Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Ο τοίχος" (1939) η συλλογή πέντε διηγημάτων του Ζ. - Π. Σαρτρ τα οποία ο ίδιος ο συγγραφέας χαρακτήρισε "πέντε μικρές πανωλεθρίες της Ύπαρξης, τραγικές και κωμικές", γνώρισε ενθουσιώδη υποδοχή από το κοινό και την κριτική της εποχής του, προκαλώντας ταυτόχρονα σκάνδαλο στην αστική τάξη, λόγω της προκλητικότητας της γραφής και των θεμάτων που πραγματεύεται. Κοινός παρονομαστής των πέντε ηρώων είναι η ανικανότητα να κατακτήσουν την ελευθερία τους, να δραπετεύσουν από το ψέμα και να αποδεχτούν την αληθινή ύπαρξη. Τα διηγήματα, γραμμένα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, καλύπτ...

Ο Κιν είναι ελεύθερος. Ο λόγος για τον οποίο αλλάζει συμπεριφορά, που παραφέρεται, χάνει τα λογικά του ή προσποιείται ότι τα χάνει, είναι η έλλειψη σεβασμού που εισπράττει από την κοινωνία. Η κοινωνία τη μια στιγμή τον χρίζει "βασιλέα της Αγγλίας" και την άλλη τον κατακεραυνώνει για την απρεπή και άλογη στάση του. Η κοινωνία του επιβάλλει την αλλαγή που, όταν βλέπει το αληθινό του πρόσωπο, δεν της αρέσει και ανά πάσα ώρα και στιγμή καιροφυλακτεί για να του επιτεθεί. Έτσι κι εκείνος αναγκάζεται να φορέσει την οικεία μάσκα του ρόλου του, του ρόλου που κάθε φορά τον συμφέρει ν...

.... Η ζωή μας, ναι. Το μέλλον μας, ναι. θα ζούσα περιμένοντας σε, θα σ' αγαπούσα και θα σε περίμενα. Περίμενα το τέλος του πολέμου για να 'ρθει εκείνη η μέρα που θα σε παντρευόμουν μπροστά σ' όλο τον κόσμο. Και θα σε περίμενα τα βράδια. Τώρα δεν υπάρχει μέλλον, δεν περιμένω πια παρά το θάνατο μου και θα πεθάνω μόνη. Άφησε με λοιπόν... Δεν έχουμε τίποτα να πούμε. Δεν έχω ανάγκη από παρηγοριές...

Ο αθεϊσμός και η θρησκευτική πίστη είναι δύο από τα βασικότερα εριοτήματα που τίθενται με το έργο "Μπαριονά", όμως είναι και, ίσως, ο πιο δισεπίλυτος προβληματισμός του Σαρτρ που τον απασχόλησε από τις απαρχές της καλλιτεχνικής και πνευματικής του προσφοράς. Η βαθιά του επιρροή από τον Νίτσε, τον παρότρυνε να αποκηρύξει τον ουνιβερσαλισμό και την τεκνοποιία, τον έκανε να συνδέσει τον υπαρξισμό και τον αντιανθρωπισμό, στοιχεία που είτε αναφέρονται είτε εννοούνται στο έργο αυτό, αλλά και που αντιπαλεύουν με τα αντίθετά τους, την αγάπη προς τον συνάνθρωπο, το κοινωνικό σύνολο...

"Η ηλικία της λογικής", "Η Αναστολή", "Με το θάνατο στην ψυχή": τρία μυθιστορήματα με διαφορετική πλοκή και διαφορετικά πρόσωπα, που ξεχύνονται προς όλες τις κατευθύνσεις για να αγκαλιάσουν την καθολικότητα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ως ιστορικού γεγονότος. Η μεγάλη πρωτοτυπία της τριλογίας έγκειται στο ότι ο Σαρτρ-μυθιστοριογράφος συμφιλιώνεται με το Σαρτρ-φιλόσοφο και πετυχαίνει μια ζηλευτή σύνθεση, πιστή στους νόμους του "πιθανού".

