Ζήρας Αλέξης 1945-
Zíras Aléxis
Ο Αλέξης Ζήρας γεννήθηκε το 1945 στην Αθήνα. Είναι κριτικός λογοτεχνίας, γραμματολόγος και μεταφραστής. Στο παρελθόν εργάστηκε ως στέλεχος εμπορικών επιχειρήσεων (1969-1974), υπεύθυνος εκδοτικού προγράμματος στις εκδόσεις "Πλέθρον" (1978-1988), σύμβουλος ραδιοφωνικών προγραμμάτων στην ΕΡΑ και ΕΤ (1982-1993), αρθρογράφος και λογοτεχνικός κριτικός στις εφημερίδες "Θεσσαλονίκη", "Η Αυγή", "Η Καθημερινή", "Ελευθεροτυπία". Σήμερα είναι επιφυλλιδογράφος στη μηνιαία επιθεώρηση "Διαβάζω". Διετέλεσε υπεύθυνος σύνταξης του "Λεξικού Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" των εκδόσεων Πατάκη, συντάκτης του "Βιογραφικού Λεξικού" της Εκδοτικής Αθηνών και της "Εγκυκλοπαίδειας Πάπυρος-Λαρούς-Μπριττάνικα", καθώς επίσης και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών "Σχεδία", "Γράμματα και Τέχνες", "Τομές", "Ρεύματα", "Σημείο" της Λευκωσίας. Από το 2002 έως το 2011 διηύθυνε, μαζί με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου, την τριμηνιαία επιθεώρηση κριτικής "Κ". Άρθρα, κριτικά κείμενα και μεταφράσεις του έχουν επίσης δημοσιευτεί στα περιοδικά: "Η Λέξη", "Το Δέντρο", "Νέα Εστία", "Νέο Επίπεδο", "Θέματα Λογοτεχνίας", "Μπιλιέτο", "Το Τραμ", "Εντευκτήριο", "Νέα Πορεία", "Πόρφυρας", "Γραφή", "Υπόστεγο", "Ελίτροχος", "Η Ακτή" , "Η Άμαξα", "Νέα Εποχή", "Σημείο", "Μικροφιλολογικά", "Ύλαντρον" Κύπρου. Το 2009 και το 2011 εξελέγη, διαδοχικά, πρόεδρος του ΔΣ της Εταιρείας Συγγραφέων. Έργα του είναι: Ποίηση - "Αναζητώντας..." (ιδιωτ. εκδοση), Χαλκίδα, 1966 - "Ο ύπνος των ερωτιδέων", Τραμ, Θεσσαλονίκη, 1976· Πλέθρον, Αθήνα, 1984 Κριτικές μελέτες, δοκίμια - "Ανατομία εποχής - Πέντε δοκίμια κοινωνικού προβληματισμού", (ιδιωτ. έκδοση), Αθήνα, 1973 - "Θεωρία μορφών (Ζιντ, Κάφκα, Μαλρώ, Χεμινγκουέη, Καμύ, Σάρτρ)", Πλέθρον, 1978· 1992 - "Γενεαλογικά. Για την ποίηση και τους ποιητές του '70", Ρόπτρον, Αθήνα 1989 - "Η πεζογραφία του Περικλή Σφυρίδη: αυτοβιογραφικός λόγος και μυθοπλασία", Μπιλιέτο, Παιανία, 2000 - "Από το προσωπικό στο οντολογικό. Μεταβολές της ποιητικής όρασης του Τάκη Καρβέλη", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2002 - "΄Ενας γραικός στα ξένα: αναγνώσεις άλλων λογοτεχνιών", Γαβριηλίδης, Αθήνα 2003 Ανάτυπα - Προσεγγίσεις στη νεώτερη ποίηση 1965-1980, Γραφή, Αθήνα, 1980 - "Les Metamorphoses de la prose grecque d' apres guerre. Introduction a l' "Arrets sur l' image", Editions Hatier, Paris 1989 - "Ορισμοί και συσχετίσεις στη νεώτερη ποίηση, 1980-1990", Χαλάνδρι, 1992 - "Η κυπριακή ποίηση.