Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το μοναδικό αυθεντικό αγαθό, μας λέει ο Επίκουρος, είναι η απόλαυση, η ηδονή. Ωστόσο για να την εξασφαλίσουμε στον εαυτό μας αδιατάρακτα, πρέπει να στραφούμε σε μορφές απόλαυσης που θα ελέγχονται και δεν θα συνεπάγονται δυσάρεστα επακόλουθα. Ας αποφεύγουμε, λοιπόν, ό,τι θα μπορούσε να μας κάνει να πονέσουμε ή να μας αναστατώσει ψυχικά και ας αρκεστούμε στη ζεστασιά ενός μικρού φιλικού κύκλου, όπου τρώγοντας λίγο τυρί και πίνοντας λίγο κρασί θα απολαμβάνουμε την εκλεκτή συναναστροφή: είναι ό,τι καλύτερο θα είχαμε να κάνουμε για την ευτυχία μας.

Το μοναδικό αυθεντικό αγαθό, μας λέει ο Επίκουρος, είναι η απόλαυση, η ηδονή. Ωστόσο για να την εξασφαλίσουμε στον εαυτό μας αδιατάρακτα, πρέπει να στραφούμε σε μορφές απόλαυσης που θα ελέγχονται και δεν θα συνεπάγονται δυσάρεστα επακόλουθα. Ας αποφεύγουμε, λοιπόν, ό,τι θα μπορούσε να μας κάνει να πονέσουμε ή να μας αναστατώσει ψυχικά και ας αρκεστούμε στη ζεστασιά ενός μικρού φιλικού κύκλου, όπου τρώγοντας λίγο τυρί και πίνοντας λίγο κρασί θα απολαμβάνουμε την εκλεκτή συναναστροφή: είναι ό,τι καλύτερο θα είχαμε να κάνουμε για την ευτυχία μας.

Το μοναδικό αυθεντικό αγαθό, μας λέει ο Επίκουρος, είναι η απόλαυση, η ηδονή. Ωστόσο για να την εξασφαλίσουμε στον εαυτό μας αδιατάρακτα, πρέπει να στραφούμε σε μορφές απόλαυσης που θα ελέγχονται και δεν θα συνεπάγονται δυσάρεστα επακόλουθα. Ας αποφεύγουμε, λοιπόν, ό,τι θα μπορούσε να μας κάνει να πονέσουμε ή να μας αναστατώσει ψυχικά και ας αρκεστούμε στη ζεστασιά ενός μικρού φιλικού κύκλου, όπου τρώγοντας λίγο τυρί και πίνοντας λίγο κρασί θα απολαμβάνουμε την εκλεκτή συναναστροφή: είναι ό,τι καλύτερο θα είχαμε να κάνουμε για την ευτυχία μας.

Η αρχαία Σοφιστική είναι από τις πιο εκθαμβωτικές αλλά και τις πιο αμφιλεγόμενες εκφάνσεις του ελληνικού πνεύματος. Δεν υπάρχει σημαντικός Έλληνας συγγραφέας ή πολιτικός στην καμπή του 5ου προς τον 4ο αι. π.Χ. που να μη μαθήτευσε στους Σοφιστές ή να μη δέχτηκε την επίδρασή τους. Στον τόμο αυτό έχουν συγκεντρωθεί όλα τα σωζόμενα αποσπάσματα από τα έργα τους, όσα περιέχονται στην κλασική συλλογή των Diels-Kranz Fragmente der Vorsokratiker και πολλά νέα. Εκτός από το αρχαίο κείμενο δίνονται η νεοελληνική μετάφραση και σύντομα ερμηνευτικά σημειώματα βασισμένα στη φιλολογική και...

Η αρχαία Σοφιστική είναι από τις πιο εκθαμβωτικές αλλά και τις πιο αμφιλεγόμενες εκφάνσεις του ελληνικού πνεύματος. Δεν υπάρχει σημαντικός Έλληνας συγγραφέας ή πολιτικός στην καμπή του 5ου προς τον 4ο αι. π.Χ. που να μη μαθήτευσε στους Σοφιστές ή να μη δέχτηκε την επίδρασή τους. Στον τόμο αυτό έχουν συγκεντρωθεί όλα τα σωζόμενα αποσπάσματα από τα έργα τους, όσα περιέχονται στην κλασική συλλογή των Diels-Kranz Fragmente der Vorsokratiker και πολλά νέα. Εκτός από το αρχαίο κείμενο δίνονται η νεοελληνική μετάφραση και σύντομα ερμηνευτικά σημειώματα βασισμένα στη φιλολογική και...

