Γαΐτης Γιάννης 1923-1984
Gaΐtis Giánnis
Ο Γιάννης Γαΐτης (1923-1984) γράφτηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών το 1942, με δάσκαλο τον Κωνσταντίνο Παρθένη. Ως φοιτητής επηρεάστηκε έντονα από τις καλλιτεχνικές ανησυχίες μιας γενιάς που έτρεχε με λαχτάρα στο νεοσύστατο τότε θέατρο Κουν. Στο σπίτι του, στην οδό Μαυρομματαίων, ο νεαρός Γαΐτης έκανε την πρώτη του έκθεση, το 1944, στην οποία οι επιρροές των μετα-ιμπρεσιονιστών είναι εμφανείς. Ο καλλιτέχνης εκφράστηκε με ποικίλες καλλιτεχνικές τάσεις -γεωμετρικές, κυβιστικές, σουρεαλιστικές, εξπρεσιονιστικές-, και τον κέρδισε για ένα διάστημα η αφηρημένη τέχνη. Το όνειρό του να ζήσει στο Παρίσι θα πραγματοποιηθεί τη δεκαετία του ’50. Έκτοτε μοίραζε τον καιρό του μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας, έως το 1974, οπότε επέστρεψε στην Ελλάδα διεθνώς αναγνωρισμένος και με πλήθος εκθέσεων στο ενεργητικό του. Το 1964 το "Μυρμηγκάκι", η πρώτη του φιγούρα, δίνει τέλος στην αφηρημένη περίοδο του Γαΐτη και προαναγγέλει το αντικείμενο-αρχέτυπο, το "Ανθρωπάκι" του, που θα κάνει την πρώτη του εμφάνιση το 1967 και θα φτάσει στην οριστική του μορφή τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '70. Τα στυλιζαρισμένα "ανθρωπάκια" του Γαΐτη, σύμβολο της αλλοτρίωσης και της μαζικοποίησης του σύγχρονου ανθρώπου, απετέλεσαν το σήμα κατατεθέν της καλλιτεχνικής του έκφρασης. Στο απόγειο της δόξας του, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, έκανε εκθέσεις και εγκαταστάσεις σε όλο τον κόσμο. Λίγο πριν από το θάνατό του, η Εθνική Πινακοθήκη οργάνωσε προς τιμήν του μεγάλη αναδρομική έκθεση στην Αθήνα. Μια επόμενη μεγάλη αναδρομική έκθεση του έργου του έγινε στο Μουσείο Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς, από 14 Απριλίου έως 4 Ιουνίου 2006, με επιμέλεια και συντονισμό της κόρης του Λορέττας Γαΐτη- Charrat.
Η αθέατη πλευρά
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2011)
[...] Ο πλούτος και η ποικιλία της συλλογής της Εθνικής Πινακοθήκης προσφέρει μεγάλες δυνατότητες επιλογών, ενώ επιτρέπει συνδυαστικούς συνειρμούς. Σημαντικοί καλλιτέχνες, με διαφορετικές αφετηρίες, καλλιτεχνικές πορείες και αισθητικές προσεγγίσεις παρουσιάζουν έργα με ιδιαίτερες, προσωπικές εικαστικές προτάσεις. Στην έκθεση παρουσιάζονται επώνυμοι αλλά και άγνωστοι ή παραγνωρισμένοι καλλιτέχνες. Η πολυμορφία της ελληνικές τέχνης προκύπτει μέσα από λιγότερο γνωστά ή και άγνωστα έργα, σίγουρα όμως αναδεικνύεται μέσα από καλά έργα. Η έκθεση χαρακτηρίζεται από τις κορυφώσεις,...
Γιάννης Γαΐτης
Ζαχαρόπουλος Ντένης
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2009)
Οι είκοσι ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες και φωτογράφοι που παρουσιάζονται στη σειρά "Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί" της εφημερίδας "Τα Νέα" διαμόρφωσαν τη σύγχρονη ελληνική τέχνη. Πράγματι, η επιλογή είναι ακριβής και αυστηρή, πράγμα σπάνιο για τέτοιου είδους εγχειρήματα. Επιπλέον, από την άποψη της πληροφόρησης ενός φιλότεχνου, αλλά δίχως εξειδικευμένες γνώσεις, κοινού η σειρά καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα δημιουργίας, από τη γενιά του ΄30 ως την πρωτοπορία της δεκαετίας του 1970. Ανάμεσά τους θα συναντήσει κανείς και ορισμένους καλλιτέχνες της διασποράς, οι οποίοι εντάσσονται...
Γιάννης Γαΐτης
Ζαχαρόπουλος Ντένης
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2009)
Οι είκοσι ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες και φωτογράφοι που παρουσιάζονται στη σειρά "Σύγχρονοι Έλληνες Εικαστικοί" της εφημερίδας "Τα Νέα" διαμόρφωσαν τη σύγχρονη ελληνική τέχνη. Πράγματι, η επιλογή είναι ακριβής και αυστηρή, πράγμα σπάνιο για τέτοιου είδους εγχειρήματα. Επιπλέον, από την άποψη της πληροφόρησης ενός φιλότεχνου, αλλά δίχως εξειδικευμένες γνώσεις, κοινού η σειρά καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα δημιουργίας, από τη γενιά του ΄30 ως την πρωτοπορία της δεκαετίας του 1970. Ανάμεσά τους θα συναντήσει κανείς και ορισμένους καλλιτέχνες της διασποράς, οι οποίοι εντάσσονται...
