Χασιώτης Λουκιανός
Ο Λουκιανός Χασιώτης είναι απόφοιτος και διδάκτορας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ. Έχει εργαστεί ως επιστημονικός συνεργάτης στο Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (ΙΜΧΑ) στη Θεσσαλονίκη (2001-2003) και στο Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, στη Φλώρινα (2001-2004). Από τον Σεπτέμβριο του 2004 διδάσκει στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας νεώτερη και σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία. Έχει συμμετάσχει σε επιστημονικά συνέδρια και σεμινάρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς επίσης και σε ερευνητικά προγράμματα για φορείς της Θεσσαλονίκης, όπως το ΙΜΧΑ και το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα. Στα ερευνητικά του πεδία περιλαμβάνονται οι διαβαλκανικές σχέσεις, τα ευρωπαϊκά ιδεολογικά ρεύματα (18ος-20ός αιώνας), οι ολοκληρωτικοί πόλεμοι του 20ού αιώνα και οι κρατικές πολιτικές για τα παιδιά στους εμφύλιους πολέμους της Ισπανίας και της Ελλάδας.
"Γεια σας, εγγλεζάκια!"
Χασιώτης Λουκιανός
Μεταίχμιο (2019)
Οι βρετανοί στρατιώτες που υπηρέτησαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσµίου Πολέµου ανέλαβαν πολλαπλούς ρόλους: στρατιωτικούς, πολιτικούς, οικονοµικούς και ανθρωπιστικούς. Το βιβλίο εστιάζει το ενδιαφέρον του στις εµπειρίες αυτών των στρατιωτών αξιοποιώντας τις προσωπικές τους µαρτυρίες (προσωπική αλληλογραφία, ηµερολόγια, αναµνήσεις), σε συνδυασµό µε υπηρεσιακές εκθέσεις, βρετανικές εκδόσεις, εφηµερίδες της εποχής και άλλες πηγές. Τα λόγια, αλλά ενίοτε και οι σιωπές των στρατιωτών, δείχνουν ότι η εκ µέρους τους αντιµετώπιση του πολέµου, της Ελλάδας και της ί...
"Γεια σας, εγγλεζάκια!"
Χασιώτης Λουκιανός
Μεταίχμιο (2019)
ι βρετανοί στρατιώτες που υπηρέτησαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσµίου Πολέµου ανέλαβαν πολλαπλούς ρόλους: στρατιωτικούς, πολιτικούς, οικονοµικούς και ανθρωπιστικούς. Το βιβλίο εστιάζει το ενδιαφέρον του στις εµπειρίες αυτών των στρατιωτών αξιοποιώντας τις προσωπικές τους µαρτυρίες (προσωπική αλληλογραφία, ηµερολόγια, αναµνήσεις), σε συνδυασµό µε υπηρεσιακές εκθέσεις, βρετανικές εκδόσεις, εφηµερίδες της εποχής και άλλες πηγές. Τα λόγια, αλλά ενίοτε και οι σιωπές των στρατιωτών, δείχνουν ότι η εκ µέρους τους αντιµετώπιση του πολέµου, της Ελλάδας και της ίδ...
Δρόμοι του Δεκεμβρίου
Επίκεντρο (2016)
Η ενασχόληση με τον Δεκέμβριο του 1944 εκκινεί από τον συνδυασμό του διαρκούς ενδιαφέροντος για την περίοδο, τη διεύρυνση της επιστημονικής διαπραγμάτευσης με νέες οπτικές, μεθοδολογικά εργαλεία, τεκμήρια και ερωτήματα, και τη σθεναρή αντίσταση που προβάλλουν κάποιες από τις πρώτες αναλύσεις. Στόχοι του ανά χείρας βιβλίου είναι η "φωτογράφιση" της τρέχουσας έρευνας -ή τουλάχιστον, ενός μέρους της- για το ιστορικό πλαίσιο, τα χαρακτηριστικά, τις διαφορετικές όψεις και τις συνέπειες της σύγκρουσης· η ώσμωση μεθοδολογικών και ερμηνευτικών τάσεων· και η διερεύνηση της δυνατότητ...
Τα παιδιά του εμφυλίου
Χασιώτης Λουκιανός
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2013)
Στη διάρκεια των εμφυλίων πολέμων στην Ισπανία (1936-1939) και στην Ελλάδα (1946-1949) τα παιδιά ενεπλάκησαν στις συγκρούσεις άμεσα και έμμεσα, είτε συμμετέχοντας ενεργά στην πολεμική προσπάθεια είτε ως θύματα των εχθροπραξιών, των βομβαρδισμών, των μετακινήσεων και, κυρίως, της ορφάνιας, της πείνας και των κακουχιών. Κάθε αντιμαχόμενη πλευρά ανέπτυξε τη δική της πολιτική πρόνοιας για τα παιδιά-θύματα του πολέμου συνδυάζοντας ανθρωπιστικούς, στρατηγικούς και προπαγανδιστικούς στόχους. Χιλιάδες αγόρια και κορίτσια αποσπάστηκαν από τις οικογένειες τους και μεταφέρθηκαν σε ειδ...
