Αργυρίου Αλέξανδρος 1921-2009

Αναψηλαφήσεις σε δύσκολους καιρούς

Κέδρος (1986)

Ανοιχτοί σχολιασμοί στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη

Εκδόσεις Καστανιώτη (1998)

Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται επτά μελέτες για το έργο του Οδυσσέα Ελύτη, που γράφτηκαν σε χαρακτηριστικές περιόδους της πνευματικής του πορείας, όταν απαιτούσαν να χαρτογραφηθεί η αποδεδειγμένη απήχηση της προσφοράς του. Οι προκείμενες μελέτες επιχείρησαν να απαντήσουν σε κάποια από τα θέματα που ανακινούσε η τολμηρή ποιητική γραφή, η οποία ανταποκρινόταν σε αιτήματα μιας επικαιρότητας, άθικτης από τα εφήμερα και φθαρτά φαινόμενα. Στην παρούσα σύναξή τους δοκιμάζουν να δείξουν αν όχι την αντοχή τους στο χρόνο -αυτό αποτελεί ζητούμενο με άλλες προοπτικές- αλλά τη σημασία...

Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Κοτζιά

Κέδρος (1994)

Έχουν περάσει δύο χρόνια από τότε που ο Αλέξανδρος Κοτζιάς έφυγε από κοντά μας, και το κενό που άνοιξε ο παράλογος χαμός του γίνεται όλο και βαθύτερο. Το συναισθανόμαστε με οδύνη, εμείς που είχαμε την τιμή να εκδώσουμε το σύνολο του πεζογραφικού του έργου και είδαμε πάντα στο πρόσωπό του όχι μόνον έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς του τόπου, αλλά κι έναν ανεκτίμητο φίλο, ο οποίος δεν έπαφε να μας εμψυχώνει με τη σεμνή ανθρώπινη παρουσία του. Να γιατί, ύστερα από τη μεταθανάτια έκδοση της νουβέλας "Το σοκάκι", με την οποία ολοκληρώθηκε -αλίμονο, οριστικά- αυτό το έ...

Για τον Αναγνωστάκη

Αιγαίον (1996)

Το βιβλίο αυτό είναι κάτι περισσότερο και κάτι λιγότερο από μιαν ανθολογία. Περισσότερο, γιατί περιέχει και κείμενα που δεν θα ικανοποιούσαν την έννοια του όρου ανθολόγηση· λιγότερο, γιατί αυτά τα "εξωανθολογικά" κείμενα υπονομεύουν τον ανθολογικό χαρακτήρα του βιβλίου. Ονομάζω τον ανά χείρας τόμο επιλογή, γιατί προσπάθησα να συνδυάσω σ' αυτόν το ανθολογικό με το ιστορικό στοιχείο: αφενός να προσδιορίσω τα, κατά τη γνώμη μου (δηλαδή σύμφωνα με τα σημερινά μου κριτήρια), σημαντικότερα κριτικά κείμενα για το έργο του Αναγνωστάκη· και αφετέρου να εντοπίσω τα κείμενα που θα μπο...

Για τον Σαχτούρη

Αιγαίον (1998)

[...] Στο ανθολόγιο της παρούσας έκδοσης περιλαμβάνονται κείμενα κριτικής, αποσπάσματα βιβλιοκρισιών και μέρη συνθετικών εργασιών, με θέμα το σύνολο σχεδόν της ποιητικής παραγωγής του Σαχτούρη. Στόχος της ανθολόγησης ήταν να εκφραστεί η πολυφωνία της κριτικής πρόσληψης και να συμπεριληφθούν όσα κείμενα θίγουν ή θέτουν θεωρητικά προβλήματα γύρω από το σαχτουρικό έργο. Όσον αφορά τις βιβλιοκρισίες έγινε προσπάθεια να περιληφθούν κρίσεις για τις περισσότερες ποιητικές συλλογές, με σκοπό την, κατά το δυνατόν, πληρέστερη ιστορική παρουσίασή τους. Ωστόσο η τακτική αυτή δεν τηρήθη...

Για τον Σινόπουλο

Αιγαίον (2000)

Η ποίηση και η κριτική, με τις διάφορες μορφές της (από την κριτικογραφία των εφημερίδων και των λογοτεχνικών περιοδικών μέχρι τις μελέτες που εποπτεύουν τη λογοτεχνία μιας πρόσφατης χρονικής περιόδου), διαγράφουν δύο τροχιές άλλοτε παράλληλες κι άλλοτε τεμνόμενες, γενικά όμως αλληλεπιδρούσες. Η φορά της επίδρασης μετατίθεται, κατά καιρούς, από τη μια στην άλλη πλευρά. Η ιστορία της λογοτεχνίας και της κριτικής, όπως εξάλλου η ιστορική θεώρηση κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας, οργανώνει το ερευνητικό και κατόπιν το γνωστικό πεδίο της με τη διαχρονική αφαίρεση των σημαινουσών...