Το δοκίμιο "Η πραγμοποίηση και η συνείδηση του προλεταριάτου" αποτελεί τον πυρήνα του κλασικού πλέον βιβλίου του Γκέοργκ Λούκατς "Ιστορία και ταξική συνείδηση" (Βερολίνο 1923). Το έργο αυτό έθεσε τις βάσεις για μια επανασύνδεση του μαρξισμού με τον φιλοσοφικό στοχασμό -ικανή να ανταγωνιστεί τις μηχανιστικές του ερμηνείες- με κύριο μοχλό τη διαλεκτική έννοια της ολότητας. Αξιοποιώντας την πλούσια αστική του μόρφωση, ο νεοφώτιστος μαρξιστής Λούκατς αντιμετωπίζει σ' αυτό το συναρπαστικό κείμενο τρία θεμελιώδη θεωρητικά ζητήματα. Εν πρώτοις συλλαμβάνει την αλλοτριωμένη κοινωνι...

"Η μοναδολογία" γράφτηκε από τον Leibniz το 1714, κοντά στο τέλος της ζωής του, με στόχο τη συμπύκνωση και εκλαΐκευση της φιλοσοφίας του. Σε ενενήντα αριθμημένες παραγράφους ο Leibniz εκθέτει το σύστημά του περιεκτικά και περιληπτικά. Στις παραγράφους αυτές δεν εμπλέκονται τεχνικές λεπτομέρειες του συστήματος. Παρά ταύτα, η εικόνα που προσφέρεται είναι κατά μεγάλο ποσοστό ολοκληρωμένη. Η δομή της "Μοναδολογίας" είναι λιτή και αυστηρή. Στις 36 πρώτες παραγράφους ορίζεται η φύση των μονάδων, αναλύεται το επίπεδο του φαίνεσθαι και στοιχειοθετείται το κατά Leibniz είδος της σχέ...

Το βιβλίο που άλλαξε τον τρόπο που μιλάμε για τη μουσική κατέκτησε σχετικά γρήγορα τον τίτλο του κλασικού. Μετά το 1992, που κυκλοφόρησε το "Φανταστικό μουσείο των μουσικών έργων", η έννοια του μουσικού έργου βρέθηκε στο προσκήνιο των περί μουσικής συζητήσεων μεταξύ μουσικών, μουσικολόγων, αλλά και απλών φιλόμουσων. Ενώ η χρήση της έννοιας του "έργου" είναι εντελώς μη προβληματική στην περίπτωση της "Πέμπτης Συμφωνίας" του Μπετόβεν ή της "Ιεροτελεστίας της άνοιξης" του Στραβίνσκι, κατά πόσο νομιμοποιούμαστε να αναφερόμαστε με την ίδια έννοια στη "Λειτουργία σε σι ελάσσονα"...

Το "Λειτουργία και πεδίο της ομιλίας και της γλώσσας στην ψυχανάλυση" είναι το εναρκτήριο κείμενο του λακανισμού. Με αυτό ο Λακάν έγινε ο Λακάν. Μέχρι το θάνατό του συνέχισε να λέει: "Είμαι καταρχάς εκείνος που εκφώνησε την Ομιλία της Ρώμης". Πώς να χαρακτηρίσουμε την προσπάθεια του Λακάν σε αυτό το κείμενο; Στοχεύει στα θεμέλια της ψυχανάλυσης. Δεν κάνει μια μερική πολεμική, στο τάδε ή το δείνα σημείο της κλινικής. Θέτει υπό αμφισβήτηση και την ίδια τη σύλληψη αυτού που δρα στην ψυχανάλυση και, ταυτόχρονα, τα ίδια της τα θεμέλια. Προσφέρει έναν νέο ορισμό του ασυνειδήτου...

Ο Παπαδιαμάντης νοιάστηκε για τα πάντα, όχι σαν ανέστιος πολυπράγμων ή εντυπωσιοθήρας, αλλά ως βαθύτατος ανθρωπολόγος και κοινωνικός ανθρωπογνώστης που φιλοσοφεί τη ματαιότητα των ανθρωπίνων πραγμάτων: υπήρξε ο αυθεντικός λογοτέχνης που αρέσκεται να παίρνει θέση για τη μοίρα του κόσμου του. Γι' αυτό ο θησαυρισμός των γνωμολογικών του στιγμών αποδεικνύει ακόμη και σήμερα την επάρκεια του παπαδιαμαντικού πνεύματος και την κλασική ενέργεια του λόγου του: ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης διδάσκει γραφή, διδάσκει και ζωή. Κι όλα αυτά με την προσδοκία να λυτρώσει τη χαμένη ευαισθησία μ...