Θεματικές, γλωσσικές,υφολογικές διαστρωματώσεις της", Σημείο, Λευκωσία, 1997 - "Από τη γλώσσα της οργής στην τραυματική γλώσσα: ποιητές και ποιητικές μετά το 1970", ΄Ομβρος, Αθήνα 2001 Πεζό - "Η συνάντηση Λέον Τρότσκι-Αντρέ Μαλρώ: ένα χρονικό", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003 Μεταφράσεις: - Α. Μαλρώ, "Οι κατακτητές", Πλέθρον, Αθήνα 1979· 1999 - Ντ. Χ. Λώρενς, "Ο ήλιος κι άλλα διηγήματα", Νεφέλη, Αθήνα, 1981 - Α. Αρτώ, "Ο καλόγερος", Αιγόκερως, Αθήνα, 1981 - Π. Βερλαίν, "Οι καταραμένοι ποιητές", Αιγόκερως, Αθήνα 1982 - Σ. Μαλλαρμέ, "Ποίηση και μουσική", Πλέθρον, Αθήνα 1983 - Ρ. Μπάρτζιν, "Συνομιλίες με τον Χ. Λ. Μπόρχες", Ηριδανός, Αθήνα, 1985 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "8 ερωτικές ιστορίες", Αιγόκερως, Αθήνα 1988 - Α. Μαλρώ, "Σχεδίασμα μιας ψυχολογίας του κινηματογράφου", Ρόπτρον, Αθήνα, 1989 - Λ. Λόβενταλ, "Για μια κριτική θεωρία της λογοτεχνίας", Ρόπτρον, Αθήνα, 1990 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "Ο λύκος κι άλλα διηγήματα", Ρόπτρον, 1990 - Μπλαιζ Σαντράρ, "Ο χρυσός", Καστανιώτης, Αθήνα, 1998 - "Η τέχνη της γραφής στον 20ό αιώνα" (συνεντεύξεις ξένων λογοτεχνών), Καστανιώτης, Αθήνα 2000
Ο ταχυδρόμος φέρνει γράμματα: Ποιήματα
Συλλογικό έργο
Ελληνικά Ταχυδρομεία (2017)
Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, στο πλαίσιο της πολιτιστικής τους δράσης, εμπλουτίζουν τις λογοτεχνικές τους εκδόσεις με μία ανθολογία ποιημάτων του ποιητή Ηλία Γκρή με τίτλο "Ο Ταχυδρόμος φέρνει γράμματα ποιήματα". Η ανθολογία περιλαμβάνει ποιητικά θέματα 160 ποιητών με ευθεία αναφορά ή αναγωγή στον Ταχυδρόµο, μορφή που εμπνέει διαχρονικά τους δημιουργούς. Η εν λόγω ανθολογία, ξεκινώντας από τον Διονύσιο Σολωμό, περιλαμβάνει ποιητές απ’ όλες τις περιόδους (Κ. Παλαμάς, Κ. Καβάφης, Κ. Καρυωτάκης, Γ. Σεφέρης, Ο. Ελύτης, Γ. Ρίτσος, Ν. Βρεττάκος, Α. Εμπειρίκος, Α. Αλεξάνδρου, Μ. Αν...
Ο στοχασμός και ο λόγος του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου
Συλλογικό έργο
Σχολή Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου (2003)
Ο τόμος των πρακτικών αυτών αποτελεί τη δημοσίευση των πορισμάτων της 4ης Επιστημονικής Συνάντησης της Σχολής Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου, που υπήρξε μια ευχάριστη και γόνιμη εκπαιδευτική και επιστημονική συγκυρία. Και τούτο, γιατί συναντήθηκαν σ' αυτήν εκλεκτοί πανεπιστημιακοί δάσκαλοι και κριτικοί της λογοτεχνίας με αξιόλογους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, αλλά και με μαθητές της Σχολής.