Για τον Χριστιανόπουλο

Αιγαίον (2003)

[...] Τα κείμενα για την ποίηση του Χριστιανόπουλου καλύπτουν χρονική περίοδο, η οποία κατά τι υπερβαίνει το ήμισυ ενός αιώνα (1950-2002). Ανεξαρτήτως των κειμένων που επιλέξαμε, ένα ποσοτικό συμπέρασμα είναι δυνατόν να σκιαγραφηθεί: Με την πάροδο του χρόνου ο ουσιαστικός κριτικός λόγος υποκαθίσταται από έναν επιφανειακότερο δημοσιογραφίζοντα λόγο. Αξιόλογα κριτικά και φιλολογικά κείμενα γράφονται και σήμερα· "επιδερμικές" προσεγγίσεις επιχειρούνταν και στη δεκαετία του 1950, αλλά -ως γνωστόν- οι εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Η σύνταξη ενός τόμου με κριτικά κείμεν...

Γιάννης Ρίτσος: ο ποιητής και ο πολίτης

Κέδρος (2008)

Ο τόμος συγκεντρώνει την αναλυτική, επεξεργασμένη και τεκμηριωμένη μορφή των τριάντα τριών εισηγήσεων οι οποίες παρουσιάστηκαν στο Διεθνές Συνέδριο, με τίτλο "Ο ποιητής και ο πολίτης Γιάννης Ρίτσος", το οποίο οργάνωσε το Μουσείο Μπενάκη, από τις 28 Σεπτεμβρίου μέχρι την 1η Οκτωβρίου του 2005. Στις εργασίες του συνεδρίου είχαν επίσης περιληφθεί δύο "στρογγυλά τραπέζια", τα οποία επικεντρώθηκαν (α) στην πρόσληψη του Ρίτσου από σύγχρονους ποιητές και (β) στην αποτύπωση μαρτυριών ανθρώπων που η πορεία τους διασταυρώθηκε με εκείνην του Γιάννη Ρίτσου. Ο παραπάνω τίτλος εκάλυπτε,...

Γιώργος Σεφέρης ποιητής και πολίτης

Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2000)

Πώς άραγε πρέπει να οργανώνεται μια έκθεση πολυμέσων για ένα ποιητή, αν φυσικά υπάρχει λόγος για μια τέτοια έκθεση; Τι μπορεί, τελικά, να εκτεθεί από το έργο ενός ποιητή ως θέαμα, ή ως ακρόαμα; Και τι, κατά συνέπεια, σκέφτονται οι οργανωτές της να προσφέρουν στο κοινό που θα την επισκεφθεί; Η μοίρα των νεκρών ποιητών, λησμονημένων ή μη, δεν διαφέρει από τη μοίρα των προσώπων εκείνων, που "λιγόστεψαν τόσο παράξενα μες στη ζωή μας, αυτών που απέμειναν σκιές κυμάτων και στοχασμοί", σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του ποιητή στον "Βασιλιά της Ασίνης". Τα πρόσωπα έχουν χαθεί αν...

Δεκαεπτά κείμενα για τον Γ. Σεφέρη

Εκδόσεις Καστανιώτη (1990)

Το βιβλίο αυτό αποτελείται από κείμενα και ομιλίες για την ποίηση, κυρίως, του Γ. Σεφέρη, ενώ το άλλο έργο του, Δοκίμια και Μέρες, αναφέρεται συμπτωματικά και βοηθητικά. Κριτικά σημειώματα και εκτενέστερα μελετήματα, γραμμένα σε διάφορες περιστάσεις (και κατά τις ανάγκες τους), και σε διάφορα έντυπα (κατά την άνεση του χώρου που διέθεταν), από το 1948 έως το 1985 για το έργο του ποιητή που αρχικά θεωρήθηκε «δύσκολο» και «σκοτεινό», ενώ μια άλλη πλευρά τον χαρακτήριζε «παρακμιακό», και που η απονομή του βραβείου Νόμπελ δημιουργούσε, σ' ένα ευρύτερο κοινό, περιέργειες οι...

Δεκαοχτώ κείμενα

Κέδρος (1994)

Για να γιορτάσουμε τα 40 χρόνια από την ίδρυση του "Κέδρου", ανατυπώνουμε, σε πανομοιότυπη έκδοση, τον τόμο των "18 κειμένων" (1970) που έχει από χρόνια εξαντληθεί. Τιμή στους πρωτεργάτες του, σ' όσους αγαπημένους έφυγαν αυτά τα χρόνια και σ' όσους συνεχίζουν τον καλόν αγώνα. Σ' αυτούς που τόλμησαν ομαδικά και επωνύμως να δηλώσουν την αντίθεσή τους στη δικτατορία, λύνοντας την επίσης εύγλωττη σιωπή τους, ύστερα απ' την άρση της προληπτικής λογοκρισίας. Τιμή προπάντων στη μνήμη της καρδιάς του "Κέδρου", της Νανάς Καλλιανέση, που σήκωσε στους ώμους της την ευθύνη της έκδοσης...