Αφηγήσεις για τη δεκαετία του 1940
Συλλογικό έργο
Επίκεντρο (2012)
Η διαδικασία της αφήγησης δομείται, όπως έχει δείξει ο Gerard Genette, στη βάση της θεμελιακής διάκρισης του "χρόνου της ιστορίας", της φυσικής δηλαδή διαδοχής των γεγονότων, και του "χρόνου της αφήγησης", που γίνεται αντιληπτός ως "η ακολουθία των γλωσσικών σημείων που αναπαριστά τα γεγονότα αυτά". Το κομβικό σημείο για την κατανόηση της αφήγησης ως διαδικασίας είναι η αποκρυπτογράφηση της έννοιας του "λόγου" (discourse). Ως "λόγος" δε νοείται απλώς η διατύπωση της ομιλίας, αλλά ταυτόχρονα και ένα "σώμα γνώσεων" και επιπλέον ένα "σύστημα στρατηγικών επικοινωνίας", με τι...
Ο Κάλιμπαν και η μάγισσα
Federici Silvia
Εκδόσεις των Ξένων (2011)
Στην Ευρώπη του 16ου και του 17ου αιώνα και στις αποικίες του Νέου Κόσμου εξαπολύθηκε ένας πόλεμος εναντίον των γυναικών. Το κυνήγι των μαγισσών διέσχισε τα σύνορα και επεκτάθηκε από τη Γαλλία και την Ιταλία στη Γερμανία, την Ελβετία, την Αγγλία, τη Σκωτία, τη Σουηδία, μέχρι το Μεξικό και το Περού. Αποτελούσε μια σχεδιασμένη απόπειρα εξευτελισμού των γυναικών, διαμονοποίησής τους και καταστροφής της κοινωνικής τους δύναμης. Ποιοι φόβοι υποκίνησαν αυτήν την ενορχηστρωμένη πολιτική γενοκτονίας; Γιατί χρησιμοποιήθηκε τόσο πολλή βία; Και γιατί ο κύριος στόχος της ήταν οι γυναίκ...
Καταπονημένες δυνάμεις
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις των Ξένων (2008)
Η ομάδα RETORT συζητά τον καπιταλισμό και το θέαμα μετά τη 11η Σεπτεμβρίου. Για το Νόαμ Τσόμσκι, το βιβλίο περιγράφει "τη νέα φάση της ιστορικής διαδικασίας της πρωταρχικής συσσώρευσης, μια μορφή αδυσώπητου ταξικού πολέμου και κοινωνικών ανακατατάξεων" υπό την αμφίεση του "στρατιωτικού νεοφιλελευθερισμού". Για τον Χάρολντ Πίντερ, προσφέρει "μια συνολική ανάλυση της σχέσης της Αμερικής με τον κόσμο". Η κύρια φιλοδοξία, ωστόσο, των συγγραφέων είναι να συνεισφέρουν στην ανασύνταξη των καταπονημένων μας δυνάμεων.
Συνοπτική ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης
Παπαδάκη Λυδία
Βάνιας (2007)
Από την εποχή του Διαφωτισμού μέχρι το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, το ελληνικό εκπαιδευτικό ζήτημα διαμορφώθηκε ως ένα κατεξοχήν πολιτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό πρόβλημα που ακολούθησε κατά πόδας όλες τις προσπάθειες του ελληνικού κράτους για την ολοκλήρωση των δομών του και τη συμπόρευσή του με το δυτικοευρωπαϊκό εκσυγχρονισμό. Ο προσδιορισμός και η οριοθέτηση μιας ενιαίας συλλογικής πολιτισμικής ταυτότητας αποτέλεσε κεντρικό ζητούμενο σε όλα τα εκπαιδευτικά εγχειρήματα των ελληνόφωνων λογίων του Διαφωτισμού, των Αγωνιστών, του Καποδίστρια, των Βαυαρών, των ανερχόμενων αστικώ...
Η Ευρώπη 1870-1970
Joll James
Βάνιας (2006)
Για πολλούς ιστορικούς η σύγχρονη ευρωπαϊκή -και παγκόσμια- ιστορία ξεκινάει κατά τη δεκαετία του 1870, εποχή κατά την οποία αφενός οικοδομήθηκε μία νέα ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη και, αφετέρου, αναπτύχθηκαν νέες οικονομικές σχέσεις και γεννήθηκαν ή εδραιώθηκαν νέα ιδεολογικά ρεύματα που θα καθορίσουν τις μετέπειτα ευρωπαϊκές εξελίξεις. Το βιβλίο "Η Ευρώπη 1870-1970" του James Joll αποτελεί σήμερα ένα κλασικό εγχειρίδιο για τη μελέτη της περιόδου, της οποίας τα βασικά χαρακτηριστικά καθορίστηκαν από τα μεγάλα μαζικά κινήματα: το φιλελευθερισμό, τον ιμπεριαλισμό, το σοσ...