Ο ποιητής Σωτήρης Σαράκης
Συλλογικό έργο
Κουκκίδα (2019)
ΤΟ ΘΑΥΜΑ Εκείνος που δεν πίστεψε στο θαύμα της Κανά αρνήθηκε να πιει νερό θαύμα που όλοι το πιστεύουν είναι θαύμα του φώναζαν οι λογικοί θαύμα που ένας το αρνείται είναι θαύμα αντέτεινε αυτός, θα πέθαινε απ' τη δίψα μα ο παραγιός του καπηλειού παρατυχών τον άπιστο ελυπήθη έτρεξε του 'φερε κρασί, κρασάκι κοκκινέλι ήπιε και δρόσισε τα έγκατα δόξασε τ' όνομά Του. ευχήθηκε στους νεόνυμφους, ύψωσε το ποτήρι του ξανά, αυτό κι αν είναι θαύμα ψιθύρισε ενεός κοιτάζοντάς το αυτό κι αν είναι θαύμα, επανέλαβε καθώς στραφτάλιζε στο φως το κοκκινέλι του, καθώς αρώμ...
Ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης
Συλλογικό έργο
Διαπολιτισμός (2016)
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης είναι από τους ελάχιστους ποιητές που ευτύχησε να εισπράξει εν ζωή την εύλογη ανταπόκριση στο έργο του, εκ μέρους της λογοτεχνικής και της φιλολογικής συντεχνίας, αλλά και του αναγνωστικού κοινού. Τι, άραγε, έχει να προσθέσει ένα βιβλίο, μόλις ένδεκα χρόνια από τον θάνατό του; Κατ' αρχήν, έρχεται να αναδείξει, και να φωτίσει περαιτέρω, με σύγχρονους όρους, το ίχνος του Αναγνωστάκη, στα πεδία όπου αυτό αποτυπώθηκε, ήτοι στο πεδίο της ποίησης, αλλά και σε εκείνα της πολιτικής συμμετοχής, της αρθρογραφίας του στην Αυγή, του περιοδικού Κριτική, της κοι...
Ο Ξενόπουλος, ο Μαλάνος και η θεατρική Αλεξάνδρεια
Μουσμούτης Διονύσης Ν.
Γαβριηλίδης (2007)
Όπως σε όλες τις μελέτες του, έτσι και στην προκείμενη, ο Διονύσης Μουσμούτης, όπου ασχολείται με την αλληλογραφία Ξενόπουλου-Μαλάνου, τα τεκμήρια της οποίας απόκεινται στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, δεν αρκείται στην απλή, σχολιασμένη παρουσίαση των επιστολών. Επιδιώκει την αναστύλωση των βασικότερων στοιχείων που καθόρισαν το γραμματολογικό πρόσωπο της εποχής κατά την οποία γράφτηκαν, προσθέτοντας επίσης πληροφορίες για τα κοινωνικά και τα πολιτιστικά ήθη που αναμφίβολα έχουν πάντοτε έμμεση ή άμεση σχέση με τη δημιουργική προετοιμασία πολλών έργων της σύγχρ...
Ο νατουραλισμός στην Ελλάδα
Συλλογικό έργο
Μεταίχμιο (2008)
Στο συλλογικό αυτό έργο εξετάζονται οι διάφορες πτυχές του Νατουραλισμού, ενός σημαντικού λογοτεχνικού ρεύματος, που με κύριο εκπρόσωπο τον Εμίλ Ζολά αναπτύχθηκε στη Γαλλία και διαδόθηκε γρήγορα σ' όλες τις λογοτεχνίες της Ευρώπης στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Οι μελέτες που περιλαμβάνονται, αναφέρονται στον Ζολά και το έργο του, στη μορφή που πήρε ο νατουραλισμός στις ξένες λογοτεχνίες, στη σχέση του ρεύματος αυτού με ομόλογα ρεύματα, όπως ο ρεαλισμός κι ο βερισμός, στην επίδραση που άσκησε σε άλλες τέχνες, όπως είναι το θέατρο, η ζωγραφική ή η μουσική. Κυρίως όμως εξετ...