ΙΝΕΣ: Εγώ ήμουν απ'τις γυναίκες που'κει κάτω τις λένε κολασμένες. Από καιρό κολασμένη, βλέπετε. Οπότε δεν με ξάφνιασε πολύ. ΓΚΑΡΣΕΝ: Αυτό είναι όλο; ΙΝΕΣ: Όχι. Είναι και 'κείνη η υπόθεση με τη Φλοράνς. Αλλά αυτή είναι μια ιστορία των νεκρών. Τρεις νεκροί. Πρώτα εκείνος, ύστερα 'κείνη κι εγώ. Δεν έμεινε κανένας εκεί κάτω. Είμαι ήσυχη. Μονάχα το δωμάτιο. Το βλέπω κάπου κάπου. Άδειο με τα παραθυρόφυλλα κλεισμένα.

Οι "Καταστάσεις είναι οι θέσεις του Σαρτρ πάνω σε πρόσωπα και πράγματα, "καταστάσεις", της Πολιτικής και της Τέχνης του 20ού αιώνα, σε παγκόσμια κλίμακα. Από το θάνατο του Πατρίς Λουμούμπα και ως τη γλυπτική του Τζακομέτι ή μια κοινωνιολογική θεώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών, η "εφηρμοσμένη" σκέψη του Σαρτρ προβάλλει στα δοκίμια και τις μελέτες αυτές ανάγλυφη. Τις "Καταστάσεις" μετέφερε υπεύθυνα στα Ελληνικά ο γνωστός δημοσιογράφος, κριτικός και μεταφραστής Κώστας Σταματίου. Ο ίδιος συνέδεσε τα σαρτρικά κείμενα με μικρές κατατοπιστικές "εισαγωγές".

Οι "Καταστάσεις είναι οι θέσεις του Σαρτρ πάνω σε πρόσωπα και πράγματα, "καταστάσεις", της Πολιτικής και της Τέχνης του 20ού αιώνα, σε παγκόσμια κλίμακα. Από το θάνατο του Πατρίς Λουμούμπα και ως τη γλυπτική του Τζακομέτι ή μια κοινωνιολογική θεώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών, η "εφηρμοσμένη" σκέψη του Σαρτρ προβάλλει στα δοκίμια και τις μελέτες αυτές ανάγλυφη. Τις "Καταστάσεις" μετέφερε υπεύθυνα στα Ελληνικά ο γνωστός δημοσιογράφος, κριτικός και μεταφραστής Κώστας Σταματίου. Ο ίδιος συνέδεσε τα σαρτρικά κείμενα με μικρές κατατοπιστικές "εισαγωγές".

... Παιδιά μου, μην υπερβάλετε. Βλέπεις δίκες, παγίδες, ψέματα! Βέρνερ δεν σου ζητώ παρά λίγη συμπόνια για τον αδελφό σου. Είναι ζητήματα που η Λένι δεν μπορεί να τ' αντιμετωπίσει μόνη της. Στα άλλα θα είστε ελεύθεροι σαν τα πουλιά. Θα δείτε, όλα θα τελειώσουν καλά. Ο Φραντζ δε θα ζήσει πολύ, το φοβάμαι. Μια νύχτα θα τον θάψετε κρυφά στο πάρκο. Μαζί του θα εξαφανιστεί κι ο τελευταίος αληθινός Βον Γκέρλαχ. Θέλω να πω το τελευταίο τέρας!...

"Αν εξετάσω τον εαυτό μου χωρίς προκαταλήψεις, θα δω πως επιχειρώ αυτόματα τη διάκριση ανάμεσα στην ύπαρξη σαν πράγμα και στην ύπαρξη σαν εικόνα. Δεν θα μπορούσα να μετρήσω τα φανερώματα, που ονομάζουμε εικόνες. Όμως, είτε είναι, είτε δεν είναι εκούσιες αναπολήσει ς, την ίδια στιγμή που φανερώνονται, προσφέρονται σαν κάτι άλλο από παρουσίες...". "Σας τυχαίνει καμιά φορά να μπερδέψετε την εικόνα του αδελφού σας με την πραγματική του παρουσία; Η αναγνώριση της εικόνας σαν τέτοιας, είναι ένα άμεσο δεδομένο της εσώτατης αίσθησης (συνείδησης)". Με τέτοιες λαμπρές απογειώσεις το...