Η φιλοσοφία που έχει μπει σε βιβλία έχει πάψει να επερωτά τους ανθρώπους. Ό,τι ασυνήθιστο και σχεδόν αβάσταχτο διαθέτει έχει κρυφτεί στην ευπρεπή ζωή των μεγάλων συστημάτων. Για να ξαναβρούμε ακέραιη τη λειτουργία του φιλοσόφου, πρέπει να θυμηθούμε ότι ακόμα και οι φιλόσοφοι-συγγραφείς που διαβάζουμε και που είμαστε δεν έπαψαν ποτέ να αναγνωρίζουν ως ταγό τους έναν άνθρωπο που δεν έγραφε, δεν δίδασκε, τουλάχιστον σε κρατικές έδρες, απευθυνόταν σε όποιους συναντούσε στον δρόμο και αντιμετώπισε δυσκολίες με την κοινή γνώμη και τις αρχές, πρέπει να θυμηθούμε τον Σωκράτη.

Ο Στάνισλαβ Γέρζι Λετς (1909-1966) αποτυπώνει στους σύντομους αφορισμούς του τα προσωπικά βιώματα του Εβραίου, του Πολωνού, του πρόσφυγα, του ειρηνιστή, του παρτιζάνου, του πολλαπλώς κυνηγημένου, που έζησε σε πολύ ταραγμένους καιρούς και που κατόρθωνε την τελευταία στιγμή σαν από θαύμα να ξεφεύγει. Οι αφορισμοί του χαρακτηρίζονται τόσο από ακρίβεια και σοβαρότητα όσο και από μία ανατρεπτική δόση χιούμορ, κάτι που αποκαλύπτει πόσο πικρά σοβαρός και βαρύθυμος είναι, ακόμη και εκεί όπου παριστάνει πως είναι ανάλαφρος.

Η "Χριστιανοσύνη ή άλλως Ευρώπη" είναι ένα πολιτικό δοκίμιο του Νοβάλις γραμμένο στα 1799 υπό την άμεση επίδραση των "Λόγων" του Σλαϊερμάχερ για τη θρησκεία. Εκ πρώτης όψεως εμφανίζεται ως ένας ύμνος στη μεσαιωνική χριστιανοσύνη και έχει από πολλούς θεωρηθεί δείγμα μιας αντιδραστικής τάσης, που χαρακτηρίζει όχι μόνο τον Νοβάλις αλλά και τον γερμανικό ρομαντισμό γενικότερα. Ωστόσο το επιχείρημα του Νοβάλις δεν στρέφεται ενάντια στην αλλαγή και την εξέλιξη: "προϊούσες, διαρκώς διευρυνόμενες εξελικτικές διεργασίες αποτελούν το υλικό της ιστορίας", πιστεύει ο ευαίσθητος ποιητής...

Η "Χριστιανοσύνη ή άλλως Ευρώπη" είναι ένα πολιτικό δοκίμιο του Νοβάλις γραμμένο στα 1799 υπό την άμεση επίδραση των "Λόγων" του Σλαϊερμάχερ για τη θρησκεία. Εκ πρώτης όψεως εμφανίζεται ως ένας ύμνος στη μεσαιωνική χριστιανοσύνη και έχει από πολλούς θεωρηθεί δείγμα μιας αντιδραστικής τάσης, που χαρακτηρίζει όχι μόνο τον Νοβάλις αλλά και τον γερμανικό ρομαντισμό γενικότερα. Ωστόσο το επιχείρημα του Νοβάλις δεν στρέφεται ενάντια στην αλλαγή και την εξέλιξη: "προϊούσες, διαρκώς διευρυνόμενες εξελικτικές διεργασίες αποτελούν το υλικό της ιστορίας", πιστεύει ο ευαίσθητος ποιητής...

"Ένας καλλιτέχνης μπορεί να ευστοχήσει ή να αστοχήσει στο έργο του, δηλαδή να κερδίσει ή να χάσει τη ζωή του. Ωστόσο, αν μπορεί να πει στο τέλος της προσπάθειάς του ότι κατάφερε να απαλύνει ή να μειώσει όλες τις δουλείες που βαραίνουν τους ανθρώπους, τότε είναι, σε ένα μεγάλο βαθμό, δικαιωμένος, και μπορεί, ώς ένα ορισμένο σημείο, να συγχωρήσει τον εαυτό του". (Απόσπασμα από την Ομιλία του Camus στη Σουηδική Ακαδημία κατά την απονομή του Νόμπελ λογοτεχνίας 1957)