Γιάννης Γαΐτης
Παπαδοπούλου Μπία
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (2007)
Η έκθεση της Δημοτικής Πινακοθήκης Χανίων σκιαγραφεί σχεδόν βήμα-βήμα την ρευστή και πληθωρική πορεία του Γιάννη Γαΐτη προς το αντιπροσωπευτικό ύφος του, ένα ύφος που συνυφαίνει τη γεωμετρική γραφή με την παραστατική εικόνα και το οποίο έχει πλέον γίνει άμεσα αναγνωρίσιμο και από το ευρύ κοινό. Γεννημένος το 1923, τη χρονιά της υπογραφής της Συνθήκης της Λοζάννης με την οποία επισημοποιήθηκε το τέλος της Μεγάλης Ιδέας και σηματοδοτήθηκε η αρχή του Μεσοπολέμου, ο Γαΐτης υπήρξε αριστερός, ένα παιδί της κατοχής, των Δεκεμβριανών και του ελληνικού εμφυλίου πολέμου. Από την αρ...
Ελληνική ζωγραφική
Συλλογικό έργο
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2007)
[...] Η παρουσίαση μιας μόνιμης συλλογής που παρακολουθεί την ιστορία της νεότερης ελληνικής τέχνης από τα μεταβυζαντινά χρόνια έως σήμερα, με έμφαση στη συμβολή των καλλιτεχνών της Επτανησιακής Σχολής, εκπληρώνει την ιδρυτική φιλοδοξία του παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα: να προικίσει το νησί με τη μεγάλη πνευματική παράδοση μ' ένα μουσείο νεότερης ελληνικής τέχνης που θα χρησιμεύσει κυρίως ως παιδαγωγικό όργανο για τα σχολεία και το πανεπιστήμιο. Μια μόνιμη συλλογή δίνει την ευκαιρία και το χρόνο στους δασκάλους, στους καθηγητές και στους μουσειοπαιδαγωγ...
Ελληνική ζωγραφική του 20ού αιώνα από τη συλλογή του Κώστα Ιωαννίδη
Μεντζαφού - Πολύζου Όλγα
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (2006)
"Με ελάχιστες ελλείψεις -που ως γνωστόν παρατηρούνται ακόμη και στις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης- η συλλογή Κ. Ιωαννίδη αποτελεί ένα χαρακτηριστικό πανόραμα της ελληνικής ζωγραφικής του 20ου αιώνα. Κεντρικός στόχος δεν είναι να δείξει τους πειραματισμούς της εκφραστικής γλώσσας αλλά το σημαινόμενο κάθε έργου, το εσωτερικό νόημά τους που τα ενώνει όλα μαζί σε μιαν αλυσίδα, έτσι ώστε το ένα με το άλλο να αφηγούνται μια ιστορία. Ιστορία όχι πομπώδη και ρητορική αλλά ταπεινή και καθημερινή, σαν να εκπέμπεται από ένα βλέμμα που κοιτάζει τον κόσμο μέσα απ' τη συγκίνηση τ...
Συλλογή Γιώργου Κωστόπουλου
Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών Βούρου - Ευταξία (2005)
Ο Γιώργος Κωστόπουλος, εκδότης στο επάγγελμα, είναι συλλέκτης σπάνιων βιβλίων αλλά και έργων σύγχρονων Ελλήνων ζωγράφων και γλυπτών. Και οι δύο συλλογές του είναι εξαίρετης στάθμης και αυξάνονται ολοένα. Από την εικαστική του συλλογή πινάκων και γλυπτών ξεχωρίσαμε έναν αριθμό έργων, που δίνουν μια ευρύτερη εικόνα αναζητήσεων και τάσεων της σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Η παρουσίασή τους σε έκθεση του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών Βούρου - Ευταξία αποσκοπεί στην ενίσχυση των σημαντικών συλλεκτικών προσπαθειών, όπως αυτής του Γιώργου Κωστόπουλου, αλλά και στην ενημέρωση του...
Γιάννης Γαΐτης
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου (2003)
Ο Γαΐτης άφησε πίσω του έναν τεράστιο αριθμό έργων διασκορπισμένων σ' όλο τον κόσμο. Η δίψα του και η αντοχή του στη δουλειά, του επέτρεψαν να συμμετάσχει στη διάρκεια σαράντα χρόνων δραστηριότητας, σε εκατό ατομικές και διακόσιες ομαδικές εκθέσεις. Δηλαδή σχεδόν δέκα εκδηλώσεις το χρόνο σε περίπου είκοσι χώρες... Ο Γιάννης Γαΐτης πέθανε στις 22 Ιουλίου του 1984, λίγες μέρες μετά τα εγκαίνια της αναδρομικής έκθεσης του έργου του στην Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών. Η τότε υπουργός πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη του απέδωσε τιμές ανάλογες με εκείνες που πρόσφεραν κατά την αρχαιότητ...
Ύδρα
Ιστορικό Αρχείο - Μουσείο Ύδρας (2002)
[...] Ο παιδευσιακός ρόλος αυτής της παρουσίασης είναι, θεωρούμε, απόλυτα προφανής. Οι πενήντα περίπου καλλιτέχνες που έργα τους υπάρχουν στην έκθεση δεν αναζητήθηκαν με κάποια, οποιασδήποτε μορφής αξιολογικά κριτήρια. Φυσικά οι πιο πολλοί είναι από τους σημαντικότερους και τους πιο γνωστούς δημιουργούς της χώρας μας. Υπάρχουν όμως κι άλλοι για τη συμμετοχή των οποίων ή, αντίθετα, για τη μη συμμετοχή τους, θα υπάρξουν πιθανόν κάποιες ενστάσεις. Σε μια τόσο μεγάλη προσπάθεια όμως, με τη συμμετοχή στην οργάνωση της εκδήλωσης πολλών ειδικών, επιβάλλεται ένας κάποιος μέσο...