Για τους περισσότερους φιλοσόφους το Εγώ είναι ένας "κάτοικος" της συνείδησης. Ορισμένοι διαπιστώνουν την τυπική παρουσία του στην καρδιά των βιωμάτων σαν μια κενή αρχή ενοποίησης. Άλλοι, ψυχολόγοι ως επι το πλείστον, νομίζουν ότι ανακαλύπτουν την υλική παρουσία του, ως κέντρου επιθυμιών και ενεργημάτων, σε κάθε στιγμή του ψυχικού μας βίου. Εμείς θα θέλαμε να δείξουμε εδώ ότι το Εγώ δεν είναι ούτε τυπικά ούτε υλικά μες στη συνείδηση: βρίσκεται έξω από αυτήν, στον κόσμο. Είναι ένα ον του κόσμου, όπως το Εγώ του άλλου.

ο λουλούδι της ανθρωπιάς που ανθίζει στη συνείδηση μιας γυναίκας του δρόμου δεν έχει την τύχη να νικήσει με το μύρο του την αποφορά του κοινωνικού βούρκου που το ζώνει. Ξεγελιέται και παραδίνεται στη μοίρα. Η απόγνωση φεύγει από την πληγωμένη ψυχή μιας ταπεινωμένης γυναίκας και τη θέση της παίρνει μια ψευδαίσθηση: η αποκατάσταση της κουρελιασμένης αξιοπρέπειας. Ωστόσο η σκοτεινή ατμόσφαιρα τούτου του φαύλου κύκλου ξαστερώνει με τις προεκτάσεις που παίρνουν στον ψυχικό μας κόσμο οι αρετές του έργου.

Το πιο γνωστό έργο του κυριότερου εκπρόσωπου του υπαρξισμού και βραβευμένου με Νόμπελ, Ζαν-Πωλ Σαρτρ.

Η "Ναυτία" (1938), το πρώτο μυθιστόρημα του Ζ.-Π. Σαρτρ, είναι ένα έργο σύνθετο, ένα μυθιστόρημα μεταφυσικό, το χρονικό ενός απωθητικού κόσμου από τη ματιά ενός υποκειμενικού αφηγητή. Η αποκάλυψη του παραλόγου γίνεται μέσω μιας αφήγησης με φιλοσοφική βάση η οποία προσφεύγει στην παρωδία, τη γελοιοποίηση, ακόμη και την απομίμηση. Σ' αυτό το "μυθιστόρημα ρήξης" με το οποίο παίρνει τις αποστάσεις του από τις λογοτεχνικές συμβάσεις, ο Σαρτρ αμφισβητεί ριζικά την κληρονομιά της αστικής παιδείας χρησιμοποιώντας μια γραφή ειρωνική και αποστασιοποιημένη. Ένα βιβλίο από πρώτη άποψη...

Ένα ψυχικό γεγονός όπως η συγκίνηση, θεωρούμενο συνήθως σαν μια ασύδοτη ανωμαλία, έχει τη δική του σημασία και δεν μπορεί να κατανοηθεί, καθ' εαυτό, χωρίς την κατανόηση της σημασίας αυτής... Η σημασία ενός συνειδησιακού γεγονότος ανάγεται στο ότι υποδεικνύει πάντοτε την ολική ανθρώπινη πραγματικότητα που γίνεται συγκινημένη, προσεκτική, αντιληπτική, βουλητική κλπ. Η μελέτη των συγκινήσεων επαληθεύει αυτή την αρχή: μια συγκίνηση παραπέμπει σ' αυτό που σημαίνει. Κι αυτό που σημαίνει είναι στην πραγματικότητα το σύνολο των σχέσεων της ανθρώπινης πραγματικότητας με τον κόσμο....