Ο λύκος και άλλα διηγήματα
Maupassant Guy de 1850-1893
Ύψιλον (1993)
"Ο άνθρωπος που επιδιώκει μονάχα να διασκεδάσει το κοινό του με μέσα που είναι ήδη γνωστά, γράφει με τόλμη, μέσα στην αθωότητα της μετριότητάς του, έργα προορισμένα για το ανυποψίαστο κι αργόσχολο πλήθος. Μα αυτοί που πάνω τους βαραίνουν όλοι οι αγώνες της περασμένης λογοτεχνίας, αυτοί που δεν ικανοποιούνται με τίποτα, που όλα τους αηδιάζουν γιατί ονειρεύονται τα καλύτερα, όσοι τα βλέπουν όλα και το έργο τους τούς δίνει την εντύπωση μίας μάταιης και κοινής δουλειάς, όλοι αυτοί καταλήγουν να θεωρούν την τέχνη της λογοτεχνίας σαν κάτι το ασύλληπτο, το μυστηριώδες, που μόλις μ...
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης και το ελληνικό παρελθόν
Bowra C. M.
Γαβριηλίδης (2006)
Η μελέτη αυτή του Άγγλου καθηγητή της Οξφόρδης, C. M. Bowra, είναι εδώ και αρκετά χρόνια βασικό βοήθημα για την έρευνα του καβαφικού έργου. Η ικανότητα του Bowra να κάνει συγκριτικές παρατηρήσεις, μελετώντας και άλλους ποιητές των αρχών του 20ού αιώνα, τα σχόλιά του για τη σχέση μύθου και ιστορίας, οι αναλύσεις του για την λειτουργία των ποιητικών συμβόλων στον Καβάφη, εξακολουθούν και σήμερα να εντυπωσιάζουν, για την ευρυμάθεια και την ευστοχία τους. (Α. Ζ.)
Νίκος Νικολαΐδης ο Κύπριος (1884-1956)
Συλλογικό έργο
Βιβλιόραμα (2007)
Πενήντα χρόνια από τον θάνατο του Νίκου Νικολαΐδη επιχειρείται μια νέα θεώρηση και επανεκτίμηση του συγγραφικού και εικαστικού του έργου. Ο ανατολισμός, η ειρωνεία και ο μύθος του Φάουστ, η αφηγηματική δομή των κειμένων και η μεταφορική τους γλώσσα, το ανάπηρο σώμα και η κοινωνική διαφορά, οι αλληγορίες της παράβασης και οι συμβολικές διαστάσεις του τόπου, η θητεία του συγγραφέα στον αισθητισμό, την προφορική και λόγια παράδοση και η σχέση του με τα αλεξανδρινά Γράμματα και τον Σικελιανό (με βάση επιστολές του προς τον Στέφ. Πάργα) είναι τα βασικά θέματα που εξετάζονται στι...
Μπρετόν
Πλέθρον (1992)
Μετά το '89
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2007)
Η παρέλευση δεκαπενταετίας από την πτώση του τείχους του Βερολίνου παρέχει ίσως την ασφάλεια κάποιας απόστασης για μια πρώτη αποτίμηση, όπως έδειξε η πληθώρα των δημοσιευμάτων στον ελληνικό και ξένο Τύπο και οι σχετικές τηλεοπτικές εκπομπές, που το 2004 ήσαν πολυπληθείς και μάλιστα επεκτάθησαν αρκετά πέραν της 9ης του Νοεμβρίου εκείνου του έτους. Μέσα σε αυτό το κλίμα εγγράφηκε και το παρόν αφιέρωμα των "Αναγνώσεων", δηλαδή του ένθετου βιβλίου της "Αυγής", το οποίο διήρκεσε ενάμισι μήνα (31/10/2004 έως 12/12/2004). Όμως, αυτό το αφιέρωμα δεν προέκυψε ως μια "έξυπνη" ιδέα...
Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2007)
Ένα έργο που χρειάστηκε 19 έτη για να ολοκληρωθεί και είναι ενημερωμένο με τα πιο πρόσφατα δεδομένα και εξελίξεις στο χώρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Συνεργάζονται 106 επιστήμονες: φιλόλογοι, ιστορικοί, δημοσιογράφοι, κριτικοί, ερευνητές, συγγραφείς, θεατρολόγοι, βιβλιογράφοι. Περιέχει λήμματα για δημιουργούς, λογοτεχνικά έργα που ξεχώρισαν, ρεύματα και σχολές, λογοτεχνικά είδη, όρους της θεωρίας της λογοτεχνίας, περιοδικά, μελετητές της λογοτεχνίας, ιδρύματα, εκδοτικούς οίκους κ.ά., καθώς και ενημερωμένη και αναλυτική βιβλιογραφία. Σωστά οργανωμένο, πρωτότυπο, χρήσι...
Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2012)
Ένα έργο που χρειάστηκε 19 έτη για να ολοκληρωθεί και είναι ενημερωμένο με τα πιο πρόσφατα δεδομένα και εξελίξεις στο χώρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Συνεργάζονται 106 επιστήμονες: φιλόλογοι, ιστορικοί, δημοσιογράφοι, κριτικοί, ερευνητές, συγγραφείς, θεατρολόγοι, βιβλιογράφοι. Περιέχει λήμματα για δημιουργούς, λογοτεχνικά έργα που ξεχώρισαν, ρεύματα και σχολές, λογοτεχνικά είδη, όρους της θεωρίας της λογοτεχνίας, περιοδικά, μελετητές της λογοτεχνίας, ιδρύματα, εκδοτικούς οίκους κ.ά., καθώς και ενημερωμένη και αναλυτική βιβλιογραφία. Σωστά οργανωμένο, πρωτότυπο, χρήσι...
Κώστας Βάρναλης, Κώστας Καρυωτάκης
Βαρίκας Βάσος 1912-1971
Γαβριηλίδης (1985)
Οι δυό μελέτες του Βάσου Βαρίκα για το έργο του Κώστα Βάρναλη και του Κώστα Καρυωτάκη αν και έχουν εκδοθεί προπολεμικά (1936 και 1938 αντιστοίχως) και απηχούν πρώιμες απόψεις του συγγραφέα δεν παύουν να αποτελούν βασικά βοηθήματα για τον αναγνώστη των ποιητικών έργων του Βάρναλη και του Καρυωτάκη, αλλά και για όποιον θέλει να μελετήσει τα ιδεολογικά ρεύματα που εμφανίζονται κατά το Μεσοπόλεμο.
Κυριακάτικες συναντήσεις με το σινεμά της λογοτεχνίας: Δεκέμβριος 2002 - Απρίλιος 2003
Συλλογικό έργο
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2002)
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τα κείμενα: - Διαγόρας Χρονόπουλος, πρόεδρος ΕΚΚ, χαιρετισμός - Μπάμπης Ακτσόγλου, υπεύθυνος προγράμματος δικτύου αιθουσών Filmcenter, "Το σινεμά της λογοτεχνίας" - Σωκράτης Καμπουρόπουλος, ειδικός σύμβουλος ΕΚΕΒΙ, "Κείμενα στην οθόνη" Κύκλος Α'. Ερωτικές γραφές - Νίκος Σαββάτης, "Λολίτα", για την ταινία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ - Φίλιππος Φιλίππου, "Λολίτα", για το μυθιστόρημα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ - Γιάννης Ζουμπουλάκης, "Σαρκική εξάρτηση", για την ταινία του Πατρίς Σερό "Intimacy" - Λώρη Κέζα, "Οικείες απιστίες", για το μυθιστόρημα του Χ...
Κινέζικη ποίηση
Συλλογικό έργο
Πλέθρον (2000)
Η κινέζικη λογοτεχνία είναι άγνωστη στον τόπο μας, όπως σχεδόν κι όλος ο πολιτισμός της μακρινής αυτής χώρας με τη μακραίωνη ιστορία. "Ενας πολιτισμός ξεχωριστός, ιδιότυπος, διάφορος από εκείνον πού έθρεψαν στη Δύση η κλασική παράδοση κι ό Χριστιανισμός. Η ιδιομορφία της κινέζικης ποίησης, ωστόσο, δεν την αποξενώνει από τη σύγχρονη ευρωπαϊκή ευαισθησία, άλλα αντίθετα, τη φέρνει πλησιέστερα προς αυτήν -όπως μαρτυρεί το πλήθος των μεταφράσεων σε όλες τις γλώσσες- χάρη στην ωριμότητα του λυρισμού, στην πυκνότητα των νοημάτων, στην υποβλητικότητα της ατμόσφαιρας και στη λεπτότη...