Η Ευρώπη 1870-1970
Joll James
Βάνιας (2006)
Για πολλούς ιστορικούς η σύγχρονη ευρωπαϊκή -και παγκόσμια- ιστορία ξεκινάει κατά τη δεκαετία του 1870, εποχή κατά την οποία αφενός οικοδομήθηκε μία νέα ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη και, αφετέρου, αναπτύχθηκαν νέες οικονομικές σχέσεις και γεννήθηκαν ή εδραιώθηκαν νέα ιδεολογικά ρεύματα που θα καθορίσουν τις μετέπειτα ευρωπαϊκές εξελίξεις. Το βιβλίο "Η Ευρώπη 1870-1970" του James Joll αποτελεί σήμερα ένα κλασικό εγχειρίδιο για τη μελέτη της περιόδου, της οποίας τα βασικά χαρακτηριστικά καθορίστηκαν από τα μεγάλα μαζικά κινήματα: το φιλελευθερισμό, τον ιμπεριαλισμό, το σοσ...
Ιστορία των Βαλκανίων 1804-1945
Pavlowitch Stevan K.
Βάνιας (2005)
"... Τα έθνη των Βαλκανίων δεν ήταν "φυσικά", με την έννοια ότι κανένα έθνος δεν δημιουργήθηκε από τον Θεό την έκτη ημέρα. Ήταν "χειροποίητα" -επινοημένα, κατασκευασμένα, φαντασιακά σε διαφορετικές εποχές και διαφορετικές συνθήκες. Εξελίχτηκαν, επιβλήθηκαν, απορρίφτηκαν, αποβλήθηκαν, χάθηκαν και αναγεννήθηκαν. Επειδή ήταν δύσκολο να προσδιοριστούν, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να γίνουν περισσότερο συγκεκριμένα. Κατέφυγαν σε εσπευσμένη πολιτιστική αφομοίωση· επιπλέον μετεγκαταστάθηκαν, εκδιώχτηκαν και εξολοθρεύτηκαν. Είχαν ανάγκη από ρίζες· βασίστηκαν σε μύθους· αναζήτησαν την...
Ιστορία των Βαλκανίων 1804-1945
Pavlowitch Stevan K.
Βάνιας (2005)
"... Τα έθνη των Βαλκανίων δεν ήταν "φυσικά", με την έννοια ότι κανένα έθνος δεν δημιουργήθηκε από τον Θεό την έκτη ημέρα. Ήταν "χειροποίητα" -επινοημένα, κατασκευασμένα, φαντασιακά σε διαφορετικές εποχές και διαφορετικές συνθήκες. Εξελίχτηκαν, επιβλήθηκαν, απορρίφτηκαν, αποβλήθηκαν, χάθηκαν και αναγεννήθηκαν. Επειδή ήταν δύσκολο να προσδιοριστούν, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να γίνουν περισσότερο συγκεκριμένα. Κατέφυγαν σε εσπευσμένη πολιτιστική αφομοίωση· επιπλέον μετεγκαταστάθηκαν, εκδιώχτηκαν και εξολοθρεύτηκαν. Είχαν ανάγκη από ρίζες· βασίστηκαν σε μύθους· αναζήτησαν την...
Πρόσφυγες στα Βαλκάνια
Aarbakke Vemund
Εκδόσεις Πατάκη (2004)
Οι πρόσφυγες είναι κεντρικό θέμα της βαλκανικής ιστορίας και εξίσου σημαντικό, αν όχι το πλέον επίκαιρο, ζήτημα των σύγχρονων διεθνών σχέσεων στην περιοχή μας. Για πολλούς λόγους, από τα χρόνια που κατέρρευσε η Οθωμανική Αυτοκρατορία, η προσφυγιά συνεχίζει να θεωρείται και να ευνοείται ως το τελικό, ριζικό και πιο ανθρώπινο από τα απάνθρωπα μέσα που χρησιμοποιήθηκα και χρησιμοποιούνται ακόμη για να δημιουργήσουν, μέσα από την εθνική ομοιογένεια, βιώσιμα σύνορα στα Βαλκάνια και αλλού. Αν, όμως, θέλουμε να συνεισφέρουμε στην ανακαίνιση του ιστορικού προβληματισμού για το προσ...
Τα αίτια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στην Ευρώπη
Bell Philip Michael Hett
Εκδόσεις Πατάκη (2002)
Το βιβλίο του P.M.H. Bell αποτελεί την περισσότερο ολοκληρωμένη -και, ταυτόχρονα, σύγχρονη- απόδοση της ευρύτερης συζήτησης για τα αίτια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη. Εξετάζει τη διάρθρωση και τις αδυναμίες του διεθνούς συστήματος με το 1919, το ρόλο της ιδεολογίας (φασισμός - ναζισμός - κομμουνισμός - δυτική δημοκρατία), τις οικονομικές εξελίξεις των μεγάλων δυνάμεων, την επιρροή των προσωπικοτήτων -κυρίως του Χίτλερ και του Μουσσολίνι. Επιπρόσθετα, παραθέτει με τρόπο συνοπτικό αλλά και ολοκληρωμένο τις εξελίξεις των κρίσιμων ετών 1932 - 1941: την άνοδο του...