wild Drawing) και η Όλγα Αλεξοπούλου, ενώνουν τις δυνάμεις τους και παρουσιάζουν τα έργα τους σε ένα μοναδικό λεύκωμα που περιλαμβάνει επίσης κείμενα του ιστορικού τέχνης και Αναπληρωτή Καθηγητή στο ΕΚΠΑ Μάνου Στεφανίδη και του αρχιτέκτονα, ιστορικού τέχνης και Αναπληρωτή Καθηγητή στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Πολυτεχνείου Κρήτης Θανάση Μουτσόπουλου. Η κυκλοφορία του βιβλίου συνδυάζεται με την πρώτη ομαδική street art έκθεση στην Ελλάδα, με τη συμμετοχή των τε...