Ζήρας Αλέξης 1945-
Zíras Aléxis
Ο Αλέξης Ζήρας γεννήθηκε το 1945 στην Αθήνα. Είναι κριτικός λογοτεχνίας, γραμματολόγος και μεταφραστής. Στο παρελθόν εργάστηκε ως στέλεχος εμπορικών επιχειρήσεων (1969-1974), υπεύθυνος εκδοτικού προγράμματος στις εκδόσεις "Πλέθρον" (1978-1988), σύμβουλος ραδιοφωνικών προγραμμάτων στην ΕΡΑ και ΕΤ (1982-1993), αρθρογράφος και λογοτεχνικός κριτικός στις εφημερίδες "Θεσσαλονίκη", "Η Αυγή", "Η Καθημερινή", "Ελευθεροτυπία". Σήμερα είναι επιφυλλιδογράφος στη μηνιαία επιθεώρηση "Διαβάζω". Διετέλεσε υπεύθυνος σύνταξης του "Λεξικού Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" των εκδόσεων Πατάκη, συντάκτης του "Βιογραφικού Λεξικού" της Εκδοτικής Αθηνών και της "Εγκυκλοπαίδειας Πάπυρος-Λαρούς-Μπριττάνικα", καθώς επίσης και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών "Σχεδία", "Γράμματα και Τέχνες", "Τομές", "Ρεύματα", "Σημείο" της Λευκωσίας. Από το 2002 έως το 2011 διηύθυνε, μαζί με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου, την τριμηνιαία επιθεώρηση κριτικής "Κ". Άρθρα, κριτικά κείμενα και μεταφράσεις του έχουν επίσης δημοσιευτεί στα περιοδικά: "Η Λέξη", "Το Δέντρο", "Νέα Εστία", "Νέο Επίπεδο", "Θέματα Λογοτεχνίας", "Μπιλιέτο", "Το Τραμ", "Εντευκτήριο", "Νέα Πορεία", "Πόρφυρας", "Γραφή", "Υπόστεγο", "Ελίτροχος", "Η Ακτή" , "Η Άμαξα", "Νέα Εποχή", "Σημείο", "Μικροφιλολογικά", "Ύλαντρον" Κύπρου. Το 2009 και το 2011 εξελέγη, διαδοχικά, πρόεδρος του ΔΣ της Εταιρείας Συγγραφέων. Έργα του είναι: Ποίηση - "Αναζητώντας..." (ιδιωτ. εκδοση), Χαλκίδα, 1966 - "Ο ύπνος των ερωτιδέων", Τραμ, Θεσσαλονίκη, 1976· Πλέθρον, Αθήνα, 1984 Κριτικές μελέτες, δοκίμια - "Ανατομία εποχής - Πέντε δοκίμια κοινωνικού προβληματισμού", (ιδιωτ. έκδοση), Αθήνα, 1973 - "Θεωρία μορφών (Ζιντ, Κάφκα, Μαλρώ, Χεμινγκουέη, Καμύ, Σάρτρ)", Πλέθρον, 1978· 1992 - "Γενεαλογικά. Για την ποίηση και τους ποιητές του '70", Ρόπτρον, Αθήνα 1989 - "Η πεζογραφία του Περικλή Σφυρίδη: αυτοβιογραφικός λόγος και μυθοπλασία", Μπιλιέτο, Παιανία, 2000 - "Από το προσωπικό στο οντολογικό. Μεταβολές της ποιητικής όρασης του Τάκη Καρβέλη", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2002 - "΄Ενας γραικός στα ξένα: αναγνώσεις άλλων λογοτεχνιών", Γαβριηλίδης, Αθήνα 2003 Ανάτυπα - Προσεγγίσεις στη νεώτερη ποίηση 1965-1980, Γραφή, Αθήνα, 1980 - "Les Metamorphoses de la prose grecque d' apres guerre. Introduction a l' "Arrets sur l' image", Editions Hatier, Paris 1989 - "Ορισμοί και συσχετίσεις στη νεώτερη ποίηση, 1980-1990", Χαλάνδρι, 1992 - "Η κυπριακή ποίηση.Θεματικές, γλωσσικές,υφολογικές διαστρωματώσεις της", Σημείο, Λευκωσία, 1997 - "Από τη γλώσσα της οργής στην τραυματική γλώσσα: ποιητές και ποιητικές μετά το 1970", ΄Ομβρος, Αθήνα 2001 Πεζό - "Η συνάντηση Λέον Τρότσκι-Αντρέ Μαλρώ: ένα χρονικό", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003 Μεταφράσεις: - Α. Μαλρώ, "Οι κατακτητές", Πλέθρον, Αθήνα 1979· 1999 - Ντ. Χ. Λώρενς, "Ο ήλιος κι άλλα διηγήματα", Νεφέλη, Αθήνα, 1981 - Α. Αρτώ, "Ο καλόγερος", Αιγόκερως, Αθήνα, 1981 - Π. Βερλαίν, "Οι καταραμένοι ποιητές", Αιγόκερως, Αθήνα 1982 - Σ. Μαλλαρμέ, "Ποίηση και μουσική", Πλέθρον, Αθήνα 1983 - Ρ. Μπάρτζιν, "Συνομιλίες με τον Χ. Λ. Μπόρχες", Ηριδανός, Αθήνα, 1985 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "8 ερωτικές ιστορίες", Αιγόκερως, Αθήνα 1988 - Α. Μαλρώ, "Σχεδίασμα μιας ψυχολογίας του κινηματογράφου", Ρόπτρον, Αθήνα, 1989 - Λ. Λόβενταλ, "Για μια κριτική θεωρία της λογοτεχνίας", Ρόπτρον, Αθήνα, 1990 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "Ο λύκος κι άλλα διηγήματα", Ρόπτρον, 1990 - Μπλαιζ Σαντράρ, "Ο χρυσός", Καστανιώτης, Αθήνα, 1998 - "Η τέχνη της γραφής στον 20ό αιώνα" (συνεντεύξεις ξένων λογοτεχνών), Καστανιώτης, Αθήνα 2000
Κ. Π. Καβάφης
Συλλογικό έργο
poema (2013)
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης ανήκει στους κλασικούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Μοναδικό επίτευγμα για έλληνα ποιητή της παλαιάς, μεταιχμιακής διασποράς, εκείνης που γνώρισε μεγάλη ακμή από τον 18ο έως τις αρχές του 20ού αιώνα, και μετά κατέρρευσε, για να την διαδεχθεί η μετεμφυλιακή μετανάστευση. Για τον "κλασικό" Καβάφη αποφάσισε ανέκκλητα η Ιστορία. Ο Καβάφης όμως δεν είναι μόνο κλασικός, είναι και μοντέρνος. Για την ακρίβεια, ένας κλασικός του μοντερνισμού. Υπήρξε καινοτόμος, καθιερώνοντας τη δική του αποκλειστική ταυτότητα. Στην ποιητική αναζήτησε και κατέκτησε έναν ιδιογ...
Ιστορική πραγματικότητα και νεοελληνική πεζογραφία 1945-1995
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1997)
Θεωρία, λογοτεχνία, Αριστερά
Συλλογικό έργο
Το Πέρασμα (2008)
Ο τόμος αυτός αποθησαυρίζει μία από τις σπάνιες στιγμές των πνευματικών μας χρονικών. Αποτυπώνει μια δημόσια συζήτηση, που έλαβε χώρα στη βάση της εκρηκτικής συνύπαρξης τριών εννοιών, στη ρευστή περιοχή που ορίζουν τρία γνωστικά πεδία: Θεωρία, Λογοτεχνία, Αριστερά. Για 14 εβδομάδες, 33 πένες συναντήθηκαν στις φιλόξενες σελίδες των "Αναγνώσεων" της "Κυριακάτικης Αυγής", από τις 9 Μαρτίου μέχρι τις 29 Ιουνίου 2008. Χωρίς διαγκωνισμούς και τη γνωστή έπαρση, χωρίς υπονομεύσεις και ναρκισσιστικές νομιμοποιητικές αποφάνσεις, 33 σύγχρονοι διανοητές, από διαφορετικές τάσεις, σχ...
Θεωρία μορφών
Ζήρας Αλέξης 1945-
Γαβριηλίδης (2019)
Σ’ αυτήν εδώ τη σύναψη μιας σειράς δοκιμίων, με αφετηρία το δυτικό μυθιστόρημα μεγάλου μέρους του 20ού αιώνα, αναπτύσσεται ο ελεύθερος, δοκιμιακός λόγος ενός νεαρού ακόμα αναγνώστη, στις ασφυχτικές συνθήκες του τέλους της ελληνικής δεκαετίας του ’60. Βασικός σκοπός του δεν ήταν η κειμενική ανάλυση ή η απολογία της κειμενικής απόλαυσης, αλλά ο στοχασμός με αφορμή φιλοσοφικά ζητήματα της κοινωνικής ανθρωπολογίας, έτσι όπως τα πραγματεύτηκαν οι λογοτεχνικές φαντασίες στα μεσοπολεμικά και μεταπολεμικά χρόνια. Ο νεαρός αναγνώστης ήθελε να σκεφθεί, με τις δυνατότητές του εκείνης...
Ημερολόγιο 2020: 1821, Λογοτεχνία και επανάσταση
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2019)
Το 2021 συμπληρώνονται διακόσια χρόνια από την έναρξη, όπως έχει οριοθετηθεί, του ελληνικού αγώνα για εθνική ανεξαρτησία. Η Ελληνική Επανάσταση υπήρξε γεγονός με διεθνείς διαστάσεις: οργανώθηκε στην Οδησσό και άλλα κέντρα της ελληνικής διασποράς, εμπνεύστηκε από προηγούμενες επαναστάσεις και παρακίνησε επόμενες, προκάλεσε κύματα φιλελληνισμού, αλλά και ελληνοφοβίας, όπως προσθέτω, συνδύασε ετερόχθονες και αυτόχθονες. Παράλληλα, η λογοτεχνία αποτελεί διαδικασία που συνδυάζει τη δημιουργική εσωστρέφεια της γλώσσας, στην οποία γράφεται, με τη δημιουργική εξωστρέφεια της μετάφρ...
Η υπερβατικότητα του εγώ
Sartre Jean - Paul 1905-1980
Αρμός (2013)
Για τους περισσότερους φιλοσόφους το Εγώ είναι ένας "κάτοικος" της συνείδησης. Ορισμένοι διαπιστώνουν την τυπική παρουσία του στην καρδιά των βιωμάτων σαν μια κενή αρχή ενοποίησης. Άλλοι, ψυχολόγοι ως επι το πλείστον, νομίζουν ότι ανακαλύπτουν την υλική παρουσία του, ως κέντρου επιθυμιών και ενεργημάτων, σε κάθε στιγμή του ψυχικού μας βίου. Εμείς θα θέλαμε να δείξουμε εδώ ότι το Εγώ δεν είναι ούτε τυπικά ούτε υλικά μες στη συνείδηση: βρίσκεται έξω από αυτήν, στον κόσμο. Είναι ένα ον του κόσμου, όπως το Εγώ του άλλου.
Η τέχνη της γραφής στον 20ό αιώνα
Ζήρας Αλέξης 1945-
Εκδόσεις Καστανιώτη (2000)
Μέσα από τις σαράντα τέσσερις συνεντεύξεις της Τέχνης της γραφής, παρουσιάζονται ποιητές και πεζογράφοι που το έργο τους συνέβαλε λιγότερο ή περισσότερο στο άθροισμα των λογοτεχνικών πεπραγμένων του 20ού αιώνα.
Η ποίηση του Γιώργου Γεωργούση
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2007)
Αυτός ο τόμος με συναγωγή μελετημάτων πάνω στο ποιητικό έργο του Γιώργου Γεωργούση, περιλαμβάνει έξη κείμενα ισάριθμων συγγραφέων και μια συνέντευξη - συνομιλία του τιμώμενου ποιητή με τον ποιητή Χρήστο Τουμανίδη. Όλα τα κείμενα δημοσιεύονται εδώ για πρώτη φορά, εκτός από εκείνο της Αγγελικής Κωσταβάρα και την συνέντευξη του ποιητή, που δημοσιεύτηκαν στο αφιέρωμα του περιοδικού "Έρεισμα" για τον ποιητή (τεύχος 36-37, 2005). Ακολουθήθηκε μονοτονικό ή πολυτονικό κατά την επιθυμία των συγγραφέων και τηρήθηκε η ορθογραφία τους. Στο παράρτημα υπάρχει σύντομο εργοβιογραφικό το...
Η ποίηση της αφής
Ζήρας Αλέξης 1945-
Γαβριηλίδης (2008)
Οι σελίδες που ακολουθούν αποτελούν στην ουσία τους μια απόπειρα διαλόγου με το έργο του Ανέστη Ευαγγέλου, ποιητικό ή πεζό, απόπειρα που πιστεύω ότι διατηρήθηκε ενεργή τα τριάντα τουλάχιστον τελευταία χρόνια. Αν και η απόπειρα έχει μέσα της το στοιχείο της αβεβαιότητας, την προτιμώ από την εξέταση ή την αποτίμηση, όρους κατά τεκμήριο πιο "εξουσιαστικούς". Και τούτο γιατί για μένα το βασικότερο στοιχείο που μπορεί να αποβεί αληθινά καρποφόρο στον κριτικό δεν είναι ο έλεγχος και η μάταιη αποδόμηση ενός έργου, αλλά η προσπάθεια του να το ανασυνθέσει, και έτσι να βρει μια ζωτικ...
Η πεζογραφία του Περικλή Σφυρίδη
Ζήρας Αλέξης 1945-
Μπιλιέτο (2000)
Μία μελέτη του Αλέξη Ζήρα για την πεζογραφία του Περικλή Σφυρίδη. Σ' ένα χρονικό διάστημα περίπου είκοσι ετών, από το 1977 και έπειτα, ο Περικλής Σφυρίδης δημοσίευσε δέκα βιβλία με πεζά κείμενα-κατά κύριο λόγο διηγήματα, που αποτελούν από πολλές απόψεις το είδος το οποίο ταιριάζει καλύτερα με τις θεματικές του προτιμήσεις όσο και με την αφηγηματική του τεχνική.
Η ορεσίβια ποιητική μνήμη του Τάσου Πορφύρη
Ζήρας Αλέξης 1945-
Ύψιλον (2016)
Το τι αποτελεί ιερό στην ποίηση του Τάσου Πορφύρη δεν είναι δύσκολο να το διακρίνουμε. Είναι η καταγωγική μνήμη της δύσβατης ηπειρώτικης ενδοχώρας, αλλά και των πλασμάτων της που έζησαν και ζουν εκεί. Για τη φαντασία του ποιητή, η ορεινή πατρίδα, η μουσική της παράδοση, οι ελεγειακοί της ρυθμοί, το μοιρολόι και το πένθος, υπήρξαν ένα είδος ακίνητου κέντρου. Ένα σημείο προς το οποίο είναι στραμμένος μόνιμα, όπως σε μαγνητική πυξίδα, ο νόστος του.
Η μεταπολεμική μας λογοτεχνία
Βαρίκας Βάσος 1912-1971
Γαβριηλίδης
Η συνθετική αυτή μελέτη εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1939 και για πολλούς είναι η πρώτη σημαντική απόπειρα μελέτης της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε συνάρτηση με τα ιστορικά και κοινωνικά φαινόμενα της εποχής του μεσοπολέμου. Ο Βάσος Βαρίκας ερευνά με συστηματικό τρόπο τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά των λογοτεχνών που εμφανίστηκαν ιδίως κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, τις επιδράσεις που δέχτηκαν από προγενέστερους ποιητές ή πεζογράφους, τον κόσμο που εκφράζουν μέσα από το έργο τους. Κυρίως όμως επιχειρεί μια τομή σ' όλα τα επίπεδα της νεοελληνικής κοινωνίας.