Ζήρας Αλέξης 1945-
Zíras Aléxis
Ο Αλέξης Ζήρας γεννήθηκε το 1945 στην Αθήνα. Είναι κριτικός λογοτεχνίας, γραμματολόγος και μεταφραστής. Στο παρελθόν εργάστηκε ως στέλεχος εμπορικών επιχειρήσεων (1969-1974), υπεύθυνος εκδοτικού προγράμματος στις εκδόσεις "Πλέθρον" (1978-1988), σύμβουλος ραδιοφωνικών προγραμμάτων στην ΕΡΑ και ΕΤ (1982-1993), αρθρογράφος και λογοτεχνικός κριτικός στις εφημερίδες "Θεσσαλονίκη", "Η Αυγή", "Η Καθημερινή", "Ελευθεροτυπία". Σήμερα είναι επιφυλλιδογράφος στη μηνιαία επιθεώρηση "Διαβάζω". Διετέλεσε υπεύθυνος σύνταξης του "Λεξικού Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" των εκδόσεων Πατάκη, συντάκτης του "Βιογραφικού Λεξικού" της Εκδοτικής Αθηνών και της "Εγκυκλοπαίδειας Πάπυρος-Λαρούς-Μπριττάνικα", καθώς επίσης και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών "Σχεδία", "Γράμματα και Τέχνες", "Τομές", "Ρεύματα", "Σημείο" της Λευκωσίας. Από το 2002 έως το 2011 διηύθυνε, μαζί με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου, την τριμηνιαία επιθεώρηση κριτικής "Κ". Άρθρα, κριτικά κείμενα και μεταφράσεις του έχουν επίσης δημοσιευτεί στα περιοδικά: "Η Λέξη", "Το Δέντρο", "Νέα Εστία", "Νέο Επίπεδο", "Θέματα Λογοτεχνίας", "Μπιλιέτο", "Το Τραμ", "Εντευκτήριο", "Νέα Πορεία", "Πόρφυρας", "Γραφή", "Υπόστεγο", "Ελίτροχος", "Η Ακτή" , "Η Άμαξα", "Νέα Εποχή", "Σημείο", "Μικροφιλολογικά", "Ύλαντρον" Κύπρου. Το 2009 και το 2011 εξελέγη, διαδοχικά, πρόεδρος του ΔΣ της Εταιρείας Συγγραφέων. Έργα του είναι: Ποίηση - "Αναζητώντας..." (ιδιωτ. εκδοση), Χαλκίδα, 1966 - "Ο ύπνος των ερωτιδέων", Τραμ, Θεσσαλονίκη, 1976· Πλέθρον, Αθήνα, 1984 Κριτικές μελέτες, δοκίμια - "Ανατομία εποχής - Πέντε δοκίμια κοινωνικού προβληματισμού", (ιδιωτ. έκδοση), Αθήνα, 1973 - "Θεωρία μορφών (Ζιντ, Κάφκα, Μαλρώ, Χεμινγκουέη, Καμύ, Σάρτρ)", Πλέθρον, 1978· 1992 - "Γενεαλογικά. Για την ποίηση και τους ποιητές του '70", Ρόπτρον, Αθήνα 1989 - "Η πεζογραφία του Περικλή Σφυρίδη: αυτοβιογραφικός λόγος και μυθοπλασία", Μπιλιέτο, Παιανία, 2000 - "Από το προσωπικό στο οντολογικό. Μεταβολές της ποιητικής όρασης του Τάκη Καρβέλη", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2002 - "΄Ενας γραικός στα ξένα: αναγνώσεις άλλων λογοτεχνιών", Γαβριηλίδης, Αθήνα 2003 Ανάτυπα - Προσεγγίσεις στη νεώτερη ποίηση 1965-1980, Γραφή, Αθήνα, 1980 - "Les Metamorphoses de la prose grecque d' apres guerre. Introduction a l' "Arrets sur l' image", Editions Hatier, Paris 1989 - "Ορισμοί και συσχετίσεις στη νεώτερη ποίηση, 1980-1990", Χαλάνδρι, 1992 - "Η κυπριακή ποίηση.Θεματικές, γλωσσικές,υφολογικές διαστρωματώσεις της", Σημείο, Λευκωσία, 1997 - "Από τη γλώσσα της οργής στην τραυματική γλώσσα: ποιητές και ποιητικές μετά το 1970", ΄Ομβρος, Αθήνα 2001 Πεζό - "Η συνάντηση Λέον Τρότσκι-Αντρέ Μαλρώ: ένα χρονικό", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003 Μεταφράσεις: - Α. Μαλρώ, "Οι κατακτητές", Πλέθρον, Αθήνα 1979· 1999 - Ντ. Χ. Λώρενς, "Ο ήλιος κι άλλα διηγήματα", Νεφέλη, Αθήνα, 1981 - Α. Αρτώ, "Ο καλόγερος", Αιγόκερως, Αθήνα, 1981 - Π. Βερλαίν, "Οι καταραμένοι ποιητές", Αιγόκερως, Αθήνα 1982 - Σ. Μαλλαρμέ, "Ποίηση και μουσική", Πλέθρον, Αθήνα 1983 - Ρ. Μπάρτζιν, "Συνομιλίες με τον Χ. Λ. Μπόρχες", Ηριδανός, Αθήνα, 1985 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "8 ερωτικές ιστορίες", Αιγόκερως, Αθήνα 1988 - Α. Μαλρώ, "Σχεδίασμα μιας ψυχολογίας του κινηματογράφου", Ρόπτρον, Αθήνα, 1989 - Λ. Λόβενταλ, "Για μια κριτική θεωρία της λογοτεχνίας", Ρόπτρον, Αθήνα, 1990 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "Ο λύκος κι άλλα διηγήματα", Ρόπτρον, 1990 - Μπλαιζ Σαντράρ, "Ο χρυσός", Καστανιώτης, Αθήνα, 1998 - "Η τέχνη της γραφής στον 20ό αιώνα" (συνεντεύξεις ξένων λογοτεχνών), Καστανιώτης, Αθήνα 2000
Φυτώρια λογοτεχνίας στη Θεσσαλονίκη
Συλλογικό έργο
Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης (2006)
Περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις: - Β. Καλαντζοπούλου, "1912-1932 Η προϊστορία και τα χρόνια της διαμόρφωσης του λογοτεχνικού τύπου της Θεσσαλονίκης - Αγλ. Κεχαγιά - Λυπουρλή, "Το πρωτοποριακό λογοτεχνικό περιοδικό της Θεσσαλονίκης "Μακεδονικές ημέρες" (1932-1939)" - Γιώργος Αράγης, "Το περιοδικό "Κοχλίας": άνοιγμα στον μοντερνισμό" - Ρούλα Αλαβέρα, "Το περιοδικό "Νέα Πορεία" - Μιχάλης Μπακογιάννης, "Το περιοδικό "Κριτική" (1959-1961) του Μανόλη Αναγνωστάκη - Γιώργος Ζεβελάκης, "Το αρχείο του περιοδικού "Κριτική" (1959-1961) - Ντίνος Χριστιανόπουλος, "Το περιοδικό "Διαγ...
Φιλολογικοί περίπατοι
Μπαστιάς Κωστής
Εκδόσεις Καστανιώτη (1999)
Οι "Φιλολογικοί περίπατοι", προτού συγκεντρωθούν εδώ, έστω και κατά ένα μέρος, έχουν ήδη πραγματοποιήσει τη δική τους διαδρομή στις φιλολογικές σπουδές που ασχολήθηκαν με τον πρώιμο Μεσοπόλεμο. Εδώ και αρκετές δεκαετίες είναι αδύνατον να διατρέξει ο μελετητής τη λογοτεχνία των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα χωρίς να προσφύγει ο φιλολογικός και κριτικός του οπλισμός στις πληροφορίες που του παρέχονται από τις περιδιαβάσεις του Μπαστιά. Κάτι που αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σπουδαιότητα σήμερα, σε μια χρονική στιγμή όπου αρχίζει, αν όχι να κάμπτεται, τουλάχιστον να μετριάζεται το...
Το φάντασμα της θεωρίας
Δημηρούλης Δημήτρης Σ.
Πλέθρον (1993)
Τα τελευταία χρόνια, στα ελληνικά γράμματα, η λέξη "θεωρία" εμφανίζεται με κάποια συχνότητα· άλλοτε για να δηλώσει καινοφανείς τρόπους προσέγγισης και μελέτης του κειμένου και άλλοτε για να χαρακτηρίσει ένα σύνολο συμπεριφορών, απόψεων και ιδεών που θεωρούνται επικίνδυνες και οθνείες για την πνευματική ζωή. Ο Δημήτρης Δημηρούλης είναι από τους πρώτους που μίλησαν για θεωρητικά ζητήματα στην ελληνική κριτική και λογοτεχνία. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του '80 επιχειρεί να συζητήσει προβλήματα και να θέσει ερωτήματα προσφεύγοντας στο θεωρητικό λόγο και ασκώντας αυστηρή κρ...
Το πάρκο των ελαφιών
Mailer Norman 1923-2007
Πλέθρον (1988)
Στην ερημιά των κάκτων της Νότιας Καλιφόρνιας βρίσκεται μια όαση ανηθικότητας και αισθησιασμού. Εδώ, στο εξωτερικό, παρακμιακό καταφύγιο της Χρυσής Ειρήμου, συγκεντρώνεται η απαστράπτουσα αφρόκρεμα του Χόλιγουντ για να αποδράσει από τους ρόλους στους οποίους έχει τυποποιηθεί από καιρό. Μακριά όμως από την εύθραστη βιτρίνα της πρωτεύουσας, τα απονευρωμένα πάθη και οι διαψευσμένες φιλοδοξιές, οι λαγνείες και οι αβυσσαλέες απελπισίες που συνοδεύουν τις ζωές αυτού του εκμαυλισμένου πλήθους, υψώνοται γυμνά ως την επιφάνεια -λαμπρά εστιασμένα από την αδυσώπητη αλλά και συμπονετικ...
Το διήγημα στην ελληνική και στις ξένες λογοτεχνίες
Συλλογικό έργο
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2009)
Αυτός ο συλλογικός τόμος φιλοδοξεί να παρουσιάσει την πρώτη απόπειρα να αναλυθεί το λογοτεχνικό είδος του διηγήματος στη θεωρητική, την ιστορική και τη συγκριτική του διάσταση, να διευρυνθούν οι τάσεις και τα ρεύματα που επηρέασαν το ελληνικό διήγημα στη εξέλιξή του, αλλά και να αναδειχθούν όψεις του, όπως η σωματικότητα, η γυναικεία γραφή και η παρουσία του διηγήματος στο διαδίκτυο. Στο βιβλίο συμμετέχουν με κείμενά τους οι: Δημήτρης Αγγελάτος, Ζαχαρίας Σιαφλέκης, Στέση Αθήνη, Σοφία Ντενίση, Λάμπρος Βαρελάς, Μιχαήλ Πασχάλης, Χριστίνα Ντουνιά, Αλεξάνδρα Σαμουήλ, Άννα Χ...
Το βιβλίο στο σινεμά
Συλλογικό έργο
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (1999)
Το τεύχος του προγράμματος περιλαμβάνει τα κείμενα (ως επί το πλείστον πρωτότυπα): - Σωκράτης Καμπουρόπουλος, "Κείμενα και εικόνες" - Μάνος Ευστρατιάδης, Χαιρετισμός - Κώστας Γεωργουσόπουλος, "Μάκβεθ" του Ουίλιαμ Σαίξπηρ - Τάσος Γουδέλης, "Μακμπέθ" του Όρσον Ουέλς - Κώστας Γεωργουσόπουλος, "Οθέλος" του Ουίλιαμ Σαίξπηρ - Ηλίας Κανέλλης, "Οθέλος" του Σεργκέι Γιούτκεβιτς - Κώστας Γεωργουσόπουλος, "Ρωμαίος και Ιουλιέτα" του Ουίλιαμ Σαίξπηρ - Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, "Ρωμαίος και Ιουλιέτα" του Μπαζ Λούρμαν - Χανς Σλουμ, "Τα χρόνια μαθητείας του Βίλχελμ Μάιστερ" του Γ.Β....
Τα πάθη στη λογοτεχνία
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2016)
Μετά την επιτυχημένη έκδοση "Τόποι της λογοτεχνίας", η Εταιρεία Συγγραφέων συνεχίζει με έναν δεύτερο τόμο που τιτλοφορείται "Τα πάθη στη λογοτεχνία". Εκατό συγγραφείς καταγράφουν και αναστοχάζονται, με ανέκδοτα κείμενά τους ή δημοσιευμένα σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά, πάθη όλων των εκφάνσεων. Πάθη κρυφά και φανερά, ανομολόγητες εμμονές και συνήθειες, από τα οποία ο άνθρωπος τυραννιέται, τρέφεται, παρηγορείται, εμπνέεται, κακοφορμίζει, εγκλωβίζεται· πάθη που άλλοτε προσφέρουν ψευδαισθητική διεύρυνση των αισθήσεων και περιστασιακή ευρυχωρία αισθημάτων, άλλοτε πάλι...
Σύγχρονη φιλανδέζικη ποίηση
Πλέθρον (1986)
Ο αναγνώστης που θα γνωριστεί μ' αυτήν την πρώτη ανθολόγηση της σύγχρονης φιλανδέζικης ποίησης έχει να εντοπίσει πολύ περισσότερες ομοιότητες με την αντίστοιχη ελληνική παρά διαφορές. Η φιλανδέζικη ποίηση, όπως και η ελληνική, εγκαταλείπει μεταπολεμικά τους περιορισμούς που της επέβαλε ο προπολεμικός μοντερνισμός: την ιδιαιτέρα προσεγμένη μορφή, τη γλώσσα που είναι εργαστηριακά δουλεμένη, και προσανατολίζεται σ΄ ένα λόγο χωρίς προδικασμένα όρια, έναν λόγο ανοιχτό, καθημερινά ομιλούμενο, δημοκρατικό με όλη τη σημασία της λέξης. Αυτόν τον ποιητικό λόγο θα αναγνωρίσουμε στους...
Σύγχρονη ελληνική πεζογραφία
Συλλογικό έργο
Αλεξάνδρεια (2002)
Πώς διαμορφώνεται η ταυτότητα της ελληνικής πεζογραφίας μετά την "έκρηξη" που σημειώθηκε στο τελευταίο τέταρτο του εικοστού αιώνα και ποια είναι η θέση της σε ένα τοπίο αυξανόμενης παγκοσμιοποίησης και ηγεμονίας του αγγλόφωνου πολιτισμού; Τα κείμενα του τόμου διερευνούν τις νέες μορφολογικές και θεματικές τοπογραφίες του ελληνικού μυθιστορήματος και επιχειρούν να το τοποθετήσουν στον λογοτεχνικό χάρτη της Δύσης με πυξίδα τις σύγχρονες τάσεις της κριτικής θεωρίας (από τον φεμινισμό και τον μεταμοντερνισμό ως τη μετα-αποικιακή και την πολιτισμική κριτική). Παράλληλος στόχος...
Συγγραφείς και κείμενα: 1955-1959
Βαρίκας Βάσος 1912-1971
Ερμής (2003)
Η παρούσα έκδοση προέκυψε από επιλογή των βιβλιοκριτικών που δημοσίευσε ο Βάσος Βαρίκας στην εφημερίδα "Το Βήμα" από τον Ιούλιο του 1955 ως το τέλος του 1959, και αποτελεί τον τέταρτο τόμο της σειράς "Συγγραφείς και κείμενα" των εκδόσεων Ερμής. Οι άλλοι τρεις τόμοι, επίσης επιλογές από ένα ευρύτερο σύνολο κριτικών κειμένων του Βάσου Βαρίκα, κάλυψαν τα διαστήματα 1961-1965 (Α', 1975), 1966-1968 (Β', 1980) και 1969-1971 (Γ', 1987). Σύντομα πρόκειται να κυκλοφορήσει και ένα πέμπτος τόμος, που θα περιλαμβάνει τις βιβλιοκριτικές που δημοσιεύτηκαν από το 1945 ως το 1955 στην εφημ...
Συγγραφείς και κείμενα: 1945-1956, 1960
Βαρίκας Βάσος 1912-1971
Ερμής (2004)
Ο πέμπτος τόμος της σειράς "Συγγραφείς και κείμενα" περιλαμβάνει βιβλιοκρισίες του Βάσου Βαρίκα δημοσιευμένες στην εφημερίδα "Τα Νέα" από τον Οκτώβριο του 1945 ως τον Ιούνιο του 1955, οπότε και συνέχισε τον εβδομαδιαίο σχολιασμό της εκδοτικής κίνησης στην εφημερίδα "Το Βήμα". Σε παράρτημα περιλαμβάνει βιβλιοκριτικές που δημοσιεύτηκαν στο "Βήμα" το 1956 και κατά τη διάρκεια του 1960, οι οποίες από παραδρομή δεν αποτέλεσαν, όπως έπρεπε, τμήμα του τέταρτου τόμου της σειράς. Ως προς την επιλογή των κειμένων ισχύουν και εδώ οι δυο προϋποθέσεις που ήδη αναφέρθηκαν στο "Σημείωμα τ...
Στο δρόμο
Kerouac Jack 1922-1969
Πλέθρον (1996)
...αυτό είναι το νόημα τού "Στο δρόμο". Τι μας λέει ο αφηγητής του, ο Σαλ Παραντάιζ; "... Οι μόνοι που αξίζουν για μένα είναι οι τρελοί, αυτοί που τρελαίνονται για να ζήσουν, να μιλήσουν, να σωθούν, που ποθούν τα πάντα την ίδια στιγμή, αυτοί που ποτέ δεν χασμουριώνται ή δεν λένε κοινότοπα πράγματα, αλλά που καίγονται, καίγοντα, καίγονται σαν τα μυθικά κίτρινα ρωμαϊκά κεριά..." Αυτή η αναζήτηση επιβεβαίωσης φέρνει τον Σαλ στο δρόμο για το Ντένβερ και το Σαν Φραντζίσκο, το Λος Άντζελες, το Τέξας και το Μεξικό, άλλοτε με τον Ντην Μοριάρτι, τον ήρωα-άγιο φίλο του, άλλοτε μονάχο...
Σάββατο, Μαυρομιχάλη 18
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2010)
Χριστούγεννα 1997, Χριστούγεννα 2006. Εννέα χρόνια, δέκα γιορτές. Έως τώρα έχουν κυκλοφορήσει έξι ειδικές εκδόσεις για τη συγκεκριμένη μέρα. Η έβδομη είναι μια συλλογή με κείμενα όσων παρίστανται στη συνάντηση του Σαββάτου, είτε είναι συγγραφείς είτε όχι, και θέλησαν να την περιγράψουν. Οι συναντήσεις αυτές ξεκίνησαν ακριβώς τη μέρα που έγινε η πρώτη χριστουγεννιάτικη γιορτή, με κύριο "υπεύθυνο" τον Μανόλη Σαββίδη. Η ιδέα αυτής της έκδοσης έπεσε ένα Σάββατο στο τέλος της άνοιξης. Όλοι συμφώνησαν, αλλά λίγοι έγραψαν. Ένας, ο Γιάννης Στεφανάκις, φιλοτέχνησε το χαρακτικό πο...