Ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης

Και η μεταπολεμική αριστερή διανόηση

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης είναι από τους ελάχιστους ποιητές που ευτύχησε να εισπράξει εν ζωή την εύλογη ανταπόκριση στο έργο του, εκ μέρους της λογοτεχνικής και της φιλολογικής συντεχνίας, αλλά και του αναγνωστικού κοινού. Τι, άραγε, έχει να προσθέσει ένα βιβλίο, μόλις ένδεκα χρόνια από τον θάνατό του; Κατ' αρχήν, έρχεται να αναδείξει, και να φωτίσει περαιτέρω, με σύγχρονους όρους, το ίχνος του Αναγνωστάκη, στα πεδία όπου αυτό αποτυπώθηκε, ήτοι στο πεδίο της ποίησης, αλλά και σε εκείνα της πολιτικής συμμετοχής, της αρθρογραφίας του στην Αυγή, του περιοδικού Κριτική, της κοινωνικής παρουσίας του. Επιπλέον, έρχεται να αναδείξει συνάφειες με ομοτέχνους του, καθώς και να επεξεργαστεί καινούριες προσλήψεις του Αναγνωστάκη, επικαιροποιώντας ερμηνευτικά σχήματα, που αφορούν το έργο του και αυτό των ομηλίκων του. Γιατί, το ίχνος του Αναγνωστάκη είναι εξόχως αντιπροσωπευτικό και σημαίνον μέσα στις διεργασίες της αριστερής διανόησης του Μεταπολέμου. Ακόμα και η σιωπή του: δεν πρόκειται για νεορομαντική πόζα, ούτε για προσωπική στάση, αλλά είναι κι αυτή αντιπροσωπευτική διεργασιών και αδιεξόδων, μέσα στα ιδεολογικά και αισθητικά συμφραζόμενα εκείνης της εποχής. Έτσι, λοιπόν, όσο κι αν ο Αναγνωστάκης είναι από τους πλέον μελετημένους και διαβασμένους ποιητές μας, η διαδικασία της πρόσληψής του, και της συνακόλουθης αποτίμησης, έχει πολύ δρόμο ακόμη. Σε αυτό το ταξίδι είμαστε πολλοί οι ενδιαφερόμενοι και οι συμμέτοχοι, απ' όποια πλευρά και να ψαύει ο καθένας το δικό του παρελθόν και παρόν. Αυτό άλλωστε συνεπάγεται το γεγονός ότι ο Αναγνωστάκης είναι "αντιπροσωπευτικός ποιητής μιας εποχής".