Διαδοχικές αναγνώσεις ελλήνων υπερρεαλιστών

Γνώση (1983)

Στην έκδοση αυτή συγκεντρώνονται αρκετά από όσα κείμενα έχω δημοσιεύσει σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες σχετικά με τους Έλληνες υπερρεαλιστές και τους μάλλον προσκείμενους στο καλλιτεχνικό αυτό κίνημα.

Διονύσιος Σολωμός: κανών νεοελληνικού πνευματικού βίου;

Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1999)

Εισαγωγή στην ποίηση του Εγγονόπουλου

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2008)

Στον τόμο ανθολογούνται κείμενα κριτικής για το ποιητικό έργο του "υπερρεαλιστή" Nίκου Eγγονόπουλου που καλύπτουν μια περίοδο περίπου εβδομήντα χρόνων, από το 1938, χρονιά που κυκλοφόρησε η πρώτη ποιητική συλλογή του "Mην ομιλείτε εις τον οδηγόν", μέχρι σήμερα. Στόχος της ανθολόγησης είναι να προσφέρει στον αναγνώστη τα απαραίτητα ερμηνευτικά κλειδιά για την κατανόηση του ποιητή Εγγονόπουλου και ταυτόχρονα να δώσει μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα για την πρόσληψη του έργου του από την κριτική σε σχέση με τα ιστορικά, πολιτικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα μιας περιόδου...

Εισαγωγή στην ποίηση του Ελύτη

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009)

Το βιβλίο αυτό αποτελεί επιλογή των σημαντικότερων, κατά τη γνώμη του επιμελητή του, κριτικών κειμένων που γράφτηκαν για το έργο του Οδυσσέα Ελύτη από την πρώτη εμφάνισή του έως σήμερα. Μέσα από την ανάγνωση αυτών των κειμένων ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει καλύτερα την εξέλιξη ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές του αιώνα μας και συγχρόνως να μελετήσει την πορεία της πρόσληψης του έργου του από τους Έλληνες κριτικούς. Η εκτενής εισαγωγική μελέτη του Μάριο Βίττι, που περιγράφει και σχολιάζει αυτή την πορεία, μπορεί να διαβαστεί και ως υποκεφάλαι...

Εισαγωγή στην ποίηση του Ρίτσου

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009)

Στον τόμο ανθολογούνται κείμενα κριτικής για το ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου τα οποία καλύπτουν μία περίοδο που ξεπερνά τις οκτώ δεκαετίες, από το 1927 -χρονιά εμφάνισης πρωτολείων του Ρίτσου στο Περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαιδείας- μέχρι σήμερα. Η κριτική πρόσληψη του Ρίτσου είναι σύνθετη, όπως σύνθετη ήταν και η ποιητική πορεία του. Σε ορισμένες πτυχές του έργου του, ο Ρίτσος είναι κραυγαλέα πολιτικός και μονότροπος, σε ορισμένες άλλες όμως είναι βαθιά υπαρξιακός, ενίοτε μεταφυσικός και, κατά κανόνα, γόνιμα νεωτερικός, αναχωνεύοντας τεχνοτροπικές εξελίξεις...

Εισαγωγή στην ποίηση του Σεφέρη

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2013)

Τα 24 κείμενα που απαρτίζουν τον παρόντα τόμο καλύπτουν χρονικό διάστημα εξήντα και πλέον ετών. Παρουσιάζονται εδώ κατά τη χρονολογική σειρά δημοσίευσής τους και διαγράφουν την αναμέτρηση της κριτικής με το ποιητικό και δοκιμιακό έργο του Σεφέρη. Ταυτόχρονα, καθιστούν ευκρινή την πορεία που ακολούθησε η κριτική για να εντοπίσει και να διερευνήσει κεντρικά θέματα του σεφερικού έργου, ενός έργου με βαθιές ρίζες στην ελληνική και την ευρωπαϊκή γραμματεία. Τα κείμενα που έχουν ανθολογηθεί, μαζί με την πλούσια επιλογή βιβλιογραφίας στο τέλος του τόμου, καθιστούν την "Εισαγωγή στ...

Εκκρεμότητες

Εκδόσεις Καστανιώτη (2008)

Όταν οι επίορκοι συνταγματάρχες είχαν επιβάλει την ολοκληρωτικής νοοτροπίας δικτατορία τους, μία μικρή ομάδα μεταπολεμικών συγγραφέων έπαψαν να δημοσιεύουν έργα τους σε έντυπα, επειδή θα υποχρεώνονταν να υποστούν τον ταπεινωτικό έλεγχο της λογοκρισίας. Μετά την άρση της λογοκρισίας, στην οποία αναγκάστηκε να προβεί μετέπειτα ο ισχυρός της τριανδρίας Γ. Παπαδόπουλος για να περιοριστούν οι καταγγελίες -αν και διατηρούσε το δικαίωμα να τιμωρεί εκ των υστέρων τις παρεκτροπές-, η μικρή αυτή ομάδα της "σιωπής", όπως κεφαλαιοποιήθηκε από τον ξένο Τύπο η στάση τους, κυκλοφόρησε τον...

Συνολικά Βιβλία 60
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου