Ζήρας Αλέξης 1945-
Zíras Aléxis
Ο Αλέξης Ζήρας γεννήθηκε το 1945 στην Αθήνα. Είναι κριτικός λογοτεχνίας, γραμματολόγος και μεταφραστής. Στο παρελθόν εργάστηκε ως στέλεχος εμπορικών επιχειρήσεων (1969-1974), υπεύθυνος εκδοτικού προγράμματος στις εκδόσεις "Πλέθρον" (1978-1988), σύμβουλος ραδιοφωνικών προγραμμάτων στην ΕΡΑ και ΕΤ (1982-1993), αρθρογράφος και λογοτεχνικός κριτικός στις εφημερίδες "Θεσσαλονίκη", "Η Αυγή", "Η Καθημερινή", "Ελευθεροτυπία". Σήμερα είναι επιφυλλιδογράφος στη μηνιαία επιθεώρηση "Διαβάζω". Διετέλεσε υπεύθυνος σύνταξης του "Λεξικού Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" των εκδόσεων Πατάκη, συντάκτης του "Βιογραφικού Λεξικού" της Εκδοτικής Αθηνών και της "Εγκυκλοπαίδειας Πάπυρος-Λαρούς-Μπριττάνικα", καθώς επίσης και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών "Σχεδία", "Γράμματα και Τέχνες", "Τομές", "Ρεύματα", "Σημείο" της Λευκωσίας. Από το 2002 έως το 2011 διηύθυνε, μαζί με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου, την τριμηνιαία επιθεώρηση κριτικής "Κ". Άρθρα, κριτικά κείμενα και μεταφράσεις του έχουν επίσης δημοσιευτεί στα περιοδικά: "Η Λέξη", "Το Δέντρο", "Νέα Εστία", "Νέο Επίπεδο", "Θέματα Λογοτεχνίας", "Μπιλιέτο", "Το Τραμ", "Εντευκτήριο", "Νέα Πορεία", "Πόρφυρας", "Γραφή", "Υπόστεγο", "Ελίτροχος", "Η Ακτή" , "Η Άμαξα", "Νέα Εποχή", "Σημείο", "Μικροφιλολογικά", "Ύλαντρον" Κύπρου. Το 2009 και το 2011 εξελέγη, διαδοχικά, πρόεδρος του ΔΣ της Εταιρείας Συγγραφέων. Έργα του είναι: Ποίηση - "Αναζητώντας..." (ιδιωτ. εκδοση), Χαλκίδα, 1966 - "Ο ύπνος των ερωτιδέων", Τραμ, Θεσσαλονίκη, 1976· Πλέθρον, Αθήνα, 1984 Κριτικές μελέτες, δοκίμια - "Ανατομία εποχής - Πέντε δοκίμια κοινωνικού προβληματισμού", (ιδιωτ. έκδοση), Αθήνα, 1973 - "Θεωρία μορφών (Ζιντ, Κάφκα, Μαλρώ, Χεμινγκουέη, Καμύ, Σάρτρ)", Πλέθρον, 1978· 1992 - "Γενεαλογικά. Για την ποίηση και τους ποιητές του '70", Ρόπτρον, Αθήνα 1989 - "Η πεζογραφία του Περικλή Σφυρίδη: αυτοβιογραφικός λόγος και μυθοπλασία", Μπιλιέτο, Παιανία, 2000 - "Από το προσωπικό στο οντολογικό. Μεταβολές της ποιητικής όρασης του Τάκη Καρβέλη", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2002 - "΄Ενας γραικός στα ξένα: αναγνώσεις άλλων λογοτεχνιών", Γαβριηλίδης, Αθήνα 2003 Ανάτυπα - Προσεγγίσεις στη νεώτερη ποίηση 1965-1980, Γραφή, Αθήνα, 1980 - "Les Metamorphoses de la prose grecque d' apres guerre. Introduction a l' "Arrets sur l' image", Editions Hatier, Paris 1989 - "Ορισμοί και συσχετίσεις στη νεώτερη ποίηση, 1980-1990", Χαλάνδρι, 1992 - "Η κυπριακή ποίηση.Θεματικές, γλωσσικές,υφολογικές διαστρωματώσεις της", Σημείο, Λευκωσία, 1997 - "Από τη γλώσσα της οργής στην τραυματική γλώσσα: ποιητές και ποιητικές μετά το 1970", ΄Ομβρος, Αθήνα 2001 Πεζό - "Η συνάντηση Λέον Τρότσκι-Αντρέ Μαλρώ: ένα χρονικό", Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2003 Μεταφράσεις: - Α. Μαλρώ, "Οι κατακτητές", Πλέθρον, Αθήνα 1979· 1999 - Ντ. Χ. Λώρενς, "Ο ήλιος κι άλλα διηγήματα", Νεφέλη, Αθήνα, 1981 - Α. Αρτώ, "Ο καλόγερος", Αιγόκερως, Αθήνα, 1981 - Π. Βερλαίν, "Οι καταραμένοι ποιητές", Αιγόκερως, Αθήνα 1982 - Σ. Μαλλαρμέ, "Ποίηση και μουσική", Πλέθρον, Αθήνα 1983 - Ρ. Μπάρτζιν, "Συνομιλίες με τον Χ. Λ. Μπόρχες", Ηριδανός, Αθήνα, 1985 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "8 ερωτικές ιστορίες", Αιγόκερως, Αθήνα 1988 - Α. Μαλρώ, "Σχεδίασμα μιας ψυχολογίας του κινηματογράφου", Ρόπτρον, Αθήνα, 1989 - Λ. Λόβενταλ, "Για μια κριτική θεωρία της λογοτεχνίας", Ρόπτρον, Αθήνα, 1990 - Γκυ ντε Μωπασσάν, "Ο λύκος κι άλλα διηγήματα", Ρόπτρον, 1990 - Μπλαιζ Σαντράρ, "Ο χρυσός", Καστανιώτης, Αθήνα, 1998 - "Η τέχνη της γραφής στον 20ό αιώνα" (συνεντεύξεις ξένων λογοτεχνών), Καστανιώτης, Αθήνα 2000
Ποίηση και αλογία
Συλλογικό έργο
Μανδραγόρας (2016)
Τα Πρακτικά του 33ου Συμποσίου Ποίησης είναι αφιερωμένα στην Αλογία, ένα κεντρικό θέμα για την ποίηση και τη φύση της γλώσσας γενικότερα. 14 ειδικοί εισηγητές διερευνούν την αλογία ως παρέκκλιση στο φωνολογικό-μορφολογικό και στο συντακτικο-σημασιολογικό επίπεδο και προσπαθούν να προσδιορίσουν τα χαρακτηριστικά της στην αρχαία Ελλάδα, το δημοτικό τραγούδι, την ποίηση για παιδιά, τον υπερρεαλισμό και τη σύγχρονη ποίηση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, αλλά και από την πλευρά της ψυχανάλυσης. Μεταξύ άλλων παρουσιάζονται τα κείμενα των Γιώργου Αράγη, Αλέξη Ζήρα, Κατερίνας Συνοδι...
Ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης
Συλλογικό έργο
Διαπολιτισμός (2016)
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης είναι από τους ελάχιστους ποιητές που ευτύχησε να εισπράξει εν ζωή την εύλογη ανταπόκριση στο έργο του, εκ μέρους της λογοτεχνικής και της φιλολογικής συντεχνίας, αλλά και του αναγνωστικού κοινού. Τι, άραγε, έχει να προσθέσει ένα βιβλίο, μόλις ένδεκα χρόνια από τον θάνατό του; Κατ' αρχήν, έρχεται να αναδείξει, και να φωτίσει περαιτέρω, με σύγχρονους όρους, το ίχνος του Αναγνωστάκη, στα πεδία όπου αυτό αποτυπώθηκε, ήτοι στο πεδίο της ποίησης, αλλά και σε εκείνα της πολιτικής συμμετοχής, της αρθρογραφίας του στην Αυγή, του περιοδικού Κριτική, της κοι...
Η ορεσίβια ποιητική μνήμη του Τάσου Πορφύρη
Ζήρας Αλέξης 1945-
Ύψιλον (2016)
Το τι αποτελεί ιερό στην ποίηση του Τάσου Πορφύρη δεν είναι δύσκολο να το διακρίνουμε. Είναι η καταγωγική μνήμη της δύσβατης ηπειρώτικης ενδοχώρας, αλλά και των πλασμάτων της που έζησαν και ζουν εκεί. Για τη φαντασία του ποιητή, η ορεινή πατρίδα, η μουσική της παράδοση, οι ελεγειακοί της ρυθμοί, το μοιρολόι και το πένθος, υπήρξαν ένα είδος ακίνητου κέντρου. Ένα σημείο προς το οποίο είναι στραμμένος μόνιμα, όπως σε μαγνητική πυξίδα, ο νόστος του.
Για μια κριτική θεωρία της λογοτεχνίας
Lowenthal Leo
Ύψιλον (2016)
Πυρήνας του βιβλίου είναι μια διάλεξη που έδωσε ο Λεό Λόβενταλ το 1981 στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου με τίτλο "Μία ανασκόπηση της κοινωνιολογίας της λογοτεχνίας", όπου ασχολείται με την κριτική θεωρία, τη λογοτεχνία ως τέχνη και ως μαζική κουλτούρα, την κοινωνική ένταξη του ατόμου, την ιστορία των δεινών και των παθών του. Το βιβλίο πλαισιώνεται από εισαγωγή του Jurgen Habermas, μια συζήτηση του Λόβενταλ με τον Helmut Dubiel για το Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών της Φρανκφούρτης και βιογραφικά στοιχεία για το συγγραφέα.
Τα πάθη στη λογοτεχνία
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2016)
Μετά την επιτυχημένη έκδοση "Τόποι της λογοτεχνίας", η Εταιρεία Συγγραφέων συνεχίζει με έναν δεύτερο τόμο που τιτλοφορείται "Τα πάθη στη λογοτεχνία". Εκατό συγγραφείς καταγράφουν και αναστοχάζονται, με ανέκδοτα κείμενά τους ή δημοσιευμένα σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά, πάθη όλων των εκφάνσεων. Πάθη κρυφά και φανερά, ανομολόγητες εμμονές και συνήθειες, από τα οποία ο άνθρωπος τυραννιέται, τρέφεται, παρηγορείται, εμπνέεται, κακοφορμίζει, εγκλωβίζεται· πάθη που άλλοτε προσφέρουν ψευδαισθητική διεύρυνση των αισθήσεων και περιστασιακή ευρυχωρία αισθημάτων, άλλοτε πάλι...
Για τον Αντώνη Φωστιέρη
Συλλογικό έργο
Αιγαίον (2017)
Η κριτική συγκομιδή είναι πλούσια, ανάλογη με τις κριτικές. Οι απόψεις πολύμορφες, συχνά διατυπωμένες ως δοκιμές. Δεν υπάρχει δηλαδή ομοφωνία αλλά αξιοσημείωτη καταγραφή γνωμών. Δεν είναι το δύσβατο της ποίησης του Φωστιέρη αλλά η έκπληξη μπροστά στο νεοφανές, η αδυναμία -ανάλογη με την αμφισβήτηση του ιδίου- μπροστά στη σύλληψη του κεντρικού μηνύματός του, εκφρασμένου από συλλογή σε συλλογή ετερότροπα και με συστηματικές προσθήκες φερτής ύλης, απόδειξη της ανάπτυξης ενός συστήματος εν εξελίξει, του οποίου τα σπέρματα έχουν αναφανεί ήδη από Το Μεγάλο Ταξίδι, τη νεανική και...
Ο ταχυδρόμος φέρνει γράμματα: Ποιήματα
Συλλογικό έργο
Ελληνικά Ταχυδρομεία (2017)
Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, στο πλαίσιο της πολιτιστικής τους δράσης, εμπλουτίζουν τις λογοτεχνικές τους εκδόσεις με μία ανθολογία ποιημάτων του ποιητή Ηλία Γκρή με τίτλο "Ο Ταχυδρόμος φέρνει γράμματα ποιήματα". Η ανθολογία περιλαμβάνει ποιητικά θέματα 160 ποιητών με ευθεία αναφορά ή αναγωγή στον Ταχυδρόµο, μορφή που εμπνέει διαχρονικά τους δημιουργούς. Η εν λόγω ανθολογία, ξεκινώντας από τον Διονύσιο Σολωμό, περιλαμβάνει ποιητές απ’ όλες τις περιόδους (Κ. Παλαμάς, Κ. Καβάφης, Κ. Καρυωτάκης, Γ. Σεφέρης, Ο. Ελύτης, Γ. Ρίτσος, Ν. Βρεττάκος, Α. Εμπειρίκος, Α. Αλεξάνδρου, Μ. Αν...
Η μεταμυθοπλασία ως αφηγηματικός τρόπος και κριτική του μεταμοντερνισμού
Συλλογικό έργο
Βιβλιόραμα (2018)
Ο ποιητής Σωτήρης Σαράκης
Συλλογικό έργο
Κουκκίδα (2019)
ΤΟ ΘΑΥΜΑ Εκείνος που δεν πίστεψε στο θαύμα της Κανά αρνήθηκε να πιει νερό θαύμα που όλοι το πιστεύουν είναι θαύμα του φώναζαν οι λογικοί θαύμα που ένας το αρνείται είναι θαύμα αντέτεινε αυτός, θα πέθαινε απ' τη δίψα μα ο παραγιός του καπηλειού παρατυχών τον άπιστο ελυπήθη έτρεξε του 'φερε κρασί, κρασάκι κοκκινέλι ήπιε και δρόσισε τα έγκατα δόξασε τ' όνομά Του. ευχήθηκε στους νεόνυμφους, ύψωσε το ποτήρι του ξανά, αυτό κι αν είναι θαύμα ψιθύρισε ενεός κοιτάζοντάς το αυτό κι αν είναι θαύμα, επανέλαβε καθώς στραφτάλιζε στο φως το κοκκινέλι του, καθώς αρώμ...
Αφιέρωμα στον Γεώργιος Δ. Παγανό
Συλλογικό έργο
Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων (2019)
Η παρούσα αφιερωματική έκδοση περιλαμβάνει, εκτός από την εργογραφία του τιμώμενου, κείμενα τα οποία αναδεικνύουν τον βαθύ κριτικό στοχασμό και την πολύπλευρη παιδαγωγική δράση του σπουδαίου φιλολόγου και δασκάλου Γ.Δ. Παγανού. [...] Αντώνης Μαστραπάς Μαρία Κ. Πεσκετζή
Ημερολόγιο 2020: 1821, Λογοτεχνία και επανάσταση
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2019)
Το 2021 συμπληρώνονται διακόσια χρόνια από την έναρξη, όπως έχει οριοθετηθεί, του ελληνικού αγώνα για εθνική ανεξαρτησία. Η Ελληνική Επανάσταση υπήρξε γεγονός με διεθνείς διαστάσεις: οργανώθηκε στην Οδησσό και άλλα κέντρα της ελληνικής διασποράς, εμπνεύστηκε από προηγούμενες επαναστάσεις και παρακίνησε επόμενες, προκάλεσε κύματα φιλελληνισμού, αλλά και ελληνοφοβίας, όπως προσθέτω, συνδύασε ετερόχθονες και αυτόχθονες. Παράλληλα, η λογοτεχνία αποτελεί διαδικασία που συνδυάζει τη δημιουργική εσωστρέφεια της γλώσσας, στην οποία γράφεται, με τη δημιουργική εξωστρέφεια της μετάφρ...
Θεωρία μορφών
Ζήρας Αλέξης 1945-
Γαβριηλίδης (2019)
Σ’ αυτήν εδώ τη σύναψη μιας σειράς δοκιμίων, με αφετηρία το δυτικό μυθιστόρημα μεγάλου μέρους του 20ού αιώνα, αναπτύσσεται ο ελεύθερος, δοκιμιακός λόγος ενός νεαρού ακόμα αναγνώστη, στις ασφυχτικές συνθήκες του τέλους της ελληνικής δεκαετίας του ’60. Βασικός σκοπός του δεν ήταν η κειμενική ανάλυση ή η απολογία της κειμενικής απόλαυσης, αλλά ο στοχασμός με αφορμή φιλοσοφικά ζητήματα της κοινωνικής ανθρωπολογίας, έτσι όπως τα πραγματεύτηκαν οι λογοτεχνικές φαντασίες στα μεσοπολεμικά και μεταπολεμικά χρόνια. Ο νεαρός αναγνώστης ήθελε να σκεφθεί, με τις δυνατότητές του εκείνης...