Τσιρόπουλος Κώστας Ε. 1930-2017
Tsirópoulos Kóstas E.
Ο Κώστας Ε. Τσιρόπουλος (1930) γεννήθηκε στη Λάρισα. Σπούδασε νομική (Θεσσαλονίκη) και ιστορία της τέχνης στο Παρίσι και τη Βαρκελώνη. Ιδρυτής και διευθυντής της ετήσιας έκδοσης "Χριστιανικό Συμπόσιο" (1966-1971) και του περιοδικού "Ευθύνη" (1961-1966, και από το 1972). Συνεργάστηκε επί χρόνια με την ΕΡΤ και την "Καθημερινή" (1962-1967), Γενικός Γραμματέας της Στέγης Καλών Τεχνών και Γραμμάτων (1974-1976), Γενικός Γραμματέας του Εθνικού Θεάτρου (1975-1980), Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Έχει τιμηθεί με το βραβείο Φέξη των Δώδεκα (1964), Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου (1966), Α΄ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (1979), Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (1986), Βραβείο της Εταιρείας Χριστιανικών Γραμμάτων (1989) Α Βραβείο της Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας (1990), Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας (2007), και έχει ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Γρανάδας (2004). Το ποιητικό, πεζογραφικό και δοκιμιακό του έργο εκτείνεται σε δεκάδες τόμους. Έχει επίσης μεταφράσει από τα ισπανικά, τα καταλανικά και τα γαλλικά βιβλία και κείμενα των Ορτέγα υ Γκασσέτ, Αντόνιο Ματσάδο, Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Καμίλο Χοσέ Θέλα, Χουάν Ραμόν Χιμένεθ, Σαλβαδόρ Εσπρίου, Χοσέ Μπεργαμίν, Ντρυόν, Ζενεβουά, Αρανγκούρεν κ.ά. Βιβλία και κείμενά του έχουν μεταφραστεί στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες. Πέθανε στις 23 Φεβρουαρίου 2017.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος σήμερα
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1990)
Το Έθνος που λησμονεί τους ηγέτες του κινδυνεύει -είτε οι ηγέτες αυτοί ανήκουν στο χώρο της πολιτικής είτε στην περιοχή του πνεύματος. Κινδυνεύει να αποπροσανατολιστεί και να λησμονήσει για ποιο λόγο ζει. Τον πολύτιμο λόγο ύπαρξης ενός Έθνους εκφράζουν ακριβώς οι ηγέτες του. Για τούτο είναι ανάγκη το Έθνος να στρέφεται σταθερά προς αυτούς, να αντικρύζει στο πρόσωπό τους τον εαυτό του ενσαρκωμένο και να διδάσκεται από τη δική τους πολιτεία. Ακόμη μεγαλύτερη όμως ανάγκη μιας τέτοιας υψηλής μορφής επικοινωνίας έχει το δικό μας Έθνος, έθνος από τη φύση του ιστοριογόνο, γιατί οι...
Ο Λαζαρίλιος ντε Τόρμες
Ανώνυμος
Εκδόσεις των Φίλων (1971)
Γιατί διάλεξαν "Οι Εκδόσεις των Φίλων" τον "Λαζαρίλιο ντε Τόρμες" για να εγκαινιάσουν μια μικρή βιβλιοθήκη από τα πιο ενδιαφέροντα βιβλία της ισπανικής λογοτεχνίας που είναι άγνωστα στην Ελλάδα; Για δύο λόγους. Ο πρώτος, γιατί είχε ήδη μεταφραστεί το έργο από την Ιουλία Ιατρίδη. Ο δεύτερος γιατί "Ο Λαζαρίλιος ντε Τόρμες" παρουσιάζει ένα είδος απέριττης λογοτεχνικής έκφρασης που χαρακτηρίζει το ισπανικό πνεύμα, το σατυρικό μυθιστόρημα (novela picaresca), που ακόμη δεν έχει παρουσιαστεί στα ελληνικά, όπως έχουν από καιρό παρουσιαστεί μεταφράσεις άλλων αξιόλογων έργων της ισ...
Ο παίχτης του σκακιού
Unamuno Miguel de 1864-1936
Εκδόσεις των Φίλων (1972)
[...] Παρουσιάζοντας τον ήρωά του, ο Ουναμούνο μας τον περιγράφει σαν: "ένα πρόσωπο που το βλέπουμε απ' έξω, που η εσωτερική ζωή του μας ξεφεύγει, και ίσως να μην την έχει". Ωστόσο προσθέτει: "Αλλά μήπως ο δον Σαντάλιο μου δεν έχει εσωτερική ζωή, δεν έχει συνείδηση, δεν έχει επίγνωση, του εαυτού του, δε μονοδιαλογεί; (ο κάθε άνθρωπος μιλάει με τον εαυτό του, άρα μονοδιαλογεί). Τότε, τι άλλο είναι μια παρτίδα σκάκι παρά ένας σιωπηλός διάλογος που κάνει ο παίχτης με το σύντροφο κι ανταγωνιστή στο παιχνίδι του; Κι ακόμα, διάλογο κι αντίλογο δεν έχουν τα πιόνια μεταξύ τους, τα...
Ο παραδόξ βασιλιάς
Baroja Pio
Εκδόσεις των Φίλων (1973)
[...] Στον "Παραδόξ βασιλιά", ο Μπαρόχα με τις τεταμένες κεραίες της ευαισθησίας του συλλαμβάνει τους παλμούς από όλα τα φλέγοντα ζητήματα, όχι μόνο της Ισπανίας αλλά κι' έξω από αυτήν, σατυρίζοντας διεθνή γεγονότα όπως την αποικιοκρατία και τον εκπολιτισμό των μαύρων της Αφρικής, την τακτοποίηση των εβραίων σε δική τους γη, (το βιβλίο γράφτηκε το 1906), το ρόλο των πολιτισμένων ευρωπαίων, την πολιτική, το μιλιταρισμό, τον κοινοβουλευτισμό, κ.λπ. [...] (από την εισαγωγή της Ιουλίας Ιατρίδη)
Οδοιπορία του Γιώργου Θεοτοκά
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1986)
Ερμηνεύοντας με το εξαιρετικό λογοτεχνικό του έργο και την πολιτεία του, ο Γιώργος Θεοτοκάς τους καιρούς του, υπήρξε από καταγωγή, από την ιερή του ρίζα ελληνοκεντρικός κατ' εξοχήν συγγραφέας και στοχαστής και αναδείχτηκε στην στερνή περίοδο του επίγειου βίου του αληθινά και γνήσια θεοκεντρικός. Μέσα, στην αιθάλη των καιρών μας που σκεπάζει ολόκληρη τη νεοελληνική κοινωνία, και την υψηλή περιοχή των Γραμμάτων μας, ο Θεοτοκάς στέκεται φωτεινός εκφραστής των ιδανικών, των θέσεων και των προσδοκιών της μεγάλης Γενιάς του Τριάντα αλλά συγχρόνως και μάρτυρας της ευγένειας του...
Οι άγγελοι
Τσιρόπουλος Κώστας Ε. 1930-2017
Εκδόσεις των Φίλων (1977)
ΤΩΝ ΕΡΑΣΤΩΝ Ρουφώντας ο ένας το αίμα του άλλου με χείλια χέρια πόδια στριγγή τριβή των σπλάχνων ξεσκίζοντας σάρκες βυθισμένοι σε λυσσαγμένο πέλαγο λόγια και θρύψαλα στο λαρύγγι κραυγές γυαλιά και μέταλλα καρφωμένα στα στήθη βλέφαρα μεθυσμένα κοχλίες τρομώδεις ξερνούν τον έξω κόσμο αρνούνται ένα πλέγμα δοκιμάζει την αντοχή αναδίνει φωτιές του χώματος θανάσιμες ευωδιές στην κλίνη μια πυροστιά στενάζει βουλιμία κι απελπισία της φλόγας κατατρώγει τις σάρκες. Ορμώντας παραζαλισμένοι μ' άλαλη σκλήρυνση κατανικώντας την τρυφερότητα αγρός πυρκαγιάς...
Οι προλαλήσαντες
Τσιρόπουλος Κώστας Ε. 1930-2017
Εκδόσεις των Φίλων (1979)
[...] Τ' αθάνατα βιβλία δεν είναι πολλά. Οι βιβλιοθήκες είναι σπίτι ζωντανών, είναι όμως και νεκροταφείο.. Σήμερα όμως νιώθουμε πως και κείνα τα βιβλία που δεν είναι αθάνατα, έχουν στα σπλάχνα τους τα ταπεινά κάποια λαμπερά σπέρματα αθανασίας, που δεν κάρπισαν αλλά και που δεν θα εκμηδενιστούν. Πλάϊ σ' αυτά, τα βιβλία-μαρτυρίες και τα βιβλία-γνώση συντείνουν στην βαθύτερη γνωριμία της Ιστορίας του Πολιτισμού κι οπλίζουν το νου με σοφία. Δεν αξίζει να τα περιφρονούμε. Αλλά και να μη λησμονούμε πως η σοφία της καρδιάς είναι υπέρτερη. Ο Πασκάλ, μάρτυρας. Το βιβλίο αυτό προσ...
Παιδεία ελευθερίας
Τσιρόπουλος Κώστας Ε. 1930-2017
Εκδόσεις των Φίλων (1985)
[...] Στη διεκδίκηση της ελευθερίας μας, αισθανόμαστε ένα κόσμο που αντιστέκεται (Σαρτρ) και μας κατακλύζει ένας περίεργος φόβος πως, αναζητώντας την, πάμε να παραβιάσουμε, να αρπάξουμε από τον Θεό το μεγάλο του μυστικό. Γιατί, ή δεν είμαστε ελεύθεροι και ο παντοδύναμος Θεός είναι υπεύθυνος του κακού (Καμύ), ή είμαστε ελεύθεροι και τότε ο Θεός δεν είναι παντοδύναμος. Αναμφισβήτητα, το πρόβλημα της ελευθερίας του ανθρώπου είναι μ' έναν περίεργο, αδρό τρόπο, άρρηκτα συνδεδεμένο με το πρόβλημα περί Θεού. [...] Με τα κείμενα του τόμου αυτού αισθάνομαι να προτείνω ένα είδος παι...
Πάσχα των Ελλήνων
Συλλογικό έργο
Δελφίνι (1994)
Η Ανάσταση του Χριστού, η μεγαλύτερη γιορτή της Ορθοδοξίας έχει συγκινήσει κι' εμπνεύσει πολλούς Έλληνες ποιητές μες στο χρόνο. Η παράθεση σχετικών ποιημάτων που ακολουθεί δεν αποσκοπεί στο να καλύψει κανένα φάσμα της συγκεκριμένης θεματολογίας, αλλά στο να καταδείξει πως, σπουδαίοι και άξιοι ποιητές του αιώνα μας χωρίς να παγιδευτούν στην απλοϊκότητα ή στην υπερβολή, περνούν το μήνυμα του Πάσχα, την ατμόσφαιρα και τη σημασία του, αυτόνομο ή σε συνδυασμό με δικές τους προσωπικές καταστάσεις, εν ανθηρώ Έλληνι λόγω. [...] (Γ. Κ. Καραβασίλης)
Πνευματικό άσμα
Juan de la Cruz San
Εκδόσεις των Φίλων (1985)
[...] Ο αναγνώστης του βιβλίου αυτού -μεταφράστηκε η δεύτερη μορφή του- θα γνωρίσει τον τρόπο εργασίας του αγίου Ιωάννη του Σταυρού - που το σκήνωμά του αναπαύεται σ' ένα ναό της Σεγκόβια ως σήμερα. Πρώτα συνέθετε ένα μακρόστιχο, απλό στην μορφή και στα νοήματα αλλά ερωτικά βαθύ στον θείο του συμβολισμό, ποίημα. Κατόπι, από στροφή σε στροφή, άρχιζε να σχολιάζει το ποίημα αυτό ανεβαίνοντας, από μυστική κλίμακα, προς την καρδιά του ουρανού όπου συναντιέται, ενώνεται και συμβιώνει η ψυχή μυστικά με τον Θεό. Το "Πνευματικό Άσμα" μοιάζει να έχει την πηγή του στο "Άσμα Ασμάτων...
Ποιήματα
Machado Antonio
Εκδόσεις των Φίλων (1972)
[...] Η επιλογή των ποιημάτων έγινε από την δέκατη έκδοση των "Poesias Completas" της Espasa - Calpe του 1963. Δημοσιεύονται στον τόμο αυτό με την σειρά που κρατούν στον τόμο των ποιητικών απάντων του Ματσάδο, επισημαίνοντας κατά κάποιο τρόπο και την ποιητική του πορεία. Κριτήριο της επιλογής ήταν ή έγνοια να προσφέρω στους "Ελληνες τα ποιήματα εκείνα που είναι τα πιο χαρακτηριστικά του ποιητή, και είτε είναι πλέον προσιτά σ' έμας,είτε μου φάνηκαν αμάραντα από την κάψα των αναθεωρητικών καιρών που ζούμε. Τα ποιήματα που διάλεξα αποδόθηκαν σ' ελεύθερο στίχο για ν' αποφευ...
Ποιήματα
Machado Antonio
Εκδόσεις των Φίλων (1972)
[...] Η επιλογή των ποιημάτων έγινε από την δέκατη έκδοση των "Poesias Completas" της Espasa - Calpe του 1963. Δημοσιεύονται στον τόμο αυτό με την σειρά που κρατούν στον τόμο των ποιητικών απάντων του Ματσάδο, επισημαίνοντας κατά κάποιο τρόπο και την ποιητική του πορεία. Κριτήριο της επιλογής ήταν ή έγνοια να προσφέρω στους "Ελληνες τα ποιήματα εκείνα που είναι τα πιο χαρακτηριστικά του ποιητή, και είτε είναι πλέον προσιτά σ' έμας,είτε μου φάνηκαν αμάραντα από την κάψα των αναθεωρητικών καιρών που ζούμε. Τα ποιήματα που διάλεξα αποδόθηκαν σ' ελεύθερο στίχο για ν' αποφευ...
Ποίηση
Παπαδίτσας Δημήτρης Π. 1922-1987
Ευθύνη (1997)
Ο ποιητής Δ.Π. Παπαδίτσας απεβίωσε στις 22 Απριλίου 1987. Όλα του τα βιβλία, του δόθηκε η χάρη κι εκδόθηκαν ενόσω εκείνος βρισκόταν σωματικά παρών στον κόσμο αυτό. Τα φρόντισε, λοιπόν, ο ίδιος ως την τελευταία τους μορφή και λεπτομέρεια, με τη ζηλευτή επιμονή της αψεγάδιαστης ακρίβειας που τον στόλιζε. Η κωδικοποίηση λοιπόν ολόκληρου του ποιητικού του έργου, που πραγματοποιείται με τον τόμο αυτό, δεν παρουσιάζει φιλολογικά προβλήματα. Ακουλουθείται η τελική μορφή των ποιημάτων που εδωσε στην έκδοση της "Ποίησης, 1" του 1985 -και που περιλαμβάνει τις ποιητικές συλλογές "Το...
Ποιος ήτον ο Γεώργιος Βιζυηνός
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1988)
Με το σκοτεινό, αινιγματικά δραματικό αποτύπωμα της παραφροσύνης στο τίμιο ελληνικό μέτωπό του στέκεται πάνω από εκατό χρόνια στα νεοελληνικά Γράμματα ο Γεώργιος Βιζυηνός. Στην σύντομη ζωή του κατόρθωσε, κυρίως με τα αφηγήματά του, να διανοίξει την κοίτη του αφηγηματικού μας λόγου όχι μόνο προς το ψυχογραφικό μυθιστόρημα αλλά προς πυκνές και επάλληλες αφηγήσεις όπου να μπορούν να συναιρούνται "εν καθαρά ψυχολογική και ιστορική κρίσει" καθώς ο ίδιος παρατηρούσε, όλα τα αείζωα στοιχεία που συνυφαίνουν και συμβαστάζουν την έμφορτη από ιστορική μοιραιότητα νεοελληνική ψυχή....
Πολυφωνία για τον Δ. Π. Παπαδίτσα
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1988)
Τον αντικρύσαμε να έρχεται από μακρνά και από ψηλά, με τα φτερά απλωμένα μεγάλα, να κρατεί στο ράμφος του χλωρό βλαστάρι από τους απόρρητους λειμώνες του ανθρώπινου μυστηρίου: ήταν ο Ποιητής Δ. Π. Παπαδίτσας. Από εκεί που ήλθε, προς τα εκεί κάποια νύχτα βιαστικός μας έφυγε, κληροδοτώντας μας ένα έργο μεγάλο, όπου η γλώσσα μας χαριτώθηκε με τόσην ισχύ ώστε να γίνει πραγματική γλώσσα χρησμοδότη, προφήτη και ιεροφάντη μαζί. Η ευγένεια και ο ασίγαστος οίστρος της ψυχής του Παπαδίτσα αποτυπώθηκαν με τρόπο ουσιώδη και μαζί υπερούσιο μέσα στο σπουδαίο και ακήρατο αυτό έργο....