Στους αφορισμούς του Λίχτενμπεργκ γοητεύει όχι μόνον η σπαρταριστή ευφυολογία ή η αιφνίδια και ανελέητη αντιστροφή των κοντόθωρων αληθειών του κοινού νου. Επίσης συναρπάζει το βάθος και η σιγουριά της ψυχολογικής παρατήρησης, η αυτογνωσία που γίνεται ανθρωπογνωσία και τελικά γνώση των μηχανισμών με τους οποίους οι άνθρωποι συγκροτούν τον κόσμο τους. Ακριβώς διακόσια πενήντα χρόνια μετά τη γέννηση ενός μεγάλου συγγραφέα δίνεται στο ελληνικό κοινό, για πρώτη φορά, η ευκαιρία να τον γνωρίσει.

Στο επίκεντρο του "Εγχειριδίου" βρίσκεται ο άνθρωπος, και το βασικό ερώτημα είναι πώς θα μπορέσει να κατακτήσει μόνιμη ευτυχία και αδιατάρακτη εσωτερική γαλήνη. Από τα πράγματα, λέει ο Επίκτητος, άλλα είναι στη δύναμή μας και άλλα δεν είναι· ό,τι δεν μπορούμε να το αλλάξουμε είναι προτιμότερο να το ανεχόμαστε· ιδανική θα ήταν μια ζωή όσο το δυνατόν πιο ανεξάρτητη από τον εξωτερικό κόσμο: ανέχου και απέχου, αυτό είναι το μήνυμα του έργου. Αφανάτιστα και ανυπόκριτα, αποφεύγοντας επιμελώς τις θεωρητικές αφαιρέσεις και τη δυσνόητη ορολογία, ο Επίκτητος απευθύνεται με μεγάλη αμε...

Στο επίκεντρο του "Εγχειριδίου" βρίσκεται ο άνθρωπος, και το βασικό ερώτημα είναι πώς θα μπορέσει να κατακτήσει μόνιμη ευτυχία και αδιατάρακτη εσωτερική γαλήνη. Από τα πράγματα, λέει ο Επίκτητος, άλλα είναι στη δύναμή μας και άλλα δεν είναι· ό,τι δεν μπορούμε να το αλλάξουμε είναι προτιμότερο να το ανεχόμαστε· ιδανική θα ήταν μια ζωή όσο το δυνατόν πιο ανεξάρτητη από τον εξωτερικό κόσμο: ανέχου και απέχου, αυτό είναι το μήνυμα του έργου. Αφανάτιστα και ανυπόκριτα, αποφεύγοντας επιμελώς τις θεωρητικές αφαιρέσεις και τη δυσνόητη ορολογία, ο Επίκτητος απευθύνεται με μεγάλη αμε...

Στο επίκεντρο του "Εγχειριδίου" βρίσκεται ο άνθρωπος, και το βασικό ερώτημα είναι πώς θα μπορέσει να κατακτήσει μόνιμη ευτυχία και αδιατάρακτη εσωτερική γαλήνη. Από τα πράγματα, λέει ο Επίκτητος, άλλα είναι στη δύναμή μας και άλλα δεν είναι· ό,τι δεν μπορούμε να το αλλάξουμε είναι προτιμότερο να το ανεχόμαστε· ιδανική θα ήταν μια ζωή όσο το δυνατόν πιο ανεξάρτητη από τον εξωτερικό κόσμο: ανέχου και απέχου, αυτό είναι το μήνυμα του έργου. Αφανάτιστα και ανυπόκριτα, αποφεύγοντας επιμελώς τις θεωρητικές αφαιρέσεις και τη δυσνόητη ορολογία, ο Επίκτητος απευθύνεται με μεγάλη αμε...

Το μεγάλο χάρισμα του Σουίφτ, ως συγγραφέα, συνίσταται στο κοφτό και ακριβολόγο ύφος του. Στις διαχρονικές σάτιρές του ("Τα ταξείδια του Γκιούλιβερ", "Ιστορία ενός κάδου", "Μάχη των βιβλίων" κ.ά.) ξεκινάει από μιαν απίθανη σύλληψη και τη συνεχίζει σε όλες της τις συνέπειες, αντλώντας από αυτήν μια σειρά από κωμικά περιστατικά, υποκρινόμενος ταυτόχρονα ότι δεν καταλαβαίνει τα αυτονόητα. Στα ποιήματά του και τα δοκίμια ο αναγνώστης θα συναντήσει τη σάτιρα, τη μελαγχολία, την περιφρόνηση για τις πανουργίες του κράτους, καθώς και τον πόλεμο τον οποίο κήρυξε "κατά των ανοήτων",...